شاخص قدرت نسبی

امکان گمراه کننده بودن واگرایی در روندهای پرقدرت

Relative Strength Index (RSI) – شاخص قدرت نسبی

RSI مخفف Relative Strength Index به معنی «شاخص قدرت نسبی» است که در اصل یک شاخص تحلیل تکنیکال (TA) است که قدرت و سرعت نوسانات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند. یک نوسانگر مومنتوم است که بزرگی و سرعت حرکات بازار را بررسی می‌کند.

جی.ولز وایلدر اندیکاتور RSI را در اواخر دهه ۱۹۷۰ طراحی کرد. هدف او ایجاد یک ابزار نموداری بود که بتواند به معامله‌گران کمک کند تا عملکرد سهام را بررسی کنند.

اندیکاتور RSI هنگامی که با تنظیمات استاندارد اعمال می‌شود، قیمت یک دارایی را در ۱۴ دوره در شاخص قدرت نسبی نظر می‌گیرد. بنابراین اگر این اندیکاتور روی نمودار کندل استیک اعمال شود، نوسانات قیمت را بر اساس ۱۴ کندل قبلی (یعنی ۱۴ ساعت در نمودارهای ساعتی، ۱۴ روز در نمودارهای روزانه و غیره) اندازه گیری می‌کند.RSI میانگین سود را بر ضرر متوسط ​​تقسیم می‌کند و داده‌ها را در مقیاس ۰-۱۰۰ ترسیم می‌کند.

معامله‌گران از RSI برای شناسایی شرایط اشباع خرید و فروش بیش از حد بازار استفاده می‌کنند. وقتی RSI بالای ۷۰ باشد، شرایط خرید بیش از حد را نشان می‌دهد. در مقابل، زمانی که به زیر ۳۰ می‌رسد، ممکن است نشان دهنده شرایط فروش بیش از حد باشد.

روش دیگر استفاده از اندیکاتور RSI، تلاش برای شناسایی نقاط تغییر قیمت است. برای انجام این کار، معامله‌گران به دنبال واگرایی‌های به اصطلاح صعودی و نزولی هستند. یک واگرایی صعودی زمانی اتفاق می‌افتد که RSI و قیمت دارایی در جهت مخالف حرکت کنند.

البته شایان ذکر است که سیگنال‌های ایجاد شده توسط اندیکاتور RSI همیشه دقیق نیستند، بنابراین معامله‌گران اغلب آن را با سایر ابزارهای TA ترکیب می‌کنند تا خطرات را کاهش دهند.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال (شاخص قدرت نسبی)

اندیکاتور RSI در سال 1987 میلادی توسط جونیور ولز وایلدر پدید آمد و برای بررسی عملکرد سهام در یک بازه‌ی زمانی معین استفاده می‌شود. RSI یک اندیکاتور تکانه‌ای است که برای اندازه‌گیری میزان حرکات قیمت در معاملات و همچنین سرعت این حرکات به کار می‌رود. برخی منابع از اندیکاتور RSI به عنوان یک اندیکاتور پیشرو یاد می‌کنند. درعین حال با توجه به ویژگی نوسانی این اندیکاتور، بهتر است در دسته ی اندیکاتورهای تأخیری طبقه‌بندی شود.

در ادامه به‌طورکامل اندیکاتور RSI که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد، معرفی خواهد شد. اما پیش از شروع مطالعه، پیشنهاد می‌کنیم حتما دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن پارسیان بورس را مشاهده کنید؛ در این دوره، معامله‌گری به سبک پرایس اکشن از صفر تا صد و به شیوه عملی به شما آموزش داده خواهد شد.

جونیور ولز وایلدر در کتاب مفاهیم جدید در سیستم‌های معاملاتی فنی، از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال صحبت به میان آورد که از جمله آن‌ها می‌توان اندیکاتور RSI، اندیکاتور سهموی، اندیکاتور میانگین محدوده واقعی و اندیکاتور میانگین حرکت جهت‌دار را نام برد. وایلدر قبل از فعالیت در زمینه‌ی تحلیل، مهندس مکانیک بود و در حوزه‌ی مشاور املاک کار می‌کرد. او در سال 1972 معاملات سهام خود را آغاز کرد که با موفقیت همراه نبود. بعد از مدتی وایلدر مجموعه‌ای از تجربیات و تحقیقات خود در زمینه‌ی فرمول‌های ریاضیات و اندیکاتورها ارائه داد که در سال‌های آینده سرمایه‌گذاران بسیاری از آن استقبال کردند. کتاب وایلدر در شش ماه به چاپ رسید و با وجود قدمت زیادی که دارد، هنوز هم بسیاری از معامله‌گران به عنوان کتاب مرجع از آن استفاده می‌کنند.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی اندیکاتوری بازگشتی است که برای مشخص کردن نقاط قیمتی و سطوح بازگشتی بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن‌جایی که این اندیکاتور بین 0 تا 100 در نوسان است، یک اسیلاتورها محسوب می‌شود. اندیکاتور RSI قدرت بازار و همینطور قدرت خریداران و فروشندگان را نسبت به یکدیگر نشان می‌دهد. تنظیمات RSI اغلب 14 روزه است.

