فیبوناچی ریتریسمنت

فیبوناچی ریتریسمنت
بخش چهاردهم: معمولابا پایان یافتن موج یا حرکت اصلاحی قیمت مجددا به حرکت خود ادامه می دهد، اما این حرکت تا کجا ادامه خواهد داشت؟ با کمک ابزار فیبوناچی اکستنشن می توان به این سوال پاسخ داد. این ابزار به ما فیبوناچی ریتریسمنت این امکان را می دهد که گستردگی حرکت قیمت را بعد از حرکت اصلاحی محاسبه کنیم. به این صورت که انتظار می رود قیمت به هر سطحی از سطوح فیبوناچی ریتریسمنت که واکنش نشان داد تا نسبت نظیر آن در اکستنشن موج مربوطه حرکت کند.
کاری که این ابزار انجام می دهد اندازه حرکت AB را محاسبه کرده و به انتهای Cاضافه می کند. این میزان می تواند برابر با حرکت AB یا ضریبی از نسبت های فیبوناچی باشد. بدیهی است این ابزار نیاز به تعیین سه نقطه از قیمت را دارد. از این ابزار می توان هم برای شناسایی انتهای اصلاحات بازار استفاده کرد هم برای تعیین اهداف قیمتی. همچنین یکی از ابزارهای اصلی برای تحلیل الگوهای هارمونیک و تعیین اهداف امواج الیوت می باشد.
برای رسم این ابزار کافی است بعد از انتخاب از قسمت ابزارها در نرم افزار آرادتریدر روی نقاط مورد نظر سه کلیک متوالی کنید. همان طور که در تصویر مشاهده می کنید قیمت در نمودار سهام درخشان تهران با نماد پدرخش به 100اApp یا همان اکسپنشن واکنش نشان داده و تغییر مسیر داده است.
از آنجایی که معمولااصلاحات بازار سه موجی هستند برای تعیین محدوده اصلاح قیمتی می توان ابزار فیبوناچی اکسپنشن را با فیبوناچی ریتریسمنت ترکیب کرد و از اشتراک این دو به منطقه مناسب تری دست یافت.
در شکل زیر قیمت سهام شرکت سایپا آذین با نماد خاذین نشان داده شده است همانطور که در شکل مشخص شده حرکت BCخود از یک حرکت سه موجی تشکیل شده است. تلاقی 100 فیبوناچی اکسپنشن و 6/78 فیوناچی ریتریسمنت سطح محکم مقاومتی ایجاد کرده و قیمت را وادار به واکنش کرده است.
برای مشخص کردن محدوده Cیک بار برای حرکت ABیک فیبوناچی ریتریسمنت ترسیم کرده ایم و یک بار بین نقاط abc فیبوناچی اکسپنشن را ترسیم کرده ایم.
همچنین برای تعیین هدف به جای یک نقطه می توان یک محدوده را در نظر گرفت برای این کار کافی است از اشتراک میان اکسپنشن و اکستنشن استفاده کرد.
یک بار اکستنشن موج ABرا و یک بار اکسپنشن ABC را رسم می کنیم محدوده اشتراک نسبت های متناظر را می توان هدف قیمتی در نظر گرفت.
در شکل زیر تغییرات قیمت سهام شرکت سایپا با نماد خساپا نشان داده شده است همانطور که مشاهده می کنید BC78/6 حرکت ABرا اصلاح کرده است و قیمت از 1784ریال تا 1211 ریال افت کرده پس انتظار داریم چنانچه قیمت آهنگ صعودی به خود بگیرد تا نسبت متناظر خود؛ یعنی 0/127 اکستنشن یا0/127 اکسپنشن حرکت کند با ترسیم هر دو ابزار محدوده 2000 تا 2070 ریال مشخص می گردد می توان از این محدوده به عنوان هدف قیمتی استفاده کرد که قیمت هم این محدوده را لمس کرده است (نسبت های اضافی برای وضوح بیشتر حذف شده است).
نحوه ترسیم سطوح فیبوناچی (Fibonacci Levels)
تجزیه و تحلیل سطوح اصلاحی (retracement) و گسترش (extension) فیبوناچی ، از حمایت و مقاومت پنهانی ایجاد شده توسط نسبت طلایی پرده برمی دارد. شبکه های فیبوناچی که در اکثر برنامه های نمودار سازی قرار داده شده اند ، این سطوح قیمت را مشخص می کنند ، که مانند حمایت و مقاومت سنتی عمل می کنند اما از نسبت ریاضی سرچشمه می گیرند ، به جای این که از نمودارهای قیمتی پایین یا بالا استفاده کنند. بسیاری از معامله گران و سرمایه گذاران فیبوناچی را به عنوان علمی تخیلی یا غیرمنطقی رد می کنند ، اما ریشه های طبیعی آن جنبه های درک نشده یرفتار انسان را آشکار می کند.
