مدیریت ریسک و سرمایه گذاری

قرارداد آتی طرفین را به تاریخ و قیمت معین ملزم می کند.

معرفی کتاب مدیریت ریسک و سرمایه

تفاوت زیادی بین تحلیلگر و معامله­­گر وجود دارد. تحلیلگر فقط درمورد حرکات بازار و پیش­بینی آنها حرف می‌زند و هیچ‌گاه اقدامی نمی­کند؛ اما معامله‌گر بر روی سرمایه خود یا سرمایه‌گذارانش معاملاتی انجام می‌دهد؛ مهم‌ترین تفاوت بین این دو گروه، متحمل شدن ریسک گروه دوم در بازارهای مالی است. بنابراین، مهم­ترین تفاوت علمی میان معامله‌گران و تحلیل‌گرانی که در بازار فعالیت عملی ندارند، مدیریت سرمایه است. متاسفانه، در کشور ما به­علت جدایی زبانی با زبان بین‌المللی، بیشتر مفاهیم و مبانی علوم جدید که خواستگاهی خارج از کشور ما دارند، ترجمه می‌شوند و به­طور­کامل و به­طوردقیق فهمیده نمی‌شوند. برای کامل کردن این شکاف علمی میان تحلیل‌گران و معامله‌گران یا به فعل رساندن استعدادهای بالقوه ایران زمین درصدد تالیف این کتاب برآمدم.

کتاب پیش رو، مدیریت سرمایه کاربردی را به­طور­کامل آموزش داده است. توصیه می‌شود که فصل‌های این کتاب را از ابتدا به ترتیب و به­طور­کامل مطالعه کنید. با توجه به اینکه بیشتر عادت و تجربه نگارش مقالات علمی را داشته‌ام و شنوندگانم به­طورمعمول افراد مبتدی نیستند؛ همیشه، از گزافه‌گویی و داستان‌سرایی دوری جسته‌ام. این کتاب نیز از این قاعده مستثنا نیست. تمام مطالب مهم را در آن آورده‌ام؛ اما بیش­از­حد توضیح نداده­ام. به همین جهت، توصیه می‌کنم که هر پاراگراف آن را با دقت مطالعه کنید.

فهرست مطالب

بخش اول: مفاهیم کلی
● چرا به مدریرت سرمایه نیاز داریم؟
● موقعیت مدیریت سرمایه در مسیر یادگیری
● روانشناسی معاملات و ریسک
● چرا معامله با حجم ثابت در بلندمدت کارایی ندارد؟
● مفهوم ریسک در اقتصاد
● اهمیت بررسی سابقه معاملات
● تحلیل و معامله
● بررسی چند تعریف
بخش دوم: اندیکاتورها و شاخص‌های مدیریت سرمایه
● مقدمه بخش دوم
● درصد معاملات برنده
● نسبت ریسک به بازده
● یک خبر بد
● شاخص سود‌آوری
● ضرر‌های متوالی
● سود ماهیانه یا سالیانه
● نسبت شارپ
● بازده انتظاری
● ضریب اهرمی
بخش سوم: حد ضرر و ریسک
● مفهوم حدضرر چیست؟
● حدضرر چه نقطه ای است؟
● چند اشتباه رایج
● تعیین حدضرر زمانی
بخش چهارم: ریسک در هر معامله RPT
● مقدمه
● عوامل تأثیر‌گذار بر تعیین RPT (Risk Per Trade)
● تعیین بیشترین معاملات ضرر دهمتوالی
● راه اول: از طریق آمار
● راه دوم: با بررسی گذشته سیستم
● بیشترین افت سرمایه انتظاری قابل قبول
● تعیین RPT
● بررسی یک کژاندیشی
بخش پنجم: محاسبات تعیین حجم
● بررسی یک کژاندیشی
● در بازار‌های داخلی
● در بازار‌های جهانی:
● میزان حجم در بازار‌های دارای ضریب اهرمی
بخش ششم: تحلیل گزارش
● گزارش
● استفاده از آمار‌های گزارش
● تحلیل گزارش مدیریت ریسک و سرمایه گذاری در بلندمدت
● تحلیل گزارش معامله‌گر از طرف سرمایه گزار
بخش هفتم: مثال از یک گزارش
● احتمال برد
● ریسک به ریوارد کلی سیستم(میانگین ریسک به ریوارد کل معاملات)
● شاخص سود‌آوری
● بیشترین افت سرمایه اتفاق افتاده
● تعیین ریسک در هر معامله (RPT) برای گزارش بالا
بخش هشتم: سیستم خود را بشناسیم
● شناخت سیستم از منظر مدیریت سرمایه
● اهمیت بررسی رفتار سیستم
● سیستم با احتمال برد بالا
● سیستم با ریسک به بازده بالا
● سیستم‌های تحلیلی
● سیستم‌های معامله محور
بخش نهم: بازده-سود ماهانه و اثر مرکب و سود انتظاری
● رابطه‌ی سود در بلندمدت با افت سرمایه
● اثر مرکب جادوی بازار مالی
● پیش‌بینی سود ماهیانه یا سالیانه:
بخش دهم: سیستم معاملاتی و طراحی آن
● سیستم معاملاتی
● قسمت تحلیلی
● اشتباهات رایج در بخش تحلیل:
● قسمت معاملهگری
● اشتباهات رایج بخش معامله گری:
● رویه طراحی سیستم معاملاتی
بخش یازدهم: استفاده از سامانه‌های ثبت رزومه و فروش سیگنال
● در نظر گرفتن دوره‌ی مالی در بازار ایران