این اسیلاتور قیمتی در محاسبات خود از میانگین قیمت‌ها در بازه‌های زمانی مختلف استفاده می‌کند. هرچه بازه زمانی کوچک‌تر در نظر گرفته شود، اندیکاتور حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات قیمت از خود بروز داده و نوسانات بیشتری خواهد داشت. سرمایه‌گذاران از این طریق سیگنال‌های خرید و فروش بیشتری را از آن خود می‌کنند.
در روندهای خنثی نمودار بین دو سطح 30 و 70 در نوسان خواهد بود. این درحالی است که در روندهای شاخص قدرت نسبی صعودی یا نزولی معمولاً جهش اصلی نمودار در بالای سطح 70 یا پایین سطح 30 ظاهر می‌شود. در این درجه‌بندی، عدد 50 به عنوان سطح میانی است.

مناطق بیش خرید و بیش فروش در اندیکاتور RSI

گرفتن سیگنال خرید و سیگنال فروش از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI یک نمودار خطی به دست می‌دهد. در این نمودار دو سطح مهم 30 و 70 مشاهده می‌شود که نمودار سهام غالباً بین این دو سطح نوسان بسیاری دارد. سطح افقی 30 از اشباع فروش صحبت می‌کند و نقش یک حمایت‌کننده بسیار معتبر را دارد. اگر با فشار فروش، اندیکاتور به سطح 30 یا پایین‌تر از آن برسد، در روزهای بعد، نمودار RSI سیر صعودی خواهد داشت. در سطح 70 یا بالاتر مقاومت خواهیم داشت و نمودار به اشباع خرید می‌رسد. در این حالت می‌توانیم منتظر فشار فروش و کاهش قیمت در نمودار باشیم؛ چرا که این سقف مقاومتی حکایت از حد اشباع خریدار و کاهش قدرت خرید دارد.

خط روند در نمودار اندیکاتور RSI

در نمودار اندیکاتور RSI می‌توانیم از خطوط روند در چارت سهام بهره بگیریم. به این فرآیند برای دست‌یابی به نقاط خرید و فروش سهام استناد می‌شود.

سرمایه‌گذاران در این روش با استفاده از نواحی برگشتی و یا شکست خط روند سیگنال می‌گیرند. در اندیکاتور RSI با همان قوانین که خطوط روند را در مورد قیمت بررسی می‌کنیم، می توانیم خطوط را در اندیکاتور نیز تحلیل نماییم. با وصل کردن نقاط کمینه به یکدیگر به حمایت دینامیک و با اتصال نقاط بیشینه به هم، مقاومت دینامیک خواهیم داشت. هر چقدر حمایت و مقامت در این اندیکاتور با قدرت بیشتری شکسته شود، سیگنال به دست آمده اعتبار بیشتری دارد.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

واگرایی در اندیکاتور RSI بر اساس صعودی یا نزولی بودن

علاوه بر امتیاز عددی 30 و 70 در RSI که برای نقطه اشباع فروش و نقطه اشباع خرید در نظر گرفته شده، با استفاده از این اندیکاتور، روند معکوس، نقطه حمایت و همینطور مقاومت را می‌توان پیش‌بینی کرد. این اتفاق بر اساس واگرایی صعودی و واگرایی نزولی صورت می‌پذیرد.

گاهی اوقات در چارت سهام و اندیکاتور قله‌ای بالاتر از قله قبلی قرار می‌گیرد؛ با این وجود در اندیکاتور، پایین‌تر رویت می‌شود. در این حالت شاهد خطی خواهیم بود که به صورت صعودی قله‌ها را به هم وصل می‌کند، اما روی اندیکاتور به شکل شاخص قدرت نسبی نزولی دیده می‌شود. این نوع واگرایی به واگرایی منفی شهرت دارد و معرف انتهای یک روند صعودی است.

واگرایی مثبت در اندیکاتور RSI

گاهی در انتهای یک روند نزولی کفی رویت می‌شود که از کف قبلی در نمودار پایین‌تر بوده، اما در اندیکاتور شاهد کفی بالاتر خواهیم بود. در این حالت واگرایی مثبت داریم. این نوع واگرایی در انتهای یک روند نزولی پدید می‌آید. در این حالت هم باید دقت کنید که بعد از آخرین نقطه‌ای که به‌عنوان کف در نظر گرفتید، چند کندل به سمت بالا داشته باشیم تا با اطمینان بیشتری به واگرایی مثبت حاصل شده استناد کنیم.

نکته‌ی اصلی اینجاست که باید توجه داشته باشیم قله‌ی دوم در چارت سهام حتماً تشکیل شده باشد؛ و بعد از آن چند کندل پایین‌تر نیز داشته باشیم تا مشخص باشد که بالاترین نقطه همان قله‌ای است که درنظر گرفته‌ایم. چرا که در بسیاری از تحلیل ها افراد، واگرایی منفی را به چارتی که هنوز قله‌ی آن تشکیل نشده است شاخص قدرت نسبی نسبت می‌دهند، درحالی‌که این‌گونه نیست. در واقع، اینجا تشخیص پیوت ماژور بسیار مهم است.

