اندیکاتور قدرت روند

اندیکاتور چیست؟ + معرفی چند اندیکاتور مهم
اگر به تجارت فارکس، تجارت کالا، ارز دیجیتال یا هر نوع فعالیت در بازارهای مالی علاقه داشته باشید، گنجاندن تحلیل تکنیکال در استراتژی مورداستفاده میتواند بسیار برای شما مفید باشد. بررسی اندیکاتورها یکی از بخشهای تحلیل تکنیکال است هر تریدر باید به آن مسلط باشد. اما سؤال اینجاست که اصلاً اندیکاتور چیست. ما در این مقاله به این سؤال پاسخ خواهیم داد و بعد، انواع مختلف اندیکاتورها را بررسی میکنیم.
آنچه در این مقاله میخوانید :
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها انواع مختلفی دارند که برای ورود به تجارت، نیاز است با اندیکاتورهای معاملاتی آشنا شوید. این اندیکاتورها محاسبات ریاضی هستند که به صورت خطوطی روی نمودار قیمت رسم میشوند و به افرادی که در این زمینه معاملاتی انجام میدهند کمک میکنند تا سیگنالها و روندهای خاص و مهم را در بازارهای اقتصادی شناسایی و آنالیز کنند.
خود اندیکاتورهای معاملاتی نیز انواع مختلفی دارند که در این زمینه میتوان به اندیکاتورهای پیشرو و اندیکاتورهای تاخیری اشاره کرد. تفاوتهای این اندیکاتورها در این است که نوع پیشرو آن حرکتها و تغییرات قیمت در آینده را پیش بینی میکند؛ در حالی که نوع تاخیری آن به الگوها و روندهای گذشته توجه میکند و تغییرات آن را نشان میدهد.
امیدواریم که به پاسخ سؤال خود در مورد اندیکاتور چیست رسیده باشید. در ادامه چند اندیکاتور معاملاتی را برای شما نام برده و بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
معرفی چند اندیکاتور مهم و پرکاربرد
شما میتوانید از دانش و غریزه ریسک پذیری خود به عنوان معیاری برای انتخاب و تصمیم گیری این که کدام اندیکاتور مناسب استراتژی و روش شما است استفاده کنید. توجه کنید که اندیکاتورهایی که در ادامه معرفی خواهیم کرد رتبه بندی و ترتیب خاصی ندارند و صرفاً اندیکاتورهای محبوبی هستند که معامله گران از آنها بسیار استفاده میکنند.
اندیکاتور Moving average یا MA
بعد از اینکه دانستید اندیکاتور چیست نوبت به بررسی اولین نوع از اندیکاتورهای معاملاتی میرسد. MA یا simple moving average یک اندیکاتور معاملاتی است که برای آنالیز و شناسایی روند میانگین قیمت بدون تداخل و درنظرگرفتن جهشهای کوتاه مدت قیمتها به کار برده میشود.
اندیکاتور moving average قیمتهای نقطهای و لحظهای یک دارایی مالی خاص در یک بازه زمانی مشخص شده را ترکیب میکند و بعد آن را بر تعداد نقاط داده تقسیم میکند تا به یک خط واحد برای نشان دادن روند تغییرات دست پیدا کند. دادههای استفاده شده به طول و بازه زمانی که simple moving average برای آن تنظیم شده است بستگی دارند. به طور مثال یک MA در بازه ۲۰۰ روزه، نیاز به ۲۰۰ روز داده برای ارائه نتیجه دارد.
همچنین با استفاده از این اندیکاتور شما قابلیت این را خواهید داشت که سطحهای مختلف حمایت و مقاومت را بررسی کنید و عملکرد و روند تغییرات قیمتهای گذشته یا همان تاریخچه بازار را مشاهده کنید. این قابلیت این امکان را برای شما فراهم میکند تا بتوانید بر اساس تاریخچه، الگوهای احتمالی آینده را پیش بینی و تعیین کنید.
زمانی که قیمت پایین تر از منحنی میانگین متحرک قرار بگیرد این خط به عنوان یک مقاومت محسوب میشود و این وضعیت معمولاً روند نزولی بازار را نشان میدهد. در سوی دیگر، زمانی که قیمت بالاتر از میانگین متحرک حرکت کند، این منحنی به عنوان حمایت عمل میکند. این اتفاق معمولاً به صعودی بودن روند قیمت تعبیر میشود.
اندیکاتور Exponential moving average یا EMA
اندیکاتور Exponential moving average نیز مانند اندیکاتور Simple moving average از میانگین قیمت استفاده میکند؛ اما با شکلی متفاوت این کار را انجام میدهد. این اندیکاتور تمرکز بیشتری نسبت به نوع قبلی دارد و با دقت بیشتری روی نقاط داده تمرکز میکند. این کار باعث میشود که دادهها به اطلاعات جدیدتر و بهروزتر، بهتر پاسخگو باشند. با استفاده از این اندیکاتور همزمان با بقیه اندیکاتورها، معامله گران اندیکاتور قدرت روند بازار تجارت میتوانند حرکتها و تغییرات بازار را با قاطعیت بیشتری بررسی و صحت آنها را با اطمینان بیشتری ارزیابی کنند.
محبوبترین و پرکاربردترین بازههای زمانی که در Exponential moving average استفاده میشوند، بازههای ۱۲ روزه و ۲۶ روزه هستند که برای بررسی میانگینهای تغییرات قیمت در کوتاه مدت به کار میروند. همچنین برای بررسی تغییرات و میانگینهای بلندمدت در این اندیکاتور، میتوان از میانگینهای ۵۰ دوره ای و یا ۲۰۰ دوره ای استفاده کرد.
اندیکاتور Stochastic oscillator
تا اینجای مقاله به سؤال اندیکاتور چیست پاسخ دادیم و دو نوع از آن را نیز بررسی کردیم. حال به سراغ بررسی سومین اندیکاتور که Stochastic oscillator نام دارد میرویم. این اندیکاتور به مقایسه قیمت بسته شدن یک دارایی خاص با محدوده قیمتهای آن در طول زمانهای متفاوت میپردازد. به عبارت دیگر حرکت و قدرت روند و تغییرات را با مقیاس ۰ تا ۱۰۰ نشان میدهد. به طور کلی مقیاسهای زیر ۲۰ نشان دهنده اشباع فروش و مقیاس بالای ۸۰ نشان دهنده اشباع خرید است. در هر صورت اگر یک روند قوی در تغییرات وجود داشته باشد، این حالات پیش نخواهند آمد.
