راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس

من صاحب دو فرزند هستم، همیشه حاضر بودن در مکانهایی که خانوادهام هستند برای من مهم بوده است.
راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس
با عنایت به راه اندازی پنجره واحد خدمات وزارت صنعت، معدن و تجارت، از این پس تمامی خدمات از طریق این درگاه ارایه خواهد شد.
تاكنون حدود يك هزار و 389 اولويت سرمايه گذاري مشخص بر اساس برنامه راهبردي صنعت معدن و تجارت در درگاه بهين ياب اعلام گرديده است. در صورتي كه متقاضي سرمايه گذاري در طرح هاي صنعتي يا معدني هستنيد، نخست براي دريافت "جواز تاسيس" اقدام نماييد و كليه اطلاعات و اقدامات لازم براي اين منظور از طريق بخش سرمايه گذاري امكان پذير مي باشدهمچنين ارائه كليه خدمات ثبت اطلاعات پروژه ها، درخواست تسهيلات احداث و معرفي به بانك و فرآيند دريافت پروانه بهره برداري از طريق همين بخش و به صورت الكترونيكي صورت مي پذيرد و طرح هاي سرمايه گذاري كه داراي جواز تاسيس هستند پس از بررسي مدارك و مستندات مورد نياز شامل: گزارش توجيه فني، اقتصادي و مالي - پروفرم هاي ماشين آلات صادر شده توسط سازندگان اصلي - آخرين صورت وضعيت مالياتي، بيمه اي و بانكي شركت ( و ساير مستندات كه حسب مورد متفاوت مي باشد) و در صورت توجيه پذيري فني و اقتصادي به منظور بهره مندي از تسهيلات به بانك عامل معرفي خواهند شد. همچنين كسب اطلاعات از نحوه خريد اوراق مشاركت و صكوك،خريد سهام طرح هاي جديد، خريد سهام بنگاه هاي فعال، استخراج و اكتشاف معدن و خريد واحد توليدي باز سازي و تكميل واحدهاي توليدي از ديگر خدمات ارائه شده در اين بخش است.
بخش محصولات شامل مواد اوليه، محصولات نهائي، تجهيزات و خدمات توليدي، خدمات مديريتي و نرم افزار ها مي باشد.همچنين ثبت درخواست معرفي به بورس كالاي ايران جهت خريد مواد اوليه پتروشيمي، آلومينيوم و. از طريق اين بخش امكان پذير است.
شما در اين بخش مي توانيد در مورد فناوري هاي مورد نياز براي توليد محصولات مورد نظر خود اطلاعاتي را كسب نمائيد. اطلاعات در مورد پروژه هاي پژوهشي، واحد هاي تحقيق و توسعه ، پشتيباني پژوهش و ستاد هاي مديريتي از جمله خدماتي است كه در اين بخش ارائه مي شود.بخش پژوهش و فناوري با هدف ايجاد بستر نرم افزاري ويژه براي برقراري ارتباط چندجانبه ميان وزارت صنعت، معدن و تجارت، بنگاههاي توليدي و تجاري، دانشگاهها و مراكز پژوهشي كشور ايجاد شده است. به عبارت ديگر دالان پژوهش و فناوري به گونه اي طراحي شده است كه كليه ارتباطات ميان بنگاههاي توليدي و تجاري با مراكز پژوهشي و دانشگاهي و همچنين ارتباط اين دو مجموعه با وزارت صنعت، معدن وتجارت از طريق اين دالان قابل انجام و مديريت باشد.
شما در اين بخش مي توانيد از تعريف انواع شغل ها براساس مشخصه هاي استاندارد، مشخصات مشاغل، بازار كار، آموزش، آزمون و طراحي سازمان اطلاع حاصل نمائيد.
علت سقوط بورس چیست و این سقوط تا چه زمانی ادامه دارد؟
ساعد نیوز: یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تشریح دلایل سقوط این بازار در روزهای گذشته اظهار کرد: اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از آن رشد خواهد کرد.
به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از ایسنا، سعید جعفری در تشریح عواملی که باعث ریزش بازار سرمایه در روزهای اخیر شده است اظهار کرد: یک مورد، رفتار طبیعی بازار است زیرا در سه ماه اخیر شاهد یک رشد خوب در بازار بودیم و اکثر نمادها حداقل ۳۰ درصدی رشد کردند. بنابراین طبیعی است که بازار اصلاحی انجام دهد و دوباره یک انرژی برای صعود به دست آورد. البته این موضوع این مصادف شد با چند اتفاق. در روزهای اخیر چند اتفاق سیاسی در کشور رخ داد که باعث افزایش ریسک در فضای سرمایه گذاری شد.
وی ادامه داد: موضوعات دیگر به مباحث داخل بازار برمیگردد. یکی از گروه های پیشروی بازار خودرو است و خبر واگذاری بلوک ایران خودرو و سایپا باعث شد سهام این دو شرکت صعودی شوند اما این اتفاق هنوز رخ نداده است و جنبه های مختلف آن مشخص نیست و همین ابهام باعث شد خریداران گروه های خودرویی عقب بکشند و نمادهای خودرویی نزولی شوند. موضوع بعدی نیز عرضه خودرو در بورس کالا بود. هنوز خودروهای سایپا و ایران خودرو در بورس کالا عرضه نشده اند و این اتفاق باید به مرحله عمل برسد تا از زیان دهی خودروسازها کاسته شود.