در واگرایی صعودی قیمت و امتیاز اندیکاتور RSI در جهت مخالف یکدیگر به پیش می‌روند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که با کاهش قیمت، امتیاز اندیکاتور RSI افزایش پیدا می‌کند. این رخداد واگرایی صعودی است که در آن با وجود رکود قیمت‌ها، شاهد افزایش قدرت خرید سرمایه‌گذاران خواهیم بود.

در واگرایی نزولی علی رغم افزایش قیمت، امتیاز RSI کم می‌شود تا به پایین ترین سطح خود برسد. در حالی که قیمت دارایی‌ها روندی افزایشی خواهد داشت.

انواع واگرایی در اندیکاتور RSI

بر اساس حالت های مختلفی که بین قیمت و اندیکاتور بیان شد، واگرایی به دو دسته واگرایی معمولی و واگرایی مخفی نیز تقسیم می شود. هرکدام از این دو دسته خود شامل انواع مثبت و منفی هستند.

واگرایی معمولی در اندیکاتور RSI

واگرایی معمولی ضعف را در روند کنونی مشخص کرده و به چرخش روند هشدار می‌دهد. بعد از ظاهر شدن این واگرایی چرخش روند صعودی به نزولی و برعکس را خواهیم داشت.

• اگر در نمودار قیمت کفی از کف قبلی خود پایین‌تر یا هم سطح با آن باشد و اندیکاتور کفی بالاتر از کف قبلی خودش را پدید آورد، تضعیف شدن روند نزولی را در پی خواهد داشت. دور از ذهن نخواهد بود اگر برگشت روند را در آینده داشته باشیم. از این اتفاق به واگرایی معمولی مثبت ( RD+ ) یاد می‌شود.
• اگر نمودار قیمت سقفی بالاتر از سقف قبلی یا هم تراز با آن را به وجود آورد و از اندیکاتور سقفی پایین‌تر از سقف قبلی حاصل شود؛ تضعیف شدن روند صعودی را پیش رو خواهیم داشت. این اتفاق با احتمال برگشت روند در آینده نزدیک همراه است که به واگرایی معمولی منفی ( RD- ) شهرت دارد.

واگرایی مخفی در اندیکاتور RSI

واگرایی مخفی حاکی از تقویت روند فعلی بازار بوده و برای سرمایه‌گذاران سیگنالی برای ادامه روند بازار تلقی می‌شود.

• واگرایی مخفی مثبت ( HD+ ) زمانی رخ می‌دهد که نمودار قیمت تا کفی بالاتر از کف قبلی خود پیشروی کند ولی بر اساس اندیکاتور کفی پایین‌تر از کف قبلی را داشته باشیم. در این حالت ادامه‌دار شدن روند صعودی سهم را خواهیم داشت.
• واگرایی مخفی منفی ( HD- ) زمانی است که در نمودار قیمت شاهد سقفی پایین‌تر از سقف قبلی باشیم و در اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی آن رویت شود. این حالت خبر از ادامه‌دار شدن روند نزولی سهم دارد.

لازم به ذکر است که به واگرایی‌های اندیکاتور RSI در طی تحرکات شدید بازار نمی‌توان استناد کرد. برای درک این جمله توجه داشته باشید که ممکن است یک روند نزولی شدید قبل از رسیدن به نقطه کمینه خود، واگرایی‌های صعودی بسیاری پدید آورد. به همین دلیل واگرایی این اندیکاتور بیشتر برای بازارهای کم تحرک و همینطور بازارهایی که حرکات جانبی دارند، توصیه می‌شود.

رابطه بازدهی نمودگرهای باند بولینگر و قدرت نسبی با بازدهی بورس اوراق بهادار تهران

این تحقیق، به دنبال بررسی بازدهی یکی از نمودگرهای تحلیل تکنیکال در بورس اوراق بهادار در مقایسه با بازدهی استراتژی خرید و نگهداری میباشد. بدین منظور در قالب یک استراتژی فعال، بازدهی ناشی از نمودگر ترکیبی باند بولینگر و شاخص قدرت نسبی را در فواصل مشخص محاسبه و با بازدهی ناشی از خرید و نگهداری با نگاه منفعل مورد مقایسه قرار گرفته است. این پژوهش از ابتدای سال 1376 تا پایان سال 1386 بر روی شاخص کل سهام بورس اوراق بهادار انجام شده است.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که در طی سالهای مورد مطالعه استراتژی فعال ناشی از خرید و فروش براساس نمودگر ترکیبی باند بولینگر و شاخص قدرت نسبی نمیتواند بازدهی بیشتری از بازدهی ناشی از خرید و نگهداری شاخص بورس اوراق بهادار ایجاد کند. اما در ادامه بررسی مشاهده گردید که واریانس بازدهی روش خرید و فروش بر مبنای اندیکاتور ترکیبی پایین تر از پراکندگی روش خرید و نگهداری بوده و از این جهت این روش دارای مزیت میباشد.

