تحلیل فیبوناچی چیست

در تحلیل تکنیکال، با استفاده از فیبوناچی اصلاحی، دو نقطه حداکثری (قله و فرورفتگی) در نمودار سهام نظر گرفته شده و سپس فاصله عمودی بر نسبت‌های اصلی فیبوناچی یعنی 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 100% تقسیم می‌شود. پس از شناسایی سطوح، خطوط افقی ترسیم شده و از آنها برای شناسایی سطوح مقاومت و حمایت احتمالی استفاده می‌شود.

تحلیل فیبوناچی چیست | آشنایی و معرفی نسبت های فیبوناچی

قبل از اینکه راجب چیستی تحلیل فیبوناچی صحبت کنیم بهتر است اول به این سوال پاسخ دهیم که “فیبوناچی کیست؟” لئوناردو پیسانو یا لئوناردو فیبوناچی یکی از معروف‌ترین ریاضی دانان قرون وسطی بوده که کتاب Liber Abaci (کتاب محاسبات) را در سال 1202 پس از میلاد به نگارش در آورده است. او در این کتاب در مورد مطالب مختلفی از قبیل نحوه تبدیل ارزها به یکدیگر، اندازه گیری‌های تجاری، محاسبه سود و بهره، و تعدادی از معادلات ریاضی و هندسی سخن گفته است. با این حال دو مورد از این مباحث بیش از سایر آنها در دنیای امروز مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با اول پرداخت همراه باشید.

مورد اول در بخش های ابتدایی کتاب وی نگارش شده که در مورد مزیت های استفاده از سیستم اعداد عربی است. در آن زمان تاثیر امپراطوری از بین رفته روم همچنان زیاد بود و اکثر شهروندان اروپایی ترجیح می‌دادند که از اعداد رومی استفاده کنند. اما فیبوناچی در این کتاب مباحثی قدرتمند، موثر و قابل درک در مورد استفاده سیستم اعداد عربی ارائه داد. از آن زمان تا به حال این سیستم اعداد جایگاه محکمی در اروپا پیدا کرد و به سرعت در تمام دنیا گسترش یافت. این سیستم آنقدر قدرتمند بود که امروزه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بخش دوم این کتاب که امروزه همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد در مورد دنباله فیبوناچی است. دنباله فیبوناچی به مجموعه‌ای از اعداد گفته می‌شود که هر عدد این مجموعه برابر است با مجموع دو عدد پیش از خودش.

دنباله فیبوناچی

همانطور که می‌بینید باید از دو عدد بنیادین 0 و 1 استفاده کنیم. سپس 0 را با 1 جمع می‌کنیم تا عدد بعدی این توالی را به دست آوریم که برابر با 1 می‌شود. سپس این عدد را با عدد پیشین جمع می‌کنیم تا عدد بعدی توالی را حساب کنیم. اگر این روند را ادامه دهیم الگوی زیر را مشاهده خواهیم نمود:

دنباله فیبوناچی در مبحث امروز ما اهمیت بالایی دارد، زیرا ما برای محاسبه نسبت فیبوناچی به این اعداد نیاز داریم. بدون دنباله فیبوناچی نسبت فیبوناچی هم وجود نخواهد داشت.

نسبت فیبوناچی چگونه ایجاد می شود؟

با پیدایش اینترنت اطلاعات نادرست زیادی در مورد مقادیر سازنده نسبت فیبوناچی در آن پخش شد. افزایش تحلیل فیبوناچی، به ویژه در حوزه تجارت، سبب ایجاد تعاریف نادرستی در این مورد شد. حال با هم می‌بینیم که نسبت فیبوناچی چیست، چگونه ایجاد می‌شود، و چند مثال از مواردی که نسبت فیبوناچی نیستند را هم به شما نشان خواهیم داد.

نسبت های فیبوناچی

ریاضیات به کار رفته در پشت نسبت‌های فیبوناچی نسبتا ساده هستند. تنها کاری که باید کرد این است که اعداد دنباله فیبوناچی را برگرفته و یک الگوی تقسیم را بر آنان اعمال کنیم. برای مثال یکی از اعداد دنباله را انتخاب کنید و آن را به عدد بعدی تقسیم کنید.

0 ÷ 1 = 0
1 ÷ 1 = 1
1 ÷ 2 = 0.5
2 ÷ 3 = 0.67
3 ÷ 5 = 0.6
5 ÷ 8 = 0.625
8 ÷ 13 = 0.615
13 ÷ 21 = 0.619
21 ÷ 34 = 0.618
34 ÷ 55 = 0.618
55 ÷ 89 = 0.618

الگوی شکل گرفته را مشاهده می‌کنید؟ با تقسیم 21 بر 34 و ادامه‌ی این دنباله به همین شکل شما تا ابد عدد 0.618 را به دست خواهید آورد.

این کار را می‌توان با سایر اعداد دنباله نیز انجام داد. برای مثال با انتخاب یک عدد در دنباله و تقسیم آن بر عدد پیشین یک الگوی مشابه دیگر خواهیم دید.

1 ÷ 0 = 0
1 ÷ 1 = 1
2 ÷ 1 = 2
3 ÷ 2 = 1.5
5 ÷ 3 = 1.67
8 ÷ 5 = 1.6
13 ÷ 8 = 1.625
21 ÷ 13 = 1.615
34 ÷ 21 = 1.619
55 ÷ 34 = 1.618
89 ÷ 55 = 1.618
144 ÷ 89 = 1.618

در اینجا می‌بینید که الگویی دیگر از این اعداد به وجود آمده است. حالا 1.618 به دست می‌آید که از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه به آن نسبت طلایی، عدد طلایی، یا نسبت الهی می گویند که می‌توان چندین صفحه در مورد این مقدار توضیح داد.

در ادامه مثال‌هایی می‌بینید که با انتخاب اعداد فیبوناچی و تقسیم آنها بر الگویی از سایر اعداد این دنباله شکل گرفته‌اند.

تقسیم بر دومین عدد پسین	تقسیم بر دومین عدد پیشین	تقسیم بر سومین عدد پسین	تقسیم بر سومین عدد پیشین
0 ÷ 1 = 0	1 ÷ 0 = 0	0 ÷ 2 = 0	2 ÷ 0 = 0
1 ÷ 2 = 0.5	2 ÷ 1 = 2	1 ÷ 3 = 0.33	3 ÷ 1 = 3
1 ÷ 3 = 0.33	3 ÷ 1 = 3	1 ÷ 5 = 0.2	5 ÷ 1 = 5
2 ÷ 5 = 0.4	5 ÷ 2 = 2.5	2 ÷ 8 = 0.25	8 ÷ 2 = 4
3 ÷ 8 = 0.375	8 ÷ 3 = 2.67	3 ÷ 13 = 0.231	13 ÷ 3 = 4.33
5 ÷ 13 = 0.385	13 ÷ 5 = 2.6	5 ÷ 21 = 0.238	21 ÷ 5 = 4.2
8 ÷ 21 = 0.381	21 ÷ 8 = 2.625	8 ÷ 34 = 0.235	34 ÷ 8 = 4.25
13 ÷ 34 = 0.382	34 ÷ 13 = 2.615	13 ÷ 55 = 0.236	55 ÷ 13 = 4.231
21 ÷ 55 = 0.382	55 ÷ 21 = 2.619	21 ÷ 89 = 0.236	89 ÷ 21 = 4.231
34 ÷ 89 = 0.382	89 ÷ 34 = 2.618	34 ÷ 144 = 0.236	144 ÷ 34 = 4.235
55 ÷ 144 = 0.382	144 ÷ 55 = 2.618	55 ÷ 233 = 0.236	233 ÷ 55 = 4.236
89 ÷ 233 = 0.382	233 ÷ 89 = 2.618	89 ÷ 377 = 0.236	377 ÷ 89 = 4.236
144 ÷ 377 = 0.382	377 ÷ 144 = 2.618	144 ÷ 610 = 0.236	610 ÷ 144 = 4.236

همانطور که می‌بینید می‌توانیم اعداد متفاوتی را با استفاده از اعداد دنباله فیبوناچی به دست آوریم و یک الگوی تقسیمی در این دنباله ایجاد کنیم. با این حال این تنها روش دست یابی به نسبت های فیبوناچی نیست. پس از به دست آوردن اعداد حاصل از تقسیم‌ها می‌توانیم از ریشه مجزور هر یک از آنها اعداد جدیدی به دست آوریم. در نمودار زیر چند مثال دیگر آورده شده است.