شش اصل مهم برای مدیریت ریسک در دنیای سرمایه گذاری

بزرگ‌ترین نقطه‌ضعف شما چیست؟ شما باید همیشه این سؤال را از خودتان بپرسید. اگر سرمایه گذاران شگفت انگیزی چون بنجامین گراهام و وارن بافت به هم می‌رسیدند، وقتشان را با صحبت درباره موفقیت‌هایشان تلف نمی‌کردند. خیر… آن‌ها بیشتر هیجان‌زده بودند تا راجع به راه‌هایی که از سرمایه‌شان در برابر خطرات محافظت می‌کند، باهم صحبت کنند. به این مدیریت ریسک گفته می‌شود.

این یکی از اولین اصولی است که توسط وارن بافت و همچنین بنجامین گراهام استفاده شده است و همچنین کلید سرمایه گذاری موفق در بلندمدت است: جدای از همه این‌ها، از مدیریت ریسک و سرمایه گذاری سرمایه تان محافظت کنید. پول خود را از دست ندهید.

شما می‌دانید که ریسک به چه معنی است. هر روزی که پشت فرمان می‌نشیند، ریسکی را پذیرفته‌اید. به همین خاطر ماشینتان را بیمه می‌کنید. شما هر روز در زندگی‌تان ریسک می‌کنید، حتی اگر نسبت به آن آگاه نباشید. به صورت ایدئال، در هنگام تصمیم‌گیری‌های مهم شما در حال تخمین ریسکتان هستید که ببینید آیا کار درست را می‌کنید یا خیر؟ شما هر روز در حال مدیریت ریسک هستید.

اما بگذارید نگاهی به اصول و گام‌های مدیریت ریسک بیندازیم که حرفه‌ای‌ها اغلب از آن برای ارزیابی ریسک و اعمال آن به سرمایه گذاریشان استفاده می‌کنند.

یک. ریسک های احتمالی را که در معرضشان قرار دارید، شناسایی کنید

چه چیزی می‌تواند به شما آسیب بزند؟ فرض کنیم شما درباره سرمایه گذاری در نفت بسیار هیجان‌زده هستید. قیمت یک بشکه نفت خام در حال حاضر ۴۰ دلار است که با قیمت ۱۰۰ دلاری سال قبل آن فاصله بسیاری دارد. شما شرط می‌بندید که قیمت های انرژی افزایش پیدا خواهد کرد. این موقعیت بالاخره غیرقابل‌دفاع است، نه؟ دلیل قیمت های بسیار پایین نفت به خاطر عرضه بیش‌ازحد است. زمانی که مسئله عرضه بیش‌ازحد حل شود، همه‌چیز دوباره به حالت عادی سابق برمی‌گردد.

اما اگر برنگردد چه؟ ریسک نامطلوب شما چیست؟

در هنگام تورم، به‌آسانی می‌توان فهمید که قیمت های پایین نفت در این بازه زمانی چندان هم عجیب نیست. در بین سال‌های ۱۹۸۶ و ۲۰۰۴، برای نزدیک به دو دهه نفت هم قیمت حال حاضر آن یا ارزان‌تر بود.

علت قیمت بسیار پایین نفت در آن موقع متفاوت از علت کنونی آن است. نکات دقیق و ظریف آن باید استخراج شوند. از بحث این مقاله خارج است، اما نکته کلیدی این است که قیمت هر بشکه نفت می‌تواند تا ۲۰ دلار هم برسد و رسیده است. پس اگر شما ۴۰ دلار برای یک بشکه سرمایه گذاری کنید، ریسک نامطلوب شما حدوداً ۵۰ درصد است و بعید است که قیمت نفت به ۰ دلار برسد.

همین بررسی‌ها عیناً در بازار بورس هم وجود دارد. فقط در بورس شما به‌جای بشکه‌های نفت با برگه‌های سهام طرف حساب هستید!

دو. تناوب و شدت تغییرات و نوسانات قیمت را اندازه‌گیری کنید

اگر به مثال نفت بازگردیم، می‌خواهیم نگاهی به تاریخچه قیمت هر بشکه نفت بیندازیم:

• چرا قیمت نفت پایین می‌آید؟
• چه چیزی باعث پایین ماندن یا بالا رفتن آن‌ها می‌شود؟
• نگاهی به تناوب (هر چند وقت یک‌بار اتفاق می‌افتد) و شدت (چقدر شدید هستند) افت‌وخیزهای قیمت نفت بیندازید.
• وقتی قیمت ها سقوط می‌کنند، چه مدت در آن محدوده می‌ماند، به طور مثال، آیا آن‌ها در یک مرز باریک قیمت می‌مانند و از آن بیرون نمی‌زنند؟

اگر افت قیمت نفت در طی ۲ سال ادامه دارد و در یک بازه ۵ درصدی نوسان می‌کند، یک سرمایه گذار زرنگ و دانا نتیجه می‌گیرد که نفت، جای مناسبی برای یک سرمایه گذاری بزرگ نخواهد بود و خرید آن به این معنی خواهد بود که افزایش کمتری دارد (شاید یک افزایش ۵ درصدی) و یک کاهش (۵۰ درصد) که در مقایسه با آن زیاد به نظر می‌رسد.

