تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت

چگونه با کمک سطوح فیبوناچی می توان قیمت را پیش بینی کرد

معرفی و کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

در این مقاله می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که فیبوناچی چیست و چگونه می‌تواند بر امور مالی ما تاثیر بگذارد. آموزش انواع ابزارهای فیبوناچی را در sdbroker بخوانید.

می‌توان گفت که پدیده‌های طبیعی تا حد زیادی می‌توانند بر تمام قوانین حاکم بر دنیای ما، حتی بر قوانین مالی نیز تاثیر بگذارند. این همان نکته‌ای بود که لئوناردو فیبوناچی، دانشمند ایتالیایی به ‌خوبی به آن پی برد و تلاش کردند تا آن را در قالب یک دنباله از اعداد، به جهانیان معرفی کند. دنباله‌ای که در درون خود، یک نسبت بسیار مهم و طلایی را پنهان کرده است. نسبتی که تقریبا در تمامی پدیده‌های طبیعی وجود داشته و می‌تواند امور مالی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

همچنین خواهیم گفت که کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه می‌توان از تحلیل تکنیکال فیبوناچی برای تحلیل روند بازار و پیش‌بینی آن استفاده کرد.

فیبوناچی چیست؟

فیبوناچی یک دنباله بازگشتی از اعداد است. دو جمله اول در این دنباله یک بوده و سایر جملات از جمع دو جمله قبلی به دست می‌آیند. اما بیشتر افراد نمی‌دانند که راز تحلیل فیبوناچی چیست و چرا این دنباله در دنیای طبیعت، بورس و ریاضیات تا این حد اهمیت پیدا کرده است. نکته جالب درباره این دنباله این است که نسبت هر عدد به عدد قبل از خود، مقدار ثابتی در حدود 1.618 است که به عنوان نسبت طلایی شناخته می‌شود.

فیبوناچی این عدد بسیار شگفت‌انگیز و این نظم طبیعی را با بررسی یک پدیده بسیار ساده به دست آورد. او برای به دست آوردن این دنباله از اعداد، زادوولد خرگوش‌ها را ملاک قرار داده و آن‌ها را بررسی کرد. بر این اساس خرگوش‌های تازه متولد شده، حدود یک ماه بعد به بلوغ رسیده و توانایی زادوولد پیدا می‌کنند. اگر بارداری خرگوش ماده نیز حدود یک ماه طول بکشد، در ماه سوم ما دو جفت خرگوش خواهیم داشت. در این دنباله فرض شده که تعداد خرگوش‌های نر و ماده‌ای که به دنیا می‌آیند با هم برابر هستند و هیچ خرگوشی نمی‌میرد.

کاربرد فیبوناچی چیست و چگونه می‌تواند بر روندهای مالی نیز تاثیر بگذارد؟

شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چگونه می‌توان از دنیای زادوولد خرگوش‌ها، به دنیای مالی رسید؟ به عبارت بهتر کاربرد ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست

زمانی که صحبت از تحلیل تکنیکال فیبوناچی در بازارهای مالی می‌شود؛ بسیاری از افراد حرفه‌ای در این بازار، به یاد یک تحلیل فوق‌العاده قدرتمند می‌افتند که می‌توان از ترازها و نمودارهای آن برای پیش‌بینی روندها بهره گرفت. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در زمینه کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال مطرح می‌شود؛ قدرت همگرایی این ترازها با قرار گرفتن بر روی الگوهای زمانی است.
به عبارت بهتر معامله‌گران می‌توانند با قرار دادن ترازهای فیبوناچی بر روی الگوهای زمانی، بر روی بازار تاثیر گذاشته و سود خود را برداشت کنند.

برای اینکه بتوان سود بیشتری را از این معامله به دست آورد، باید در تحلیل تکنیکال تا حد زیادی حرفه‌ای شد. به همین دلیل است که در دنیای امروز همه معامله‌گران سعی دارند که به سوال فیبوناچی چیست و چه نقشی را در بازار سهام ایفا می‌کند، به دقیق‌ترین شکل ممکن پاسخ دهند. با پاسخ به این سوال، هر فرد خواهد فهمید که چه نقشی در بازار دارد و چگونه می‌تواند سکه را به نفع خود برگرداند. تحلیل تکنیکال فیبوناچی در بورس معمولا با درصدهای 38.2، 50 و 61.8 درصد انجام می‌شود. درصدهای بیشتر تنها در صورت لزوم به کار می‌روند. این درصدها را می‌توان از طریق بستن نسبت میان جملات مختلف فیبوناچی به دست آورد.

به عنوان مثال عدد 38.2 از تقسیم یک جمله به دو جمله پس از خود تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت به دست می‌آید. البته درصد 50 به ‌طور رسمی در میان درصدهای فیبوناچی قرار ندارد. اما به دلیل کاربردی که در معاملات مختلف دارد، به عنوان یکی از درصدهای مهم در میان معامله‌گران جا افتاده است.

علت پرکاربرد بودن ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

زمانی که شما قدم به بازار بورس و سایر بازارهای مالی گذاشته و می‌خواهید تحلیل تکنیکال را آغاز کنید؛ یکی از بهترین ابزارهایی که به شما معرفی می‌شود و باید آموزش ببینید، ابزار فیبوناچی است.

احتمالا در ابتدای کار از خود می‌پرسید که تفاوت دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال با فیبوناچی چیست و چرا این دنباله ساده از اعداد تا این حد در بازار مالی و تحلیل تکنیکال محبوبیت دارد. باید بدانید که تحلیل تکنیکال فیبوناچی راهی است که با استفاده از آن می‌توانید قطعیت تصمیم‌گیری خود را بهبود ببخشید. به عبارت بهتر با استفاده درست از این ابزار، می‌توانید تا 70 درصد مطمئن شوید که روند بازار را درست پیش‌بینی کرده‌اید و در جایگاه درستی قرار گرفته‌اید. البته باید بدانید که شاید کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال برای همه افراد آسان نباشد. زیرا فرایندهای موجود در این تحلیل قدری پیچیده هستند و در صورت عدم استفاده از یک آموزش خوب و کامل، فرد نخواهد توانست از دنباله فیبوناچی به ‌درستی استفاده کند.