نسبت فیبوناچی	عملیات	نتایج
0.236	ریشه مجزور 0.236	0.486
0.382	ریشه مجزور 0.382	0.618
0.618	ریشه مجزور 0.618	0.786
1.618	ریشه مجزور 1.618	1.272
2.618	ریشه مجزور 2.618	1.618
4.236	ریشه مجزور 4.236	2.058

آخرین بخش نحوه ایجاد این نسبت‌های فیبوناچی تنها با تبدیل آنها به درصد انجام می‌شود؛ به این شکل که مقدار پایه 0.236 به 23.6% یا مثلا 0.382 به 38.2% تبدیل می‌شود. پس با نگاهی به تحلیل‌های ما در بخش‌های دیگر معمولا می‌توانید این درصد‌ها را ببینید:

23.6% ، 38.2% ، 48.6% ، 61.8% ، 78.6% ، 127.2% ، 161.8% ، 205.8% ، 261.8% ، 423.6% , …

موضوع 50% چیست؟

اگرچه نسبت 50% اغلب در تحلیل‌های فیبوناچی به کار می‌رود، اما این میزان یک نسبت فیبوناچی نیست. بعضی‌ ها بر این باورند که سطح 50% یک نسبت “گان” به به حساب می‌آید که در اوایل قرن بیستم توسط W.D. Gann ایجاد شده است. اما برخی دیگر می‌گویند که سطح 50% برعکس «نسبت الهی» است. بسیاری از افراد با استفاده از این نسبت‌ها مقادیر تحلیل فیبوناچی چیست جدیدی ایجاد می‌کنند. می‌تواند چند مثال از این موارد را در زیر مشاهده کرد.

نسبت الهی	عملیات	نتیجه	عکس نسبت الهی
1	ریشه مجزور 1	1	1
2	ریشه مجزور 2	1.414	0.5
3	ریشه مجزور 3	1.732	0.333
4	ریشه مجزور 4	2	2.236
5	ریشه مجزور 5	0.25	0.2

مشخص نیست منبع نسبت 50% از کجاست اما نقش مهمی در امور تجاری ایفا می‌کند و به همین دلیل معمولا در تحلیل‌ها از آن با عنوان یکی از نسبت‌های فیبوناچی یاد می‌شود. از برخی دیگر از اعداد موجود در جدول نیز اشتباها به عنوان نسبت فیبوناچی یاد شده که مشخصا به این شکل نیست.

فیبوناچی در بازار های معاملاتی

یافتن پدیده شبه وار اعداد فیبوناچی و نسبت طلایی در بازار نسبتا ساده است. بیشترین سطوح شناسایی شده بازگشت فیبوناچی در بازار متعلق به موارد 23.6%،38.2%، 50%، 61.80، و 100% هستند. این اعداد در دنباله فیبوناچی با نسبت‌های تقسیمی به هم مرتبط هستند. توجه داشته باشید که سطح ،61.8% که برعکس نسبت طلایی به حساب می‌آید، نیز در این میان قرار دارد.

سطوح بازگشت فیبوناچی ارائه دهنده نقاط مرجع ثابتی در مقابل میانگین های متحرک هستند. این ویژگی تریدرها را قادر می‌سازد تا با نگاهی به نمودار‌ها از احتمال تحرکات مهم قیمت آگاه شوند، یعنی هم به صورت نزولی و هم صعودی.

این سطوح همچنین برای مشخص کردن نقاطی خاص جهت آغاز خرید به تریدرها کمک می‌کنند. فروش استقراضی در یک سطح بازگشتی فیبوناچی به یک تاکتیک متداول تبدیل شده، البته در صورتی که این روش توسط روش‌های دیگر مورد تایید قرار گرفته باشد.

مهم‌ترین سطحی که همیشه باید به آن چشم داشت، نسبت طلایی بر عکس است. وقتی قیمت یک ارز دیجیتال به این سطح می‌رسد می‌توان انتظار داشت که جای خریداران با فروشنده‌ها عوض شود.

البته این سطوح تنها به عنوان یک راهنما عمل می‌کنند و همیشه تاکید می‌شود که سطوح بازگشت فیبوناچی را باید با ابزار یا روش دیگری نیز تایید نمود. باید به این موضوع هم اشاره کرد که شرایط بازارها به ندرت به صورت دقیق در این سطوح تغییر می‌کند و همیشه بین ۵ الی ۱۵ درصد بالاتر یا پایین تر از این سطوح را باید به دقت مورد بررسی قرار داد.

راهنمای استفاده از فیبوناچی

یکی از نکات جالب در مورد سطوح بازگشت فیبوناچی این است که این سطوح ارائه دهنده نوعی پیشگویی ناگزیر ساز هستند. از آنجا که شهرت این سطوح بالاست و به میزان بالایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تریدرها می توانند الگوی خرید و فروش خود را بر اساس آنها تنظیم کنند. این امر سبب مفید بودن سطوح بازگشت فیبوناچی می‌شود. به بیانی دیگر، بازار به صورت ناخودآگاه پیرامون این شاخص ها حرکت می‌کند اما تصمیمات آگاهانه برای استفاده از آنان سبب تقویت جایگاهشان می‌شود.

هرچه میزان تردیدها در بازار بالاتر برود احتمال پیدایش سطوح بازگشت فیبوناچی هم افزایش می‌یابد. دلیل این امر هم یک کلیت گسترده است؛ در صورت کم بودن داده‌ها این سطوح کاربرد چندانی ندارند، زیرا با اطلاعات خام نا کافی الگوی خاصی پدیدار نمی‌شود. مجموعه‌ای از گیاهان را در نظر بگیرید که با دنباله فیبوناچی کنترل می شوند. شاید یکی از گیاهان با جهشی رو به رو شود و تعداد برگ‌هایش تغییر کند یا بر اثر حادثه‌ای تعداد از برگ هایش را از دست بدهد. با اعمال این مورد در کل جمیعت آن گیاه دنباله فیبوناچی آشکار می‌شود.

به همین دلیل است که سطوح بازگشت فیبوناچی تنها برای ارزهای دیجیتال پر حجمی مثل بیت کوین و اتریوم کاربرد دارد و کارایی چندانی برای آلت کوین‌های در حال توسعه موجود در بازار ندارد.

محاسبه فیزیکی این سطوح زیاد هم پیچیده نیست. خطی میان قیمت بالا و پایین یک ارز دیجیتال رسم می‌شود و سپس فاصله میان بالا و پایین با نسبت هایی فیبوناچی که قبلا گفتیم تقسیم می‌شود. بسیاری از صرافی ها از این امکانات به صورت پیش فرض در وبسایت خود استفاده می‌کنند و این فرایند را برای کاربران ساده می‌کنند.

حالا که با تحلیل فیبوناچی برای ارزهای دیجیتال آشنا شدید، پیشنهاد می‌شود برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال معتبر از مجموعه اول پرداخت استفاده نمایید. همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله «آموزش معامله ارز دیجیتال» را هم مطالعه فرمایید. اگر هم به دنبال کیف پول‌های سخت افزاری هستید، اول پرداخت خدمات فروش کیف پول لجر (LEDGER) و کیف پول ترزور (TREZOR) را هم به مشتریان خود عرضه می‌دارد.

فیبوناچی چیست و چگونه میتوان با انواع آن نمودار را تحلیل کرد؟

مهم‌ترین هدف معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی، سودآوری است؛ این کار با استفاده از انواع گوناگونی از روش‌ها و ابزارهای تحلیل ممکن می‌شود. یکی از این روش‌ها، روش فیبوناچی است. فیبوناچی در واقع به مجموعه‌ای از ابزارهای تحلیل تکنیکال گفته می‌شود که برمبنای برخی از معادلات پیچیده ریاضی، به معامله‌گران کمک می‌کند بتوانند بهترین زمان را برای معامله بیابند و قیمت‌ها را پیش‌بینی کنند.