اندیکاتور Moving average convergence divergence یا MACD
اندیکاتور مکدی از دو خط و یک هیستوگرام تشکیل شده.
این اندیکاتور تغییرات و روند حرکت را با مقایسه دو میانگین متحرک شناسایی میکند. اندیکاتور MACD که به نام مکدی هم شناخته میشود توانایی این را دارد که به معامله گران کمک کند تا فرصتهای مناسب برای خرید و فروش را در اطراف سطحهای حمایت و مقاومت تشخیص دهند.
Convergence در نام این اندیکاتور به این معنا است که دو میانگین متحرک به یکدیگر نزدیک میشوند. Divergence در نام اندیکاتور به این معناست که دو میانگین متحرک از یکدیگر در حال دور شدن هستند. اگر میانگینهای متحرک در حال نزدیک شدن به یکدیگر باشند به این معنی است که حرکت در حال کاهش بوده و اگر میانگینها در حال دور شدن از یکدیگر باشند، اندیکاتور قدرت روند نشان دهنده این هستند که حرکت در حال افزایش و روند کوتاه مدت با بلندمدت متفاوت است.
این اندیکاتور یک هیستوگرام هم دارد که از میله های رنگی تشکیل شده است. رنگ سبز این میله ها نشان دهنده مومنتوم یا شتاب در حرکت صعودی است و رنگ قرمز افت قیمت را نشان میدهد.
اندیکاتور Bollinger Band
اندیکاتور بولینگر باند در تحلیل بیت کوین
بعد از پرداختن به سؤال اندیکاتور چیست به پنجمین نوع آن میرسیم. اندیکاتور Bollinger band بازه و محدودهای را به شما ارائه میدهد که معمولاً در آن قیمت یک دارایی خاص معامله میشود. در این اندیکاتور، عرض باند میتواند برای نشان دادن و منعکس کردن نوسانات اخیر کاهش یا افزایش پیدا کند. هر چه عرض و پهنای باندها بیشتر باشد، نوسان نیز بیشتر خواهد بود. هر چه عرض آنها کمتر باشد نوسان کمتر خواهد بود.
اندیکاتور باند بولینگر برای تشخیص و شناسایی هنگامی که یک دارایی خاص در حالت غیرعادی و خارج از ارزش واقعی خود معامله میشود مفید است. این قابلیت بیشتر برای برنامه ریزی و پیش بینی حرکات و تغییرات قیمت در بلندمدت استفاده میشود. هنگامی که قیمت دارایی به طور مداوم خارج از مقیاسهای بالای باند باشد، ممکن است اشباع خرید به وجود آید و هنگامی که در زیر محدوده باند پایینتر حرکت کند، ممکن است دچار اشباع فروش شود.
در حالت عادی بازار، مرز باند بالایی معمولاً به عنوان مقاومت و مرز باند پایینی به عنوان یک حمایت قوی محسوب میشود. خط میانی هم یک خط میانگین متحرک است که روند کلی حرکت را نشان میدهد.
اندیکاتور Relative strength index یا RSI
زمانی که اندیکاتور RSI به بالای ۵۰ می رسد سیگنال خرید صادر می شود و زمانی که RSI به زیر ۵۰ می رسد سیگنال فروش ایجاد می شود.
دانستن اینکه اندیکاتور چیست و چه انواعی دارد برای معامله گران بسیار مهم است. اندیکاتور Relative strength index یا RSI یکی از پرکاربردترین اندیکاتورهاست که اکثر تریدرها چه در سطح مبتدی و چه در سطح پیشرفته از آن استفاده میکنند. RSI به طور معمول به معامله گران برای شناسایی و تشخیص حرکت، شرایط و وضع بازار کمک میکند. از علائم هشداردهنده آن نیز برای تشخیص حرکات و تغییرات خطرناک قیمت استفاده میشود.
RSI با مقیاسی بین ۰ تا ۱۰۰ سنجیده میشود. در این مقیاس، اگر یک دارایی بالاتر از سطح ۷۰ باشد در وضعیت اشباع خرید قرار دارد. اگر اندیکاتور در سطح ۳۰ یا پایینتر باشد وضعیت اشباع فروش در نظر گرفته میشود.
سیگنالهای نشان دهنده اشباع خرید میتوانند به این معنا باشند که سودهای کوتاه مدت در حال رسیدن به نقطه پایان هستند و قیمت داراییها به زودی اصلاح خواهد شد و تغییر خواهد کرد. در مقابل، اگر سیگنالها نشان دهنده اشباع فروش باشند میتوانند به این معنی باشند که سودهای کوتاه مدت در راه هستند و قیمت داراییها افزایش پیدا خواهد کرد.
اندیکاتور Fibonacci retracement
اندیکاتور Fibonacci retracement یا فیبونانچی میتواند میزان حرکت بازار خلاف روند و تغییرات فعلی را مشخص کند. معامله گرانی که عقیده دارند که بازار به زودی حرکت و تغییر میکند اغلب برای تأیید عقیده خود از Fibonacci retracement استفاده میکنند. به دلیل اینکه این اندیکاتور میتواند در تشخیص حمایت و مقاومت مؤثر باشد پس میتواند در نشان دادن روندهای صعودی و نزولی به معامله گران کمک کند. در نتیجه تحلیل و آنالیز روندها با استفاده از این اندیکاتور، معامله گران میتوانند تصمیم بگیرند که کجا خرید خود را متوقف کنند، کجا خرید کنند و چه موقع موقعیتهای خود را باز کنند یا ببندند.