خوشبختانه در بازار بورس اطلاعات مربوط به نوسانات قیمت سهام همه شرکتها به همراه نمودارهای آن‌ها به‌آسانی برای همه در دسترس است.

سه. گزینه‌های جایگزین دیگر را در نظر بگیرید

اگر به این نتیجه رسیده‌اید که سرمایه گذاری در نفت خام راه مناسبی برای ثروتمند شدن نیست، پس مدیریت ریسک و سرمایه گذاری آیا بی‌خیال آن می‌شوید؟ صد درصد نه. ممکن است هنوز چیزی آنجا باشد. زمان آن رسیده که گزینه‌های دیگر و سرمایه‌گذاری‌های جایگزین را بررسی کنید.

شاید با بررسی بیشتر، متوجه شوید که شرکت‌های متخصص استخراج نفت در این بازه بهتر عمل می‌کنند. شاید شرکت‌های بزرگ نفتی در دوران فشار، در استخراج نفت، برای یافتن مدیریت ریسک و سرمایه گذاری منابع جدید سرمایه گذاری می‌کنند. با این شرایط فرصت خوبی است که شما هم سرمایه گذاری کنید.

یا شاید شما بفهمید که با سقوط قیمت نفت و محدود شدن آن دیگر این طلای سیاه چنگی به دل نمی‌زند. چه کسی می‌داند؟ این فرصت در اختیار شماست که با گزینه‌های دیگر بیشتری که می‌توانید، ظاهر شوید.

چهار. تصمیم بگیرید که از کدام جایگزین استفاده کنید.

خیلی ساده است. بهترین استراتژی را دریابید، چیزی که به شما بالاترین سود و کمترین ضرر را می‌دهد.

هنگامی‌که این را بفهمید، شما می‌توانید دوباره این پروسه را به‌منظور مدیریت ریسک زیان‌های انتخابتان، طی کنید. پس فرض کنیم شما راه سرمایه گذاری در طلا را در پیش می‌گیرید. قسمت منفی درباره سرمایه گذاری طلا چیست و با چه گام‌هایی می‌توان ریسک آن را کاهش داد؟ این ضرورتاً یک‌راه دیگر برای فکر کردن درباره متنوع سازی است.

پنج. پیاده‌سازی و عملی کردن تصمیمات

وارد عمل شوید. نقشه‌هایتان را اجرایی کنید. در یک حساب سرمایه گذاری آنلاین ثبت‌نام کنید، در آن پول بگذارید و تلاش کنید که آن را به انجام برسانید. نقشه‌تان را چگونه پیاده‌سازی خواهید کرد؟

به خاطر بسپارید: نقشه بدون اجرا اصلاً نقشه نیست. یک رؤیاست.

شش. نظارت و ارزیابی انتخاب‌ها

راحت‌ترین قسمت کار همین مرحله است. روی صندلی‌تان بنشینید و در هر بازه سه‌ماهه حساب سرمایه گذاریتان را چک کنید. اگر مقاله مربوط به “متنوع سازی سبد سهام از حرف تا عمل” را خوانده باشید، به اهمیت فکر کردن درباره اینکه اگر سرمایه گذاری شما ضرر بدهد یا قبل از اینکه زمان مرور آن برسد سوددهی کند، پی برده‌اید. آیا سرمایه گذاری شما نیازها و اهدافتان در نظر گرفته است؟ نظارت منظم تضمین می‌دهد که هیچ سورپرایز عجیب‌وغریبی در انتظارتان نخواهد بود و صبح‌ها با خیال راحت می‌توانید از خواب برخیزید.

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

2 دیدگاه دربارهٔ «شش اصل مهم برای مدیریت ریسک در دنیای سرمایه گذاری»

سلام و وقت بخیر
نه متاسفانه. تفاوت بازار بورس با بانک همینجاست که هیچ تضمینی برای آن وجود ندارد که سرمایه فعلی شما طی یک یا دو سال چقدر رشد میکند. اما در این بازار میتوانید با آموزش دیدن و کسب تجربه و تخصص طی یک سال دو تا سه برابر سود بانکی بازده به دست آورید و اگر بتوانید در این بازار به طور پایدار و مستمر سود کنید میتوانید سود خوبی به دست آورید.
موفق باشید

سلام
فرض کنیم من تصمیم دارم تا دوسال آینده 50 میلیون تومان سرمایه در بورس داشته باشم آیا میتوانم در حال حاضر حساب کنم که چه مقدار در بورس سرمایه گذاری کنم که در پایان دو سال به 50 میلیون تومن سرمایه برسم

ابزارهای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس

علاوه بر کارکرد تامین مالی واحدهای اقتصادی دارای کسری، مقابله با ریسک همراه با سرمایه گذاری و به ویژه ریسک ناشی از نوسان های قیمتی از دیگر کارکردهای مهم بازار سرمایه است.

این کارکرد بازار سرمایه، از طریق بکارگیری ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتق انجام می شود. اطلاق مشتق به این ابزارها به آن دلیل است که ارزش این ابزارها بر اساس ارزش اوراق یا دارایی های دیگر تعیین می شود و در واثع مشتق از دارایی های دیگر است.