لئوناردو پیسانو ملقب به فیبوناچی (Fibonacci)، ریاضیدانی ایتالیایی بود که در سال 1170 میلادی در شهر پیزا (Pisa) به‌دنیا آمد؛ در جوانی ریاضیات را در بوجیا آموخت و در سفرهای خود با سیستم اعداد “هند و عربی” آشنا شد. او در سال 1202 میلادی طی تحقیقات خود، سری یا دنباله اعداد فیبوناچی را کشف کرد.

در این مطلب با اعداد، کاربردها، انواع و نحوه استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال آشنا می‌شویم.

اعداد فیبوناچی و بازارهای مالی

در دنباله اعداد فیبوناچی، بعد از 0 و 1، هر عدد مجموع دو عدد قبلی است. نخستین اعدا این سری عبارتند از: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377، 610، 987. این اعداد به‌نام لئوناردو فیبوناچی نام‌گذاری شدند. اعدادی که در معاملات با روش‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند، مشابه اعداد دنباله فیبوناچی نیستند، بلکه آن‌ها از روابط ریاضی بین اعداد در این دنباله مشتق شده‌اند. سطوح اصلاح فیبوناچی با در نظر گرفتن نقاط بالا و پایین نمودار قیمت و علامت‌گذاری نسبت‌های کلیدی فیبوناچی به صورت افقی برای ایجاد یک شبکه نشان داده می‌شود. از این خطوط افقی برای شناسایی نقاط معکوس و بازگشت احتمالی روند قیمت استفاده می‌شود. این اعداد همچنین کاربردهای دیگری نیز دارند.

نسبت و عدد طلایی چیست؟

کشف سری اعداد فیبوناچی همچنین باعث کشف نسبتی ریاضی شد که به آن نسبت طلایی می‌گویند. نسبت طلایی حاصل نسبت هر عدد از سری فیبوناچی به عدد قبل از خود است. این نسبت در طول سری فیبوناچی آنقدر پیش می‌رود که به عددی به نام عدد طلایی نزدیک می‌شود.

در سری فیبوناچی هر عدد تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی است. از آنجا که نسبت طلایی در بسیاری از ساختارهای طبیعی و دست‌ساز بشر وجود دارد، معامله‌گران معتقدند این نسبت در بازارهای مالی نیز موضوعیت دارد.

کاربرد فیبوناچی در معاملات

سطوح فیبوناچی نوعی چارچوب هستند که معامله‌گران از طریق آن نمودارهای خود را مشاهده می‌کنند. این چارچوب نه چیزی را پیش‌بینی می‌کند و نه مشارکت می‌کند؛ اما بر تصمیمات تجاری هزاران معامله‌گر تاثیر می‌گذارد. با این‌حال مطالعات فیبوناچی راه حلی جادویی برای معامله‌گران ارائه نمی‌دهد؛ بلکه باید بتوانیم داده‌های فیبوناچی را تحلیل کنیم تا بتوانیم از آن‌ها به‌عنوان راهنمای معاملات بهره بگیریم. برخی از معامله‌گران معتقدند: فیبوناچی می‌تواند پیش‌بینی‌هایی ارائه دهد که تا 70 درصد قابل اعتماد هستند.

سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

هر سطح فیبوناچی یک خط افقی روی نمودار است که نقاط احتمالی پشتیبانی و مقاومت را نشان می‌دهد. این سطوح بر اساس اعداد فیبوناچی تعیین می‌شوند و هر سطح با یک درصد همراه است. با یاد داشته باشید درصدهایی مانند: 50 درصد یا 100 درصد، جزو سطوح فیبوناچی نیستند؛ اما توسط کاربران استفاده می‌شوند. همچنین از بین درصدهای فیبوناچی، 61.8 درصد به درصد طلایی مشهور است. مهم‌ترین و پرکاربردترین درصدهای فیبوناچی عبارتند از:

• 23.6 درصد
• 38.2 درصد
• 61.8 درصد
• 78.6 درصد

معرفی ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کاربردهای فراوانی دارند. این کاربردها و روش استفاده از آن‌ها را همچون یکی ابزار تحلیلی تعریف می‌کنیم. ابزارهای فیبوناچی روش‌های برای پیش‌بینی و تحلیل بازگشت یا ادامه روند قیمت هستند. به‌عبارت دیگر این ابزارها خطوط حمایت و مقاومت را پیش‌بینی می‌کنند. در ادامه با مهم‌ترین این ابزارها آشنا می‌شویم.

فیبوناچی اصلاحی

فیبوناچی اصلاحی یا فیبو ریتریسمنت (Fibonaacci Retracement) مشهورترین ابزار فیبوناچی است. سطوح احتمالی پایان حرکت اصلاحی در این روش پیش‌بینی می‌شوند؛ بنابراین با استفاده از این روش می‌توانیم نقاط ورود مناسب را به معاملات بیابیم. نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی، این‌گونه است که بعد از رسم سطوح فیبوناچی روی نمودار تصور می‌کنیم: وقتی بازار در سمت و سویی خاص در حرکت است و در مقاطعی به اصلاح قیمت، تمایل دارد، این اصلاح‌ها از کف و سقفی که با استفاده از فیبوناچی رسم کرده‌ایم، عبور نمی‌کند.

فیبوناچی پروژکشن

فیبوناچی پروژکشن یا فیبو پروجکشن (Fibonacci Projection) حاصل تعیین 3 نقطه است: نقطه کف، سقف و یک اصلاح، چه در صعود و چه در نزول قیمت. بنابراین ابتدا باید نقطه کف یا سقف، سپس نقطه سقف یا کف را تیک می‌زنیم و دست آخر، ابزار را می‌کشیم تا نقطه اصلاح؛ در این شرایط، ابزار مورد نظر، نقاط خارج از این بازه به ما نشان می‌دهد یا پیش‌بینی می‌کند.

فیبوناچی زمانی

فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zone) به جای سطوح افقی از سطوح عمودی استفاده می‌کند. این نوع از انواع فیبوناچی یک ابزار فنی بر اساس زمان است. در این روش، معمولا شاخص، از یک نوسان بزرگ بالا یا پایین در نمودار قیمت آغاز می‌شود. فیبوناچی زمانی به معامله‌گران نشان می‌دهد، در چه مناطقی از زمان، احتمال یک چرخش بزرگ دیگر در بالا یا پایین نمودار وجود دارد.

فیبوناچی خارجی

فیبوناچی خارجی یا فیبو اکستنژن (Fibonacci Extension) یکی از ابزارهای فیبوناچی است که با استفاده از آن می‌توانیم سطوح قیمتی بیش از 100 درصد را پیش‌بینی کنیم. برای مثال اگر یک سهام در بورس، از سقف قبلی خود بالاتر برود، می‌توانیم با استفاده از این ابزار، سطوح جدید مقاومتی را بعد از عبور از سقف قبلی، تخمین بزنیم.

فیبوناچی کمان‌ها

در فیبوناچی کمان‌ها یا فیبو آرکس (Fibonacci Arcs)، ترازهای اصلاحی به‌صورت تعدادی کمان نمایش داده ‌می‌شوند. بنابراین در این نوع از فیبوناچی ما با خطوط افقی یا عمودی فیبوناچی سروکار نداریم. در فیبو آرکس، کمان‌ها، نشان‌دهنده نقاط برگشت قیمت، با توجه به صعودی یا نزولی بودن آن‌ها هستند. برای استفاده از این ابزار، کافی است دو نقطه ابتدا و انتهای یک روند را به‌هم متصل کنیم.

فیبوناچی بادبزن

فیبوناچی بادبزن یا فیبو فَن (Fibonacci Fan) تشکیل شده از خطوطی است که از یک نقطه منشا می‌گیرند. این خطوط به‌صورت خطوطی کج، ترازهای اصلاحی را به‌شکل خطوط روند نشان می‌دهند. در نمودار شمعی، کافی است کندل ابتدا و انتهای روند قیمت را به‌هم متصل کنید تا خطوطی دیگر پدیدار شوند. خطوطی که ترازهای بازگشت قیمت را تخمین می‌زنند.