ریاضی فیبوناچی تناسب را برجسته می کند ، جوهره زیبایی را برداشت می کند و آن را در مجموعه ای از نسبت ها قرار می دهد که می تواند صدف ، گل و حتی ساختار صورت بازیگران هالیوود را تعریف کند. این تجزیه و تحلیل ، اندازه گیری سووینگ های روند و روند معکوس که رنج های متناسب ، بازپرداخت ها و برگشت ها را ایجاد میکند را در بر می گیرد . در نرم افزار های مارکتش ، فیبوناچی رفتار جمعی و تمایل به خرید یا فروش اوراق بهادار را در سطوح کلیدی ریتریسمنت اندازه گیری می کند. همچنین ، محدوده های بازگشتی کلیدی و نوارهای باریک قیمت را مشخص می کند که در آن بازارهای گرایشی باید سرعت حرکت را از دست بدهند و به رنج معاملات ، الگوهای صعود یا نزول حرکت کنند.
فیبوناچی انواع استراتژی های سودآور را پشتیبانی می کند ، اما از قرارگیری نادرست شبکه که پیش بینی و اطمینان را تضعیف می کند پشتیبانی نمی کند. معامله گران وقتی اولین بار ابزار را امتحان می کنند و به درستی کار نمی کند ، از آن ناامید می شوند و غالباً ابزار تجزیه و تحلیل آشناتر و کاربردی تری را جایگزین آن می کنند. با این وجود ، پایداری ، دقت و کمی قالب بندی می تواند لبه های معاملاتی (شرایطی که با رخ دادن آنها احتمال موفقیت یک معامله بیشتر از شکست آن است) را ایجاد کند که ماندگاری داشته باشند.
برای تحلیل بازپرداخت ها ، برگشت ها ، اصلاحات و سایر اقدامات قیمت در محدوده روند صعودی و روند نزولی اولیه ، از یک شبکه ریتریسمنت (retracement) یا اصلاح استفاده کنید. برای اندازه گیری روند صعودی یا روند نزولی و اینکه فراتر از سطح شکست قیمت (breakout) یا (breakdown) هستند ، از یک شبکه گسترش (extension) استفاده کنید. این تجزیه و تحلیل پایه و اساس تعیین اهداف قیمت فنی و نقاط خروج سودآور را تشکیل می دهد.
تنظیم شبکه های ریتریسمنت (Retracement Grids)
تنظیم درست شبکه های فیبوناچی مهارت بسیاری می طلبد و انتخاب سطوح اشتباه به عنوان نقاط شروع و پایان، موجب ترغیب برای خرید یا فروش با قیمت هایی می شود که منطقی نیستند و در نتیجه موجب تضعیف سودآوری می شود. این فرایند همچنین به قرارگیری شبکه ی چند روندی یا مالتی ترند (multi-trend) نیاز دارد ، با سطوح پی در پی که در بازه های زمانی طولانی تر و کوتاه تر قرار می گیرند تا رنج قیمتی را که ممکن است در طول موقعیت باز به دست بیاورند را ضبط کنند.
با بزرگنمایی در الگوی هفتگی و پیدا کردن طولانی ترین روند صعودی یا نزولی ، قرارگیری شبکه را شروع کنید. یک شبکه فیبوناچی را از پایین به بالا در روند صعودی و بالا تا پایین در روند نزولی قرار دهید. شبکه را تنظیم کنید تا سطوح ریتریسمنت ۳۸۲ ، .۵۰ ، .۶۱۸ و .۷۸۶ را نشان دهد. سه نسبت اول به عنوان مناطق فشرده سازی عمل می کنند ، که در آن قیمت می تواند مانند یک پین بال حرکت کند ، در حالی که ۰٫۷۸۶ یک خط را نشان می دهد ، بالا رفتن آن نشان دهنده ی تغییر روند است.
اکنون به سمت روندهای کوتاه مدت حرکت کنید و شبکه های جدیدی را برای آن بازه های زمانی اضافه کنید. پس از اتمام ، نمودار شما یک سری از شبکه ها را نشان می دهد ، با خط هایی که کاملاً هماهنگ هستند یا اصلاً هماهنگ نیستند. محور متراکم ، سطوح هارمونیک حمایت و مقاومت را مشخص می کند که می تواند به اصلاحات و پیشرفت روند سیگنال پایان دهد ، بالاتر یا پایین تر ، به خصوص هنگامی که با میانگین ها ، خطوط روند و شکاف های متحرک پشتیبانی می شود. محور وسط به بی نظمی اشاره می کند ، با نیروهای متضاد ، آماری را ایجاد می کند که قدرت پیش بینی و پتانسیل سود آوری را پایین می آورد.