اگر چه گروهی از سرمایه گذاران بمنظور کسب سود این ابزارها را معامله می کنند، اما کارکرد اصلی این گونه ابزارها، مقابله با ریسک سرمایه گذاری در بورس همراه با نوسان های قیمت دارایی های مندرج در این ابزارهاست. معامله گران این ابزارها تلاش می کنند که با پذیرش هزینه اندک از مدیریت ریسک در بورس زیاد نوسان قیمت اجتناب و آن را به سایر سرمایه گذاران منتقل کنند.

مدیریت ریسک مهم ترین عامل موفقیت در سرمایه گذاری

مهم ترین ابزارهای مشتق بازار سرمایه عبارت هستند از :

شما به عنوان یک تریدر ( معامله گر ) در بازار بورس با تمامی قوانین و قرارداهایی که وجود دارند و قابل انجام هستند، بطور کامل آشنا و مسلط شوید. با این کار هم درصد سودآوری و موفقیت خود را افزایش می دید و هم اینکه مدیریت ریسک در بازار بورس را به نحو شایسته انجام می دهید.

در ادامه با چند نوع قرارداد مهم آشنا خواهید شد.

قراردادهای اختیار معامله و تاثیر آن در مدیریت ریسک در بورس

اختیار معامله قرارداری دو طرفه بین خریدار و فروشنده است. بر اساس آن خریدار قرارداد، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرار داد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. بنابراین بر اساس این قرارداد دو طرف توافق می کنند که در آینده معامله ای انجام دهند.

در این معامله خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرار داد تعیین شده است بدست می آورد. از طرف دیگر فروشنده قرارداد اختیار معامله در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد بر اساس مفاد قرارداد، آماده فروش دارایی مذکور است.

چنان که از تعریف قرار داد اختیار معامله پیداست، دارنده قرارداد در اعمال حق خود مختار است. به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف نظر او از اجرای قرارداد مبلغی را که در اعزای این حق، پرداخته است از دست می دهد. از طرف دیگر، فروشنده در صورت خواست خریدار مجبور به اجرای قرارداد است. قراردادهای اختیار معامله خود به دو دسته تقسیم می شوند.

آشنایی با انواع قرارداد در سرمایه گذاری

الف) قرارداد اختیار خرید

دارنده این نوع اختیار معامله حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی در دوره زمانی معینی بخرد. در مدیریت ریسک و سرمایه گذاری ادامه دو حالت خرید و فروش قرارداد اختیار در قالب مثال توضیح داده می شود.

فرض کنید یک سرمایه گذار تصمیم می گیرد که اختیار خرید 100 سهم شرکت الف را با قیمت توافقی 10000 ریال بایت هر سهم، خریداری کند. قیمت جاری سهم مزبور 9800 ریال تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرار داد اختیار معامله بابت هر سهم 500 ریال است.

نتیجه این قرارداد:

بنابراین این سرمایه گذاری اولیه 80 هزار ریال است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از 10 هزار ریال باشد، بطور قطع سرمایه گذار قرارداد را به اجرا نمی گذارد. چون خریدن سهمی که قیمت روز ان کمتر از 10 هزار ریال است با قیمت توافقی 10 هزار ریال عاقلانه نیست. همچنین انجام این چنین قراردادی با هیچ یک از ابزارهای مدیریت ریسک در بازار بورس هماهنگ نبوده و کاملا مشخص است که آینده روشنی نخواهد داشت.

در این وضعیت سرمایه گذار میزان سرمایه گذاری اولیه خود را از دست می دهد. اما اگر قیمت سهم در تارریخ سر رسید بیشتر از 10 هزار ریال باشد سرمایه گذار قرارداد را به اجرا می گذارد. فرض کنید قیمت سهم به 11 هزار و 500 ریال خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار بفروش برساند، 150 هزار ریال بدون در نظر گرفتن هزینه های معاملاتی سود می کند. با در نظر گرفتن هزینه اولیه خرید قرارداد اختیار معامله سود خالص سرمایه گذار 100 هزار ریال است.

آشنایی کامل با قرارداد اختیار فروش و قرارداد اختیار خرید

ب) قرارداد اختیار فروش

این قرارداد به دارنده حق می دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخص بفروشد. در حالی که خریدار قرارداد اختیار خرید به امید افزایش قیمت آن را می خرد. خریدار قرارداد اختیار فروش پیش بینی می کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

سرمایه گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش 100 سهم شرکت الف را با قیمت توافقی 700 ریال خریداری می کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور 6500 ریال، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم 700 ریال باشد. بنابراین سرمایه گذاری اولیه 70 هزار ریال است.

چون قرارداد اروپایی است فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی که قیمت در آن زمان کمتر از 7000 ریال باشد اجرا می شود.

به نمونه قرارداد در این مثال توجه کنید:

فرض کنید قیمت سهم شرکت الف در تاریخ انقضا 5500 ریال باشد. سرمایه گذار می تواند بر اساس قرارداد 100 سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت 700 ریال بفروشد و 150 هزار ریال سود به دست آورد. اگر 70 هزار ریال سرمایه گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم سود خالص سرمایه گذار 80 هزار ریال خواهد بود.

در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا بیشتر از 7000 ریال باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه گذار مبلغ 70 هزار ریال سرمایه گذاری اولیه را از دست می دهد.