فیبوناچی کانال

فیبوناچی کانال یا فیبو چَنِل (Fibonacci Channel) مناسب زمانی است که نمودار قیمت در حال حرکت در طول یک کانال است. در این ابزار، نقاط حمایت و مقاومت پیش روی نمودار قیمت بعد از شکست کانال، پیش‌بینی می‌شوند. بنابراین برای استفاده از ابزار فیبوناچی در بورس یا بازارهای مالی دیگر، باید سه نقطه را مشخص کنید؛ نقاط کف و سقف کانال و نقطه شکست کانال.

با کمک ابزارهای فیبوناچی دقت معاملات خود را افزایش دهید

ابزارهای فیبوناچی هرکدام به‌صورتی طراحی شده و سامان یافته‌اند که بتوانند تحلیل‌گران و نیز معامله‌گران را در پیش‌بینی رفتارهای نمودار قیمت یاری کنند و بهترین زمان‌ها را برای ورود به معامله به آن‌ها پیشنهاد دهند. ابزارهای فیبوناچی دارای مبناهای پیچیده ریاضی هستند، اما این مساله نباید مانع استفاده معامله‌گران از آن‌ها شود؛ زیرا برای درک برآوردهای ابزارهای فیبوناچی، تحلیل‌گر یا معامله‌گر، نیازی به انجام محاسبات ریاضی ندارد. بنابراین با استفاده از این ابزارها می‌توانید احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.

تحلیل فیبوناچی چیست؟ آشنایی و معرفی نسبت های فیبوناچی

قبل از اینکه راجب چیستی تحلیل فیبوناچی صحبت کنیم بهتر است اول به این سوال پاسخ دهیم که “فیبوناچی کیست؟” لئوناردو پیسانو یا لئوناردو فیبوناچی یکی از معروف ترین ریاضی دانان قرون وسطی بوده که کتاب Liber Abaci (کتاب محاسبات) را در سال ۱۲۰۲ پس از میلاد به نگارش در آورده است. او در این کتاب در مورد مطالب مختلفی از قبیل نحوه تبدیل ارزها به یکدیگر، اندازه گیری های تجاری، محاسبه سود و بهره، و تعدادی از معادلات ریاضی و هندسی سخن گفته است. با این حال دو مورد از این مباحث بیش از سایر آنها در دنیای امروز مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با ارزمارکت همراه باشید.

مورد اول در بخش های ابتدایی کتاب وی نگارش شده که در مورد مزیت های استفاده از سیستم اعداد عربی است. در آن زمان تاثیر امپراطوری از بین رفته روم همچنان زیاد بود و اکثر شهروندان اروپایی ترجیح می دادند که از اعداد رومی استفاده کنند. اما فیبوناچی در این کتاب مباحثی قدرتمند، موثر و قابل درک در مورد استفاده تحلیل فیبوناچی چیست سیستم اعداد عربی ارائه داد. از آن زمان تا به حال این سیستم اعداد جایگاه محکمی در اروپا پیدا کرد و به سرعت در تمام دنیا گسترش یافت. این سیستم آنقدر قدرتمند بود که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بخش دوم این کتاب که امروزه همچنان مورد استفاده قرار می گیرد در مورد دنباله فیبوناچی است. دنباله فیبوناچی به مجموعه ای از اعداد گفته می شود که هر عدد این مجموعه برابر است با مجموع دو عدد پیش از خودش.

دنباله فیبوناچی :

همانطور که می بینید باید از دو عدد بنیادین ۰ و ۱ استفاده کنیم. سپس ۰ را با ۱ جمع می کنیم تا عدد بعدی این توالی را به دست آوریم که برابر می شود با ۱. سپس این عدد را با عدد پیشین جمع می کنیم تا عدد بعدی توالی را حساب کنیم. اگر این روند را ادامه دهیم الگوی زیر را مشاهده خواهیم نمود:

۱+۱=۲;
۱+۲=۳;
۲+۳=۵;
۳+۵=۸;
۵+۸=۱۳;
۸+۱۳=۲۱;
۱۳+۲۱=۳۴;
۲۱+۳۴=۵۵;
. . .

دنباله فیبوناچی در مبحث امروز ما اهمیت بالایی دارد، زیرا ما برای محاسبه نسبت فیبوناچی به این اعداد نیاز داریم. بدون دنباله فیبوناچی نسبت فیبوناچی هم وجود نخواهد داشت.

نسبت فیبوناچی چگونه ایجاد می شود؟

با پیدایش اینترنت اطلاعات نادرست زیادی در مورد مقادیر سازنده نسبت فیبوناچی در آن پخش شد. افزایش تحلیل فیبوناچی، به ویژه در حوزه تجارت، سبب ایجاد تعاریف نادرستی در این مورد شد. حال با هم می بینیم که نسبت فیبوناچی چیست، چگونه ایجاد می شود، و چند مثال از مواردی که نسبت فیبوناچی نیستند را هم به شما نشان خواهیم داد.

نسبت های فیبوناچی

ریاضیات به کار رفته در پشت نسبت های فیبوناچی نسبتا ساده هستند. تنها کاری که باید کرد این است که اعداد دنباله فیبوناچی را برگرفته و یک الگوی تقسیم را بر آنان اعمال کنیم. برای مثال یکی از اعداد دنباله را انتخاب کنید و آن را به عدد بعدی تقسیم کنید.

۰ ÷ ۱ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۱ ÷ ۲ = ۰.۵
۲ ÷ ۳ = ۰.۶۷
۳ ÷ ۵ = ۰.۶
۵ ÷ ۸ = ۰.۶۲۵
۸ ÷ ۱۳ = ۰.۶۱۵
۱۳ ÷ ۲۱ = ۰.۶۱۹
۲۱ ÷ ۳۴ = ۰.۶۱۸
۳۴ ÷ ۵۵ = ۰.۶۱۸
۵۵ ÷ ۸۹ = ۰.۶۱۸

الگوی شکل گرفته را مشاهده می کنید؟ با تقسیم ۲۱ بر ۳۴ و ادامه ی این دنباله به همین شکل شما تا ابد عدد ۰.۶۱۸ را به دست خواهید آورد.

این کار را می توان با سایر اعداد دنباله نیز انجام داد. برای مثال با انتخاب یک عدد در دنباله و تقسیم آن بر عدد پیشین یک الگوی مشابه دیگر خواهیم دید.

۱ ÷ ۰ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۲ ÷ ۱ = ۲
۳ ÷ ۲ = ۱.۵
۵ ÷ ۳ = ۱.۶۷
۸ ÷ ۵ = ۱.۶
۱۳ ÷ ۸ = ۱.۶۲۵
۲۱ ÷ ۱۳ = ۱.۶۱۵
۳۴ ÷ ۲۱ = ۱.۶۱۹
۵۵ ÷ ۳۴ = ۱.۶۱۸
۸۹ ÷ ۵۵ = ۱.۶۱۸
۱۴۴ ÷ ۸۹ = ۱.۶۱۸

در اینجا می بینید که الگویی دیگر از این اعداد به وجود آمده است. حالا ۱.۶۱۸ به دست می آید که از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه به آن نسبت طلایی، عدد طلایی، یا نسبت الهی می گویند که می توان چندین صفحه در مورد این مقدار توضیح داد.

در ادامه مثال هایی می بینید که با انتخاب اعداد فیبوناچی و تحلیل فیبوناچی چیست تقسیم آنها بر الگویی از سایر اعداد این دنباله شکل گرفته اند.

۳ دلیل استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

• یافتن سطوح حمایت و مقاومت
• تعیین حد ضرر
• پیدا کردن روند نزولی و صعودی قیمت

موارد استفاده فیبوناچی در بازار بورس

حالا که با مفهوم کلی اعداد فیبوناچی و موارد استفاده آن آشنا شدید، قصد داریم به اهمیتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. در واقع شما عزیزان می توانید از سری فیبوناچی و نسبت ‌های آن در بازار بورس و به منظور پیش ‌بینی روند قیمتی سهم استفاده نمایید. شایان ذکر است که تحلیلگران بعد از بررسی نمودارهای قیمت سهام و روند آن ‌ها، به وجود ارتباط میان نسبت ‌های فیبوناچی و نمودارها پی بردند.