این کارشناس بازار سرمایه به اشاره به وضعیت گروه پالایشی گفت: این گروه نیز از گروه های پیشروی بازار محسوب می شود و گزارش های ۱۲ ماهه ان ها به اندازه ای که بازار انتظار داشت خوب نبود. البته گزارش ها ناقص است و باید اطلاعات بیشتری کسب شود تا این شرکت ها بتوانند سود قطعی خود را اعلام کنند. اما همین موضوع باعث شد سرمایه گذاران در گروه پالایشی احتیاط کنند.
جعفری افزود: موضوع بعدی گزارش های دور از انتظار متانول سازها بود. افت قیمت متانول و افزایش قیمت خوراک باعث شد سوداوری گروه متانول ساز در صنعت پتروشیمی کم شود. از طرف دیگر در دو هفته اخیر در گروه فلزات شاهد کاهش قیمت جهانی فولاد ایران بودیم که دلیل ان ورود فولادسازهای روس به بازارهای صادراتی ایران است. روس ها به دلیل تحریم محصولات خود را با تخفیف های زیاد عرضه میکنند و این اتفاق باعث می شود قیمت فولاد ایران و در نتیجه سهام فولاد کاهش یابد.
وی با تاکید بر اینکه هنوز چشم انداز احیای برجام مشخص نیست، اظهار کرد:هرچند این موضع باعث افزایش قیمت دلار می شود اما به مرور و در بلند مدت ریسک های زیادی را به بازار سرمایه تحمیل میکند. از طرف دیگر سردرگمی دولت در تصمیم گیری افتصادی فضای سرمایه گذاری را کمی نا امن یا مردد میکند.
این کارشناس بازار سرمایه درمورد آینده این بازار گفت: به نظر من اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از ان رشد خواهد کرد. بنابراین از اواخر خرداد و در تیر بازار صعودی و رشدی خواهد بود.
ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟
یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تشریح دلایل سقوط این بازار در روزهای گذشته اظهار کرد: اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از آن رشد خواهد کرد.
به گزارش شهرآرانیوز، سعید جعفری در تشریح عواملی که باعث ریزش بازار سرمایه در روزهای اخیر شده است اظهار کرد: یک مورد، رفتار طبیعی بازار است، زیرا در سه ماه اخیر شاهد یک رشد خوب در بازار بودیم و اکثر نمادها حداقل ۳۰ درصدی رشد کردند؛ بنابراین طبیعی است که بازار اصلاحی انجام دهد و دوباره یک انرژی برای صعود به دست آورد. البته این موضوع این مصادف شد با چند اتفاق. در روزهای اخیر چند اتفاق سیاسی در کشور رخ داد که باعث افزایش ریسک در فضای سرمایه گذاری شد.
وی ادامه داد: موضوعات دیگر به مباحث داخل بازار برمیگردد. یکی از گروههای پیشروی بازار خودرو است و خبر واگذاری بلوک ایران خودرو و سایپا باعث شد سهام این دو شرکت صعودی شوند، اما این اتفاق هنوز رخ نداده است و جنبههای مختلف آن مشخص نیست و همین ابهام باعث شد خریداران گروههای خودرویی عقب بکشند و نمادهای خودرویی نزولی شوند. موضوع بعدی نیز عرضه خودرو در بورس کالا بود. هنوز خودروهای سایپا و ایران خودرو در بورس کالا عرضه نشده اند و این اتفاق باید به مرحله عمل برسد تا از زیان دهی خودروسازها کاسته شود.
این کارشناس بازار سرمایه به اشاره به وضعیت گروه پالایشی گفت: این گروه نیز از گروههای پیشروی بازار محسوب میشود و گزارشهای ۱۲ ماهه انها به اندازهای که بازار انتظار داشت خوب نبود. البته گزارشها ناقص است و راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس باید اطلاعات بیشتری کسب شود تا این شرکتها بتوانند سود قطعی خود را اعلام کنند. اما همین موضوع باعث شد سرمایه گذاران در گروه پالایشی احتیاط کنند.
جعفری افزود: موضوع بعدی گزارشهای دور از انتظار متانول سازها بود. افت قیمت متانول و افزایش قیمت خوراک باعث شد سوداوری گروه متانول ساز در صنعت پتروشیمی کم شود. از طرف دیگر در دو هفته اخیر در گروه فلزات شاهد کاهش قیمت جهانی فولاد ایران بودیم که دلیل ان ورود فولادسازهای روس به بازارهای صادراتی ایران است. روسها به دلیل تحریم محصولات خود را با تخفیفهای زیاد عرضه میکنند و این اتفاق باعث میشود قیمت راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس فولاد ایران و در نتیجه سهام فولاد کاهش یابد.