شبکه های ریتریسمنت (Delta Air Line) شصت دقیقه ای
شبکه های فیبوناچی در روند صعودی و نزولی و در کلیه بازه های زمانی به یک اندازه کار می کنند. در نمودار فوق ، Delta Air Lines، یا (DAL) بین ۴۸ تا ۳۹ دلار در دو موج مشخص فروخته است. قرار دادن یک شبکه در سقوط طولانی مدت ، سطوح مقاومت هارمونیک کلیدی را برجسته می کند ، در حالی که امتداد شبکه دوم از آخرین موج فروش ، محور های پنهان بین قاب های زمانی را نمایان می کند.
. ریتریسمنت ۳۸۲ از موج بلند تر (۱) محور مرکزی با ریتریسمنت ۶۱۸ از موج کوتاهتر (۲ ) در (A) فیبوناچی ریتریسمنت در حالی که ریتریسمنت ۵۰۰ به بهترین شکل با ریتریسمنت کوتاهتر ۷۸۶ در نقطه (B) تراز می شود. جهش پایین ژوئن به سمت تراز پایینتر (A) می رود و به مدت هفت ساعت همان جا باقی می ماند و باعث می شود انفجار نهایی به تراز فوقانی (B) فیبوناچی ریتریسمنت برسد ، جایی که جهش به پایان می رسد.
مهم : اگر سطوح اشتباه را برای نقاط شروع و پایان انتخاب کنید ، این امر موجب خرید یا فروش با قیمت های نا معقول می شود و سودآوری را تضعیف می کند.
تنظیم شبکه های گسترش (Extension)
شبکه های گسترش زمانی در بهترین حالت کار می کنند که نسبت ها از رنج های معاملاتی که سطوح برگشت و شکست را آشکارا را نشان می دهند ساخته شده باشند. برای روند صعودی ، شبکه گسترش را از سووینگ پایین در محدوده شروع کرده و آن را تا سطح Breakout ( شکست قیمت به بیرون ،نگامی که قیمت از حمایت یا مقاومتی فرار می کند. ) ادامه دهید ، که این نیز نشانگر بالا رفتن رنج است. برای ایجاد این شبکه یک بار کلیک کنید و شبکه ی دوم ظاهر می شود. این شبکه را با قیمت (Breakout) شروع کنید و آن را بیشتر ادامه دهید تا زمانی که نسبت های فیبوناچی (Fib ratio) در طول معامله در حال وارد شدن به بازار باشند.
این پروسه را برای روند نزولی معکوس کنید ، از سووینگ زیاد شروع کنید و آن را تا سطح (breakdown ) گسترش دهید ، که این نیز نشانگر پایین آمدن رنج است. برای ایجاد این شبکه یک بار کلیک کنید و شبکه ی دوم ظاهر می شود. این شبکه را با قیمت (breakdown) شروع کنید و آن را به پایین امتداد دهید تا اینکه شامل نسبت های فیبوناچی شود که احتمالاً در طول معامله وارد بازار خواهند شد. شبکه های نزولی احتمالاً از نسبت های کمتری نسبت به شبکه های صعودی استفاده می کنند ، زیرا گسترش می تواند تا بی نهایت برسد اما به زیر صفر نرسد.
نمودار گسترش (Extension Grid) هفتگی اپل
شرکت اپل (AAPL) یک تاریخ صعودی (B) را به پایان می رساند و وارد یک معامله ی بلند مدت می شود و در نهایت در (A) قرار می گیرد. این امر موجب افزایش مقاومت بعد از دو سال می شود و شکست به بیرون ، اجازه می دهد تا تکنسین یک شبکه گسترش هفتگی را با استفاده از محدوده معاملات پایین (A) و بالای (B) بسازد. نسبت های ایجاد شده از این نوسان ۴۶ درجه ای (۱۰۱ – ۵۵ = ۴۶) مقاومت هارمونیکی را با ۱۳۰ دلار (۰٫۶۱۸) ، ۱۴۵ دلار (۱٫۰۰) و ۱۷۳ دلار (.۶۱۸) نشان می دهد. سهام چند ماه بعد صعود می کند ، درست در گسترش فیبوناچی ۰٫۶۱۸ ، و برای آزمایش پشتیبانی شکست تا ۱۰۱ دلار فروخته می شود.
اهمیت قالب بندی
میزان کار خود را با تمرکز روی هارمونیک هایی که در طول موقعیت وارد بازار می شوند ، کاهش دهید و سطوح دیگر را نادیده بگیرید. به عنوان مثال ، معقول نیست که یک معامله گر روزانه نگران سطوح فیبوناچی ماهانه و سالانه باشد. با این حال ، فکر نکنید که بازه های زمانی طولانی تر مهم نیستند ، زیرا معامله ای که چند هفته طول بکشد می تواند به سطوح هارمونیکی که به پنج ، شش یا ۱۰ سال برمی گردد برسد ، در حالی که در حال حاضر نزدیک به یک سطح بلند مدت است. پیش از تصمیم گیری در مورد شبکه های مورد نیاز ، می توانید با یک نگاه سریع به نمودارهای هفتگی یا ماهانه این بخش های مجزا را مدیریت کنید.