نسبت‌ های فیبوناچی را می ‌توان با نقاط حائز اهمیت در روندها مطابقت داد و به سطوح مقاومت و حمایت دسترسی پیدا کرد و در ادامه هم می توان به وسیله این سطوح، نقاط ورود و خروج به یک سهم را پیدا کرد و از آن ها برای شناسایی بهترین زمان خرید و یا فروش یک سهم استفاده کرد. البته این را هم در نظر داشته باشید که در طول زمان ابزارهای فیبوناچی بسیاری برای تحلیل نمودارها و نقاط بازگشت معرفی شده اند که بیانگر محدوده ‌های حمایت و مقاومت می باشند و با شیوه های مختلفی ترسیم می شوند.

این سطوح بازگشتی، مثل حمایت و مقاومت‌ های پیشین که تنها قیمتی خاص را نقطه حساس می دانست، نیستند و قادرند در کنار قیمتی خاص، یک منحنی روی نمودار، خطی مورب یا زمان خاصی را به ‌عنوان نقاط حساس حمایت و مقاومت تعریف نمایند که واقعا بی نظیر و پرکاربرد است. فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … از مواردی به حساب می آید که از طریق آن ‌ها می ‌توان روند آتی قیمت سهم را پیش بینی کرد.

دلیل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات

• سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را ایجاد می کند، پس در صورت استفاده صحیح، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری خواهد کرد.
• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می روند.
• سطوح فیبوناچی اعداد هندسی اند، پس سطوح گسترش و اصلاحی پس از رسم چشم ‌نواز به نظر خواهند آمد.

مهم ترین سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

• ۱۶۱٫۸ درصد
• ۶۱٫۸ درصد
• ۳۸٫۲ درصد

فرق بین سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی

سطوح اصلاحی فیبوناچی، نشان دهنده سطوح کمتر از ۱۰۰ درصد یک موج قیمتی اند و این در حالی است که سطوح گسترش، سطوح بالاتر از ۱۰۰ درصد را هم برای ما به نمایش در خواهند آورد. سطوح فیبوناچی تحت عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی قابلیت استفاده خواهند داشت، از این سطوح تحت عنوان ابزاری به منظور تعیین هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.

شیوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

وقتی که سهامی روند قوی را در یک جهت داشته باشد، بر این باوریم که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی است (۷۶٫۴، ۶۱٫۸، ۳۸٫۲، و ۲۳٫۶). بعضی مدل ها ۵۰ درصد را نیز اعمال می کنند. برای مثال، چنانچه سهمی از ۱۰۰۰ تومان به ۱۱۰۰ تومان برسد، انتظار خواهد رفت که پولبک آن حدود ۲۳ تومان، ۳۸ تومان، ۵۰ تومان، ۶۲ سنت، یا ۷۶ تومان باشد.

جالب است بدانید که در اوایل یا اواخر روند ها، وقتی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، این احتمال وجود دارد که اصلاح‌ هایی با درصد بالاتر هم دیده شود. به عنوان مثال وقتی دو روند نزولی بین ۶۱٫۸ درصد و ۳۸٫۲ درصد وجود داشته باشد، این نمونه ‌ای از اصلاح فیبوناچی است. طبق این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام به حساب می آید.

چنانچه استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت در نظر می گیرد، سطح فیبوناچی به تایید این سیگنال کمک شایانی خواهد داشت. سطوح فیبوناچی همین طور سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت‌ های معاملاتی کاملا هوشیار باشید، برای شما به تصویر خواهند کشید. گفتنی است که در واقع استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و این امکان وجود دارد که دو فرد به شیوه ‌ای مختلف آن را تعبیر نمایند.

می توان گفت که چندین و چند نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی در دسترس است، پس تمامی افراد ۲ نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نخواهند کرد. دو نقطه ‌ای که شما وصل می کنید، امکان دارد آن ۲ نقطه ‌ای که دیگران متصل می ‌کنند، نباشد. به منظور جبران این موضوع، سطوح اصلاحی را روی تمام موج ‌های برجسته قیمت رسم نمایید و در ادامه ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می گیرد، امکان دارد این منطقه یک منطقه قیمتی با اهمیت محسوب شود.

آموزش 0 تا 100 فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

منظور از اصطلاح فیبوناچی در معاملات، ابزاری است که ابتدا حرکت قیمت ردیابی کرده و متعاقباً سطوح حمایت و مقاومت افقی را در نمودار قیمت قرار می‌دهد. این سطوح مقاومت و حمایت در نمودار به عنوان "سطوح فیبوناچی" شناخته شده و از آنها مانند سطوح حمایت افقی و مقاومت معمولی برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به معاملات استفاده می‌شود.

در زمان‌هایی که قیمت سهام در یک جهت در حال حرکت است، به عقیده گروهی احتمال کاهش یا پولبک (Pullback) قیمت وجود خواهد داشت. طرف‌داران ابزار فیبوناچی معتقدند که این عقب نشینی به احتمال زیاد در سطوح فیبوناچی اتفاق می‌افتد. در ادامه این مطلب به معرفی این سطوح و بررسی مزایا و معایب این ابزار تکنیکال می‌پردازیم.

فیبوناچی اصلاحی چیست؟

فیبوناچی اصلاحی، ابزاری تکنیکال و محبوب در میان معامله‌گران است. فیبوناچی اصلاحی بر اساس اعداد کلیدی بوده، و توسط ریاضیدان قرن سیزده به نام Leonardo Fibonacci شناسایی شده است. اما دنباله اعداد فیوناچی به اندازه روابط ریاضی که به صورت نسبت بین اعداد سری بیان می‌شود، اهمیت ندارد.

در تحلیل تکنیکال، با استفاده از فیبوناچی اصلاحی، دو نقطه حداکثری (قله و فرورفتگی) در نمودار سهام نظر گرفته شده و سپس فاصله عمودی بر نسبت‌های اصلی فیبوناچی یعنی 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 100% تقسیم می‌شود. پس از شناسایی سطوح، خطوط افقی ترسیم شده و از آنها برای شناسایی سطوح مقاومت و حمایت احتمالی استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد نسبت‌های فیبوناچی

دنباله اعداد فیبوناچی شامل اعداد 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144 و. است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، هر جمله (Term) این دنباله مجموع دو جمله قبلی بوده و می‌تواند تا بی‌نهایت ادامه پیدا کند. یکی از ویژگی‌های قابل توجه این دنباله عددی این است که تحلیل فیبوناچی چیست هر عدد تقریباً 1.618 بار از عدد قبلی بزرگ‌تر است.
این موضوع رابطه مشترک بین هر عدد در این دنباله بوده و پایه و اساس نسبت‌هایی است که برای تعیین سطوح اصلاحی توسط معامله‌گران تکنیکال استفاده می‌شود. محاسبات واقعی سطوح فیبوناچی بر اساس اعداد موجود در دنباله فیبوناچی یا به عبارت دیگر درصد اختلاف بین این آنها است.

✔️ نسبت 61.8%، نسبت کلیدی فیبوناچی بوده و از تقسیم یک عدد در دنباله فیبوناچی به عدد بعدی آن به دست می‌آید. برای مثال، 21 تقسیم بر 34 برابر با 0.6176 و 55 تقسیم بر 89 برابر با 0.61798 است.

✔️ نسب 38.2% فیبوناچی، با تقسیم یک عدد دنباله بر عدد موجود در دو جایگاه بعد از آن به دست می‌آید. برای مثال، 55 تقسیم بر 144 تقریباً برابر با 0.38194 است.

✔️ نسبت 23.6% با تقسیم یک عدد دنباله بر عدد موجود در سه جایگاه بعد از آن به دست می‌آید. برای مثال، 8 تقسیم بر 34 برابر با 0.23529 است.