وی با تاکید بر اینکه هنوز چشم انداز احیای برجام مشخص نیست، اظهار کرد:هرچند این موضع باعث افزایش قیمت دلار میشود، اما به مرور و در بلند مدت ریسکهای زیادی را به بازار سرمایه تحمیل میکند. از طرف دیگر سردرگمی دولت در تصمیم گیری افتصادی فضای سرمایه گذاری را کمی نا امن یا مردد میکند.
این کارشناس بازار سرمایه درمورد آینده این بازار گفت: به نظر من اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از ان رشد خواهد کرد؛ بنابراین از اواخر خرداد و در تیر بازار صعودی و رشدی خواهد بود.
۱۵ راه برای آرامش اعصاب هنگام ترید ارزهای دیجیتال
بازارهای ۲۴ ساعته، نوسانات شدید قیمت، هکها میتواند برای سیستم عصبی انسان مشکل ساز باشد. این مقاله یک اموزش در مورد نحوه معامله ارز دیجیتال، راهنمای کسب درآمد، سرمایهگذاری و یا یافتن آلفا نیست. اما اگر تجربه ترید کریپتو را داشته باشید حتماً میدانید که هر اتفاقی ممکن است برای سرمایه شما بیفتد. زمانی که پولتان را در این بازار قرار میدهید، نسبت به بررسی مداوم قیمت ارزهای دیجیتال حساس میشوید. حتی در هنگام خواب، کندلها و امواج الیوت را میبینید.
علاوه بر این هیچ استراحتی نخواهید داشت. تریدرهای بازار بورس میتوانند در هنگام بسته شدن بورس استراحت کنند، اما تریدرهای ارزهای دیجیتال هیچ تعطیلی ندارند چرا که بازار همیشه باز است. این اتفاقات میتواند برای سلامت ذهنی شما مشکل ایجاد کند. اما چگونه میتوان در برابر این تنشها از سلامت روانی خود محافظت کرد؟
در این مقاله ما ۱۵ راه برای درامان ماندن از شر این تنشها برای شما آوردهایم. در نظر داشته باشید که این راهها هیچ توصیه مالی نیست، بلکه نکات، استراتژیها و راهنماییهایی برای حفظ سلامت روان شما هنگام ترید میباشد.
ساعت معاملات خود را مشخص کنید
بازار کریپتو ۲۴ ساعته باز است، اما این بدان معنا نیست که شما هم باید ۲۴ ساعته در حال معامله باشید. ملکر یکی از تریدرهای معروف میگوید:
من با بازار مانند یک کسب و کار برخورد میکنم!
او فقط بین ساعت ۹ صبح تا ۵ بعد از ظهر معامله میکند، پس از آن شام میخورد، فرزندانش را میخواباند و به کارهای روزمرهاش میپردازد.
برنامه بچینید و به آن پایبند باشید
نظم ذهنی یکی از ویژگیهای است که مورد تأیید بسیاری از تریدرهای معروف قرار گرفته است. چو توصیه میکند:
تکلیف خود را از نظر اینکه چرا به یک معامله علاقهمند هستید و میخواهید آن را انجام دهید، مشخص کنید.
او میگوید من یادداشتهای زیادی مینویسم مثلاً میزان ریسک/ سود معامله من چقدر است؟ من حاضرم در معامله از چه چیزی صرف نظر کنم و چقدر حاضرم ریسک کنم؟ وی خاطر نشان میکند زمانی که میزان مورد نظر سود و ضررهای خود را بنویسید، دیگر در از روی احساس تصمیم نخواهید گرفت.
بسیاری از مردم به نمودارها خیره میشوند و آرزو میکنند که [قیمت] بالا یا پایین برود. اما این کاری نیست که او انجام میدهد، Scott Melker معاملات خود را از قبل برنامهریزی میکند، نقاط ورود و خروج خود را ایجاد میکند، و سپس نمودار را نادیده میگیرد و به زندگی خود ادامه میدهد.
بزرگترین اشتباهی که افراد مرتکب میشوند این است که برنامه خود در هنگام معامله تغییر میدهند. برای مثال حد ضرر خود را پایین میاورید، زیرا فکر میکنید پس از آن ممکن است ۱۰۰ برابر سود کنید.
طمع نکنید
غرور و ترس و طمع اصلیترین مشکلات معاملات است. احساسات خود را کنترل کنید. روی رویکرد، ساختار معاملات تمرکز کنید. ژو میگوید:
شما نباید از برد خود زیادی خوشحال و از باخت خود زیادی ناراحت شوید! چگونه با ضررها کنار میآیید؟ با واقعیت روبرو شوید (زیرا ضرر و زیان اجتناب ناپذیر است)، هر چند گفتنش راحتتر از انجام دادن است.
شکستها را به عنوان درسی برای یادگیری در نظر بگیرید!