کلیدواژه‌ها

• سرمایه گذاری
• تحلیل تکنیکال
• باند بولینگر
• شاخص قدرت نسبی
• استراتژی خرید و نگهداری

عنوان مقاله [English]

The Relation between Return of Bollinger Band with Relative Strength Index Indicators and stock Market Index

نویسندگان [English]

• Farrokh Barzideh 1
• Sasan Allahgholi 2

چکیده [English]

This study compares returns from using two different strategies­ technical analysis and Buy-Hold strategy- of investment in Iranian capital market. For this purpose, we calculate the returns from active strategy arising from Bollinger Bands and Relative Strength Index (RSI) model and compare with the return from using the Buy-Hold as a passive strategy, for the period of 1376-1386.
Our results show that during of our study period, the returns from active strategy by using Bollinger Bands and Relative Strength Index (RSI) model do not exceed the return from using the Buy-Hold as a passive strategy in the TSE. However, Bollinger Bands and Relative Strength Index (RSI) model has a lower return variance relative to Buy-Hold strategy. Therefore, in point of view of risk, the active strategy is more advantageous than the passive strategy.

آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)

اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، از کاربردی‌ترین ابزارهایی هستند که معامله‌گران بازار بورس از آن بهره می‌برند. این اندیکاتورها به سه دسته: نشان‌دهنده حجم، نشان‌دهنده روند و نشان‌دهنده نوسان تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دسته‌ها کاربردی مجزا دارند و البته در کنار هم می‌توانند نتایجی کامل و بدون نقص در اختیار تحلیل‌گر قرار دهند.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) یکی از اندیکاتورهای نشان‌دهنده نوسان است که برای دریافت سیگنال خرید یا فروش از آن استفاده می‌شود. در ادامه مطلب به آموزش اندیکاتور rsi و نحوه رسم و کاربردهای دیگر آر اس آی می‌پردازیم.

آموزش اندیکاتور rsi

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) یا Relative Strength Index یک اندیکاتور بازگشتی است. معامله‌گران برای بررسی نوسان بازار و تخمین قدرت خریداران و فروشندگان سهام مختلف از آموزش اندیکاتور rsi استفاده می‌کنند. به کمک اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) می‌توان نرخ حرکات به سمت بالا را نسبت به حرکات به سمت پایین اندازه‌گیری و نقاط قیمتی و سطح بازگشتی را تعیین کرد و بهترین زمان خرید یا فروش سهم را بدست آورد.

نتیجه محاسبات اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) در بازه صفر تا صد بیان می‌شود. عدد 70 به بالا، نشانگر افزایش قدرت خریداران و افزایش قیمت است. عدد 30 به پایین بیانگر افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قیمت است.

دریافت سیگنال از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)

یکی از مهم‌ترین کاربردهای آموزش اندیکاتور rsi دریافت سیگنال خرید و فروش است. با آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) شما می‌توانید سیگنال‌های خرید و فروش را به موقع دریافت کنید و معاملات پر سودی را رقم بزنید. در ادامه چگونگی دریافت سیگنال از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) را بررسی می‌کنیم.

در قبل به این موضوع اشاره شد که اگر نمودار RSI سطح 30 را بشکند و شاخص کمتر از 30 را نشان دهد، بیانگر افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قیمت سهم است. دقت کنید در این حالت فروش‌ افراطی و با حجم بالا اتفاق می‌افتد و معامله‌گر به راحتی می‌تواند آن را درک کند. حال زمانی که روند مذکور تضعیف شود (شاخص RSI در زیر سطح ۳۰)، معامله‌گر نشانه‌هایی از تمایل برای خرید سهم را می‌بیند و این نشانه‌ها را اصطلاحا سیگنال خرید می‌نامیم.

برای دریافت سیگنال فروش از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)، باید شاخص قدرت نسبی شاخص قدرت نسبی برعکس حالت قبل بررسی شود. رسیدن نمودار RSI به سطح 70، بیانگر افزایش نقدینگی در بازار و قرارگیری سهم در روند صعودی است. پس از اینکه نمودار RSI از 70 بگذرد، به مرور قدرت خریداران کاهش خواهد یافت و در نهایت اشباع خرید رخ می‌دهد. حال پس از گذشتن RSI از 70 و قبل از رسیدن به نقطه اشباع، بازه کوچکی وجود دارد که معامله‌گر، کم شدن قدرت خریداران و تمایل برای فروش را مشاهده می‌کند و اصطلاحا به آن سیگنال فروش می‌گوییم.

دریافت سیگنال از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) موضوعی بسیار حساس است و در صورت تشخیص اشتباه، معامله‌گر متحمل زیان خواهد شد. یادگیری روانشناسی بازار و شناخت نحوه تصمیم‌گیری معامله‌گران در بازار، آموزش اندیکاتور rsi و البته تسلط بر همه بخش‌های تحلیل تکنیکال به شما کمک می‌کند که سیگنال‌های صحیح را دریافت و با توجه به آن تصمیم بگیرید.

رسم اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)

برای رسم اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)، منوی سمت راست سامانه آنلاین آگاه عبارت دیده‌بان تکنیکال (1) کلیک و روی آیکون انتخاب اندیکاتور (2) کلیک کنید.

طبق تصویر زیر با جست‌وجوی RSI می‌توانید اندیکاتور را انتخاب و نمودار را مشاهده کنید.

البته رسم اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)، تنها بخشی از مسیر است. برای استفاده از اطلاعات، دریافت سیگنال خرید و فروش و تشخیص قدرت فروشندگان و خریداران سهم، آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) ضرورت دارد.