در نهایت ، ادامه دهید و در صورت لزوم کمی قالب بندی انجام دهید تا شبکه را به نمودار ترسیم ویژگی هایی مانند شکاف ها ، بالاترین / پایین ترین ، و میانگین های متحرک نزدیک کنید. نقطه شروع را به بالاتر یا پایین ترین سطح بعدی منتقل کنید تا ببینید آیا با عملکرد قیمت تاریخی هماهنگ تر است یا خیر. در عمل ، این به معنای انتخاب بالاترین ترین سطح کم دبل باتم (double bottom) یا پایین ترین سطح بالا دبل تاپ (double top) است.
جمع بندی
برای شناسایی سطح حمایت و مقاومت پنهان که ممکن است در طول یک موقعیت ایجاد شود ، شبکه های گسترش (extension) و اصلاحی یا ریتریسمنت (retracement) فیبوناچی (Fibonacci) را ایجاد کنید. قابل اعتماد ترین سیگنال های معکوس فیبوناچی زمانی رخ می دهد که نسبت های شبکه با سایر عناصر فنی ، از جمله میانگین های حرکت ، شکاف فیبوناچی ریتریسمنت و بالاترین / پایین ترین سطح ، کاملاً هماهنگ باشند. استراتژی های دقیق ورود و خروج با شبکه های ریتریسمنت را ایجاد کنید ، در حالی که از شبکه های گسترش برای یافتن اهداف قیمت و تنظیم مجدد پارامترهای مدیریت ریسک استفاده می کنید.
آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بورس و بازارهای مالی
فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چه کاربردی دارد و چگونه می توانیم از فیبوناچی برای پیش بینی آینده قیمت استفاده کنیم ؟ ابزار فیبوناچی یکی از پر کاربردترین و قابل اعتمادترین ابزارها برای پیش بینی قیمت در تحلیل تکنیکال است. اما پیش از استفاده از آن باید منطق آن را یاد بگیرید. در هیچ سایت یا منبعی به این نکته اشاره نشده است که چرا نسبت های فیبوناچی می توانند در تحلیل تکنیکال موثر باشند ؟ در این مقاله به شما توضیح خواهم داد که چرا نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کاربرد دارند.
فیبوناچی چیست ؟
فیبوناچی، یکی از نظم های پنهان در خلقت است که انسان ها توانسته اند این نظم پنهان را کشف کرده و به زبان ریاضی، آن را برای یکدیگر تشریح کنند. پس به زبان انسان ها، فیبوناچی یک موضوع ریاضی است که توسط یک ریاضی دان ایتالیایی به نام فیبوناچی در قرن 11 میلادی کشف شده است. اما پس از مطالعاتی که دانشمندان انجام داده اند، این موضوع آشکار شد که فیبوناچی در طبیعت و خلقت نیز خودنمایی می کند. به مثال های زیر دقت کنید :
اعداد فیبوناچی در هستی کشف شده اند. در قسمت لاک حلزون از زاویه فی استفاده شده است. شاخ و برگ درخت ها به صورت تصادفی در جهات مختلف رشد نمی کنند. اندازه گیری زاویه شاخه ها نشان می دهد که در الگوی رشد آن ها، نظمی شبیه دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی وجود دارد.
• حلزون داخل گوش انسان مطابق مارپیچ فیبوناچی خلق شده.
• ساختار نایچه های ریه
• نسبت نوک انگشتان تا آرنج به ساعد
• نسبت فاصله شانه تا سر به ارتفاع سر
• نسبت طول دو دندان جلویی به عرضشون
• نسبت طول به عرض صورت
• نسبت فاصله بین دو چشم به فاصله بین دو ابرو
همه و همه براساس عدد طلایی فیبوناچی هستند.
چرا فیبوناچی در تحلیل تکنیکال موثر است ؟
نسبت عدد طلایی 1.618 در بدن انسان هم رعایت شده است. درخلق DNA انسان به وضوح عدد طلایی و مارپیچ فیبوناچی دیده میشود. یعنی نسبت طول به عرض یک واحد DNA انسان برابر عدد طلایی است. این ها، بعد ظاهری انسان هستند که میتوانیم فیبوناچی را با آن مطابقت دهیم اما آیا فیبوناچی در افکار انسان ها هم کاربرد دارد ؟ چگونه آن را اندازه بگیریم ؟
ابتدا به تفاوت بین کلمه افکار و رفتار توجه کنیم و بدانیم که رفتار انسان ها ناشی از افکار آن ها است.