هر ضرر ممکن است چیزی در مورد معاملات به شما بیاموزد. شکست خود را دوباره به تصویر بکشید. نگذارید به منبع خشم و ناامیدی تبدیل شود. اجازه دهید به عنوان یک کاتالیزور برای یادگیری عمل کند. بنابراین فقط وضعیت را تحلیل احساسات کنید. از خود بپرسید آیا این ضرر را به این دلیل متحمل شدید که با یک سود مثبت، بیش از ۵۰٪، وارد شدید و اما بعد از آن بدشانسی آوردید؟ با خود صادق باشید، اگر این ضرر از بدشانسی بوده است، آن را بپذیرید و به روی معاملات دراز مدت خود تمرکز کنید.
اما اگر از بدشانسی نبوده و تصمیم اشتباهی گرفتید، سعی کنید بفهمید چه چیزی باعث شده شما این تصمیم اشتباه را بگیرید. آیا استدلالتان اشتباه بوده؟ یا اینکه استدلال درست بوده اما فرضیات اشتباه؟ با تجزیه و تحلیل میتوان به راحتی اضطراب را کاهش داد.
ورزش کنید
این روش شاید به نظر واضح برسد، اما معمولاً نادیده گرفته میشود. برای اینکه بتوانید ذهن خود پاک کنید، بهتر از به باشگاه بروید و ورزش کنید.
تقسیمبندی کنید
در روزهای اولیه معاملات کریپتو طبیعی است که در زمان انجام هر کاری مانند دوش گرفتن، رفتن به قرار ملاقات. بازی کردن در طول روز نگران قیمتها، موقعیتها و فرصتهای وسوسهانگیز باشید. چو این مشکل را با تقسیم کردن فعالیتهای روزان خود و سپس تمرکز بر هر کاری که در آن لحظه انجام میدهد، حل کرده است. او میافزاید:
صبح شنبه، بچههای من حدود ساعت ۷: ۳۰ یا ۸ از خواب بیدار میشوند و من صبح را با آنها میگذرانم. تمرکز اصلی او روی کودکان هستند.
از طرفی صبحهای دوشنبه که در حال معامله است، تمام تمرکز خود را روی آن قرار میدهد. چو در ادامه میگوید:
اگر این اولویتها را نداشته باشید، تمرکز شما در همه جا خواهد بود و این باعث میشود همه چیز را نیمه کاره رها کنید.
در تریدها فشار مالی زیادی وارد نکنید
وقتی امرار معاش شما به نتیجه معامله وابسته است، آن معامله سختتر میشود. در واقع منطقی فکر کردن دشوار میشود. هیجان و اضطراب ممکن است بر شما غلبه کند و شما را به سمت نقطه ضرر یا سود اشتباهی سوق راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس دهد. اگر به انجام معاملات روزانه ۱۰۰۰ دلار نیاز ندارید، میتوانید جریانهای درآمدی متعددی داشته باشید تا فشار مالی را کاهش دهید.
احساسی تصمیم نگیرید
این روش آنقدر اهمیت دارد که تا به حال چند بار به اشاره شده است. داشتن کنترل عاطفی در حین معامله برای عملکرد ذهنی و مالی بسیار راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس مهم است. بهترین تکنیک برای بهبود کنترل عاطفی چیست؟ تمرین، تکرار و تمرکز بر کار است.
وقتی برای اولین بار معاملات را شروع میکنید، طبیعی است که احساس کنید یک نابغه هستید و وقتی همه چیز خوب پیش میرود، در اوج دنیا هستید. و وقتی همه چیز اشتباه میشود، احساس میکنید یک احمق و بدبخت هستید. سپس به تجارت ادامه میدهید. شما به یادگیری ادامه میدهید. هرچه بیشتر و بیشتر این کار را انجام میدهید، به آن عادت میکنید و این روی زندگی روزمره شما تأثیری نمیگذارد. رسیدن به آن مرحله بسیار مهم است زیرا نمیخواهید. احساسات شما را تحت تأثیر قرار دهد.
استراحت را فراموش نکنید
هرازگاهی مانند چو از تلفن، لپتاپ، نمودارها و ارزهای دیجیتال دوری کنید. او بر این باور است که این دوری برای حفظ تعادل و سلامت روانی لازم است. در پایان، دنیایی خارج از رمزارز وجود دارد. اگر چه دیگران میتوانند استدلال کنند که وجود ندارد.
درست و منطقی فکر کنید!
اگر با فکر درست معامله کنید، میتوانید از آن معامله سود ببرید و ضرر را پشت سر بگذارید. اگر این کار راه به طور منظم و طولانی انجام دهید، برنده خواهید شد. ضررهای خرد اصلا روی او تاثیر نمی گذارد. وی معتقد است شما باید با طرز فکر و تحلیل درست، زمانی وارد شوید که بیشترین شانس پیروزی را داشته باشید.
اولویتهای دیگر خود را فراموش نکنید
زندگی خود را بسازید و آن را کامل کنید. این کار به حفظ تعادل و مهار کردن وسواس فکری شما کمک میکند. اسکات ملکر میگوید:
من صاحب دو فرزند هستم، همیشه حاضر بودن در مکانهایی که خانوادهام هستند برای من مهم بوده است.