این ویژگی همان‌طور که می‌تواند عیب تحلیل تکنیکال فیبوناچی به‌حساب آید، حسن آن نیز هست. زیرا در این صورت تعداد افرادی که می‌دانند فیبوناچی چیست و چگونه می‌توان از آن برای پیش‌بینی روند بازار استفاده کرد، کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه شما با قرار گرفتن در این گروه می‌توانید از این ابزار قدرتمند به نفع خود استفاده کرده و تا حد زیادی از رقبای خود پیشی بگیرید.
به‌علاوه فیبوناچی می‌تواند نقاط مرجع قابل ‌اعتمادی را برای پیش‌بینی روند بازار در اختیار شما قرار دهد که به بهبود تجربه معامله‌گری شما کمک خواهد کرد.

انواع ابزارهای فیبوناچی

زمانی که فرایند آموزش تحلیل تکنیکال فیبوناچی را آغاز می‌کنید، یکی از مباحث بسیار مهم مطرح ‌شده این است که بهترین ابزار در فیبوناچی چیست و چگونه می‌توان از آن برای بررسی نمودارها و الگوهای زمانی استفاده کرد. ابزارهای فیبوناچی همان نقاط حمایت و قدرتی هستند که برای رسم آن‌ها از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. زمانی شما می‌توانید کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را درک کرده و آن را به‌ درستی به کار ببندید که با ابزارهای آن آشنا شده و بتوانید از آن‌ها به‌ درستی استفاده کنید.در بازارهای مالی از ابزارهای فیبوناچی برای تحلیل ادامه روند و بازگشت استفاده می‌شود. مهم‌ترین نکته در استفاده از ابزارهای فیبوناچی درصدها هستند.

نکته بسیار مهم در استفاده از ابزارهای فیبوناچی در بورس این است که برای تشخیص زمان درست استفاده از هر ابزار، داشتن تجربه بسیار مهم است. تجربه در کاربرد فیبوناچی به کمک شما می‌آید و به شما کمک می‌کند تا درصدها و نقاط مهم را به‌درستی تشخیص دهید.

معرفی فیبوناچی اصلاحی Fibonacci Retracement (RET)

حال باید به پاسخ این سوال که مهم‌ترین ابزار برای کار در دنیای فیبوناچی چیست برگردیم. در حال حاضر می‌توان گفت که فیبوناچی اصلاحی یا EXT یک ابزار بسیار قدرتمند این نوع تحلیل تکنیکال است. با استفاده از این ابزار می‌توانیم بهترین نقطه را برای ورود به بازار از طریق تخمین نقطه پایان یک تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت حرکت اصلاحی، پیش‌بینی کنیم.

برای به ‌کارگیری فیبوناچی اصلاحی در پیش‌بینی نقاط ورود، مهم‌ترین درصدها عبارت‌اند از: 23.6، 38.2، 50، 61.8 و 78.6 درصد. در این میان باید عدد 61.8 را به خاطر بسپارید. زیرا اینجا همان نقطه‌ای است که بیشتر حرکت‌های اصلاحی به آن ختم می‌شوند.

در پاسخ به این سوال که فلسفه استفاده از ابزار اصلاحی فیبوناچی چیست باید بگوییم که روند قیمت، در بعضی مقاطع زمانی خاص تمایل به اصلاح پیدا می‌کند. به همین دلیل زمانی که شما فیبوناچی اصلاحی را رسم می‌کنید؛ روند اصلاحی از کف و سقف تعریف ‌شده در این نمودار خارج نخواهد بود.

برای رسم فیبوناچی اصلاحی باید یک روند صعودی یا نزولی را در نظر بگیرید. واضح است که در روند صعودی، کف به سقف وصل شده و در روند نزولی، این مسئله برعکس خواهد بود. حالا باید منتظر بمانید تا سایر معامله‌گران در یکی از سطوح فیبوناچی واکنش نشان دهند.

همچنین باید همه پارامترهای حمایت و مقاومت را مورد بررسی قرار دهید. در اینجا است که درصدهای مهم فیبوناچی اصلاحی به کمک شما خواهند آمد و به شما خواهند گفت که باید بر روی چه ترازهایی تمرکز کنید. با توجه به تجربه‌ای که در کاربرد فیبوناچی در این نوع تحلیل دارید، خواهید فهمید که در چه مواقعی به کف قیمتی برخورد کرده و چگونه می‌توانید سطوح حمایت و مقاومت را به دست آورید. در هر گام از تحلیل تکنیکال فیبوناچی با استفاده از ابزار اصلاحی، باید دو نقطه را مشخص کنید که نشان‌دهنده یک حداقل و حداکثر هستند. سپس با اتصال این نقاط به یکدیگر می‌توانید سطوح مختلف را به دست آورده و فعالیت‌های خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنید.

معرفی فیبوناچی خارجی Fibonacci Extension (EXT)

در این بخش می‌خواهیم به بررسی پاسخ این سوال بپردازیم که راهکار پیش‌بینی قیمتی در نمودار فیبوناچی چیست و چگونه می‌توان آن را رسم کرد؟ به همین دلیل است که می‌خواهیم ابزار فیبوناچی خارجی یا EXP را مورد بررسی قرار داده و شما را با شیوه رسم این ابزار آشنا کنیم. با استفاده از ابزار EXP می‌توان سطوح مقاومتی جدید هر سهم را پس از گذشتن از سقف قبلی شناسایی کرد.

برای رسم این ابزار باید کف را به نقطه حداکثر در سهم قبلی متصل کرد. به این ترتیب می‌توان نقاط مقاومت جدید را شناسایی کرد. به‌علاوه می‌توان روند برعکس را برای شناسایی سطوح جدید هر سهم نیز طی کرد. به این ترتیب اگر سهم از کف قبلی خود عبور کند؛ برقراری اتصال میان نقطه حداقل به حداکثر قبلی می‌تواند سطوح جدید هر سهم را به شما نمایش دهد.

معرفی فیبوناچی انبساطی Fibonacci Expansion (EXP)

فیبوناچی انبساطی شبیه به فیبوناچی خارجی است. به عبارت بهتر می‌توان گفت که EXP یک نسخه اصلاح‌شده از EXT است. به همین دلیل روند رسم این دو ابزار تا حد زیادی به یکدیگر شباهت دارد.