به نظر من، تغییرات قیمتی که در بازارهای مالی صورت می گیرد، نتیجه رفتار جمعی فعالین بازار می باشد که این رفتار جمعی، نتیجه برآیند افکار آن ها است که در لحظه ثبت می شود و نمودار قیمت را ایجاد می کند. به عبارت دیگر، نمودار قیمت زمان، نشان دهنده برآیند افکار معامله گران در واحد زمان است. با نگاه کردن به نمودار قیمت زمان می توانیم رفتار جمعی فعالین بازار را مشاهده کنیم. همانطور که اشاره کردم، فیبوناچی در جسم انسان قابل مشاهده است و من معتقد هستم که فیبوناچی در افکار انسان ها هم خود نمایی می کند.
احتمالا در به یادآوری برخی خاطرات یا افکار هم طبق الگوهایی منظم، مانند فیبوناچی عمل می کنیم. لازم به ذکر است که رفتارهای ما ناشی از افکار ما هستند، یعنی احتمالا ما رفتارهایی فیبوناچی ریتریسمنت را با نسبت های فیوناچی، نسبت به رفتارهای قبلی تکرار می کنیم. با توجه به اینکه نمودار قیمت زمان، نمودی ظاهری از افکار و رفتار جمعی فعالین بازار می باشد، به همین دلیل است که در بسیاری از موارد، ترازهای فیبوناچی یا نسبت های طلایی آن، به طرز عجیبی روی نمودار قیمت زمان موثر می شوند.
الگوهای تحلیل تکنیکال هم، مجموعه ای از حرکت های قیمتی هستند که با نسبت های فیبوناچی به یکدیگر مرتبط شده اند. به عبارت دیگر، یک الگو تحلیل تکنیکال را می توانید مانند DNA انسان در نظر بگیرید که طول و عرض آن با نسبت طلایی فیبوناچی به یکدیگر مرتبط است. به همین دلیل است که تکرار پذیر هستند.
ما با استفاده از ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، در واقع افکار فعالین بازار را اندازه می گیریم.
کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
از این قسمت مقاله به بعد، به زبان تحلیل تکنیکال مطالب را مورد بررسی قرار می دهیم. فیبوناچی در تحلیل تکنیکال می تواند ناحیه احتمالی پایان یک موج در تحلیل تکنیکال را به ما نشان دهد. در واقع ما با استفاده از فیبوناچی، پایان امواج را پیش بینی می کنیم. هنر ما به عنوان یک تکنیکالیست این است که انتهای یک موج را تشخیص دهیم یا به عبارت دیگر، در شروع موج جدید وارد بازار شویم یا پوزیشن قبلی خود را ببندیم. البته باید این نکته را مد نظر قرار دهید که ترازهای فیبوناچی با حمایت و مقاومت استاتیک متفاوت هستند و نباید از این تراز ها به عنوان حمایت یا مقاومت استاتیک استفاده کرد. بلکه می توانیم از فیبوناچی برای پیش بینی محدوده تشکیل یک پیوت ماژور یا مینور جدید استفاده کنیم. فیبوناچی در تشخیص پیوت ها، الگوی های هارمونیک و تحلیل تکنیکال به روش الیوت کاربرد دارد.
انواع فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
فیبوناچی پروجکشن
فیبوناچی سه نقطه ای یا فیبوناچی پروجکشن (Fibonacci Projection) برای اندازه گیری نسبت 2 موج موازی است. مهمترین تراز ها در این فیبوناچی عبارت اند از 38.2 – 61.8 – 100 و 161.8.
فیبوناچی ریتریسمنت
فیبوناچی ریتریسمنت یا فیبو اصلاحی (Fibonacci Retracement) برای اندازه گیری نسبت 2 موج مجاور استفاده می شود. مهمترین تراز های آن عبارت اند از : 23.8 – 38.2 – 50 – 61.8 – 78.6
فیبوناچی زمانی
از فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time) برای بررسی نسبت های زمانی امواج استفاده می شود. مهمترین نسبت های این نوع فیبوناچی ریتریسمنت فیبوناچی ریتریسمنت فیبوناچی عبارت است از : 38.2 – 61.8 – 100
فیبوفن
فیبو فن یا فیبوناچی بادبزنی (Fibonacci Fan) برای ترسیم خطوط روند بر اساس نسبت های فیبوناچی استفاده می شود. مهمترین ترازهای آن عبارت اند از 23.8 – 38.2 – 61.8 و 161.8
آموزش رسم فیبوناچی فیبوناچی ریتریسمنت در تحلیل تکنیکال
در این ویدیو نحوه رسم فیبوناچی بازگشتی و پروجکشن که پرکاربردتر از باقی فیبوناچی ها هستند را به شما آموزش داده ایم.