اندیکاتور Average directional index یا ADX
در ابتدای مقاله به بررسی اندیکاتور پرداختیم و بعد از آن انواع مختلفی از اندیکاتورها را نام بردیم. اکنون به آخرین اندیکاتوری که میخواهیم معرفی کنیم رسیدهایم. اندیکاتور Average ditectional index یا به اختصار ADX قدرت و شدت روند و تغییرات قیمت را نشان میدهد. این اندیکاتور هم در مقیاس ۰ تا ۱۰۰ کار خود را انجام میدهد. در این مقیاس، روندهای بالای ۲۵، روند قوی در نظر گرفته میشود و روندهای زیر ۲۵ برعکس آن هستند. با استفاده از این اندیکاتور معامله گران میتوانند احتمال تغییرات روندها را پیش بینی کنند. اندیکاتور Average directional index معمولاً بر اساس میانگین متحرک در طول ۱۴ دوره محدوده قیمت را مشخص میکند. توجه کنید که این اندیکاتور روند صعودی یا نزولی در آینده را نشان نمیدهد؛ بلکه فقط نشان دهنده قدرت روند فعلی است.
جمع بندی
در این مقاله به سؤال اندیکاتور چیست پاسخ دادیم. به طور خلاصه میتوان گفت، اندیکاتورها روشهای آماری هستند که برای اندازه گیری شرایط کنونی و پیش بینی روندهای مالی و اقتصادی به کار میروند. در دنیای سرمایه گذاری، اندیکاتورها معمولاً به الگوهای نموداری گفته میشود که شامل قیمت، حجم یا شدت تغییرات یک دارایی مالی هستند. استفاده از اندیکاتورها به تحلیل گران کمک میکند دید بهتری نسبت به شرایط کنونی بازار داشته باشند و تغییرات احتمالی در آینده را با دقت بیشتری پیش بینی کنند.
نکته مهم در کاربرد اندیکاتورها این است که در تحلیل های تکنیکال نباید تنها از یک اندیکاتور استفاده شود. بهترین راه برای رسیدن به بهترین نتیجه و دقیق ترین پیش بینی، ترکیب اندیکاتورهای مختلف و بررسی آنها در بازههای زمانی متنوع است. در مقالات دیگری به معرفی جامع هریک از این اندیکاتورها پرداختهایم و راز طلایی ترکیب اندیکاتورها را نیز به اشتراک گذاشتهایم.
اندیکاتور شاخص میانگین جهت دار در تحلیل تکنیکال چیست؟
اندیکاتور شاخص میانگین جهت دار در تحلیل تکنیکال چیست؟
شاخص میانگین جهتدار (ADX) یک اندیکاتور ابزار تحلیل تکنیکال میباشد که برای تعیین قدرت یک روند توسط تریدرها مورد استفاده قرار میگیرد. روند میتواند صعودی یا نزولی باشد و این موضوع توسط دو اندیکاتور جهتدار منفی (-DI) و اندیکاتور جهتدار مثبت (+DI) نشان داده میباشد. بنابراین ADX معمولاً سه خط را شامل میشود. این سه خط برای تعیین اینکه آیا باید وارد پوزیشن شرت شد یا لانگ و آیا اصلاً وارد پوزیشن شدن صحیح است یا نه.
اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد تحلیل تکنیکال ندارید پیشنهاد میکنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.
نکات مهم:
- اندیکاتور ADX توسط وِلس وایلدر برای نمودار روزانه بازار کالاهای اساسی طراحی شده است اما در سایر بازارها و تایم فریمها قابلاستفاده میباشد.
- وقتی خط +DI بالای خط –DI میباشد قیمت بالا میرود و وقتی خط –DI بالای +DI قرار دارد قیمت پایین میرود.
- نقاط تلاقی خطوط +DI و –DI نقاطی میباشند که پتانسیل انجام معاملات بالاست، چون قدرت خرسها یا گاوها بیشتر میشود و بهعبارتدیگر قدرت جابهجا میشود.
- وقتی ADX بالای 25 باشد، روند قوی میباشد و وقتی ADX کمتر از 20 میباشد، روند ضعیف است یا مارکت در وضعیت بدون روند قرار دارد.
- وضعیت بدون روند به این معنی نیست که قیمت تغییر نمیکند. ممکن است اینگونه باشد. اما همچنین ممکن است تغیر روندی در قیمت ایجاد شود یا نوسان قیمت خیلی بالا باشد که نتوان وجود روندی را تشخیص داد.
فرمول محاسبه شاخص میانگین جهتدار (ADX)
محاسبه ADX با توجه به وجود چندین خط در آن نیازمند چندین محاسبه میباشد.
- مقادیر +DM و –DM را و True Range برای هر دوره محاسبه کنید. معمولا 14 دوره استفاده می شود.
- +DM = Current High – Previous High
- -DM = Previous Low – Current Low
- وقت (Current High – Previous High)>( Previous Low – Current Low) می باشد از مقدار +DM استفاده کنید.
و وقتی ( Previous Low – Current Low)> (Current High – Previous High) می باشد از مقدار –DM استفاده کنید.
- مقدار TR بزرگترین مقدار بین مقادیر
Current High – Current Low
Current High – Previous Close
Current Low – Previous Close
- مقادیر +DM و –DM و TR را هموار کنید. فرمول محاسبه TR در زیر می باشد. مقادیر
–DM و +DM را نیز در فرمول قرار دهید تا مقادیر هموار آنها بدست آید.
- First 14TR = Sum of first 14 TR readings.
- – Next 14TR value = First 14TR – (Prior 14TR/14) + Current TR
- سپس، مقادیر هموار شده +DM را به TR هموار شده تقسیم کنید و مقدار +DI را حساب کنید. حاصل را در 100 ضرب کنید.
- مقادیر هموار شده -DM را به TR هموار شده تقسیم کنید و مقدار -DI را حساب کنید. حاصل را در 100 ضرب کنید.
- شاخص حرکت جهتدار (DX) برابر است با +DI منهای –DI تقسیم بر مجموع +DI و –DI (همه مقادیر قدر مطلق میباشند). حاصل را در 100 ضرب کنید.
- برای محاسبه ADX مقادیر DX را حداقل برای 14 دوره حساب کنید. سپس، نتایج را برای محاسبه ADX هموار کنید.
- First ADX = sum 14 periods of DX / 14
- After that, ADX = ((Prior ADX * 13) + Current DX) /14
شاخص میانگین جهتدار (ADX) چه چیزی به شما میگوید؟
شاخص میانگین جهتدار (ADX) به همراه اندیکاتور منفی جهتدار (-DI) و اندیکاتور مثبت جهتدار (+DI) اندیکاتورهای ممنتم میباشند. ADX به سرمایهگذاران در تعیین قدرت روند و –DI و +DI در تعیین جهت روند کمک میکنند.