یک کاربرد فیبوناچی انبساطی این است که می‌توان از آن برای به دست آوردن حالت خارجی و شناسایی نقاط مقاومتی نیز استفاده کرد. به این ترتیب می‌توان از حالت‌های خارجی به‌دست‌آمده و نقاط مقاومتی شناسایی ‌شده، در تحلیل تکنیکال فیبوناچی بهره گرفت و بیشترین فایده را از روندهای صعودی و نزولی نصیب خود کرد.

معرفی فیبوناچی پروژکشن Fibonacci Projection (PRO)

در دنیای امروز بازارهای مالی دیگری به ‌جز بورس در جهان مشغول به فعالیت هستند که هر یک بستر، سخت‌افزار و نرم‌افزار خاص خود را دارد. اما نکته جالب اینجا است که در همه آن‌ها می‌توان به اقتضای شرایط، پاسخ درخوری را برای سوال فیبوناچی چیست ارائه داد و از ابزارهای تحلیل تکنیکال فیبوناچی برای موفقیت در آن‌ها بهره گرفت. به همین دلیل است که باید با نام ابزارهای فیبوناچی در این بسترها نیز آشنا شد.

بد نیست بدانید که اگر در متاتریدر به EXP برخورد کردید؛ درواقع منظور همین فیبوناچی پروژکشن یا PRO است. این همان ابزاری است که در داینامیک تریدر به عنوان Apps شناخته می‌شود. حال که با اصطلاحات رایج برای ابزار فیبوناچی پروژکشن در پلتفرم‌های مختلف آشنا شدید، باید با شیوه رسم این ابزار نیز آشنایی پیدا کنید.

برای رسم ابزار فیبوناچی انبساطی، برخلاف دو ابزار دیگر، به سه نقطه نیاز است. نکته مهم در این کاربرد فیبوناچی این است که فرقی نمی‌کند که شما روند صعودی را انتخاب کرده‌اید یا پیگیر روند نزولی هستید؛ در هر دو صورت باید سه نقطه کف، سقف و اصلاح را در دست داشته باشید.

نکته مهم در استفاده از ابزار فیبوناچی پروژکشن این است که در بیشتر روندهای صعودی و نزولی تکرار می‌شود. همین موضوع باعث شده که به آن یک نام خاص یعنی رالی، اختصاص داده شود. در نتیجه اگر از شما سوال شد که معتبرترین ابزار فیبوناچی چیست باید در پاسخ به آن، ابزار پرو یا PRO را معرفی کنید. حال باید نقطه کف یا سقف را به عنوان نقطه شروع در نظر بگیرید. اگر از نقطه کف شروع کرده‌اید؛ باید آن را به سقف وصل کرده و برعکس! تا اینجای کار شبیه به دیگر ابزارهای فیبوناچی بود. اما نکته مهم برای استفاده از ابزار پرو در به دست آوردن نقاط خارج از بازه، مرحله سوم رسم نمودار فیبوناچی است.

در مرحله سوم باید ابزار فیبوناچی پروژکشن را تا نقطه اصلاح بسط داده و فرایند رسم نمودار را کامل کنید. پس از کامل شدن رسم نمودار، می‌توانید از تجربه‌های خود برای پیش‌بینی قیمت و به دست آوردن نقاط مقاومت، با توجه به موقعیت نقاط استفاده کنید.

معرفی فیبوناچی کمان‌ها Fibonacci arc

در این مرحله از پاسخ به سوال فیبوناچی چیست و چه ابزارهایی را در اختیار فعالان بازارهای مالی قرار می‌دهد، به معرفی ابزار فیبوناچی کمان‌ها می‌رسیم. فیبوناچی کمان‌ها یک ابزار بسیار پرکاربرد در تحلیل ترازهای اصلاحی است. در این ابزار، ترازهای اصلاحی با استفاده از کمان‌هایی نشان داده می‌شوند. از این کمان‌ها می‌توان برای مشخص کردن نقاط برگشت قیمت مشخص کرد. به همین دلیل برای رسم ابزار فیبوناچی کمان‌ها نیز باید صعودی یا نزولی بودن روند را مشخص کنید. زیرا این روند بر روی نقاط بازگشت بسیار تاثیرگذار است.

در تحلیل تکنیکال فیبوناچی برای رسم این ابزار، از دو نقطه استفاده می‌شود. این دو نقطه در واقع نقاط ابتدایی و انتهایی روند هستند. حال باید به ‌جای استفاده از سایر ابزارهای فیبوناچی برای اتصال این دو نقطه به یکدیگر، از ابزار Arcs استفاده کنید. به این ترتیب این دو نقطه با استفاده از یک کمان به هم متصل می‌شوند که می‌توانید بر اساس آن نقاط برگشت قیمت را مشخص کنید.

معرفی فیبوناچی بادبزن Fan

یکی دیگر از ابزارهای پرکاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال روندهای اصلاحی، فیبوناچی بادبزن نام دارد. با استفاده از این ابزار می‌توان از خطوط روند برای نمایش ترازهای اصلاحی استفاده کرد. در نتیجه با استفاده از این ابزار می‌توان ترازهای بازگشت قیمت را مشخص کرد. برای رسم ابزار فیبوناچی بادبزن باید ابتدا گزینه Fan را انتخاب کنید. نکته قابل ‌توجه برای کاربرد فیبوناچی بادبزن این است که این ابزار برای تکمیل فرایند رسم خود، نیاز به کندل دارد. زیرا خطوط رسم شده در ابزار فن، در واقع خطوط اتصال میان کندل‌ها در ابتدا و انتهای روند هستند.

این خط همان خطی است که روند اصلی را نشان می‌دهد. اما در نمودار فیبوناچی بادبزن، تعدادی خط دیگر با شیب کمتر وجود دارد. تحلیل موقعیت و شیب این خطوط می‌تواند به معامله‌گران در درک بهتر ترازهای بازگشتی کمک کند.