بهترین روش آموزش اندیکاتور rsi

همانطور که می‌دانید اندیکاتورها زیرمجموعه روش تحلیل تکنیکال هستند، پس آموزش اندیکاتور rsi نیز بخشی از دوره آموزشی تحلیل تکنیکال است. برای تحلیل‌گران بورسی، دو روش تحلیل بنیادی و تکنیکال اهمیتی ویژه دارد. در واقع به کمک این دو روش می‌توان سهام ارزنده را شناسایی و برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، میان‌مدت یا کوتاه‌مدت هر سهم برنامه‌ریزی کرد.

برای آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) شما می‌توانید از ویدئوها یا بسته‌های خودآموز کمک بگیرید، اما به شرطی که دوره‌های پیش‌‌نیاز را گذرانده و با تحلیل تکنیکال آشنایی داشته باشید. دوره‌های پیش نیاز برای آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) شامل مبانی بازار بورس، تابلوخوانی و تکنیک‌های معاملاتی می‌شوند.

آموزش بورس

برای سرمایه گذاری در بورس، دو روش مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. در روش مستقیم فرد باید مدیریت دارایی خود را انجام دهد و به معاملات سهام بپردازد. بنابراین برای سرمایه‌گذاری مستقیم، آموزش بورس اهمیت ویژه‌ای دارد و بدون یادگیری تکنیک‌ها معامله‌گری نمی‌توان مدیریت سبد دارایی را انجام داد. بهترین روش برای آموزش بورس، گذراندن ترتیبی دوره‌ها است، در حین آموزش‌ها شما می‌توانید سرمایه‌گذاری را آغاز و به تدریج مبلغ آن را افزایش دهید.

ترتیب پیشنهادی کارگزاری آگاه برای آموزش بورس به شرح زیر است:

شاخص قدرت نسبی
• بورسی شو
• تابلوخوانی و تکنیک‌های معاملاتی در سایت tsetmc

• تحلیل بنیادی کاربردی
• تحلیل تکنیکال مقدماتی
• فیلترنویسی در دیده‌بان بازار
• استراتژی معاملاتی بر مبنای ACD
• مدیریت سرمایه و طراحی سیستم‌های معاملاتی
• تحلیل تکنیکال پیشرفته

• روان‌شناسی بازار با نمودار شمعی
• امواج الیوت
• پرایس اکشن

سخن آخر

یادگیری مهارت‌های بورسی مثل آموزش اندیکاتور rsi آموزش فیلترنویسی، تابلوخوانی و… از مهم‌ترین قدم‌های هر معامله‌گر در مسیر سرمایه‌گذاری است. در واقع یادگیری این مهارت‌ها و انجام سرمایه‌گذاری به صورت موازی، می‌تواند بهترین نتیجه را برای شما فراهم کند. در آخر پیشنهاد می‌شود برای آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) و یادگیری مهارت‌های بورسی، حتما از یک مرجع معتبر و کارشناسان خبره کمک بگیرید.

این مطلب یک رپورتاژ تبلیغاتی بوده و محتوای آن توسط سایت تبلیغ کننده تهیه گردیده. سئولایت هیچ مسئولیتی در قبال این محتوای تبلیغاتی ندارد.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا RSI

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا RSI ( Relative Strength Index ) ، اسیلاتوری است که توسط J. Welles Wilder ساخته شد و میزان حرکت قیمت و سرعت آن را.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا Relative Strength Index با نماد اختصاری RSI ، اسیلاتوری است که توسط J. Welles Wilder ساخته شد و میزان حرکت قیمت و سرعت آن را نشان می دهد. اندیکاتور RSI با اینکه پیش از همه گیر شدن کامپیوتر ایجاد شد ولی در نزد تحلیل گران محبوبیت یافت و این محبوبیت همچنان پا برجاست. این اسیلاتور مابین یک بازه حرکت می کند که کمترین آن صفر و بیشترین آن ۱۰۰ است. بر طبق گفته Wilder این اسیلاتور زمانی که در بالای ۷۰ قرار می گیرد نشان دهنده خرید مفرط است و زمانی که زیر عدد ۳۰ واقع می شاخص قدرت نسبی شود فروش مفرط را نشان می دهد. همچنین از طریق این ابزار تحلیل، می توان روند کلی را شناسایی کرد.

[penci_related_posts dis_pview="no" dis_pdate="no" title="بیشتر بدانید:" background="" border="" thumbright="yes" number="2" style="grid" align="none" withids="" displayby="cat" orderby="rand"]

آنچه در این مطلب می خوانیم ☜

نحوه محاسبه اندیکاتور RSI

برای درک بهتر نحوه محاسبه در این اندیکاتور باید دو مفهوم اصلی را توضیح دهیم. اول، میانگین سود است. فرض کنید قیمت بیت کوین از ۱۰۰ دلار به ۱۱۰ دلار افزایش می یابد. در نتیجه میزان سود در این حرکت قیمت، ۱۰ دلار خواهد بود. حال اگر در حرکت بعدی، قیمت دوباره افزایش یابد و به ۱۱۵ دلار برسد، میزان سود در حرکت دوم ۵ دلار خواهد بود. بر این اساس میزان میانگین سود ۷.۵ دلار خواهد بود. مفهوم دوم میانگین ضرر است که به همین طریق به دست می آید. گفتنی است که در RSI، میانگین سود و ضرر در ۱۴ دوره به دست می آیند.