ADX بالای 25، نشاندهندهٔ یک روند قوی میباشد و وقتی ADX زیر 20 باشد، یعنی روند ضعیف است.
از تقاطع (Crossover) خطوط +DI و –DI میتوان بهعنوان سیگنال ترید استفاده کرد. بهعنوان مثال، اگر خط +DI خط –DI را به بالا قطع کند و ADX بالای 20 باشد، یا بهتر، بالای 25 باشد، این شرایط سیگنالی برای خرید میباشد.
اگر خط –DI خط +DI را به بالا قطع کند و ADX بالای 20 باشد، یا بهتر، بالای 25 باشد، شرایط برای گرفتن پوزیشن شرت مناسب است.
از کراسها همچنین میتوان برای خروج از پوزیشن نیز استفاده کرد. بهعنوان مثال، اگر در پوزیشن لانگ قرار دارید وقتی خط –DI خط +DI را به بالا قطع کند، از پوزیشن لانگ خارج شوید.
وقتی ADX کمتر از 20 باشد نشاندهندهٔ این است که قیمت در وضعیت بدون ترند قرار دارد و بنابراین ممکن است برای یک ترید ایدهآل مناسب نباشد.
تفاوت بین اندیکاتور ADX و اندیکاتور Aroon
اندیکاتور ADX از سه خط، اما اندیکاتور Aroon از دو خط تشکیل شده است. هر دو اندیکاتور از این لحاظ شبیه هم هستند که داراری خطوطی میباشند که نشانگر حرکتهای مثبت و منفی میباشد. سطح اندیکاتور Aroon مانند ADX در تعیین قدرت روند به ما کمک میکند. محاسبات این دو اندیکاتور متفاوت است و کراس اورها در زمانهای متفاوتی اتفاق میافتد.
محدودیتهای استفاده از ADX
ممکن است کراس اورهای زیادی ایجاد شود. بعضی وقتها این تقاطعها به حدی زیاد است که باعث سردرگمی و احتمالاً ضرر میشود. به این موارد سیگنالهای اشتباه میگویند. این موارد وقتی مقدار ADX زیر 25 است بیشتر ایجاد میشود. حتی ممکن است در مواردی مقدار ADX بالای 25 برود اما خیلی زود به مقادیر کمتر از 25 برگردد.
همانند هر اندیکاتور دیگری، ADX باید با تحلیل قیمت و اندیکاتورهای دیگر ترکیب شود تا بتوان سیگنالهای اشتباه را فیلتر کرد و ریسک را کنترل کرد.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
بهترین اندیکاتورها — 10 انديكاتور معاملهای كه هر معاملهگری باید بداند!
اندیکاتور چیست ؟ MACD چیست ؟ آیا بهترین اندیکاتورها را میشناسید؟ با انواع اندیکاتور آشنا هستید؟ در این مقاله به کمک تیم تحریریه همرویش به معرفی اندیکاتورها میپردازیم.
اندیکاتور چیست؟
استفاده از انديكاتورهای معاملهای بخشی از استراتژی معاملهای هر معاملهگر تحليلی است. با استفاده از ابزارهای مناسب مدیریت ریسک، میتوانید بینش بیشتری را نسبت به روند قیمت به دست آورید. بیایید ۱۰ مورد از بهترین انديكاتورهای معاملهای را بررسی کنیم.
در اين بخش انديكاتورهای معاملهای توضیح داده میشوند.
فرقی نمیکند که شما به معاملات فارکس، کالا یا سهام علاقمند باشيد، استفاده از تحليل تكنيكال میتواند به عنوان بخشی از استراتژی شما مفید باشد و این شامل مطالعهی انديكاتورهای مختلف معاملهای است. انديكاتورهای معاملهای محاسبات ریاضی هستند که به صورت خطوط روی نمودار قیمت رسم میشوند و میتوانند به معاملهگران کمک کنند تا سیگنالها و روندههای خاصی را در بازار شناسایی کنند.
هم رویش منتشر کرده است:
انواع اندیکاتور
انواع مختلفی از انديكاتورهای معاملهای وجود دارند، از جمله انديكاتورهای پیشرو (lagging indicator ) و پسرو (lagging indicator). یک انديكاتورپیشرو، یک سیگنال پیشبینی است که روند قیمت را در آینده پیشبینی میکند، در حالی که یک انديكاتور پسرو (تاخيری) به روندهای گذشته نگاه میکند و مومنتوم را نشان میدهد.
بهترین انديكاتورهای معاملهای
در بالا بهترین اندیکاتورها معرفی شد. شما میتوانید از دانش ريسك پذيری خود به عنوان معیاری برای تصمیمگیری در مورد اینکه کدام یک از این انديكاتورهای معاملهای برای استراتژی شما مناسبتر هستند، استفاده کنید. توجه داشته باشید که انديكاتورهای ذکر شده در اینجا رتبهبندی نشده اند، اما برخی از آنها محبوبترین انتخاب برای معاملهگران هستند.
1.میانگین متحرک (MA)
MA یا “میانگین متحرک ساده” (SMA) انديكاتوری است که برای شناسایی جهت روند قیمت فعلی، بدون دخالت افزایشهای قیمت کوتاهمدت، مورد استفاده قرار میگیرد. انديكاتورهای MA نقاط قیمت یک ابزار مالی را در یک بازهی زمانی مشخص ترکیب میکند و آن را بر تعداد نقاط داده تقسیم میکند تا یک خط روند واحد را ارائه دهد.
دادههای مورد استفاده به طول MA بستگی دارد. برای مثال، یک MA ۲۰۰ روزه به ۲۰۰ روز ديتا نیاز دارد. با استفاده از انديكاتور MA میتوانید سطوح حمایت و مقاومت را مطالعه کنید و عملكرد قیمت قبلی (تاریخچهی بازار) را مشاهده نماييد. این به این معنی است که شما میتوانید الگوهای احتمالی آینده را نیز تعیین کنید.