قرارداد آتی طرفین را به تاریخ و قیمت معین ملزم می کند.

قراردادهای آتی

تمامی انواع کالا رامی توان هر روز در بازار آنی ( نقد ) دادوستد کرد. در این بازارها خریدار و فروشنده برای تحویل آتی کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یکدیگر به توافق می رسند.

وقتی قیمت آتی دادوستد نوسان داشته باشد معامله گران با ریسک روبه رو خواهند بود، زیرا ممکن است ارزش موجودی آنها بطور چشمگیری تغییر یابد.

برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس و انواع قراردادهای خرید و فروش خود در برابر تغییرات ناگهانی قیمت. خریدارن و فروشندگان می توانند به بازار تحویل آتی روی آورند که در آن قراردادهای تحویل آتی برای تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یک قیمت مشخص در یک زمان معین تنظیم می شود.

در این نوع قرارداد چه تعهدی شکل می گیرد؟

بر اساس این قرارداد خریدار متعهد می شود که مقدار مشخصی، از یک کالا را در تاریخ معین با قیمت معینی از فروشنده تحویل بگیرد. فروشنده متعهد می شود که کالای مدنظر را بر اساس مفاد قرار داد در همان تاریخ و با همان قیمت به خریدار تحویل دهد.

در سر رسید قرارداد تحویل آتی، فروشنده با دریافت قیمت کالای موضوع قرار داد را به خریدار تحویل می دهد و تسویه انجام میشود. به عبارت دیگر تسویه قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالاست.

قراردادهای تحویل آتی، نوعی موافقت نامه خصوصی بین دو طرق دادوستد است. بنابراین مفاد آن استاندارد نیست و از سوی دیگر بازار مشخصی برای خرید و فروش قراردادهای تحویل آتی وجود ندارد.

کاستی های قراردادهای تحویل آتی کالا به ایجاد بازارهای داد و ستد قرارداد پیمان آتی در بازاری به نام بورس آتی کالا منجر شده است. این قرارد امکان دادوستد دست دوم نیز دارد. قرارداد تحویل آتی برای انواع کالا، اوراق بهادار و شاخص قابل اجراست. تسویه آن معمولا از طریق نهاد تسویه انجام می شود.

در خرید قرارداد آتی سهام سرمایه گذار تنها با پرداخت درصدی از پول که بورس به نام وجه تضمین می گیرد.

تفاوت خرید سهام با خرید قرارداد آتی سهام چیست؟

برای خرید سهام، سرمایه گذار باید همه پول را بپردازد اما در خرید قرارداد آتی سهام سرمایه گذار تنها با پرداخت درصدی از پول که بورس به نام وجه تضمین می گیرد، می تواند مطمئن باشد که سهام مدنظر خود را در تاریخ تعیین شده با قیمت مندرج در قرارداد خریداری خواهد کرد.

وجه تضمین هم دقیقا به این علت از طرف بورس از خریدار و فروشنده قراردادهای آتی دریافت می شود که طرفین قرارداد به تعهدات خود مبنی بر تحویل سهام با قیمت مشخص در تاریخ تعیین شده پایبند باشند.

نکته قابل توجه این موضوع است که در بازار سرمایه ایران قرارداد آتی صرفه محدود به سهام نیست بلکه در بورس کالای ایران نیز قراردادهای آتی سکه بهار آزادی دادوستد می شود.

از آنجایی که قراردادهای آتی جز اوراق بهادار بسیار پر ریسک محسوب می شوند لازم است سرمایه گذاران حتی در صورت داشتن ریسک پذیری بالا قبل از ورود به این عرصه شناخت کافی را در خصوص ابعاد و جزئیات قراردادهای آتی بدست آورند.

تاسیس کمیته عالی مدیریت ریسک در شرکت امید

به گزارش روابط عمومی شرکت گروه مدیریت سرمایه گذاری امید، کیانوش قلاوند، عضو هیات مدیره شرکت کمپرسورسازی پادنا در یادداشتی نوشت: امروزه شناخت، ارزیابی و مدیریت مخاطرات از یک سو و پیشگیری از خسارت به زیرساختها از سوی دیگر، به یکی ازدغدغه‌های اصلی و همیشگی مسئولان حوزه امنیت اقتصادی در ایران تبدیل شده است. اهمیت این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که در بسیاری از موارد، کاهش ریسک می‌تواند باعث کاهش چشمگیر آسیب‌پذیری‌ها شده یا پیامدهای یک تهدید را به حداقل ممکن کاهش دهد.

در واقع، شناخت و ارزیابی تهدید و خطرپذیری در زیرساختهای ملی، چارچوبی برای تحلیل و مدیریت خطرات مرتبط با حملات احتمالی علیه زیرساخت‌های حیاتی بوده و اهمیت این موضوع به حدی پررنگ می‌شود که در بسیاری از موارد، می‌تواند باعث کاهش چشمگیر آسیب‌پذیری‌ها شده یا پیامدهای یک تهدید را به حداقل ممکن کاهش دهد.

به موازات این موضوع، شناخت و ارزیابی تهدید و خطرپذیری در زیرساخت‌های ملی، چارچوبی برای تحلیل و مدیریت خطرات مرتبط با حملات احتمالی علیه زیرساخت‌های حیاتی است و از آنجا که از یکسو موسسات سرمایه‌گذاری و شرکت‌های وابسته به آنها اعم از مالی و اعتباری به عنوان ستون فقرات در سیستم اقتصادی یک کشور جهت رشد و توسعه اقتصادی محسوب می‌گردند، مدیریت ریسک در آنها از درجه اهمیت بالاتری برخوردار می‌شود.