فیبوناچی اصلاحی؛ دنباله فیبوناچی چطور به تحلیل تکنیکال کمک میکند؟
احتمالا از دوران مدرسه نام فیبوناچی، ریاضیدان معروف ایتالیایی را به خاطر داشته باشید. نظریههای فیبوناچی چنان بنیادین و تاثیرگذار بودهاند که در عرصههای گوناگون مورد استفاده قرار گرفتهاند. پای فیبوناچی حتی به بازارهای مالی و تحلیل تکنیکال نیز باز شده و یکی از کاربردیترین اندیکاتورها در تحلیل رفتار قیمتی سهام است. نوع اول اندیکاتور فیبوناچی، ریتریسمنت (Retracement) نام دارد که نام دیگر آن فیبوناچی اصلاحی است. در این مطلب توضیح میدهیم که این اندیکاتور چه کاربردهایی در پیشبینی رفتار قیمت سهم دارد و چگونه میتوان آن را روی نمودار پیاده کرد.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
فیبوناچی اصلاحی چیست؟
اگر بخواهیم فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci Retracement) را توضیح دهیم، به طور کلی باید بگوییم که این ابزار کمکی میتوانند در کنار سایر ابزار تحلیلی، اطلاعات مهمی از سهام را در اختیار ما قرار دهند. اگر خاطرتان باشد در کتاب ریاضی مدرسه با دنباله فیبوناچی آشنا شدهایم. این دنباله از یک سری اعداد تشکیل شده است. چند عدد ابتدایی در این دنباله از این قرار هستند:
… ,۲۱ ,۱۳ ,۸ ,۵ ,۳ ,۲ ,۱ ,۱
این دنباله به همین ترتیب ادامه پیدا میکند. برای محاسبه هر عدد در این دنباله کافی است دو رقم قبلی را با هم جمع کنید. یعنی عدد ۱۳ در این دنباله حاصل جمع دو عدد قبلی (۵ و ۸) است.
این دنباله در بخشهای مختلف اقتصادی و مالی مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از موارد استفاده آن در تحلیل تکنیکال است. به کمک این دنبالهها میتوانیم نسبتهایی را به دست آوریم که در تحلیلها از آنها استفاده میشود.
نسبتهای فیبوناچی اصلاحی
برای به دست آوردن این نسبتها چند عمل ریاضی لازم است. در همین راستا اگر هر عدد را بر عدد بعدیاش تقسیم کنیم، نسب اول به دست میآید. یعنی تقسیم دو بر سه یا سه بر پنج. با انجام این تقسیمها یک عدد ثابت به دست میآید که برابر است با ۰.۶۱۸ . این عدد را از این به بعد به نسبت اول میشناسیم.
در صورت تقسیم هر عدد بر دو عدد بعد از خود نسبت دوم هم به دست خواهد آمد که برابر است با ۰.۳۸۲.
به همین ترتیب زمانی که یک عدد را بر سه عدد بعدیاش تقسیم میکنیم، میتوانیم فیبوناچی ریتریسمنت نسبت سوم را محاسبه کنیم. بر این اساس نسبت سوم برابر است با ۰.۲۳۶.
این نسبتها مربوط به فیبوناچی ریتریسمنت هستند که در تحلیل تکنیکال از آنها استفاده میکنیم. اکنون سه عدد ثابت داریم که با اضافه کردن دو نسبت ثابت دیگر شمار این اعداد به پنج میرسند. این دو نسبت عبارتاند از ۰.۵ و ۰.۷۸۶.
بررسی سطوح فیبوناچی Retracement
در این بخش قصد داریم پنج سطح فیبوناچی اصلاحی را در روندهای صعودی و نزولی بررسی کنیم. این سطوح از نسبتهای اول تا پنجم به دست میآیند که در بخش قبل درباره آنها توضیح دادیم.
روند صعودی
به تصویر بالا نگاه کنید. فرض کنید مطابق این تصویر حرکتی صعودی از A تا F داشته باشیم. این روند در جایی به پایان میرسد و سهم وارد اصلاح و ریزش قیمتی میشود. در این تصویر نقطه F نقطه انتهای حرکت صعودی سهم است.
حال اگر روند صعودی سهم را از نقطه A تا F برابر با رشد صد درصدی بگیریم، نسبتهای فیبوناچی اصلاحی پس از این ریزش سطوح حمایتی را تشکیل میدهند. یعنی اگر از A تا F افزایش قیمت ۱۰۰ تومانی داشته باشیم، به همان میزان پس از اصلاح شاهد حمایت خواهیم بود. اگر فیبوناچی ریتریسمنت میخواهید مفهوم حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال را مروری کنید تا نقش سطوح فیبوناچی را بهتر درک کنید، میتوانید مقاله «حمایت و مقاومت سهم در تحلیل تکنیکال بیانگر چیست؟» را مطالعه کنید.