معرفی فیبوناچی کانال channel

کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تنها به همین چند نمودار ختم نمی‌شود. به عبارت بهتر می‌توان گفت که طرفداران تحلیل تکنیکال فیبوناچی، در پاسخ به سوال فیبوناچی چیست و چه کاربردی دارد، از فیبوناچی کانال به عنوان برگ برنده خود استفاده می‌کنند. فیبوناچی کانال ابزاری است که از آن برای تحلیل نمودارهای قیمتی استفاده می‌شود. این نمودارهای قیمتی در یک کانال در حال حرکت هستند. به این ترتیب می‌توان از ابزار channel در زمان شکستن کانال، برای مشخص کردن نقاط حمایت و مقاومت استفاده کرد.

دلیل پرکاربرد بودن این ابزار در تحلیل تکنیکال فیبوناچی ساده بودن آن است. ابزار کانال دارای تعدادی خط است که با قرار دادن آن‌ها بر روی نمودار قیمت، می‌توان نقاط حمایت و مقاومت را مشخص کرد. برای رسم این ابزار، سه نقطه نیاز دارید. به عبارت بهتر می‌توان گفت که ابزار کانال سه نقطه را به شما معرفی خواهد کرد. به این ترتیب شما باید از میان این سه نقطه، کف و سقف کانال را مشخص کنید. در نتیجه کار تعیین نقاط حساس برای شما بسیار راحت خواهد شد. پیش از این کار تعداد خط بر روی چارت قیمت رسم می‌شود که به خطوط کانال مشهور هستند. اما اگر بخواهید بدانید که مهم‌ترین نکته در تحلیل ابزار کانال فیبوناچی چیست باید بگوییم که به نقاط برخورد خطوط کانال و چارت قیمت، به‌ طور ویژه‌ای توجه کنید.

هرچه تعداد این نقاط برخورد بیشتر باشد، کانال قیمتی نیز از اعتبار بیشتری برخوردار است. در نتیجه می‌توان گفت که خطوط بازگشتی که ابزار فیبوناچی کانال ترسیم کرده‌اند، درست‌تر بوده و شما را به سمت بهتری سوق می‌دهند.

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بورس | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های قبلی مجله فرادرس در آموزش‌های جامعی تحت عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با بازار بورس و اصطلاحات مهم و پرکاربرد آن آشنا شدیم. همچنین، در آموزش‌های دیگر از مجموعه بورس و بازار سرمایه، مفاهیم تحلیل تکنیکال را در مطلب «آموزش تحلیل تکنیکال بورس رایگان (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» به طور مفصل بیان کردیم. اگر تازه تحلیل تکنیکال در بورس را آغاز کرده باشید، احتمالاً این پرسش برایتان پیش می‌آید که آیا ابزاری برا پیدا کردن ناحیه حمایت یا مقاومت سهم وجود دارد؟ ابزار فیبوناچی استراتژی مناسبی برای پاسخ به این پرسش است. در این آموزش، به طور خلاصه با ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال آشنا می‌شویم.

فیلم آموزش رایگان فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بورس

فیلم آموزش رایگان فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما درباره کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی

یک نسبت منحصر به فرد وجود دارد که می‌توان از آن برای توصیف نسبت همه چیز از کوچک‌ترین اجزای طبیعت مانند اتم‌ها تا پیشرفته‌ترین الگوهای موجود در جهان مانند اجسام آسمانی بسیار بزرگ استفاده کرد. طبیعت برای حفظ تعادل به این نسبت ذاتی متکی است، اما بازارهای مالی نیز با این «نسبت طلایی» منطبق هستند. در این مطلب، برخی از ابزارهای تحلیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم که برای بهره‌گیری از این الگو ارائه شده‌اند.

ریاضیدانان و دانشمندان قرن‌ها از نسبت طلایی آگاهی داشتند. نسبت طلایی برگرفته از دنباله فیبوناچی است تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت که به افتخار بنیان‌گذار ایتالیایی آن، «لئوناردو فیبوناچی» (Leonardo Fibonacci) نام‌گذاری شده است. در این دنباله، هر عدد برابر با جمع دو عدد قبلی است، یعنی دنباله ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳ و… است.

اما فارغ از این دنباله، آنچه اهمیت دارد این نکته مهم است که هرچه دنباله جلوتر می‌رود، خارج قسمت اعداد مجاور نسبت شگفت‌انگیزی دارند که تقریباً ۱٫۶۱۸ یا معکوس آن، ۰٫۶۱۸ است. این نسبت با نام‌های مختلفی از قبیل نسبت طلایی، میانگین طلایی، فی ($$\phi$$) و نسبت الهی شناخته می‌شود. اما، چرا این عدد تا مهم است؟ پاسخ این است که تقریباً همه چیز دارای خصوصیات ابعادی خاصی است که به نسبت ۱٫۶۱۸ پایبند است، بنابراین به نظر می‌رسد این عدد نقش اساسی در اجزای سازنده طبیعت داشته باشد.

احتمالاً جمله آخر به اندازه‌ای سنگین است که آن را باور نمی‌کنید. مثال ساده‌ای می‌زنیم. زنبورهای عسل را در نظر بگیرید. اگر تعداد زنبورهای ماده یک کندو را بر تعداد زنبورهای نر تقسیم کنیم، به عدد ۱٫۶۱۸ خواهیم رسید. یک مثال دیگر، گل آفتابگردان است که مارپیچ‌های خلاف جهتی از تخمه دارند که نسبت قطر هر دور مارپیچ مجاور آن‌ها ۱٫۶۱۸ است. این نسبت را می‌توان در روابط بین اجزای مختلف در سراسر طبیعت مشاهده کرد.

اما آیا نسبت طلایی در امور مالی نیز وجود دارد؟ در واقع، بازارهای مالی پایه ریاضیات کاملاً مشابهی با پدیده‌های طبیعی دارند. در ادامه، چند روش استفاده از نسبت طلایی در تأمین مالی را بررسی خواهیم کرد و نمودارهایی را نیز برای اثبات آن نشان خواهیم داد.