مدیریت زمان را خوب تمرین کنید
مدیریت زمان یک جزء حیاتی از همه کارهای من است. در هر ساعت از خود میپرسم اکنون اولویت من چیست؟ درک این لیست اولویت بسیار مهم است. این بدان معناست که اگر هدف اصلی او در این ساعت تحقیق در مورد شرکت X باشد، روی آن تمرکز خواهد کرد و نه چیز دیگری، و توجه او به قیمت ارزهای دیجیتال منحرف نخواهد شد.
از طرفی اگر زمانی را برای معامله مشخص کرده باشد، هیچ اهمیتی برای تحقیق در مورد شرکت x نمیدهد. بدیهی است که شما از آنچه در بازار میگذرد غافل نیستید، اما تعیین اولویتها به شما کمک بیشتری خواهد کرد.
برای استفاده از محتواهای جدید، برنامهریزی کنید
علاوه بر عملکرد قیمتی، درک فناوری، فلسفه، و ماهیت همیشه در حال تغییر تجارت و سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال برای بسیاری از افراد هیجانانگیز است. اطلاعات مربوط به ارزهای دیجیتال انقدر زیاد است که همیشه مسائلی برای بررسی وجود خواهد داشت. از این رو، چو توصیه میکند به جای اینکه هر توییت یا مقاله منتشر شده حواس شما را پرت کند و تمرکزتان را بهم بریزد، بهتر است خواندن آن مطلب را برای زمان مناسب خود نگه دارید. زمانی که آماده آن هستید و میتوانید تنها بر روی آن محتوا تمرکز کنید.
گوشی را کنار بگذارید
ملکر توضیح میدهد زمانهایی که با همسر خود به رستوران میروند، تلفن خود را داخل ماشین میگذارد. اگر بیرون باشیم، تلفنم را در ماشین میگذارم و اصلاً به آن فکر نمیکنم.
از طرفی ژو نظریهی کاملاً متفاوتی دارد، او معتقد است چیزی به نام تعادل بین کار و زندگی وجود ندارد. ژو اعتراف میکند که چیزی به نام تعادل در کار برای کسانی که واقعاً میخواهند در کاری حرفهای شوند، وجود ندارد. برای رسیدن به هدف خود گاهی ممکن است بیخوابی بکشید و یا هیچ زمانی را با دوستان خود نگذارید. هر چند این کار میتواند به زندگی اجتماعی شما آسیب بزند، اما فرصتهای رشد زیادی را نیز فراهم میکند. او در ادامه میگوید شما میتوانید بعد از مرگتان به مقدار کافی استراحت کنید.
به یاد داشته باشید که اعتیاد شما به کریپتو هرگز به طور کامل از بین نخواهد رفت!
حتی باتجربهترین و حرفهترین تریدرها اعتراف کردهاند که در برخی مواقع تسلیم میل خود برای بررسی قیمتها میشوند. این احساسات هنوز گاهی چالش برانگیز هستند، شما نمیتوانید زمانی نوسانات زیادی بیتکوین را پیشبینی کنید.
فراموش نکنید که زمان ارزشمندتر از پول است. مهمترین درسی که یاد میگیرید این است که از پول برای به دست آوردن وقت آزاد استفاده میشود. اینطور نیست که بتوانید زمان بیشتری را صرف کسب درآمد کنید. ترید کردن باید یکی از آن موقعیتهای نادری باشد که در صورت موفقیت، برای ثروتمند کردن شخص دیگری کار نمیکنید. اگر پول برای شما زمان بیشتری نمیخرد، دارید راه را اشتباه میروید!
ابطال یک فرضیه بورسی
بورس بیش از یکسال و نیم روند کاهشی و البته رکودی را سپری کرد و سیاستگذار بورسی با تبعیت از نگرانیهای مطرحشده از سوی برخی از فعالان بازار، عرضههای اولیه را برای مدتی متوقف کرد. فرضیههایی که عرضه اولیه را عاملی برای تشدید فشار فروش و کاهش بیشتر قیمتها عنوان میکردند. این در حالی است که در همان زمان کارشناسان با هشدار درخصوص تعویق توسعه عرضی بازار سرمایه، جنس پولهای ورودی به عرضههای اولیه را متفاوت از سهام عنوان میکردند؛ اما گوش شنوایی وجود نداشت. به هر حال از اواخر سال گذشته، عرضهها از سرگرفته شد و با وجود کاهش مشارکت در این رویداد جذاب بورسی اما آمارها خط بطلانی بر فرضیههای مطرحشده در این خصوص کشید. تجربه ماههای اخیر نیز نشان میدهد بازار سهام برای تحریک تقاضا در فرآیندهای روزمره خود، نیازی به لغو مسیرهای معمول توسعه بازار ندارد و درصورتیکه شرایط برای خرید سهام مهیا باشد، متناسب با تغییر متغیرهای بنیادی در مسیر صعودی یا عکس آن قرار خواهد گرفت.