2.میانگین متحرک نمایی (EMA)
EMA شکل دیگری از میانگین متحرک است. برخلاف SMA، این انديكاتور وزن بیشتری را به نقاط دادهی اخیر میدهد و دادهها را نسبت به اطلاعات جدید پاسخگوتر میسازد. هنگامی که EMAs با سایر اندیکاتورها استفاده می شود، می تواند به معاملهگران کمک کند تا حرکتهای مهم بازار را تأیید کرده و مشروعیت آنها را بسنجند.
محبوبترین میانگینهای متحرک نمایی، EMAs 12 و ۲۶ روزه برای میانگینهای کوتاهمدت هستند، در حالی که EMAs 50و ۲۰۰ روزه به عنوان انديكاتور، برای روندهای بلند مدت مورد استفاده قرار میگيرد.
هم رویش منتشر کرده است:
3. اسيلاتور استوكاستيك
اسيلاتور استوكاستيك انديكاتوری است که قیمت بسته شدن یک دارایی خاص را با طیفی از قیمتهای آن، در طول زمان مقایسه میکند که نشاندهندهی حركت و قدرت روند است. در مقیاس ۰ تا ۱۰۰ استفاده میشود. به طور کلی اگر مقدار آن زير ۲۰ باشد نشاندهندهی اشباع فروش (oversold market) و اگر مقدار آن بيشتر از ۸۰ باشد اشباع خريد (overbought market) است. با این حال، اگر یک روند قوی وجود داشته باشد، یک اصلاحی لزوما رخ نخواهد داد.
4. ميانگين متحرك واگرایی همگرایی (MACD)
MACD انديكاتوری است که تغییر اندازهی مومنتوم را با مقایسه دو میانگین متحرک تشخیص میدهد. این میتواند به معاملهگران کمک کند تا فرصتهای خرید و فروش ممکن را حول سطوح حمایتی و مقاومتی شناسایی کنند.
“همگرایی” به این معنی است که دو میانگین متحرک به هم نزديك میآیند، در حالی که “واگرایی” به این معنی است که آنها از یکدیگر دور میشوند. اگر اندیکاتور قدرت روند میانگینهای متحرک همگرا باشند، به این معنی است که اندازهی مومنتوم در حال کاهش است، در حالی که اگر میانگینهای متحرک واگرا باشند، اندازه مومنتوم در حال افزایش است.
5. باندهای بولينگر
باند بولینگر انديكاتوری است که محدودهی قیمتی كه یک دارایی به طور معمول معامله میشود را نشان میدهد. افزایش و کاهش عرص باند، نوسانات اخیر را منعکس کند. هر چه باندها به یکدیگر نزدیکتر باشند یا “باریکتر” باشند، نوسانهای درک شده توسط ابزار مالی کمتر است. هر چه باندها گستردهتر باشند، نوسانهای درک شده بيشتر خواهد بود.
باندهای بولینگر برای تشخیص اين که یک دارایی خارج از سطوح معمول خود معامله میشود مفيد هستند و عمدتا به عنوان روشی برای پیشبینی حرکت بلند مدت قيمتی استفاده میشوند. هنگامی که قیمت به طور مداوم بالای باند بالايی حرکت میکند، میتواند بيانگر اشباع خريد، و زمانی که به زیر باند پایینی حرکت میکند، میتواند بيانگر اشباع فروش باشد.
6. شاخص قدرت نسبی (RSI)
RSI عمدتا برای کمک به معاملهگران در شناسایی مومنتوم، شرایط بازار و سيگنالهای هشداردهنده برای تحرکات خطرناک قیمتی مورد استفاده قرار میگیرد. RSI بصورت عددی بین ۰ تا ۱۰۰ بیان میشود. یک دارایی در حدود سطح ۷۰، اغلب اشباع خريد در نظر گرفته میشود، در حالی که دارایی در حدود سطح ۳۰ یا نزدیک به آن، اغلب اشباع فروش در نظر گرفته میشود.
سیگنال اشباع خريد نشان میدهد که سودهای کوتاهمدت ممکن است به سقف قيمت برسند و داراییها در انتظار اصلاح قیمتی باشند. در مقابل، یک سیگنال اشباع فروش میتواند به این معنی باشد اندیکاتور قدرت روند که کاهشهای کوتاهمدت به كف قيمت برسند و ممکن است داراییها در آستانه صعود باشند.
7. اصلاح فیبوناچی
اصلاح فیبوناچی انديكاتوری است که میتواند میزان حرکت بازار را برخلاف روند فعلی آن مشخص کند. اصلاح، زمانی است که بازار یک شیب موقتی را تجربه میکند که به آن برگشت بازار (pullback) نیز گفته میشود.
معاملهگرانی که فکر میکنند بازار در شرف حرکت است، اغلب از اصلاح فیبوناچی برای تایید این موضوع استفاده میکنند. به این دلیل است که شناسایی احتمالی سطوح حمايت و مقاومت کمک میکند، تا یک روند صعودی یا نزولی شناسايي شود. از آنجا که معاملهگران میتوانند سطوح حمایت و مقاومت را با این انديكاتور شناسایی کنند، میتواند به آنها کمک کند كه تصمیم بگیرند کجا باید توقف و محدودیت اعمال کنند، یا چه زمانی باید موقعیت خود را باز و بسته کنند.
8. ابر ايچيموكو
ابر ایچیموکو، مانند بسیاری از انديكاتورهای تحليلی دیگر، سطوح حمايت و مقاومت را شناسایی میکند. با این حال، روند حرکت قیمت را برآورد، و به معاملهگران در تصمیمگیری، سیگنالهایی را فراهم میکند. ترجمه “ایچیموکو” “نمودار تعادل در یک نگاه” است که دقیقا به همین دلیل است که این انديكاتور توسط معاملهگرانی که به اطلاعات زیادی از یک نمودار نیاز دارند استفاده میشود.
به طور خلاصه، روندهای بازار را شناسایی میکند، سطوح حمایت و مقاومت فعلی را نشان میدهد و همچنین سطوح آینده را نيز پیشبینی میکند.
9. انحراف معيار
انحراف معيار انديكاتوری است که به معاملهگران در اندازهگیری اندازهی حرکت قیمت کمک میکند. در نتیجه، آنها میتوانند تشخیص دهند که نوسانات احتمالی چقدر بر قیمتها در آینده تاثیر میگذارد. انحراف معيار نمیتواند پیشبینی کند که آیا قیمت بالا خواهد رفت یا پایین، تنها تحتتاثیر نوسانات قرار خواهد گرفت.