چالش‌های استفاده از فیبوناچی

علی رغم محبوبیت و مزیت‌های فیبوناچی، این ابزار نیز مانند سایر ابزارهای تکنیکال دارای معایب مفهومی و فنی است. در ادامه، به بررسی مزایا و معایب فیبوناچی می‌پردازیم:

◾ استفاده از فیبوناچی اصلاحی، یک موضوع کامل ذهنی بوده و ممکن است معامله‌گران از آن به روش‌های مختلفی استفاده کنند. آن گروه از معامله‌گرانی که با استفاده از فیبوناچی به سود می‌رسند، اثربخشی این ابزار تکنیکال را تأیید می‌کنند. درحالی که گروه مقابل، به دلیل از دست دادن سرمایه خود، فیبوناچی را ابزاری غیرقابل اعتماد می‌دانند.

◾بر اساس استدلال گروه دیگر، فیبوناچی یک نوع "پیشگویی محقق کننده" بوده و اگر تمام معامله‌گران از نسبت‌های یکسان فیبوناچی یا سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنند، پرایس اکشن منعکس کننده این واقعیت خواهد بود.

◾ اصل اساسی هر ابزار فیبوناچی یک ناهنجاری عددی بوده و مبتنی بر هیچ دلیل منطقی نیست. نسبت‌ها، اعداد صحیح دنباله‌ها و فرمول‌های مشتق شده از دنباله فیبوناچی تنها حاصل یک فرایند ریاضی هستند. این موضوع ذاتاً باعث بی‌اعتماد شدن به فیبوناچی نمی‌شود، اما ممکن است برای معامله‌گرانی که تمایل به درک منطق پشت استراتژی فیبوناچی را دارند، ابزار مناسبی نباشد.

◾ علاوه بر این، استراتژی فیبوناچی اصلاحی، فقط به اصلاحات احتمالی، معکوس‌ها و جهش‌های متقابل اشاره می‌کند. این سیستم برای تأیید سایر اندیکاتورها تلاش کرده و سیگنال‌های قوی و ضعیفی که به راحتی قابل شناسایی باشند را ارائه نمی‌دهد.

کاربرد فیبوناچی

فیبوناچی اصلاحی ابزارهای محبوبی هستند که برای ترسیم خطوط حمایتی، شناسایی سطوح مقاومت، ثبت سفارش‌های توقف ضرر و تعیین قیمت‌های هدف استفاده می‌شوند. با وجود اینکه برخی از کارشناسان مالی بازار در مورد کارایی این ابزار تکنیکال دچار شک و تردید هستند، اما تا امروز فیبوناچی موفق به پیش‌بینی رکودهای بازار شده است. اما با این حال، مانند سایر ابزارهای معاملاتی جهانی، ابزارهای فیبوناچی نیز کاستی‌هایی دارند و به همین دلیل بهتر است از آنها همراه با سایر اندیکاتورها استفاده کنید.
زمانی که قیمت به جهات مختلف حرکت می‌کند، شروع و پایان حرکت انجام شده به راحتی قابل شناسایی است. با استفاده از ابزار فیبوناچی، فاصله این حرکت اندازه‌گیری شده و سپس به طور خودکار "فیبوناچی اصلاحی" و "سطوح اکستنشن" توسط فیبوناچی قرار داده می‌شوند.

پرسونای استراتژی معاملاتی فیبوناچی

قبل از بررسی جزئیات استراتژی معاملاتی، بپردازیم به بررسی پرسونای افرادی که ممکن است از این استراتژی استفاده کنند:

1. تریدر فیبوناچی با نوسان کم / Low Volatility Fibonacci Trader
2. تریدر فیبوناچی با نوسان بالا / High Volatility Fibonacci Trader
3. تریدر فیبوناچی دیرباور / Skeptical Fibonacci Trader

پیش از هر چیزی، ابتدا از خود بپرسید که چگونه از ابزار فیبوناچی در استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده خواهید کرد؟ در صورتی که، از قبل تجربه‌ای در این خصوص ندارید، برای بررسی قبل، در حین و بعد از بسته شدن بازار، یک برنامه معاملاتی تنظیم کنید. بر اساس آنچه که توسط بازار ارائه شده است، می‌توانید میان ترید فیبوناچی با نوسان کم و زیاد در نوسان باشید. همچنین، می‌توانید از فیبوناچی به عنوان ابزار کمکی برای حمایت از طرح معاملاتی خود استفاده کنید. فیبوناچی برای مشاهده سطوح پنهان حمایت و مقاومت و تعیین اهداف ورود و خروج به شما کمک می‌کند. میزان اهمیت دادن به این سطوح، رابطه مستقیمی به میزان اعتماد شما به ابزار فیبوناچی خواهد داشت.

آموزش فیبوناچی

پس از معرفی ابزار فیبوناچی و بررسی کاربردها و چالش‌های استفاده از آن، در این قسمت به آموزش ترید با این ابزار تکنیکال می‌پردازیم:

• از ابتدا تا انتهای حرکت قیمت را دنبال کنید

ابزار فیبوناچی به صورت دستی، و از چپ به راست اعمال می‌شود. برای اندازه‌گیری حرکت نزولی قیمت، لازم است این ابزار را از ابتدا تا پایان حرکت قیمت اعمال کنید. این موضوع در نمودار زیر قابل مشاهده است:

• رسم ابزار فیبوناچی از بالا شروع می‌شود.
• ابزار فیبوناچی در پایین به پایان رسیده و از چپ به راست رسم شده است.

در حالت بعدی برای اندازه‌گیری حرکت صعودی قیمت، ابزار فیبوناچی از پایین و مجدداً از چپ به راست اعمال می‌شود. این موضوع در نمودار زیر قابل مشاهده است:

• رسم ابزار فیبوناچی از پایین شروع می‌شود.
• ابزار فیبوناچی در پایین به بالا رسیده و از چپ به راست رسم شده است.

سطوح فیبوناچی به طور خودکار در MT4 قرار می‌گیرد. همانطور که در نمودار بالا قابل مشاهده است، پس از اعمال ابزار فیبوناچی، سطوح فیبوناچی به طور خودکار در میان نقطه شروع و انتهای حرکت قرار می‌گیرد. به این سطوح، سطوح اصلاحی گفته می‌شود.

سطوح فیبوناچی به صورت درصدی از کل حرکت انجام شده نشان داده می‌شود. سطحی که در نیمه راه میان نقطه شروع و پایان حرکت قرار گرفته است را سطح اصلاحی 50% می‌گویند؛ بنابراین، در صورتی که قیمت در نیمه راه به حالت قبلی برگردد، به اصلاح گفته می‌شود که قیمت به سطح 50 درصد بازگشته است. در نهایت، بسته به روند حرکتی قیمت (نزولی یا صعودی)، سطح 50 درصدی به عنوان سطح حمایت یا مقاومت عمل می‌کند؛ بنابراین می‌توان گفت، سطوح اصلاحی میزان احتمالی عقب نشینی را به ما نشان می‌دهد.

در نمودار زیر سطوح 38.2%، 50% و 61.8% قابل مشاهده هستند. آنها معمولاً به عنوان سطوحی استفاده می‌شوند که قیمت می‌تواند به آنها بازگردد، علاوه بر این، سطوح اصلاحی دیگری شناسایی شده که کارایی خوبی هم دارند.

1. سطح 38.2%
2. سطح 50.0%
3. سطح 61.8%

• استفاده از فیبوناچی اصلاحی برای ورودی‌ها

همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، ابزار فیبوناچی برای یک حرکت صعودی اعمال شده و سطوح 38.2%، 50% و 61.8% بین نقاط شروع و پایان حرکت قرار گرفته‌اند. از آنجایی که ممکن است قیمت به این سطوح بازگردد، از آنها برای ورودی‌های بالقوه استفاده می‌شود.