به عنوان مثال در چارت روزانه میزان میانگین سود و ضرر در بازه ۱۴ روزه محاسبه می شوند. در نتیجه فرمول میانگین سود و میانگین ضرر در ۱۴ دوره اول بدین صورت خواهد بود:

اولین میانگین سود = مجموع سود به دست آمده در ۱۴ دوره / ۱۴

اولین میانگین ضرر = مجموع ضرر از دست رفته در ۱۴ دوره / ۱۴

حال میانگین سود یا ضرر در حرکت بعدی قیمت (دوره پانزدهم) بدین صورت محاسبه می شود:

میانگین سود = ((میانگین سود قبلی)*۱۳+ سود کنونی)/۱۴

میانگین ضرر = ((میانگین ضرر قبلی)*۱۳+ ضرر کنونی)/۱۴

حال اگر میانگین سود را بر میانگین ضرر تقسیم نمایید، عدد RS بدست می آید که برای RSI مورد استفاده قرار می گیرد. عدد RS با توجه به فرمول زیر در RSI مورد استفاده قرار می گیرد:

در فرمول بالا می توان دید، در زمانی که میانگین سود صفر باشد، میزان RSI نیز صفر می شود. در نتیجه با توجه به ۱۴ دوره ای بودن فرمول می توان گفت در طی ۱۴ دوره، قیمت به صورت مکرر کاهش داشته است و سودی برای اندازه گیری وجود نداشته است. نکته ای که باید بدان توجه نمود این است که ۱۴ دوره، پیش فرض Wilder برای ساخت اندیکاتور بوده است ولی می توانید آن را تغییر دهید. هرچقدر این بازه را کوتاه تر کنید، حساسیت اندیکاتور بالاتر می رود و هرچقدر افزایش دهید، حساسیت کم می شود. در نتیجه RSI با ۱۰ دوره خیلی سریعتر و با احتمال بیشتر به حد خرید یا فروش مفرط می رسد تا زمانی که در ۲۰ دوره تنظیم شود.

خرید مفرط – فروش مفرط

نکته قابل توجه دیگر این است که، همانطور که پیش از این گفته شد، عدد بالای ۷۰ نشان دهنده خرید مفرط است و عدد زیر ۳۰ نشان از فروش مفرط دارد. این اعداد پیش فرضی است که Wilder در نظر گرفته ولی می توانید با توجه به نیاز خود این اعداد را تغییر دهید. به عنوان مثال تریدر هایی که در بازه زمانی کوتاه ترید می کنند، از RSI با ۲ دوره استفاده می کنند (به جای ۱۴ دوره) و حد خرید مفرط را ۸۰ قرار می دهند و برای فروش مفرط نیز عدد ۲۰ را بر می گزینند.

اندیکاتور RSI در نمودار بیت کوین

در تصویر بالا، اندیکاتور RSI را در نمودار بیت کوین مشاهده می کنید. از چپ به راست، اولین فلش مشکی رنگ نشان دهنده خرید مفرط در بازار بیتکوین در تاریخ ۲۲ فوریه ۲۰۱۹ است که باعث شکل گیری قله ای کوتاه در نمودار قیمت می شود. پس از آن دوباره RSI در وضعیت خرید مفرط قرار می گیرد ولی قله در نمودار قیمت در اواسط می ایجاد می شود.

سومین خرید مفرط که اتفاق می افتد، باعث شکل گیری قله قیمت در دو هفته بعد می شود. این روند ادامه می یابد تا اینکه با خرید مفرط چهارم دو قله در نمودار قیمت در یک راستا ایجاد می شود و RSI کاهش می یابد تا اینکه در ۲۵ سپتامبر در وضعیت فروش مفرط قرار گیرد (اولین فلش نارنجی از سمت چپ) و پس از آن یک دره ثبت می شود، تا اینکه با فروش مفرط دوم، شاهد شکل گیری یک دره دیگر خواهیم بود.

نکته ای که وجود دارد این است که RSI می تواند در فروش مفرط یا خرید مفرط قرار گیرد و برای مدتی در آن وضعیت باقی بماند که این مساله نشان دهنده قدرت روند می باشد.

واگرایی در اندیکاتور RSI

بنا بر گفته Wilder، واگرایی می تواندنقطه تغییر روند را سیگنال دهی کند چرا که زمانی شاهد واگرایی هستیم که حرکت قیمت با میزان نیروی خرید یا فروش مطابقت نداشته باشد. در نتیجه بدین خاطر که این نیرو تایید کننده حرکت قیمت نیست پس امکان و احتمال تغییر روند وجود خواهد داشت. در این بخش قصد داریم بیشتر به موضوع واگرایی بپردازیم.

واگرایی صعودی

واگرایی به صورت کلی به دو بخش واگرایی صعودی و واگرایی نزولی تقسیم می شود. واگرایی صعودی یا گاوی زمانی اتفاق می افتد که در نمودار قیمت شاهد شکل گیری Lower Low (قرار گیری هر دره در پایین تر از دره پیش از خود) باشیم ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی Higher Low (قرار گیری هر دره در بالاتر از دره پیش از خود) را شکل دهد. در این حالت RSI تایید کننده Lower Low در نمودار قیمت نیست و نشان می دهد نیروی خرید در بازار در حال قدرت گرفتن است.