انحراف معيار، روند حرکت قیمت فعلی را با تاريخچهی قيمتی مقایسه میکند. بسیاری از معاملهگران بر این باورند که قیمتهای بزرگ از قیمتهای کوچک، و قیمتهای کوچک از قیمتهای بزرگ پیروی میکنند.
10. شاخص ميانگين جهتدار (ADX)
ADX قدرت روند قیمتها را نشان میدهد. در مقیاس ۰ تا ۱۰۰ کار میکند. اگر مقدار آن بیش از ۲۵ باشد یک روند قوی، و اگر مقدار آن کمتر از ۲۵ باشد یک دريفت (drift) در نظر گرفته میشود. معاملهگران میتوانند از این اطلاعات برای پيش بينی اینکه روند صعودی يا نزولی ادامه خواهد داشت يا نه، استفاده كنند.
ADX با توجه به علايق معاملهگران معمولا براساس میانگین متحرک دامنه قیمت در طول ۱۴ روز سنجيده میشود،. توجه داشته باشید که ADX هرگز نشان نمیدهد که يك روند قیمتی چگونه ممکن است توسعه یابد، بلکه به سادگی قدرت روند را نشان میدهد. میانگین شاخص جهت دار می تواند زمانی که قیمت در حال کاهش است افزایش یابد، که نشانهی روند نزولی قوی است.اندیکاتور قدرت روند
آنچه که باید قبل از استفاده از انديكاتورهای معاملهای بدانید
اولین قانون استفاده از انديكاتورهای معاملهای این است که هرگز از یک انديكاتور به تنهایی، و یا از تعداد زیادی اندیکاتور به طور همزمان استفاده نکنید. بر روی برخی از انديكاتورهايی که فکر میکنید برای آنچه که سعی دارید به دست آورید مناسبتر هستند، تمرکز کنید. همچنین باید از انديكاتورای تحليلی در کنار ارزیابی خود از روند حرکت قیمت یک دارایی در طول زمان استفاده کنید (”عملكرد قیمتي”).
به یاد داشته باشید که باید سیگنال را به نحوی تایید کنید. اگر شما یک سیگنال “خرید” را از یک انديكاتور و یک سیگنال “فروش”را از عملكرد قیمتی دریافت كنيد، باید از انديكاتورهای مختلف، یا بازههای زمانی متفاوتی استفاده کنید تا سیگنالهای شما تایید شوند.
نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که هرگز نباید استراتژی معاملاتی خود را از دست بدهید. استراتژی معاملاتی شما همیشه باید همراه با اندیکاتورها اجرا شود.
برای تمرین استفاده از اندیکاتورهای معاملاتی، حساب آزمایشی IG را امتحان کنید.
یا اگر آماده شروع معامله هستید، یک حساب کاربری باز کنید.
کلیدواژگان
بهترین اندیکاتورها | بهترین اندیکاتور | بهترین اندیکاتورها در فارکس | بهترین اندیکاتورهای بورس | اندیکاتور معامله ای | بهترین اندیکاتور معامله ای | معرفی اندیکاتورها | معرفی اندیکاتورهای پیشرو | معرفی اندیکاتورهای بورس | معرفی تمام اندیکاتورها | انواع اندیکاتور | انواع اندیکاتورهای بورس | انواع اندیکاتورها در بورس | انواع اندیکاتور بورس | اندیکاتور یعنی چه | اندیکاتور چیست و انواع آن | MACD چیست | اندیکاتور MACD چیست
اندیکاتور RSI؛ قسمت بیست و سوم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال
اندیکاتور RSI چیست؟ در این قسمت، به آموزش شاخص قدرت نسبی به زبان ساده و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال مانند بیت کوین میپردازیم.
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یکی از پرکاربردترین ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال است. در بازار ارزهای دیجیتال و همچنین سایر بازارهای مالی، این اندیکاتور توسط تحلیلگران بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد. به همین علت تصمیم گرفتیم تا جلسه بیست و سوم آموزش تحلیل تکنیکال رمز ارزها را به معرفی کامل این اندیکاتور محبوب اختصاص دهیم.
اندیکاتور RSI چیست؟
ولز وایلدر (Welles Wilder) توسعهدهنده اندیکاتورهای مورد استفاده در بازارهای مالی، اندیکاتور RSI را در کتاب خود در سال 1978 میلادی معرفی کرد. شاخص قدرت نسبی یا اندیکاتور قدرت روند Relative Strength Index نام کامل این اندیکاتور است که به اختصار RSI نامیده میشود. RSI در حقیقت یک اسیلاتور است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازهگیری میکند. این شاخص بین صفر و صد نوسان میکند (مانند تمام اسیلاتورها).
با استفاده از ابزارهای تحلیلی که امروزه در دسترس تحلیلگران قرار دارد، طبیعتا نیازی به مطالعه فرمول یک اندیکاتور نیست، چون ابزارهای معاملاتی این اندیکاتور را ارائه میدهند. اما این بخش را برای افراد علاقهمند آوردهایم. اگر علاقهای به چرخیدن میان اعداد و معادلات ندارید، با عبور از این بخش، نکتهای را از دست نخواهید داد.
اندیکاتور RSI با استفاده از فرمول زیر محاسبه میشود:
(RSI = 100-(100/1+RS
RS = Average Gain / Average Loss
برای محاسبه RS بایستی میانگین سود و میانگین ضرر در 14 دوره گذشته (عدد پیشنهادی آقای وایدر) را محاسبه کرد.
RSI صفر و صد چه معنایی دارد؟
زمانی که عدد اندیکاتور RSI صفر باشد، به این معنی است که در 14 کندل قبل، قیمت بسته شدن هر کندل پایینتر از قیمت بسته شدن کندل قبل خود بوده و در طول 14 کندل قبل، هیچ یک بالاتر از قیمت Close دوره گذشته خود بسته نشده است. این اتفاق به معنی فشار بسیار بالای فروش در بازار است.
در طرف،شاخص RSI روی عدد 100، به این معنی است که در 14 کندل قبل، بازار کاملا مثبت بوده، به طوریکه قیمت Close هر روز بالاتر از قیمت Close روز قبل بوده است. فشار خرید بسیار بالا عامل این اتفاق است.