1. ورودی بلند احتمالی در 61.8%
2. ورودی بلند احتمالی در 50.0%
3. ورودی بلند احتمالی در 38.2%

نحوه انتخاب بهترین سطح ورودی

به منظور انتخاب بهترین سطوح اصلاحی برای ورود به بازارها دو روش وجود دارد؛ در ادامه به توضیح این دو روش می‌پردازیم:

1. روش تهاجمی: با قرار دادن یک توقف ضرر در طرف دیگر سطح فیبوناچی، می‌توانید به هر یک از سطوح اصلاحی مدنظر وارد شوید. در صورتی که قیمت به نقطه استاپ لاس شما برسد، می‌توانید مجدداً از طریق سطح بعدی وارد شده و این کار را تا زمان بازگشت قیمت به نقطه موردنظر ادامه دهید. این یک روش تهاجمی برای یافتن ورودی‌ها با استفاده از ابزار فیبوناچی است.
2. روش غیرفعال: در این روش ابتدا لازم است صبر کنید تا قیمت، سطوح حمایت یا مقاومت خود را در سطوح فیبوناچی پیدا کند، در مرحله بعد نیز مجدداً صبر کنید تا قیمت، به مسیر ابتدایی تحلیل فیبوناچی چیست حرکت خود بازگردد، پس از آن می‌توانید وارد شوید. توجه داشته باشید که فیبوناچی به خودی خود یک سیستم معاملاتی نبوده و باید در به عنوان بخشی از یک سیستم معاملاتی یا در ارتباط با آن، استفاده شود.

• سطوح فیبوناچی اکستنشن

ابزار فیبوناچی نه تنها برای تعیین سطوح اصلاحی استفاده می‌شود، بلکه با طراحی سطوح اکستنشن، می‌تواند حرکت قیمت را نیز نشان دهد؛ بنابراین، می‌توانید از فیبوناچی اکستنشن برای کسب سود و حتی ورودی‌های روند مخالف استفاده کنید.

سطوح اکستنشن مختلفی توسط معامله‌گران استفاده می‌شود، اما متداول‌ترین آنها سطوح 138.2% و 161.8% است. در نمودار زیر، نمونه‌ای از سطوح اکستنشن در یک روند نزولی قیمت آورده شده است:

1. سطح اکستنشن 138.2%
2. سطح اکستنشن 161.8%

زمانی که قیمت به عقب رفته و سپس در یکی از سطوح اکستنشن خارج می‌شود، می‌توان از طریق ابزار فیبوناچی در یکی از سطوح اصلاحی پوزیشنی را وارد کرد. در نمودار زیر، سطوح اکستنشن ابزار فیبوناچی برای یک روند صعودی اعمال شده و می‌توانید سطوح اصلاحی و اکستنشن را در آن مشاهده کنید:

1. ورودی بلند بالقوه در سطح اصلاحی
2. خروجی بالقوه در سطح اکستنشن

نحوه انتخاب بهترین سطح اکستنشن برای کسب سود

به منظور به حداکثر رساندن میزان سودآوری، می‌توان سطوح اکستنشن را با سطوح اصلاحی مربوطه مطابقت داد. به عنوان مثال، اگر قیمت به سطح اصلاحی 38.2% بازگردد، سطح اکستنشن مربوط به آن 138.2 خواهد بود.

1. ورودی کوتاه در سطح اصلاحی 38.2%
2. سطح اکستنشن مربوط در 138.2%

اکستنشن مربوط به سطوح اصلاحی 50.0 یا 61.8، برابر با 161.8 است.

1. ورودی کوتاه در سطح اصلاحی 50.0%
2. سطح اکستنشن مربوط در 161.8%

نتیجه‌گیری

فیبوناچی یکی از مهم‌ترین مفاهیم در تحلیل تکنیکال است که برای تعیین سطح حمایت و مقاومت و در نهایت پیش‌بینی قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب به چند نمونه از کاربردهای این مفهوم در نمودارهای قیمت اشاره شد. در این روش تحلیل، از دنباله اعداد فیبوناچی که هریک ارتباط خاصی با یکدیگر دارند، استفاده می‌شود.

هم در معاملات بلند در یک روند صعودی و هم برای معاملات کوتاه در یک روند نزولی، ابزار فیبوناچی همواره از سمت چپ به سمت راست نمودار قیمت اعمال می‌شوند.

استفاده از سطوح اصلاحی برای ورودی‌ها در دو روش انجام می‌شود: 1. روش تهاجمی: از طریق هر یک از سطوح فیبوناچی وارد شوید 2. روش غیرفعال: تا زمان برگشت قیمت به جهت اصلی منتظر بمانید

صفر تا صد آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

ریاضیات به عنوان یکی از کاربردی‌ترین علوم در شناسایی پدیده‌های طبیعی به شمار می‌رود. از قضا اگر می‌خواهید به معامله‌گری توانمند تبدیل شوید، باید حتماً دانش خوبی در ریاضیات داشته باشید. در این مقاله قصد داریم به بررسی یک ابزار کاربردی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. دنباله فیبوناچی را از دوران تحصیل خود به یاد دارید؟ از مفهوم این دنباله، ابزارهای کاربردی برای تحلیلگری در بازارهای مالی به دست آمده است که استفاده از آن‌ها برای دستیابی به منطق معاملاتی خود بسیار راهگشا است. اگر می‌خواهید بدانید دنباله فیبوناچی چیست و همچنین به دنبال آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال می‌گردید، حتماً تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

نگاهی به مفهوم دنباله فیبوناچی در ریاضیات

دنباله فیبوناچی را از درس ریاضیات دوران تحصیل به یاد می‌آورید؟ دنباله‌ای متشکل از اعداد که دو رقم ابتدایی آن 0 و 1 است و سایر ارقام آن از جمع کردن دو رقم قبلی به دست می‌آید. حاصل این دنباله به صورت زیر در می‌آید:‌

… ، 8 ، 5 ، 3 ، 2 ، 1 ، 1 ، 0

این دنباله به ظاهر ریاضی از نظر فلسفی کاملاً با نظام حاکم بر طبیعت گره خورده است. در طبیعت قانونی وجود دارد که مبتنی بر آن می‌توان نسبت میان هر چیز را با کوچک‌ترین اتم‌های موجود در جهان تعریف کرد. در واقع حتی بزرگ‌ترین اجرام موجود در جهان خلقت نیز با این پدیده‌های ناچیز طبیعت در ارتباط هستند. دقیقاً مانند دنباله فیبوناچی که در آن اعداد بزرگ کاملاً متکی به جمع عددهای کوچک قبل از خود هستند.

نکته قابل توجه این است که وقتی این دنباله به جلو حرکت می‌کند، حاصل تقسیم هر عدد به عدد قبلی خود تقریباً پیرامون یک عدد مشخص به دست می‌آید. این عدد برابر 0.618 است که در بین ریاضی‌دانان تحت عنوان نسبت طلایی شناخته می‌شود. جالب است بدانید که در بازارهای مالی نیز مفهوم نسبت طلایی به صورت ملموسی کاربرد دارد. برای آگاهی از این مسئله در ادامه با ما همراه باشید تا آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را با هم مرور کنیم.

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

نسبت‌های طلایی در آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال عمدتاً به صورت سه عدد 38.2 درصد، 50 درصد و 61.8 درصد تعریف می‌شوند. البته در صورت لزوم می‌توان از درصدهای دیگری نیز استفاده کرد. با این وجود بیشترین موارد کاربردی همین سه عدد است که در بالا اشاره کردیم. شاید بپرسید کاربرد این اعداد دنباله فیبوناچی چیست؟ پاسخ این است که به کمک دنباله فیبوناچی می‌توان زمانی که نمودار قیمت به منطقه تغییر روند نزدیک می‌شود را شناسایی کرد.

بررسی‌های تجربی نشان داده است که ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال در صورتی که به صورت صحیح مورد استفاده قرار بگیرد، در بیش از 70 درصد مواقع موفق می‌شود که رفتار بازار را به درستی پیش‌بینی کند. با وجود اینکه این ابزار عدم قطعیت 30 درصدی برخوردار است؛ اما نمی‌توان به راحتی از کنار آورده 70 درصدی آن برای معامله‌گری درست صرف‌نظر کرد.