کاربرد ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

هنگامی که از ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود، معمولاً نسبت طلایی با سه درصدِ ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد تفسیر می‌شود. با این حال، در صورت لزوم می‌توان از ضرایب بیشتری نیز استفاده کرد؛ مانند ۲۳٫۶ درصد، ۱۶۱٫۸ درصد، ۴۲۳ درصد و غیره. علاوه بر این، چهار روش وجود دارد که می‌توان دنباله فیبوناچی را روی نمودارها اعمال کرد: اصلاح‌ها، کمان‌ها، پروانه‌‌ها و مناطق زمانی. با وجود این، بسته به نمودار مورد استفاده، ممکن است همه این روش‌ها قابل اعمال نباشند. خطوط ایجاد شده توسط این ابزار فیبوناچی تغییر روند در زمان نزدیک شدن قیمت‌ها را نشان می‌دهند.

اغلب تحلیلگران معتقدند که در صورت استفاده صحیح از ابزار فیبوناچی خواهند توانست رفتار بازار را در ۷۰ درصد موارد با موفقیت پیش‌بینی کنند، به ویژه وقتی که در پی پیش‌بینی قیمت خاصی باشند. برخی دیگر نیز معتقدند که محاسبات مربوط به این ابزارها بسیار زیاد و زمان‌بر و استفاده از آن‌ها دشوار است. شاید بزرگ‌ترین عیب روش فیبوناچی پیچیدگی نتایج برای مطالعه و متعاقباً عدم توانایی بسیاری از معامله‌گران در درک واقعی آن‌ها باشد. به عبارت دیگر، معامله‌گران نباید روی سطح فیبوناچی به عنوان سطح حمایت و مقاومت اجباری تکیه کنند. در واقع، آن‌ها می‌توانند سطوح حمایت روانی را مانند سایر روش‌های تحلیل نمودار بررسی کنند. بنابراین، سطوح فیبوناچی قاب‌ها و پنجره‌هایی هستند که تحلیلگران از آن زاویه نمودارها را بررسی می‌کنند. این قاب هیچ چیزی را پیش‌بینی نمی‌کند و تأثیری در معاملات ندارد، اما بر تصمیمات معاملاتی هزاران معامله‌گر مؤثر است.

ابزار فیبوناچی روش‌هایی جادویی نیستند، بلکه تنها به بهبود عدم قطعیت تحلیل‌ها کمک می‌کنند. بنابراین، نباید ابزار فیبوناچی را مبنایی برای تصمیمات معاملاتی در نظر گرفت. البته هنگامی که این ابزار توسط تعداد زیادی از تحلیلگران استفاده می‌شود، خود فیبوناچی می‌تواند یک عامل بسیار مهم در تأثیرگذاری بر بازار باشد. اغلب اوقات، فیبوناچی به دلیل اثر متوالی ناشی از تعدد معامله‌گران موجب ایجاد سطوح حمایت و مقاومت مصنوعی می‌شود.

برای آشنایی با تحلیل تکنیکال، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی را مشاهده کنید. لینک این آموزش در ادامه آورده شده است.

برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی + اینجا کلیک کنید.

اصلاح فیبوناچی

سطوح اصلاح فیبوناچی (Fibonacci Retracement) مجموعه خطوط افقی هستند که نشان می‌دهند در چه موقعیتی حمایت و مقاومت رخ می‌دهد. این سطوح بر اساس اعداد فیبوناچی رسم می‌شوند. بدین صورت که هر سطح با یک درصد مشخص می‌شود. این درصدها نسبت به یک قیمت اولیه مشخص می‌شوند. سطوح فیبوناچی اصلاحی ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۶۱٫۸ درصد و ۷۸٫۶ درصد هستند. البته از ۵۰ درصد نیز استفاده می‌شود که به طور رسمی نسبت فیبوناچی نیست.

این سطوح اصلاح نسبت به نقاط سقف و تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت کف نمودار محاسبه می‌شود. بدین منظور، پنج خط ترسیم می‌شود: خط اول در ۱۰۰ درصد (بالاترین نقطه نمودار)، خط دوم در ۶۱٫۸ درصد، خط سوم در ۵۰ درصد، خط چهارم در ۳۸٫۲ درصد و و خط آخر در ۰ درصد (پایین‌ترین نقطه نمودار). طبق این تحلیل، پس از یک حرکت قیمتی قابل توجه بالا به پایین یا برعکس، سطح حمایت و مقاومت جدید اغلب در این خطوط واقع شده یا در نزدیکی آن‌ها قرار دارد.

کمان فیبوناچی

کمان‌های فیبوناچی (Fibonacci Arc) نقاط حمایت و مقاومت بالقوه تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت را نشان می‌دهند. کمان‌ها هم به قیمت و هم زمان بستگی دارند، به طوری که هرچه کمان‌ها عریض‌تر شوند، خط پایه طولانی‌تر می‌شود و هرچه کمان نازک شود، خط پایه کوتاه‌تر است. کمان‌های فیبوناچی به طور معمول برای اتصال دو نقطه قابل توجه قیمتی، مانند نوسان استفاده می‌شود.

یافتن سقف و کف نمودار، اولین قدم برای تشکیل کمان‌های فیبوناچی است. در ادامه، با یک حرکت پرگاری، سه خط منحنی با فاصله ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد از نقطه مورد نظر ترسیم می‌شوند. این خطوط سطح حمایت و مقاومت و همچنین محدوده معاملات را پیش‌بینی می‌کنند. البته سطوح دیگری را نیز می‌توان رسم کرد.

بسیاری از نرم‌افزارهای رسم نمودار، سه سطح ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد را به صورت پیش‌فرض دارند. کمان‌های فیبوناچی نیم‌دایره‌هایی هستند که در صورت تمایل می‌توان آن‌ها را با دایره‌های کامل نیز نشان داد.

بادبزن فیبوناچی

بادبزن‌ فیبوناچی (Fibonacci Fan) مجموعه‌ای از خطوط روندها است که با استفاده از سطوح اصلاح فیبوناچی رسم می‌شود. برای رسم این خطوط، تحلیلگر یک روند صعودی را ترسیم می‌کند که معمولاً قیمت‌های پایین و بالای سهم را در یک دوره زمانی مشخص پوشش می‌دهد. برای رسیدن به سطوح اصلاح، تحلیلگر اختلاف قیمت را در قیمت کف و سقف با نسبت‌های تعیین شده توسط سری فیبوناچی (معمولاً ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد) تقسیم می‌کند. خطوطی که با اتصال نقطه شروع خط روند پایه و هر سطح اصلاح شده ایجاد می‌شوند، بادبزن فیبوناچی را تشکیل می‌دهند.