از سوی دیگر، امروزه چشم‌انداز مخاطرات مختلف در بسیاری از مناطق جهان به سرعت در حال تغییر و تحول بوده و دولتها با یک سطح بی‌سابقه‌ای از تهدیدهایی روبرو هستند که ممکن است امنیت ملی و زیرساخت‌های حیاتی اقتصاد آنها را تهدید و تضعیف نماید.

افزون بر این، اﻣﺮوزه داﻣﻨﻪ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ‌ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ شرکت‎‌ها وﺳﺎزﻣﺎن‌ﻫﺎ در ﻓﻀﺎی ﺗﺠﺎری و ﻛﺎری ﺧﻮد ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ ﺑـﺴﻴﺎر وﺳـﻴﻊ اﺳﺖ که اﻳﻦ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎ، از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد داﺧﻠﻲ ﻳﺎ ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲ‌ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺤﺪوده ﮔﺴﺘﺮده‌ای از ﻣـﺴﺎﻳﻞ ﻓﻨـﻲ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ، اﺟﺮاﻳﻲ و ﺗﺠﺎری و حاکمیت شرکتی را در ﺑﺮﻣﻲ‌ﮔﻴﺮﻧﺪ.

در این میان، مدیریت رﻳﺴﻚ ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪﻳﺪی از ﻋﻠﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد قدمت بیش از چند دهه آن در کشورهای پیشرفته؛ اما ﺟﻮان ﺑﻮدن آن در کشور مشهود است؛ اگرچه ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش مدیریت ریسک و سرمایه گذاری و رﺷﺪ ﺑـﻮده و توجه به آن در اﻧﻮاع ﮔﺮاﻳﺶ‌ﻫﺎ، ﻣﻮرد اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﻣﺪﻳﺮان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ ضمن اینکه امروزه با توجه به رشد صنعت، تکنولوژی و پیچیدگی خطرات و به منظور جلوگیری و کاهش عواقب جانی و مالی ناشی از وقوع حوادث، مدیریت و کنترل ریسک‌ها و همچنین آموزش مفاهیم شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک، شناخت روش‌ها، تکنیک‌ها و استفاده از آنها در ایجاد سیستم ایمنی واحدهای تولیدی و صنعتی، امری ضروری است.

در این راستا به منظور ارتقای توانمندی جامعه در امور پیش‌بینی و پیشگیری، کاهش خطر و آسیب‌پذیری، پاسخ مؤثردر برابر مخاطرات طبیعی، حوادث و بحران‌ها، تأمین ایمنی، تقویت تاب‌آوری با ایجاد مدیریت یکپارچه در امرسیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، ایجاد هماهنگی و انسجام در زمینه‌های اجرایی و مدیریت ریسک، ساماندهی و نظارت دقیق بر فعالیت دستگاههای ذیربط در حوزه حوادث و سوانح و کمک به توسعه پایدار برای مدیریت بحران کشور در اجرای مصوب اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «قانون مدیریت بحران کشور» که در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ هفتم مردادماه یکهزار و سیصد و نود و هشت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۸/۵/۲۳ به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره ۹۰/۴۴۴۷۳ مورخ ۱۳۹۸/۶/۳ مجلس شورای اسلامی واصل و ابلاغ گردید.

در اجرای مصوبات بند «ب» از ماده 11 قانون پولی و بانکی کشور مصوبات تیرماه 1351 و اصلاحات پس از آن و به منظور کمک به حفظ و ارتقای کارایی موسسات مالی و اعتباری از طریق تشویق آنها به اتخاذ تدابیر لازم برای پیشگیری از بروز زیان‌های احتمالی ناشی از وقوع مخاطرات و اختلالاتی که به هر دلیل ممکن است در فرآیند انجام کلیه عملیات رخ دهد و نیز اجتناب از بروز خساراتی که در صورت وقوع به موجب تکالیف مقرر در بند «ج» ماده 35 همان قانون مسئولیت جبران آن با موسسه اعتباری است. به نظر می‌رسد که فقدان کمیته عالی مدیریت ریسک در مجموعه‌ای به وسعت شرکت گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید در حال حاضر یکی از بزرگترین تهدید در صیانت از تصمیم‌گیری‌های مدیران عالی در بخش‌های مختلف؛ ضمن اینکه پس از چهار دهه از تاسیس جمهوری اسلامی ایران مدرن‌سازی نظام‌های اقتصادی و مدیریتی اصلی انکارناپذیر به نظر می‌رسد.

و در آخر اینکه بر اساس استاندارد بین المللی ایزو 31000 فرآیند مدیریت ریسک باید بخشی جدایی‌ناپذیر از نظام مدیریتی سازمان بوده و در فرهنگ و رویه‌های جاری سازمان‌ها و موسسات تعبیه شده و با فرآیندهای کسب و کار سازمان متناسب باشد. همچنین فرآیند مدیریت ریسک باید جزیی جدایی‌ناپذیراز مدیریت و تصمیم‌گیری کلان موسسات و سازمانها و شرکتها باشد و در ساختار، عملیات و فرآیندهای سازمان یکپارچه شود؛ به نحوی که سازمان‌هایی که از این استاندارد استفاده می‌کنند، می‌توانند اقدامات مدیریت ریسک خود را با برترین تجربیات و اقدامات مورد قبول درسطح بین المللی مقایسه نمایند.