ابزارهای فیبوناچی چیست؟

تا اینجا بررسی کردیم که مفهوم دنباله فیبوناچی چیست و نسبت طلایی در ریاضیات را که کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال دارد نیز به طور مختصر معرفی کردیم. حال باید به آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. به طور خلاصه ابزارهای فیبوناچی معیاری برای شناسایی نقاط حمایت و مقاومت در بازار هستند. نکته مهم این است که فیبوناچی از تعدادی ابزار در بازارهای مالی تشکیل شده است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

1. فیبوناچی اصلاحی Fibonacci Retracement (RET)

فیبوناچی اصلاحی را به عنوان مهم‌ترین ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال می‌توان به شمار آورد. این ابزار درصد‌های احتمالی پایان یک روند اصلاحی را به ما نشان می‌دهد و به کمک آن‌ها می‌توانی مناطق مناسب برای ورود به معامله را تا حدودی شناسایی کنیم. درصد‌های اساسی و مهم که در این ابزار مورد استفاده قرار می‌گیرد، عبارت‌اند از:

• 23.6 درصد
• 38.2 درصد
• 50 درصد
• 61.8 درصد (مهم‌تر از سایر درصدها)
• 78.6 درصد

زمانی که بازار در یک روند صعودی یا نزولی قرار می‌گیرد، در بازه‌های زمانی خاصی وارد فاز اصلاحی می‌شود. البته در این فاز اصلاحی به هیچ عنوان به نقاط سقف و کف حمایتی که به کمک فیبوناچی اصلاحی ترسیم می‌شود، نمی‌رسند. نسبت طلایی 61.8 درصد به عنوان نسبت طلایی شناخته می‌شود که در بسیاری از مواقع سهام نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند.

برای استفاده از این ابزار ابتدا باید نقاط سقف و کف قیمتی در یک بازه زمانی انتخاب شود. سپس بین این نقاط به وسیله خط‌های افقی بر مبنای درصدهای فوق تقسیم‌بندی می‌شود. این خطوط به عنوان نقاطی برای تحلیل فیبوناچی چیست بازگشت روند قیمت سهم در نظر گرفته می‌شود. در بین آن‌ها نیز دو خط 61.8 درصد و 38.2 درصد به عنوان مهم‌ترین خطوط برای تغییر روند قیمت سهام در نظر گرفته می‌شود.

2. فیبوناچی خارجی Fibonacci Extension (EXT)

در ادامه بحث فیبوناچی چیست، نوبت به معرفی نوع دیگری از ابزارهای فیبوناچی می‌رسد که برای پیش‌بینی سطوح قیمتی در زمان‌هایی که سقف یا کف قیمتی شکسته می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرند. گاهی اوقات پیش می‌آید که یک دارایی در روند صعودی یا نزولی به ترتیب سقف یا کف قیمتی قبلی خود را می‌شکند. در روند صعودی، نقطه سقف و کف قبلی را به هم وصل می‌کنیم. به این ترتیب می‌توانیم سطوح قیمتی برگشتی را به کمک درصد‌های فیبوناچی تعیین کنید. در روند نزولی نیز دقیقاً عکس حالت صعودی عمل می‌کنیم.

3. فیبوناچی پروجکشن Fibonacci Projection (PRO)

در فیبوناچی اکسپنشن یا همان پروجکشن علاوه بر یک سقف و کف قیمتی از یک نقطه اصلاحی دیگر در روند صعودی یا نزولی باید استفاده شود. یک روند صعودی را در نظر بگیرید. ابتدا کف قیمت در یک بازه زمانی مشخص را به عنوان نقطه یک در نظر می‌گیریم. سپس سقف بعدی را به عنوان نقطه دو فرض می‌کنیم. در روند اصلاحی مجدداً یک کف قیمتی تشکیل می‌شود که قطعاً از نقطه 1 بالاتر است. آن را به عنوان نقطه 3 در نظر می‌گیریم. سپس سطوح فیبوناچی بر مبنای رابطه بین نقاط یک، دو و سه ترسیم می‌شود که به این ترتیب خطوط مقاومت را در آیند تشکیل می‌دهند. در روند نزولی نیز دقیقاً عکس آنچه گفته شد باید در دستور کار قرار بگیرد.

4. فیبوناچی کمان‌ها Fibonacci arcs

در ادامه بحث از فیبوناچی چیست، نوبت به فیبوناچی کمان‌ها می‌رسد. نکته مهم در خصوص این ابزار آن است که علاوه بر پیش‌بینی سطوح حمایتی یا مقاومتی، زمان معاملاتی نیز به دلیل کمان‌هایی که در نمودار ترسیم می‌شود نیز به نوعی مشخص می‌شود. در واقع این ابزار نه‌تنها سطوح حمایتی و مقاومتی را معرفی می‌کند، بلکه از نظر زمانی نیز به ما نشان می‌دهد که احتمالاً در چه بازه‌ای از زمان این حمایت‌های و مقاومت‌ها توسط نمودار قیمت لمس می‌شوند.

برای این منظور نیز ابتدا باید دو نقطه را به عنوان کف و سقف نمودار در یک بازه زمانی معین تعریف کرد. سپس سه کمان که نشان‌دهنده سطوح 38.2 درصد، 50 درصد و 61.8 درصد است بین این سقف و کف قیمتی ترسیم می‌شود که به کمک آن‌ها می‌توان نقاط اصلاحی را در نمودار سهام شناسایی کرد.

5. فیبوناچی بادبزن Fan

این دسته از ابزارهای فیبوناچی معمولاً در روند‌های صعودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این صورت که تحلیلگر، دو نقطه کف و سقف را در یک بازه زمانی روی نمودار به عنوان خطر روند اصلی به یکدیگر متصل می‌کند. در ادامه سه خط روند دیگر با شیب‌های کمتر بر مبنای درصدهای فیبوناچی در زیر روند اصلی روی نمودار ترسیم می‌شود که به کمک آن‌ها می‌توان خطوط حمایتی سهم را در ادامه روند صعودی پیش روی آن شناسایی کرد.

یک نکته مهم

همان‌طور که در معرفی ابزارهای فیبوناچی در بالا مشاهده کردید، برای استفاده از هرکدام لازم است تا ابتدا دو نقطه به عنوان سقف و کف قیمتی در یک بازه زمانی در نظر گرفته شود. تعیین دقیق این نقاط یک کار کاملاً تجربی است که بر مبنای تحلیل نمودارهای مختلف و آموزش می‌توان به مهارت در این زمینه دست پیدا کرد.

برای یادگیری عمیق این مسئله ما در کلینیک سرمایه دو دوره آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی و دوره آموزش تحلیل تکنیکال پیشرفته را آماده کرده‌ایم که به کمک آن می‌توانید هر آن چیزی که برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر تکنیکال موفق نیاز دارید را فرابگیرید. آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال در این دوره‌های کلینیک سرمایه بر مبنای مثال‌های فراوان به دانشجویان دوره آموزش داده می‌شود.

سؤالات متداول

1. دنباله فیبوناچی چیست؟

یک دنباله ریاضی متشکل از اعداد است که دو عدد ابتدایی آن 0 و 1 است. پس از آن اعداد از جمع دو عدد قبلی به دست می‌آیند.

2. برای تحلیل تکنیکال کاربرد فیبوناچی چیست؟

به کمک فیبوناچی می‌توان سطوح حمایتی یا مقاومت یک سهم را در روند‌های نزولی یا صعودی پیش‌بینی کرد.

3. بزرگ‌ترین نقطه ضعف استفاده از دنباله فیبوناچی چیست؟

استفاده از ابزار دنباله فیبوناچی برای تحلیلگری کار نسبتاً تخصصی است که برای استخراج اطلاعات از آن علاوه بر دانش کافی باید زمان زیادی نیز صرف کرد. به همین دلیل بسیاری از معامله‌گران مبتدی توانایی استفاده از این ابزار را برای معاملات خود ندارند. نکته بعدی این است که ابزار فیبوناچی به هیچ عنوان نباید به تنهایی مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش سهام قرار بگیرد و باید سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال در کنار آن ارزیابی شود.

کلام پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که دنباله فیبوناچی چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد. آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال نیاز به تمرین زیاد دارد. همچنین باید توجه داشته باشید که ابزارهای فیبوناچی در کنار سایر ابزارهای موجود در تحلیل تکنیکال معنا پیدا می‌کند و نباید به تنهایی مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی‌ها قرار بگیرد.