عرضههای اولیه را میتوان یکی از پرطرفدارترین رویدادهای بازار سهام در سالهای اخیر دانست. این عرضهها که بهطور معمول یکی از سادهترین و سریعترین راههای تامینمالی در بازارهای مالی جهان هستند، در ایران با وجود ناتوانی در تامینمالی کارآ به دلیل روش انجام، از این جهت که بهطور معمول ریسک اندکی دارند موردتوجه مردم عادی بوده و به همین دلیل در سالهای گذشته رشد قابلتوجهی در تعداد کدهای متقاضی آنها روی داده است؛ این در حالی است که در ماههای بعد از ریزش شدید شاخص سهام یعنی در فاصله زمانی اواسط سال۹۹ تاکنون، تعداد کدهای متقاضی عرضههای اولیه تا حدود ۶۵درصد کاهش یافت و بسیاری بر این باور بودند در شرایطی که تقاضا در بازار ضعیف است باید این عرضهها در بازار متوقف شود، با اینحال تجربه ماههای اخیر حکایت از آن دارد که بازار سهام برای تحریک تقاضا در فرآیندهای روزمره خود، نیازی به لغو مسیرهای معمول توسعه بازار ندارد و در صورتیکه شرایط برای خرید سهام مهیا باشد، متناسب با تغییر متغیرهای بنیادی در مسیر صعودی یا عکس آن قرار خواهد گرفت.
قدمهای نو رسیده
بازارهای سهام را میتوان یکی از پرحاشیهترین بازارهای دارایی در عصر حاضر دانست. این بازارها به دلیل جذابیت بالایی که برای سرمایهگذاران دارند بهطور چشمگیری موردتوجه این قشر از جامعه هستند و به سبب آنکه داراییهای معاملهشده در آنها ماهیت مصرفی ندارند، بیشتر تحتتاثیر عوامل هیجانی قرار میگیرند. در برخی از کشورها این بازارها طول عمری چندصدساله دارند. در برخی از کشورها نیز قدمت بازارهای دارایی همچون ایران از چند دهه فراتر نمیرود. در بازارهای پیشرفته دنیا نه فقط معاملات نقد آن هم محدود به سهام بلکه معاملات پرحجمی در چارچوب مشتقه و فروش استقراضی انجام میشود که جذابیت این بازارها را دوچندان میکند. این موارد که به ابزارهای مالی معروف هستند در بسیاری از کشورها نفوذ بالایی در بین سرمایهگذاران دارند، با اینحال میتوان گفت که به دلیل تنوع بالا و همچنین ماهیت متفاوتی که میان این ابزارها و روشهای تحلیل و معامله آنها وجود دارد، چندان موردتوجه گسترده در اخبار قرار نمیگیرند. همین امر سببشده تا عنوان نخست جلبتوجه افکار عمومی در بازارهای مالی فارغ از اینکه توسعهیافته باشند یا درحالتوسعه بهجز اخبار روزانه شرکتها، عمدتا معطوف به عرضههای اولیه باشد.
عرضههای اولیه را میتوان قدیمیترین خبر جالب بازارهای مالی دانست. این عرضهها در دنیا یکی از سریعترین راههای تامینمالی برای شرکتها هستند و در عین حال سبب میشوند تا ضمن ایجاد یک موقعیت سرمایهگذاری جدید در بازارهای سهام راه برای توسعه کمی این بازارها نیز فراهم شود، با اینحال نکته اصلی در آن است که بسیاری از این شرکتها به دلیل جوانبودن از جذابیت خاصی برای سرمایهگذاران برخوردار هستند. همین امر سبب میشود تا در بیشتر کشورهای دنیا سرمایهگذاران توجه بالایی به ماهیت فعالیت شرکت و طرحهای توسعه احتمالی آن داشته باشند، از اینرو گزارشهای ارزشگذاری آنها برای خریداران احتمالی اهمیت بالایی دارد. در سالهای گذشته تجربه عرضههای اولیه در بازارهای مطرح سهام در سراسر دنیا نشان داده که سرمایهگذاری در این عرضهها، هم میتواند پر سود باشد و هم پر ریسک، راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس با این حال بیشتر این عرضهها از سوی کارشناسان موفق ارزیابی شده است. در ایران اما این قدمهای نو رسیده در بازار سهام در طول سالهای گذشته از جذابیت بیشتری برخوردار بودهاند. تجربه عرضههای اولیه انجامشده در بورس و فرابورس حکایت از آن دارد که این شرکتها بهجز در موارد معدود، راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس در بسیاری از موارد توانستهاند سودی معقول را برای سرمایهگذاران خود به ارمغان بیاورند، با اینحال این سودآوری با سایر کشورها متفاوت بوده و به دلیل ریسک بسیار اندکی که دارند، در عمل میتوانند به یکی از مهمترین راههای جذب سرمایه در بازار سهام تبدیل شوند.