تحلیلگران از خطوط بادبزن فیبوناچی برای پیش‌بینی نقاط اصلی مقاومت یا حمایتی استفاده می‌کنند که انتظار می رود روند قیمت‌ها معکوس شود. هنگامی که یک معامله‌گر الگوها را در نمودار مشخص کرد، می‌تواند از این الگوهای برای پیش‌بینی حرکت آینده قیمت و سطح حمایت و مقاومت در آینده استفاده کند. تحلیلگران از پیش‌بینی‌ها برای زمان انجام معاملات خود استفاده می‌کنند.

نواحی زمانی فیبوناچی

نواحی زمانی فیبوناچی خطوطی عمودی هستند که مناطق بالقوه‌ای را نشان می‌دهند که در آن‌ها نوسان زیاد، کم یا معکوس رخ می‌دهد. نواحی زمانی فیبوناچی یک شاخص تکنیکال مبتنی بر زمان است. شاخص معمولاً با نوسان زیاد یا پایین نوسان در نمودار شروع می شود.

نواحی زمانی فیبوناچی نسبت به زمان اولیه انتخاب می‌شوند. فرض کنید تاریخ شروع اول اردیبهشت انتخاب شده باشد، این تاریخ را (۰) قرار می‌دهیم. اولین خط عمودی نواحی زمانی فیبوناچی در روز معاملاتی بعدی (۱) ظاهر می‌شود، خط بعدی دو روز بعد (۲)، سپس سه روز بعد (۳)، سپس پنج روز بعد (۵)، سپس هشت روز بعد (۸) و… .

شناسایی نقطه شروع مناسب یک عامل مهم در استفاده از نواحی زمانی فیبوناچی است. تاریخ یا دوره انتخاب شده نسبتاً مهم است و باید یک نقطه سقف یا کف را نشان دهد.

فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی

برای آشنایی با تحلیل تکنیکال، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی را مشاهده کنید. در این آموزش ۱۱ ساعت و ۴۴ دقیقه‌ای، مطالب در ۱۲ درس گردآوری شده‌اند. در درس اول فلسفه تحلیل تکنیکال ارائه شده است. انواع نمودارها و کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال، موضوع درس دوم است. در درس سوم، مفاهیم پایه و اساسی ارائه شده است. در دروس پنجم و ششم به الگوهای مهم برگشتی و الگوهای ادامه دهنده ارائه شده‌اند. میانگین متحرک نیز از مباحثی است که به طور مفصل در درس هفتم درباره آن بحث شده است. نمودارهای شمعی ژاپنی و ابزار فیبوناچی که در این آموزش با آن‌ها آشنا شدیم نیز از ابزارهای مهم بررسی بازار هستند که در دروس هشتم و نهم ارائه شده‌اند. سه درس پایانی این آموزش نیز استراتژی‌های متداول معاملاتی، مدیریت سرمایه در معاملات و مباحث تکمیلی تحلیل تکنیکال هستند.

• برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی+ اینجا کلیک کنید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

تحلیل فیبوناچی چیست؟ آشنایی و معرفی نسبت های فیبوناچی

قبل از اینکه راجب چیستی تحلیل فیبوناچی صحبت کنیم بهتر است اول به این سوال پاسخ دهیم که “فیبوناچی کیست؟” لئوناردو پیسانو یا لئوناردو فیبوناچی یکی از معروف ترین ریاضی دانان قرون وسطی بوده که کتاب Liber Abaci (کتاب محاسبات) را در سال ۱۲۰۲ پس از میلاد به نگارش در آورده است. او در این کتاب در مورد مطالب مختلفی از قبیل نحوه تبدیل ارزها به یکدیگر، اندازه گیری های تجاری، محاسبه سود و بهره، و تعدادی از معادلات ریاضی و هندسی سخن گفته است. با این حال دو مورد از این مباحث بیش از سایر آنها در دنیای امروز مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با ارزمارکت همراه باشید.

مورد اول در بخش های ابتدایی کتاب وی نگارش شده که در مورد مزیت های استفاده از سیستم اعداد عربی است. در آن زمان تاثیر امپراطوری از بین رفته روم همچنان زیاد بود و اکثر شهروندان اروپایی ترجیح می دادند که از اعداد رومی استفاده کنند. اما فیبوناچی در این کتاب مباحثی قدرتمند، موثر و قابل درک در مورد استفاده سیستم اعداد عربی ارائه داد. از آن زمان تا به حال این سیستم اعداد جایگاه محکمی در اروپا پیدا کرد و به سرعت در تمام دنیا گسترش یافت. این سیستم آنقدر قدرتمند بود که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بخش دوم این کتاب که امروزه همچنان مورد استفاده قرار می گیرد در مورد دنباله فیبوناچی است. دنباله فیبوناچی به مجموعه ای از اعداد گفته می شود که هر عدد این مجموعه برابر است با مجموع دو عدد پیش از خودش.

دنباله فیبوناچی :

همانطور که می بینید باید از دو عدد بنیادین ۰ و ۱ استفاده کنیم. سپس ۰ را با ۱ جمع می کنیم تا عدد بعدی این توالی را به دست آوریم که برابر می شود با ۱. سپس این عدد را با عدد پیشین جمع می کنیم تا عدد بعدی توالی را حساب کنیم. اگر این روند را ادامه دهیم الگوی زیر را مشاهده خواهیم نمود:

۱+۱=۲;
۱+۲=۳;
۲+۳=۵;
۳+۵=۸;
۵+۸=۱۳;
۸+۱۳=۲۱;
۱۳+۲۱=۳۴;
۲۱+۳۴=۵۵;
. . .

دنباله فیبوناچی در مبحث امروز ما اهمیت بالایی دارد، زیرا ما برای محاسبه نسبت فیبوناچی به این اعداد نیاز داریم. بدون دنباله فیبوناچی نسبت فیبوناچی هم وجود نخواهد داشت.