در تصویر میتوانید سطوح فیبوناچی را که با رنگ سبز به صورت نقطهچین مشخص است، مشاهده کنید. این سطوح، پنج سطح فیبوناچی retracement هستند. تمام این سطوح، سطوح حمایتی را تشکیل میدهند. این سطوح با حمایتهای دیگری که به کمک سایر الگوها و خط روندها و حمایت و مقاومتها ترسیم میشوند، همپوشانی خواهند داشت. نقاطی که دارای همپوشانی هستند، سطوح حمایتی معتبرتری را نشان میدهند. به این ترتیب انتظار خواهیم داشت که قیمت نسبت به آن سطوح واکنش نشان دهد.
روند نزولی
حالتی برعکس شرایط قبلی هم ممکن است اتفاق بیفتد. یعنی زمانی که در انتهای یک روند نزولی قرار داریم، میتوان مقاومتهای پیش رو را به کمک نسبتهای فیبوناچی تشخیص داد و اعتبارسنجی کرد. اکنون که این توضیحات را در خصوص نسبت فیبوناچی در تحلیل تکنیکال از نظر گذراندیم، زمان آن رسیده است که این موارد را روی نمودار سهام پیاده کنیم.
بررسی ابزار فیبوناچی اصلاحی در نمودار سهام
اکنون کاربرد این ابزار را در روندهای صعودی و نزولی روی نمودار بررسی میکنیم و توضیح میدهیم که چطور میتوان ابزار مربوط به این اندیکاتور را روی نمودار قیمتی پیادهسازی کرد.
روند صعودی
برای پیاده سازی فیبوناچی ریتریسمنت روی سهام مختلف، پس از ورود به سامانه معاملاتی، سهم مورد نظر را انتخاب میکنیم. در این مثال فرض بر این است که روند صعودی سهم به پایان رسیده است. بنابراین انتظار یک اصلاح را داریم. در اینجا قصد داریم حمایتهای فیبوناچی را مشخص کنیم. به این ترتیب زمانی که روند صعودی به پایان خود میرسد، از فیبوناچی اصلاحی استفاده خواهیم کرد. به منظور پیدا کردن حمایتهای سهم، ابزار مربوط به فیبوناچی اصلاحی را از منوی سمت چپ انتخاب میکنیم.
اولین نقطه را روی نمودار مشخص میکنیم. موجی که در این سهم مشاهده میکنید یک موج صعودی است. فرض میکنیم که این موج به اتمام رسیده است. بنابراین اولین کلیک را جایی انجام میدهیم که ابتدای حرکت صعودی را نشان میهد. پس از این نقطه، باید نقطه دوم را به موازات بالاترین سطح قیمت سهم مشخص کنیم. این نقطه انتهای موج صعودی را نشان میدهد. باید کمی جلوتر روی نمودار سهم کلیک کنیم تا بتوانیم حمایتهایی را که سهم قرار است در آینده به آنها واکنش نشان دهد، ببینیم. این سطوح با رنگهای مختلف در تصویر مشخص هستند.
همانطور که مشخص است این سهم نسبت به سطح حمایتی اول در فیبوناچی اصلاحی واکنش نشان داده است. منظور سطح ۰.۲۳۶ است. در آینده باید دید که اگر اصلاحی در سهم رخ دهد، این اصلاح تا فیبوناچی ریتریسمنت کجا ادامه خواهد یافت.
روند نزولی
حال اجازه دهید همین عمل را در یک روند نزولی بررسی کنیم. در تصویر زیر میبینیم که حرکت سهم نزولی بوده و اکنون به اتمام رسیده است. سهم اصلاح قیمتی زیادی داشته است و انتظار داریم که از نقطه مشخص شده در تصویر برگردد.
به این ترتیب انتهای موج نزولی را همانگونه که در تصویر مشخص است تعیین میکنیم. ابزار فیبوناچی اصلاحی را مجددا انتخاب میکنیم. سپس در ابتدای حرکت اصلاحی سهم کلیک میکنیم. انتهای این روند را نیز به صورت کلی مشخص میکنیم. مقاومتهای پیش رو در این سهم مشخص هستند. یعنی اگر سهم از نقطه مشخصشده بازگردد، مقاومتهای آن به کمک این ابزار قابل شناسایی خواهند بود. مجددا تاکید میکنیم که در صورت همپوشانی این سطوح با حمایت و مقاومتهایی که به کمک سایر ابزارهای تحلیل تکینکال به دست میآید، میتوان سطوح معتبر را شناسایی کرد.