مشارکت در عرضههای اولیه
اما این راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس اقبال به مشارکت تا چه حد بوده است؟ بررسی آمار و ارقام به ثبت رسیده در بازار سهام از سالهای گذشته تاکنون نشان میدهد که حتی با درنظرگرفتن افت قابلتوجه مشارکت عمومی در عرضههای اولیه در دو سالاخیر، بازهم بازار سهام نسبت به ۵ سالگذشته از حیث اقبال عمومی به فرآیند عرضههای اولیه بسیار جلوتر است. بررسیهای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد که در نخستین عرضه اولیه سال۹۶ تعداد کدهای خریدار عرضه اولیه نماد معاملات «پرداخت» متعلق به شرکت بهپرداخت تنها ۶۷۸۴۹ نفر بوده است؛ این در حالی است که این رقم در سال۹۹ به ۶/ ۵میلیون نفر رسیده که این میزان از تقاضا راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس در آن دوره متعلق به عرضه نماد «بپیوند» بوده است. در حالحاضر اما خوشبینیها نسبت به عرضههای اولیه بسیار کمتر از حد معمول در سالهای گذشته است. افت قابلتوجه قیمت سهام در طول نیمه دوم سال۹۹ تا ماههای پایانی سال۱۴۰۰ و در نتیجه رویگردانی بسیاری از فعالان بازار سهام از این بازار سبب شده تا در طول دو سالگذشته تعداد مشارکت در عرضههای اولیه تا حد زیادی کاهش یابد، با اینحال تعداد مشارکتکنندگان در عرضههای اولیه همچنان با تعداد افرادی که در سالهای قبل از رونق بورس به سمت این عرضهها میآمدند فاصله قابلتوجهی دارد. بررسیها نشان میدهد که در آخرین عرضه راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس اولیه انجامشده در بازار سهام که امکان خرید برای اشخاص حقیقی نیز در آن فراهم بوده است، عرضه نماد معاملاتی «سآبیک» متعلق به شرکت سیمانآبیک تنها توانسته یکمیلیون و ۹۳۵هزار و ۳۲۷ نفر را به خود جلب کند. همانطور که پیدا است این عرضه انجامشده تا در تاریخ ۲۸ اردیبهشتماه نسبت به عرضه «بپیوند» افتی قابلتوجه را در جذب کدهای حقیقی بازار برای شرکت در عرضههای اولیه شاهد بوده؛ بهطوری که در عرض۲۰ماه تعداد کدهای فعالشده در فرآیند خرید به میزان ۶۵درصد افت داشته است. همین کاهش را دلیلی بر این مدعا میدانند که عرضههای اولیه جذابیت سابق را ندارد، با این حال نمیتوان منکر این نکته نیز شد که تا زمانی که این عرضهها با شکست روبهرو نشوند، میتوان روی آنها برای توسعه کمی بازار سهام و تنوعبخشی به سبد بزرگ بورس و فرابورس کمک کرد.
اما از بحثهای کلی درگرفته پیرامون این موضوع که بگذریم، بنا بر آمار منتشرشده اوضاع خود عرضههای در دوماه گذشته مناسب بوده است. اولین عرضه در این سال مربوط به نماد آسیاتک بود که در اردیبهشتماه سالجاری انجام شده است. این نماد که با قیمت هر سهم ۶۶۶تومان عرضهشده در نهایت توانسته طی یک هفته به قیمت ۱۵۵۵ برسد که از کسب بازدهی ۱۳۳درصدی در این نماد حکایت دارد. پس از این عرضه نیز نماد «ددانا» در بازار عرضهشده است که آن هم توانسته از نقطه اولیه خود یعنی قیمت هر سهم ۲۸۱۲تومانی تاکنون رشد خوبی را شاهد باشد. آخرین معاملات این نماد حکایت از آن دارد که قیمت هر سهم از نماد یادشده به محدوده ۴۴۰۰تومانی رسیده است. آخرین عرضه نیز مربوط به سیمانآبیک (سآبیک) بوده که در تاریخ ۲۸ اردیبهشتماه سالجاری در قیمت ۱۲۲۵تومان عرضهشده و صف خرید آن روز گذشته آنهم به دلیل مجموع عمومی سالانه عرضه شد و در این بازه زمانی ۹ روزه، رشدی ۴۲درصدی را رقم زد.