افزون بر این استاندارد در مسیر استقرار نظام حاکمیت شرکتی نیز کاربرد دارد. در این راستا و در اجرای سند راهبردی توسعه گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید توسط مدیرعامل امید به منظور ایجاد وحدت رویه و ساماندهی مدیریت ریسک و ایمنی شرکتها و شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک و پیشگیری و کنترل آنها در شرکت‌های زیرمجموعه شرکت گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید تاسیس کمیته عالی مدیریت، نظارت و ارزیابی ریسک‌ها به عنوان بخش حیاتی و ضرورتی انکارناپذیر در این مجموعه عظیم و موفق اقتصادی کشور است. بنابراین گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید در اولین گام در سال مالی جدید و در راستای بیانات مقام معظم رهبری در پیام نوروزی ایشان در جهت حمایت از تولید، پشتیبانی و مانع‌زدایی، اقدام به تاسیس کمیته عالی مدیریت ریسک نموده که امید است در آینده رهنمودها و راهکارهای این کمیته به عنوان ابزاری توانمند در جهت کمک به تصمیم‌گیری‌های خرد و کلان در سطح شرکت گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید و شرکت‌های زیرمجموعه آن قرار گیرد.

ریسک و انواع آن

بانک ها و موسسات مالی در سراسر دنیا و در اقتصاد های گوناگون کشور ها، به عنوان ارکان مهم و اثر گذار در انواع فعالیت های اقتصادی و بازرگانی شناخته می شوند.

اکثر اشخاص برای سپرده گذاری یا استقراض وجه نقد، با این نوع از نهاد ها سر و کار دارند و همچنین در کنار آن، دولت و مراجع نظارتی مالی، با ایجاد رابطه نزدیک با این موسسات، در صدد تثبیت سیاست های پولی و مالی و کسب اعتماد از توانایی و اثر بخشی مقرراتی که برای تامین سلامت اقتصادی و مالی جامعه وضع شده، می باشند.

در این بین، شناسایی انواع ریسک و خطراتی که عملیات گوناگون بانک ها و موسسات اعتباری را تحت شعاع خود قرار می دهد، یکی از ابزار هایی است که مدیریت ارشد می تواند با استفاده از آن، از وقوع خطرات احتمالی جلوگیری نموده و یا دامنه آسیب رسانی آنها را تا میزان قابل قبولی کاهش دهد که تحت عنوان مدیریت ریسک مورد استفاده قرار می گیرد.

مفهوم ریسک:

در واقع می توان گفت که ریسک ها حاصل از قرار گرفتن نهاد های مالی در برابر عدم قطعیت ها و عدم اطمینان از نتیجه رخداد ها می باشند. برخی مواقع می توان به کمک تحلیل های آماری، احتمال وقوع هر یک از نتایج محتمل را برآورد نموده و پیامد های آن را تا حدی پیش بینی کرد.

کاملا واضح و مشخص است که هر اندازه این بررسی ها جزئی و دقیق تر باشند و جنبه های مختلف را در نظر گرفته بگیرند، نتایج به دست آمده از فضای عدم اطمینان مطلق به سمت عدم اطمینان های نسبی حرکت خواهد نمود.

ماهیت و اثر ریسک:

اثر ریسک دارای سه نوع ماهیت متفاوت زیر می باشد:

1. ریسک کوتاه مدت: این نوع ریسک به ریسک ناشی از عملیات و فعالیت ها مرتبط است.
2. ریسک میان مدت: این نوع ریسک به تاکتیک های شرکت مرتبط است.
3. ریسک بلند مدت: این نوع ریسک به استراتژی های کلی شرکت مرتبط است.

مدیریت ریسک:

اصطلاح مدیریت ریسک در تمامی کسب و کار ها شامل روش ها و فرآیند هایی می باشد که سازمان ها به منظور مدیریت انواع ریسک و استفاده از فرصت هایی که منجر به دست یابی به اهداف خاص بیزینس خاص خود استفاده می کنند.

بنابراین می توان گفت که مدیریت ریسک سرمایه گذاری به عنوان یکی از اصلی ترین زیر شاخه های مدیریت ریسک هم در سطح جزئی و هم در سطح کلی قابل استفاده است.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله ارزیابی ریسک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

مدیریت ریسک و انواع آن

انواع ریسک:

در حالت کلی دسته بندی های مختلفی برای انواع ریسک در منابع گوناگون ارائه شده است که یکی از آنها، ریسک های تجاری (Business Risk) و ریسک های غیر تجاری (Non-Business Risk) می باشد.

ریسک ‌های تجاری، به ریسک‌ هایی گفته می شود که یک بنگاه یا کسب و کار، کاملا به آن واقف است و از آن برای ایجاد مزیت رقابتی و ایجاد ارزش برای سهامداران استفاده می نماید، در حالی که ریسک هایی که کسب و کار کنترلی روی آنها ندارد، ریسک های غیر تجاری نامیده می شود.