واگرایی صعودی در نمودار بیت کوین

در تصویر بالا که از نمودار بیتکوین گرفته شده است، می توانید شاهد واگرایی صعودی باشید. با اینکه نمودار قیمت در حال شکل دادن Lower Low است ولی نمودار RSI خلاف آن را نشان می دهد. در نهایت قیمت از اندیکاتور RSI تبعیت می کند و افزایش می یابد.

واگرایی نزولی

واگرایی نزولی یا خرسی نیز زمانی اتفاق می افتد که در نمودار قیمت شاهد شکل گیری Higher High (قرار گیری هر قله در بالا تر از قله پیش از خود) باشیم ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی Lower High (قرار گیری هر قله در پایین تر از قله پیش از خود) را شکل دهد. در این حالت RSI تایید کننده Higher High در نمودار قیمت نیست و نشان می دهد نیروی فروش بازار در حال افزایش است.

واگرایی نزولی در نمودار اتریوم

در تصویر بالا که از نمودار اتریوم گرفته شده است، می توانید شاهد واگرایی نزولی باشید. با اینکه نمودار قیمت در حال شکل دادن Higher High است ولی نمودار RSI خلاف آن را نشان می دهد. در نهایت قیمت از اندیکاتور RSI پیروی می کند و کاهش می یابد.

نکته در مورد واگرایی ها و اندیکاتور RSI

پیش از هیجان زده شدن در مورد سیگنال دهی واگرایی باید گفت در زمان هایی که روند بسیار قدرتمند باشد، واگرایی می تواند گمراه کننده باشد. در یک روند صعودی پر قدرت ممکن است به طور مکرر واگرایی نزولی صورت گیرد قبل از اینکه بازار و روند اصلی نزولی شود. در روند نزولی قوی نیز می تواند شاهد چندین واگرایی صعودی بود پیش از اینکه قیمت به پایین ترین حد خود برسد و صعودی شدن بازار آغاز گردد. در تصویر زیر شاهد دو واگرایی صعودی در نمودار اتریوم هستید. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید پس از هر واگرایی صعودی، یک افزایش قیمت کوتاه اتفاق می افتد ولی تغییری در روند اصلی صورت نمی گیرد.

امکان گمراه کننده بودن واگرایی در روندهای پرقدرت

شکست چرخش (Failure Swings)

Wilder همچنین شکست در چرخش را به عنوان نشان دهنده یک تغییر روند قریب الوقوع معرفی می کند. شکست چرخش در حقیقت نوعی حرکت RSI است که نسبت به نمودار قیمت مستقل می باشد. برای تشخیص این حالت باید تنها بر اندیکاتور متمرکز شد و واگرایی را نادیده گرفت.

شکست به دو نوع صعودی یا نزولی تقسیم می شوند. شکست صعودی، بدین صورت می باشد که ابتدا RSI در زیر نقطه ۳۰ (فروش مفرط) قرار داشته باشد، سپس به بالای ۳۰ برسد، پس از آن دوباره به نقطه ۳۰ بازگردد (نباید به زیر ۳۰ برود) و در نهایت به حدی افزایش یابد که نسبت به قله قبلی بالاتر برود (به نوعی Higher High را شکل دهد).

شکست چرخش در نمودار ریپل

در تصویر بالا شاهد شکست چرخش در نمودار ریپل هستید. فلش مشکی رنگ نشان دهنده وضعیت فروش مفرط است. پس از اینکه RSI از ۳۰ بالاتر رفت، دوباره پولبک نموده و با یک حرکت افزایشی، از قله قبلی خود بالاتر می رود (۱۸ سپتامبر ۲۰۱۸). پس از آن شاهد افزایش قیمت هستیم.

شناسایی روند با استفاده از RSI

شناسایی روند شاخص قدرت نسبی با استفاده از RSI

از اسیلاتور RSI می توان برای تشخیص روند بازار نیز استفاده کرد. این موضوع توسط Constance Brown ارائه شد که در تحلیل تکنیکال حرفه ای آموزش داده می شود. پیش از اینکه به توضیح این مساله بپردازیم، باید یادآوری کنیم که RSI همیشه در یک رنج بین صفر تا ۱۰۰ نوسان می کند.

با این مقدمه باید بگوییم در روند صعودی، RSI در محدوده بین ۴۰ تا ۹۰ نوسان می کند و ناحیه ۴۰ تا ۵۰ در اسیلاتور مانند ناحیه حمایت عمل می کند. البته این مساله برای تنظیمات پیش فرض اسیلاتور در نظر گرفته شده است و با تغییر این تنظیمات، محدوده رنج نوسان اسیلاتور در بازار صعودی تغییر می کند.

مثال عملکرد اندیکاتور RSI در بازار صعودی

در تصویر بالا عملکرد RSI در بازار صعودی بیت کوین نشان داده شده است. همانطور که می بینید از اواخر فوریه ۲۰۱۹ اسیلاتور RSI به بالای ۷۰ می رسد (فلش مشکی رنگ) و سپس در محدود ۵۰ تا ۹۰ نوسان می کند. پس از آن چندین بار شاهد کاهش RSI تا زیر ۵۰ هستیم (فلش های آبی رنگ) ولی محدوده ۴۰ تا ۵۰ به عنوان ناحیه حمایت عمل می کند. در حقیقت هر پولبک به این ناحیه، یک فرصت کم ریسک ورود به بازار را نشان می دهد.