فهم عبارت بالا به معنی فهم اندیکاتور RSI است. اما توجه داشته باشید که صفر بودن میانگین سود و زیان در 14 کندل قبل به ندرت اتفاق میافتد. پس عبارت بالا را باید اینطور تفسیر کنیم:
هر چقدر عدد شاخص RSI به 100 نزدیکتر باشد، نشان دهنده این است که در 14 کندل قبل، معاملهگران کمتر ضرر کردهاند. در مقابل هرچقدر عدد شاخص آر اس آی به صفر نزدیکتر باشد، نشاندهنده این بوده که در 14 کندل قبل، معاملهگران کمتر سود کردهاند.
دوره زمانی
در تمام تعاریفی که تا اینجا ارائه شد، از عدد 14 استفاده کردیم. علت این است که این عدد را آقای وایلدر، توسعه دهنده اندیکاتور، پیشنهاد کردهاند. اما اعداد دیگری نیز میتوان به کار برد. به طور کلی هرچه عدد کوچکتری انتخاب کنیم، اندیکاتور به تغییرات قیمت حساسیت بیشتری خواهد داشت و هر چه عدد دوره زمانی آن بزرگتر باشد، حساسیت اندیکاتور به تغییرات قیمتی کاهش خواهد یافت. برای یافتن عدد مناسب برای دوره زمانی اندیکاتور آر اس آی پیشنهاد میشود تا دوره زمانیهای مختلف برای هر ارز دیجیتال را امتحان کرده و بررسی کنید که کدام دوره زمانی با قیمت همخوانی بیشتری دارد.
سیگنالهای اندیکاتور RSI
به طور کلی، اندیکاتور RSI چندین کاربرد داشته که از آنها میتوان برای سیگنال گرفتن در تحلیل تکنیکال استفاده کرد. در ادامه، به معرفی این کاربردها میپردازیم.
وایلدر ناحیه RSI بالای 70 و RSI زیر 30 را جداگانه نامگذاری کرده است. به محدوده بالای 70، ناحیه اشباع خرید یا Overbought و به محدوده زیر 30، ناحیه اشباع فروش یا Oversold گفته میشود. این نواحی نشان دهنده تضعیف روند جاری بوده و زمانی که اندیکاتور RSI در یک روند، به منطقه اشباع خرید برسد، نشان دهنده این است که روند جاری نیاز به اصلاح قیمت دارد.
واگرایی اندیکاتور با قیمت یکی از سیگنالهایی است که تقریبا از تمامی اندیکاتورها دریافت میشود. واگرایی به حالتی گفته میشود که رفتار اندیکاتور، روند قیمت را تایید نکند. برای مثال، در صورتی که قیمت افزایش پیدا کند، اما عدد اندیکاتور RSI کاهش یابد یا برعکس قیمت کاهش پیدا کند، اما عدد اندیکاتور RSI افزایش یابد، به آن واگرایی بین قیمت و اندیکاتور گفته میشود. در مورد اندیکاتور آر اس آی، واگرایی بسیار کاربرد دارد.
واگرایی صعودی به حالتی گفته میشود که قیمت کف جدیدی پایینتر از کف قبلی خود ایجاد کند، اما کف جدید اندیکاتور RSI بالاتر از کف قبلی خود باشد. این حالت نشاندهنده این بوده که اندیکاتور رفتار قیمت را تایید نمیکند و سیگنال بالا بودن تمایل به رشد قیمت را نشان میدهد.
واگرایی صعودی در نمودار قیمت بیت کوین
واگرایی نزولی به حالتی گفته میشود که قیمت سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی خود ایجاد کند، اما سقف جدید اندیکاتور RSI پایینتر از سقف قبلی خود باشد. در این حالت، اندیکاتور افزایش تمایل به ریزش قیمت را نشان میدهد.
واگرایی نزولی در نمودار بیت کوین
شایان ذکر است که در روندهای قوی، واگراییها با خطای بیشتری همراه هستند. ممکن است در یک روند صعودی قوی، اندیکاتور RSI در طول روند چندین بار واگرایی نشان دهد، اما قیمت پس از یک استراحت کوتاه مجددا به روند صعودی خود ادامه دهد. در مورد روند نزولی هم وقوع چنین اتفاقی ممکن است.
اندیکاتور RSI و فیل شدن واگرایی ها در نمودار بیت کوین
پس در روندهای قدرتمند، در هنگام استفاده از واگراییها، دقت بیشتری داشته باشید و سعی کنید با دیگر ابزارهای تحلیلی، تایید بازگشت روند را برای خود مشخص کنید و صرفا از واگرایی استفاده نکنید.
اندرو کاردول (Andrew Cardwell) برای اندیکاتور RSI گونه دیگری از واگرایی را معرفی کرد. او این واگرایی را Positive-Negative Reversal نامگذاری نمود. این واگرایی کاملا مخالف واگرایی صعودی و نزولی است. در متون فارسی این نوع واگرایی را مخفی معرفی کردهاند، اما توسعه دهنده آن، نام بازگشتی مثبت و منفی را برای آن انتخاب کرده است.
Positive Reversal: در حالتی که اندیکاتور آر اس آی در محدودهای بین 30 تا 50 قرار داشته باشد، در صورتی که قیمت کف جدیدی بالاتر از کف قبلی خود ایجاد کند و کف جدید اندیکاتور پایینتر از کف قبلی خود باشد، این حالت را بازگشتی مثبت نامگذاری کرد و پس از این اتفاق، انتظار رشد قیمت را داریم.
Negative Reversal: این حالت زمانی اتفاق میافتد که اندیکاتور RSI در ناحیه بین 50 تا 70 قرار گرفته و قیمت سقف جدیدی پایینتر از سقف قبلی خود ایجاد میکند، در حالی که سقف جدید اندیکاتور بالاتر از سقف قبلی است. در این حالت انتظار ریزش قیمت را داریم.
استفاده دیگری اندیکاتور RSI، رسم خط روند و کانال قیمت و یافتن الگوهای نموداری است. گاهی اوقات رسم خط روند در اندیکاتور بهتر انجام میشود و شکست آن سریعتر از شکست خط روند بر روی قیمت اتفاق میافتد که میتواند تغییر روند را سریعتر نشان دهد. در این باره بین تحلیلگران اختلاف نظر وجود دارد و برخی اینکار را برخلاف هدف ایجاد اسیلاتورها میدانند.