ریسک‌ های مالی (Financial Risks) در گروه ریسک ‌های تجاری قرار دارند که از زیان‌ های احتمالی در بازار های مالی ناشی می شوند.

ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک:

دسته بندی دیگری از انواع ریسک که به طور خاص روی ریسک های مالی تعریف می شود، عبارت است از ریسک های سیستماتیک (Systematic Risks) و ریسک های غیر سیستماتیک (Nonsystematic Risks).

ریسک های سیستماتیک یا تنوع ناپذیر (Nondiversifiable Risks) عبارتند از ریسک هایی که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر خود قرار می دهند.

انواع ریسک سیستماتیک:

• ریسک نرخ بهره
• ریسک تورم
• ریسک نرخ ارز
• ریسک سیاسی
• ریسک بازار

ریسک های غیر سیستماتیک یا اصطلاحا تنوع پذیر (Diversifiable Risks) آنهایی هستند که بر یک یا چند نوع اوراق بهادار اثر گذار می باشند.

انواع ریسک غیر سیستماتیک:

• ریسک های اعتباری
• ریسک های تجاری
• ریسک های مالی
• ریسک های نقدینگی
• ریسک های عملیاتی

درواقع مطابق دسته بندی فوق، ریسک کلی یک دارایی یا یک کسب و کار به صورت زیر در نظر گرفته می شود:

ریسک های قابل اجتناب (غیر سیستماتیک) + ریسک های غیر قابل اجتناب (سیستماتیک) = ریسک کلی

و از آنجایی که عوامل سیستماتیک از شرایط کلی بازار و عوامل غیر سیستماتیک از شرایط خاص یک کسب و کار ناشی می شوند، می توان گفت:

ریسک کلی یک دارایی = ریسک های مختص شرکت + ریسک های بازار

همان گونه که پیش تر بیان شد، ریسک های مختلفی در دل ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک وجود دارد که شرح آنها در منابع مختلف ارزیابی و مدیریت ریسک گنجانده شده است.

در این میان چهار ریسک اصلی موجود هستند که تاثیر گذاری بیشتری نسبت به بقیه دارند و در بحث اندازه گیری و مدیریت ریسک نقش پررنگ تری را ایفا می کنند که در ادامه مطلب به آنها پرداخته شده است.

ریسک های بازار:

ریسک بازار، به ریسک های زیان ناشی از حرکات یا نوسانات غیر منتظره در قیمت ها یا نرخ های بازار گفته می شود.

در حالت کلی نمی توان ریسک بازار را از ریسک هایی هم چون ریسک اعتباری و عملیاتی تفکیک نمود زیرا گاهی اوقات این ریسک ها، خودشان منشا ایجاد ریسک بازار هستند.

ریسک های اعتباری:

این نوع، ماحصل این رویداد هستند که طرف قرارداد، نخواهد یا نتواند به مواردی که در قرارداد به آنها متعهد شده است، عمل نماید.

تاثیر ریسک های اعتباری با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نکول (Default) طرف قرارداد سنجیده می شود.

این ضرر شامل احتمال نکول (Probability of Default)، مبلغ تحت نکول (Exposure at Default) و نرخ بازیافت (Recovery Rate) می شود.

به بیان دیگر می توان گفت که ریسک های اعتباری، ضرر های محتملی هستند که در اثر یک رخداد اعتباری اتفاق افتاده باشند، که رخداد اعتباری نیز زمانی که توانایی طرف قرارداد در انجام تعهداتش تغییر کند، اتفاق می افتد.

علاوه بر این، ریسک اعتباری شامل ریسک دولت ها زمانی که روی نرخ های برابری ارز اعمال نظر می کنند نیز می گردد.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله ریسک شرکت های حسابداری را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

ریسک های اعتباری

ریسک های نقدینگی:

ریسک های نقدینگی در حالت کلی دو صورت دارند:

ریسک نقدینگی دارایی یا Asset Liquidity Risk:

ریسک نقدینگی دارایی که گاه با عنوان ریسک نقدینگی بازار-محصول نیز نامیده می شود زمانی که معامله با قیمت رایج بازار قابل انجام نباشد، ظاهر شده و بین طبقات دارایی های مختلف در زمان های متفاوت، نسبت به شرایط بازار می تواند تغییر کند.

ریسک های نقدینگی تامین مالی یا Funding Liquidity Risk:

که ریسک‌ جریان وجه نقد (Cash Flow Risk) نیز نامیده می شود، به ناتوانی پرداخت تعهدات بر می گردد، که می تواند به نقد کردن سریع و تبدیل ضرر روی کاغذ به ضرر واقعی، منجر شود.

ریسک های عملیاتی:

ریسک عملیاتی همان گونه که از نامش مشخص است، ناشی از اشتباهات و خطا های فنی حین عملیات کسب و کار است.

اشتباهات مدیریتی، فقدان تجربه و دانش کافی از حوزه کسب و کار، نقص در اطلاعات، مشکل در پردازش داده ها و معاملات و غیره، همگی می توانند سر منشا ریسک های عملیاتی تلقی شوند.

باید توجه داشت که عواقب ریسک عملیاتی اما تنها مختص فرآیند های عملیاتی کسب و کار نخواهد بود و گاه منجر به ریسک های اعتباری و بازار نیز می تواند گردد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله کشف تقلب را به شما پیشنهاد می کنیم.