نمودار RSI در نمودار لایتکوین

از دیگر سو در بازار نزولی، RSI در محدوده ۱۰ تا ۶۰ نوسان می کند و ناحیه ۵۰ تا ۶۰ به عنوان ناحیه مقاومت شناخته می شود. در تصویر بالا نمودار RSI در نمودار لایتکوین نشان داده شده است. همانطور که می بینید، در اوایل جون ۲۰۱۸ RSI تا زیر عدد ۳۰ پایین می آید (فلش مشکی رنگ) سپس تا پایان روند نزولی یعنی اواسط دسامبر همان سال در محدوده ۱۰ تا ۶۰ نوسان می کند. ناحیه ۵۰ تا ۶۰ نیز به عنوان مقاومت عمل می کند (فلش های آبی رنگ) تا جایی که مقاومت شکسته می شود و روند صعودی آغاز می گردد.

بازگشت مثبت – بازگشت منفی

بازگشت مثبت – بازگشت منفی توسط Andrew Cardwell ایجاد شد که از واگرایی برای سیگنال گیری استفاده می شود. باید گفت در این متد از مفهومی متضاد واگرایی که Wilder توضیح داده بود استفاده می گردد. بدین صورت که در متد Wilder، واگرایی نزولی نشان از کاهش قیمت دارد ولی در متد Cardwell واگرایی نزولی در بازار صعودی رخ می دهد. همچنین برای واگرایی صعودی نیز باید گفت که در متد Cardwell این نوع واگرایی در بازار و روند نزولی اتفاق می افتد. به همین خاطر وی از عناوین بازگشت مثبت و بازگشت منفی استفاده می کند.

اندیکاتور RSI و بازگشت مثبت

بازگشت مثبت بدین معنی است که زمانی که در RSI دره ای پایین تر از دره قبلی قرار گیرد (Lower Low)، در نمودار قیمت دره نسبت به دره قبل از خود بالاتر ایجاد می شود (Higher Low). البته باید گفت دره ها در RSI در حالت فروش مفرط قرار نمی گیرند بلکه در محدوده ای مابین ۳۰ و ۵۰ شکل می گیرند.

شکل گیری بازگشت منفی در نمودار اتریومدر تصویر بالا شاهد شکل گیری بازگشت مثبت در نمودار بیت کوین هستید. دره اول در اوایل می ۲۰۱۹ شکل می گیرد که در RSI این دره در محدوده ۵۰ قرار دارد. سپس دره دوم در اواسط جون همان سال ایجاد می شود ولی این بار دره RSI پایین تر از دره قبلی شکل می گیرد. پس از این شکل گیری بازگشت مثبت، شاهد شکسته شدن خط مقاومت (خط نقطه چین نارنجی رنگ) و سپس افزایش بیشتر قیمت هستیم.

اندیکاتور RSI و بازگشت منفی

بازگشت منفی برعکس بازگشت مثبت است. بدین صورت که در RSI قله دوم نسبت به قله اول بالاتر قرار می گیرد (Higher High) ولی در نمودار قیمت قله دوم پایین تر از قله پیش از خود ایجاد می شود (Lower High). در بازگشت منفی نیزقله ها در RSI در حالت خرید مفرط قرار نمی گیرند بلکه در محدوده ای مابین ۷۰ و ۵۰ شکل می گیرند. در تصویر بالا شاهد شکل گیری بازگشت منفی در نمودار اتریوم هستیم. در این تصویر همانطور که مشاهده می کنید حدودا دو هفته پس از ایجاد شدن بازگشت منفی، خط حمایت شکسته می شود و قیمت سقوط می کند.

همانطور که مشاهده می کنید در مثال های بالا، بازگشت مثبت در روند صعودی شکل می گیرد و نشان از افزایش مجدد قیمت دارد و بازگشت منفی در روند نزولی واقع می شود که پس از آن قیمت مجددا کاهش می یابد. در نتیجه در این مفاهیم ابتدا باید به پرایس اکشن توجه نمود، سپس RSI را در نظر گرفت.

نتیجه شاخص قدرت نسبی گیری

RSI یک اسیلاتور تشخیص میزان حرکت قیمت است که در طول زمان علی رغم تغییر در بسیاری از بازارها، همچنان پر کاربرد و محبوب است. با اینکه تفاسیر و توضیحات اصلی سازنده آن یعنی Wilder بسیار مفید و کاربردی هستند، ولی فعالیت افرادی همچون Brown و Cardwell باعث شده تا مفاهیم RSI در سطح جدیدی قرار بگیرند. به عنوان مثال Wilder وضعیت خرید مفرط را به عنوان شرطی برای بازگشت قیمت توصیف می کند در صورتی که این وضعیت می تواند نشانه ای از قدرت زیاد روند صعودی باشد. در نتیجه برای یادگیری اصول سطح جدید RSI باید در مورد تعلیمات سنتی تحلیل تکنیکال بازنگری کرد.