*در صورت داشتن سوال، کاربران میتوانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.
ADX چیست؟ | آموزش ویدویویی 📹 معامله گری و کار با اندیکاتور ADX
ADX چیست؟ ، اندیکاتور شاخص میانگین جهت دار یا ADX نخستین بار توسط J.WELLES WILDER ابداع شد.همانطور که در اموزش اندیکاتور SAR به ان اشاره کردیم این تحلیلگر برجسته خالق اندیکاتورهای دیگری مثل RSI وADX نیز هست . البته شهرت بیشتر WILDERبه خاطر فعالیت های او در زمینه املاک است.ADX مخفف عبارت Average Directional movement Index است که به معنای شاخص میانگین حرکت جهت دار است.از این ابزار برای تشخیص روند و قدرت و ضعف ان استفاده میشود.
اندیکاتور ADX در کدام دسته از اندیکاتورها قرار دارد؟
این ابزار در دسته اندیکاتور های روند یا TREND قرار دارد.به این نکته دقت کنید که ADX WILDERنیز در همین دسته از اندیکاتورها قرار دارد.تفاوت این دو نوع اندیکاتور درنوع شکستگی ها است.به این صورت که در ADX WILDER شکستگی ها نرم تر است ولی در ADXمعمولی نوسانات بیشتر است،ولی در عمل از هر دو نوع اندیکاتور می توانید در تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
چگونه اندیکاتور ADX را در TRADINGVIEW بیاوریم؟
کافیست پس از اوردن چارت اندیکاتور موردنظر ،در نوار بالای صفحه در قسمت اندیکاتورها ADXرا سرچ کنیم.
اندیکاتور ADX از چه اجزایی تشکیل شده است؟
این ابزار شامل سه خط است که در پایین به تفصیل انهارا شرح خواهیم داد و نحوه سیگنال گیری را توضیح میدهیم.
1)خط DI+: اندیکاتور جهتدار مثبت (Positive Directional Indicator)
2)خط DI_: اندیکاتور جهت دار مثبت(Negative directional indicator)
3)خط ADX: شاخص میانگین حرکت جهتدار (Average Directional Movement Index) که بین اعداد ۰ و ۵۰ در نوسان است.
آموزش ویدیویی اندیکاتور ADX
نحوه استفاده از اندیکاتور ADX:
برای سیگنال گیری از این اندیکاتور باید به دو نکته توجه کنیم:
1)با استفاده از خط ADX قدرت روند را بررسی کنیم
چون که خط ADX بدون توجه به صعودی یا نزولی بودن روند ،صرفا قدرت ان را تعیین میکند.
•هرگاه این منحنی به سمت بالا میرفت و صعودی بود به این معناست که یک روند در حال شکل گرفتن یک روند قدرتمند است.صعودی یا نزولی بودن این روند را با استفاده از دو خط مکملDI+و DI_باید بررسی کنیم.
•هرگاه این منحنی به سمت پایین میرفت و نزولی بود به این معنا است که بازار روند خاصی ندارد و در حال استراحت است.
این نکته حایزاهمیت است که در سطوح بالاتر از 25 برای تایید روند صعودی یا نزولی اقدام کنیم.به این معنی که اگر ADXروند صعودی دارد ولی هنوز به 25نرسیده است ممکن است تاییدیه برای قدرت روند نباشد،بهتراست صبرکنیم تا سطح 25 را رد کند و بعد تصمیم بگیریم.همچنین اگر ADX روند نزولی دارد ولی هنوز به سطوح پایین تر از 25نرسیده است ،نمی تواند تاییدیه قطعی برای تصمیم گیری باشد.بهتراست که در سطوح پایین تر از 25 از هرگونه معامله اجتناب کنیم.
2)تشخیص صعودی یا نزولی بودن روند با استفاه از منحنی های DI+و DI_:
پس از انکه قدرت روند را با استفاده از منحنی ADXتعیین کردیم باید صعودی یا نزولی بودن روند را با استفاده از شاخص های DI+ و DI_تعیین کنیم.این دو منحنی اندیکاتورهای جهت دار یا Directonal movementهستند.
•اگر منحنی DI+بالاتر از منحنی DI_باشد،نشانگر روند صعودی و بازار گاوی (Bullish)است.درواقع هرچه DI+بالاتر باشد قدرت خرید معامله گران بیشتراست.
•اگر منحنی DI_بالاتر از منحنی DI+باشد،نشانگر روند نزولی و بازار خرسی(Bearish)است.درواقع هرچه DI-بالاتر باشد،قدرت فروشندگان بیشتراست.
اگر منحنی DI+،منحنی DI_را به سمت بالا قطع کند،سیگنال خرید میدهد و اگر منحنی DI+،منحنی DI_را به سمت پایین بشکند،سیگنال فروش می دهد.حتما از این اندیکاتور برای معاملات با حجم خرید و فروش بالا استفاده کنید چون در حجم خرید و فروش پایین ممکن است با خطاهایی همراه باشد.در شکل زیر نمودار جفت ارز REN/USDT را در تایم فریم روزانه میبینیم.قسمتی که با دایره ابی رنگ مشخص شده است منطقه ای است که منحنی DI_،منحنی DI+را به سمت بالا قطع کرده است که نشاندهنده روند نزولی و سیگنال فروش است و منحنی ADX که در حال رفتن به سطوح بالاتر است ،قدرت این روند را تایید میکند همانطور که در نمودار قیمت میبینید بعد از این تقاطع،نمودار قیمت نیز نزولی بوده است.
نتیجه کلی:
اندیکاتور ADXاز دسته اندیکاتورهای پرکاربرد برای تحلیلگران است.توصیه ما به شما این است که از این اندیکاتور برای سیگنال گیری استفاده نکنید و از ان به عنوان تاییدیه ای برای معاملات خود استفاده کنید.توجه به این نکته حایزاهمیت است که استفاده از یک اندیکاتور به تنهایی کافی نیست و بهتر است با استفاده از چند اندیکاتور تصمیم قطعی را بگیریم و صرفا به یک اندیکاتور اکتفا نکنیم.