یک نکته مهم را در این باره فراموش نکنید. اگر بتوانید در تایمفریمهای هفتگی ابزار فیبوناچی را به کار ببندید، قطعا تحلیل شما از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد بود. در مطلب مربوط به خط روند نیز توضیح دادیم که خط روندهای بلندمدتتر اعتبار بیشتری دارند. در این جا نیز اگر ابزار فیبوناچی را در تایمفریمهای بالاتر مورد استفاده قرار دهیم، تحلیل ما معتبرتبر خواهد بود.
جمعبندی
فیبوناچی و دنباله او در تجلیل تکنیکال و پیشبینی قیمت سهام نیز کاربرد دارند. با استفاده از نسبت اعدادی که در این دنباله وجود دارند میتوان به سطوحی دست یافت که در تحلیل تکنیکال حمایتها و مقاومتهای یک سهم را نشان میدهند. نام اندیکاتور مربوط به این نسبتها فیبوناچی اصلاحی با فیبوناچی Retracement است. این اندیکاتور را میتوان با انتخاب ابزار مربوط به آن به راحتی روی نمودارها پیاده کرد. سایر موارد از جمله فیبوناچی اکسپنشن را نیز در مطالب بعدی مورد بررسی قرار خواهیم داد. این ابزار به هدفگذاری قیمتی مربوط است و کاربردهای فراوانی دارد.
ابزار فیبوناچی زمانی در داینامیک تریدر
در نرمافزار داینامیک تریدر دو ابزار برای تحلیل زمانی داریم که چهار کاربرد داراهستند . به دنبال این کاربردها را توضیح خوا هیم داد . این دو ابزار بر بالای نرمافزار قرار دارند .
ابزار اول سمت چپ دونقطهای و سمت راست سهنقطهای هست یعنی به سهنقطه (پیوت) برای رسم نیاز دارد.
این ابزار سه کاربرد دارد:
کاربرد اول:
در ارزیابی قیمتی هرگاه قصد داشتیم تصحیح قیمتی را بررسی کنیم از فیبوناچی ریتریسمنت به کارگیری میکردیم برای تحلیل زمان هم از ریتریسمنت هنگامی استفاده میکنیم . به این منظور در صورتی مثلاً در تصویر زیر بخواهیم بدانیم در چه درصدی از زمان BC توانسته است AB را اصلاح نماید بر روی فیبوناچی زمانی دونقطهای ( ریتریسمنت ) کلیک کرده و دونقطه A و B را تعیین می کنیم
این ریتریسمنت برای نسبتهای زیر صد کاربرد دارد مثلاً در تصویر پایین که شاخص کل بورس کشور ایران را نشان میدهد درحالتی که در موج ۱ ریتریس زمانی ترسیم کنیم , می بینیم که در ۰٫۶۱۸ فیبوناچیوقتی هنوز نتوانسته است ۰٫۳۸۲ قیمت سهم را اصلاح نماید ; به این ترتیب معلوم است در آن دوره قدرت فروش بسیار کمتر از خرید بوده است و همانطور که مشاهده می کنید بعدازآن موج ۳ بزرگعرضاندام نموده است .
کاربرد دوم
برای استفاده از این ابزار نیز از همان فیبوناچی دونقطهای استفاده میکنیم (سقف-کف یا کف-سقف) با این تفاوت که نسبتهای زمانی ۱۰۰ و ۱۶۱٫۸ درصد برای ما مهم هستند. همچنین این ابزار وقتی بهعنوان EXT کاربرد پیدا میکند که بازار کف یا سقف جدیدی تشکیل دهد. مثلاً در تصویر زیر میبینید که اکتنشن زمانی AB به چه زیبایی در زمانهای ۱۰۰-۱۶۱٫۸ و ۲۶۱٫۸ درصد به ترتیب سقف، کف و سقف تشکیل داده است.
کاربرد سوم
این ابزار هم مانند دو فیبوناچی ریتریسمنت و اکستنشن است یعنی از دونقطه برای رسم استفاده میشود با این تفاوت که از دو کف یا دو سقف برای پیدا کردن نقطه اکسترمم بعدی استفاده میکنند. برای مثال از دو سقف برای فیبوناچی ریتریسمنت به دست آوردن زمان کفها و سقفهای بعدی استفادهشده است.
این ابزار نظیر ابزار پروجکشن قیمتی میباشد . از سه پیوت ( کف – سقف – کف ) یا این که ( سقف – کف – سقف ) برای به دست آوردن زمان ماژور بعدی به کارگیری می کنیم . یکی کاربردهای اساسی این ابزارمعین کردن زمان پایان الگوهای هارمونیک هست . مثلاً در تصویر زیر با به کارگیری از ابزار پروجکشن وقتی در نقاط A – B – C کف بعدی دقیقاً در طول ۱۰۰ پروجکشن اتفاق افتاده است و همچنین در ۱۶۱٫۸ و ۲۶۱٫۸ درصد نمودار واکنشهای جالبی را داشته است .