دو نگاه مخالف
تقریبا در اوایل زمستان سالگذشته بود که رکود بازار سهام طاقت همه فعالان این بازار را طاق کرده و بسیاری را به این باور رسانده بود که در شرایط کنونی، بازار به هیچوجه کشش عرضههای اولیه را ندارد. روزهای سختی برای بازار سهام بود. شاخصکل بورس در محدوده یکمیلیون و ۲۰۰ تا یکمیلیون و ۱۰۰هزار واحد دست و پا میزد بیآنکه امیدی به بهبود شرایط باشد. بسیاری پس از گذر حدودا ۱۵ماه به این نتیجه رسیده بودند که بورس احتمالا قرار است تا مدتی طولانی در این رخوت باقی بماند و از اینرو امیدی به بهبود تقاضا در بازار و در نتیجه افزایش سطح عمومی قیمتها در این بازار نداشتند. در این میان بازار سهام شاهد چند پذیرهنویسی موفق بود و عرضههای اولیه نیز هرچند کم اما به قوت خود باقی بود، با اینوجود عرضههای اولیه که در سال۱۴۰۰ دیگر تجربه موفقی برای بازار سهام به حساب نمیآمدند، این ابهام را درمیان اهالی بازار سهام بهوجود آورده بود که اساسا چرا در این وضعیت باید شاهد تداوم عرضههای اولیه یا پذیرهنویسیها باشیم، یعنی دقیقا زمانی که نه وعده و وعیدهای دولت توانسته بود کمکی پایدار به بازار سهام کند و نه جلسات متعدد مقامات اقتصادی با حقوقیها راه بهجایی برده بود، چرا باید همین اندک تقاضای موجود را به سمت خرید نمادهایی سوق داد که در عمل سود چندانی را هم نصیب فعالان بازار نمیکند؟ ولی در مقابل این ادعا مطرح بود که بهطور سنتی پول لازم برای خرید عرضههای اولیه از بیرون به بازار میآید و ثانیا مبلغی که صرف خرید عرضههای اولیه میشود نسبت به ارزش معاملات ثبتشده در آن موقع از سال رقم چندانی را شامل نمیشد. این گروه از فعالان و کارشناسان بازار سهام بر این باور بودند که بازار یادشده در مقطع کنونی صرفا به این دلیل که در بحران و روندی نزولی قرار دارد، نباید منافع بلندمدت خود را نادیده بگیرد و مواردی نظیر عمقبخشی به بازار سهام و افزایش تعداد نمادها را به تعویق بیندازد. به گفته این عده بازار سهام باید برای توسعه کمی و کیفی خود برنامهای مدون داشته باشد تا در زمان وقوع بحران بهجای آنکه در لاک دفاعی فروبرود و صرفا عکسالعمل نشان بدهد، به کنشگری فعالانه روی آورد؛ از اینرو حتی اگر استقبال از این عرضهها تحتتاثیر شرایطی نظیر بروز رکود در بازار سهام کم شود بازهم جایز نیست که عرضههای اولیه متوقف شود. این دسته از کارشناسان و فعالان بازار عمدتا بر این باور بودند که میتوان برای آنکه درخصوص برخی از عرضهها ظرفیت زیرساختی بازار اشغال نشود و مردم نیز برای عرضههای کوچک بیجهت درگیر نباشند، برخی از شرکتها به اشخاص حقوقی نظیر صندوقهای سرمایهگذاری عرضه شود تا از این رهگذر هم سرمایهگذاری غیرمستقیم برای مردم جذابتر شود و هم اگر قرار است تا ازدیاد عرضههای اولیه (که چندان ادعای معقولی بهنظر نمیآمد) برای بازار مشکلی ایجاد کند، این مشکل با عرضه به صندوقها مرتفع شود.
اثبات خلاف در گذر زمان
ادعاهای مختلفی پیرامون عرضههای اولیه در این چندسال اخیر مطرح شده است که در این میان بهجز اخلال در جریان عرضه و تقاضا که پیشتر به آن اشاره شد، گران بودن عرضهها را هم میتوان مطرح کرد. برخی بر این باور هستند که برخی از عرضههای انجامشده بهخصوص در سال ۹۹ آنچنانکه باید به ارزش واقعی خود نزدیک نبوده و با بهایی بالاتر از ارزش واقعی عرضه شدهاند. ادعایی که از سوی برخی تحلیلگران تایید میشد و برخی نیز مستنداتی در جهت رد آن ارائه میکردند. در مجموع میتوان گفت حتی راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس اگر این فرض درست باشد بازهم این وضعیت مانع از آن نشده که مردم به طور کامل از خرید سهام تازهوارد به تابلوی معاملات پرهیز کنند. حتی با گذشت زمان میتوان این ادعا را نیز مردود دانست که عرضههای اولیه مانعی بر سر راه رونق بازار سهام بودهاند.
بر این اساس شاخصکل سهام از ابتدای سال۱۴۰۱ تا به اینجای کار در حالی توانسته بازده مثبت را به ثبت برساند که از بهمنماه گذشته که روند صعودی در این بازار آغاز شده تاکنون، عرضههای اولیه نیز جریان داشتهاند. همین امر نشان میدهد عرضه و تقاضا در بازار سهام به جای آنکه متاثر از جریان پول اندک جذبشده به عرضههای اولیه باشد، از عواملی نظیر تحولات رویداده در بازارهای جهانی، قیمتگذاریهای دستوری در صنایع مختلف و عوامل اقتصادی و سیاسی کلان اثر پذیرفته است. تجربه ماهها و حتی دهههای قبل نیز حکایت از آن دارد که بازار هنگام افزایش ارزندگی در برخی از صنایع و نمادها بدون آنکه منتظر مسائل حاشیهای بماند ورود پول را شاهد بوده، در شرایطی هم که فضا برای سرمایهگذاری از حالت مطلوب خارج شده حتی با قویترین وعدهها و مشوقها نتوانسته از حالت رکودی خارج شود. از اینرو میتوان نتیجه گرفت که پول عرضههای اولیه از دل معاملات عادی سهام بیرون نمیآید.