نسبت فیبوناچی چگونه ایجاد می شود؟

با پیدایش اینترنت اطلاعات نادرست زیادی در مورد مقادیر سازنده نسبت فیبوناچی در آن پخش شد. افزایش تحلیل فیبوناچی، به ویژه در حوزه تجارت، سبب ایجاد تعاریف نادرستی در این مورد شد. حال با هم می بینیم که نسبت فیبوناچی چیست، چگونه ایجاد می شود، و چند مثال از مواردی که نسبت فیبوناچی نیستند را هم به شما نشان خواهیم داد.

نسبت های فیبوناچی

ریاضیات به کار رفته در پشت نسبت های فیبوناچی نسبتا ساده هستند. تنها کاری که باید کرد این است که اعداد دنباله فیبوناچی را برگرفته و یک الگوی تقسیم را بر آنان اعمال کنیم. برای مثال یکی از اعداد دنباله را انتخاب کنید و آن را به عدد بعدی تقسیم کنید.

۰ ÷ ۱ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۱ ÷ ۲ = ۰.۵
۲ ÷ ۳ = ۰.۶۷
۳ ÷ ۵ = ۰.۶
۵ ÷ ۸ = ۰.۶۲۵
۸ ÷ ۱۳ = ۰.۶۱۵
۱۳ ÷ ۲۱ = ۰.۶۱۹
۲۱ ÷ ۳۴ = ۰.۶۱۸
۳۴ ÷ ۵۵ = ۰.۶۱۸
۵۵ ÷ ۸۹ = ۰.۶۱۸

الگوی شکل گرفته را مشاهده می کنید؟ با تقسیم ۲۱ بر ۳۴ و ادامه ی این دنباله به همین شکل شما تا ابد عدد ۰.۶۱۸ را به دست خواهید آورد.

این کار را می توان با سایر اعداد دنباله نیز انجام داد. برای مثال با انتخاب یک عدد در دنباله و تقسیم آن بر عدد پیشین یک الگوی مشابه دیگر خواهیم دید.

۱ ÷ ۰ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۲ ÷ ۱ = ۲
۳ ÷ ۲ = ۱.۵
۵ ÷ ۳ = ۱.۶۷
۸ ÷ ۵ = ۱.۶
۱۳ ÷ ۸ = ۱.۶۲۵
۲۱ ÷ ۱۳ = ۱.۶۱۵
۳۴ ÷ ۲۱ = ۱.۶۱۹
۵۵ ÷ ۳۴ = ۱.۶۱۸
۸۹ ÷ ۵۵ = ۱.۶۱۸
۱۴۴ ÷ ۸۹ = ۱.۶۱۸

در اینجا می بینید که الگویی دیگر از این اعداد به وجود آمده است. حالا ۱.۶۱۸ به دست می آید که از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه به آن نسبت طلایی، عدد طلایی، یا نسبت الهی می گویند که می توان چندین صفحه در مورد این مقدار توضیح داد.

در ادامه مثال هایی می بینید که با انتخاب اعداد فیبوناچی و تقسیم آنها بر الگویی از سایر اعداد این دنباله شکل گرفته اند.

۳ دلیل استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

• یافتن سطوح حمایت و مقاومت
• تعیین حد ضرر
• پیدا کردن روند نزولی و صعودی قیمت

موارد استفاده فیبوناچی در بازار بورس

حالا که با مفهوم کلی اعداد فیبوناچی و موارد استفاده آن آشنا شدید، قصد داریم به اهمیتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. در واقع شما عزیزان می توانید از سری فیبوناچی و نسبت ‌های آن در بازار بورس و به منظور پیش ‌بینی روند قیمتی سهم استفاده نمایید. شایان ذکر است که تحلیلگران بعد از بررسی نمودارهای قیمت سهام و روند آن ‌ها، به وجود ارتباط میان نسبت ‌های فیبوناچی و نمودارها پی بردند.

نسبت‌ های فیبوناچی را می ‌توان با نقاط حائز اهمیت در روندها مطابقت داد تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت و به سطوح مقاومت و حمایت دسترسی پیدا کرد و در ادامه هم می توان به وسیله این سطوح، نقاط ورود و خروج به یک سهم را پیدا کرد و از آن ها برای شناسایی بهترین زمان خرید و یا فروش یک سهم استفاده کرد. البته این را هم در نظر داشته باشید که در طول زمان ابزارهای فیبوناچی بسیاری برای تحلیل نمودارها و نقاط بازگشت معرفی شده اند که بیانگر محدوده ‌های حمایت و مقاومت می باشند و با شیوه های مختلفی ترسیم می شوند.

این سطوح بازگشتی، مثل حمایت و مقاومت‌ های پیشین که تنها قیمتی خاص را نقطه حساس می دانست، نیستند و قادرند در کنار قیمتی خاص، یک منحنی روی نمودار، خطی مورب یا زمان خاصی را به ‌عنوان نقاط حساس حمایت و مقاومت تعریف نمایند که واقعا بی نظیر و پرکاربرد است. فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … از مواردی به حساب می آید که از طریق آن ‌ها می ‌توان روند آتی قیمت سهم را پیش بینی کرد.

دلیل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات

• سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را ایجاد می کند، پس در صورت استفاده صحیح، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری خواهد کرد.
• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می روند.
• سطوح فیبوناچی اعداد هندسی اند، پس سطوح گسترش و اصلاحی پس از رسم چشم ‌نواز به نظر خواهند آمد.

مهم ترین سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

• ۱۶۱٫۸ درصد
• ۶۱٫۸ درصد
• ۳۸٫۲ درصد

فرق بین سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی

سطوح اصلاحی فیبوناچی، نشان دهنده سطوح کمتر از ۱۰۰ درصد یک موج قیمتی اند و این در حالی است که سطوح گسترش، سطوح بالاتر از ۱۰۰ درصد را هم برای ما به نمایش در خواهند آورد. سطوح فیبوناچی تحت عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی قابلیت استفاده خواهند داشت، از این سطوح تحت عنوان ابزاری به منظور تعیین هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.

شیوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

وقتی که سهامی روند قوی را در یک جهت داشته باشد، بر این باوریم که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی است (۷۶٫۴، ۶۱٫۸، ۳۸٫۲، و ۲۳٫۶). بعضی مدل ها ۵۰ درصد را نیز اعمال می کنند. برای مثال، چنانچه سهمی از ۱۰۰۰ تومان به ۱۱۰۰ تومان برسد، انتظار خواهد رفت که پولبک آن حدود ۲۳ تومان، ۳۸ تومان، ۵۰ تومان، ۶۲ سنت، یا ۷۶ تومان باشد.

جالب است بدانید که در اوایل یا اواخر روند ها، وقتی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، این احتمال وجود دارد که اصلاح‌ هایی با درصد بالاتر هم دیده شود. به عنوان مثال وقتی دو روند نزولی بین ۶۱٫۸ درصد و ۳۸٫۲ درصد وجود داشته باشد، این نمونه ‌ای از اصلاح فیبوناچی است. طبق این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام به حساب می آید.

چنانچه استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت در نظر می گیرد، سطح فیبوناچی به تایید این سیگنال کمک شایانی خواهد داشت. سطوح فیبوناچی همین طور سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت‌ های معاملاتی کاملا هوشیار باشید، برای شما به تصویر خواهند کشید. گفتنی است که در واقع استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و این امکان وجود دارد که دو فرد به شیوه ‌ای مختلف آن را تعبیر نمایند.

می توان گفت که چندین و چند نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی در دسترس است، پس تمامی افراد ۲ نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نخواهند کرد. دو نقطه ‌ای که شما وصل می کنید، امکان دارد آن ۲ نقطه ‌ای که دیگران متصل می ‌کنند، نباشد. به منظور جبران این موضوع، سطوح اصلاحی را روی تمام موج ‌های برجسته قیمت رسم نمایید و در ادامه ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می گیرد، امکان دارد این منطقه یک منطقه قیمتی با اهمیت محسوب شود.

آشنایی با مفهوم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

به دست آوردن سود، هدف اصلی سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه می‌باشد. ورود به سهم و خرید آن در پایین‌ترین قیمت ممکن و همچنین خروج از سهم و فروش آن در قیمت‌های بالا یکی از مواردی است که سرمایه‌گذاران همیشه به دنبال آن بوده‌اند. در این میان ابزارهای تکنیکی مختلف و متعددی وجود دارند که نقش مهمی در یافتن زمان مناسب برای معامله و پیش‌بینی قیمت سهام دارند. یکی از این ابزارهای مهم که می‌توان از آن به عنوان یک ابزار کمکی در تحلیل تکنیکال استفاده کرد، «فیبوناچی» می‌باشد. افرادی که از دانش ریاضیاتی خوبی برخوردار هستند، تا کنون نام فیبوناچی و سری معروف آن به گوششان خورده است. این سری اعداد در علوم مالی و اقتصاد کاربرد فراوانی دارند. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ به معرفی مفهوم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بررسی کاربرد ابزارهای آن‌ در بازارهای مالی می‌پردازیم.

دنباله فیبوناچی چیست؟

دنباله فیبوناچی چگونه است؟

برای استفاده از درصدها و ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال باید قبل از هر چیزی با دنباله‌ی فیبوناچی آشنایی داشته باشید. این دنباله شامل اعدادی به شرح زیر می‌باشد:

۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, …

همان‌طور که می‌بینید، این دنباله به این صورت شکل می‌گیرد که بعد از عدد ۱، هر عدد از مجموع دو عدد قبلی خودش تشکیل می‌شود. بنابراین فرمول فیبوناچی را می توان به صورت فرمول زیر خلاصه کرد:

به دست آوردن نسبتهای مهم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

در علم تحلیل تکنیکال نیز با استفاده از دنباله فیبوناچی به یک سری نسبت‌های مهم می‌رسیم که از آن نسبت‌ها در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنیم. در این بخش نحوه‌ی به دست آوردن نسبت‌های مهم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را آورده‌ایم:

• اگر هر عدد را تقسیم بر عدد بعد از خودش کنید (از جمله‌ی سیزدهم به بعد) به عدد ثابت ۰.۶۱۸ می‌رسیم. این عدد را به عنوان نسبت اول در نظر می‌گیریم.
• اگر هر عدد را تقسیم بر دو عدد بعد از خودش نمایید، به عدد ثابت ۰.۳۸۲ دست پیدا می‌کنیم. این عدد را به‌عنوان دومین نسبت مهم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال در نظر می‌گیریم.
• اگر هر عدد را تقسیم بر سه عدد بعد از خودش نمایید، به عدد ثابت ۰.۲۳۶ می‌رسیم. این عدد سومین نسبت مهم فیبوناچی است که از آن در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنیم.
• اگر هر عدد را تقسیم بر عدد ماقبل خودش نمایید (۸۹ تقسیم بر ۵۵)، به عدد ۰.۶۱۸ می‌رسیم که به آن «نسبت طلایی» گفته می‌شود.

نکاتی در رابطه با نسبت‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

بیان مواردی در خصوص نسبت‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

• دقت داشته باشید که نسبت‌های ۰%، ۵۰%، ۱۰۰% و ۲۰۰% جزو اعداد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال نیستند، اما با این حال توسط برخی معامله‌گران استفاده می‌شوند.
• معامله‌گرها اعتقاد دارند که قیمت‌ها به سطح ۵۰ درصد واکنش خوبی نشان می‌دهند، به همین دلیل است که اغلب دیده می‌شود که عدد ۵۰ نیز در این ابزار گنجانده شده است.
• ۱۶۱٫۸%، ۶۱٫۸% و ۳۸٫۲% از مهم‌ترین سطوح فیبوناچی هستند که توسط تحلیل‌گران علم تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پیش‌بینی قیمت با کمک سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

چگونه با کمک سطوح فیبوناچی می توان قیمت را پیش بینی کرد

اگر مطابق تصویر یک حرکت صعودی از نقطه‌ی (A) به نقاط (B)، (C)، (D)، (E) و (F) داشته باشیم و سپس این روند صعودی به انتهای خودش برسد و قیمت‌ها شروع به اصلاح و ریزش نماید، چنانچه رشد قیمت از A تا F را ۱۰۰٪ در نظر بگیریم، نسبت‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال که در بخش قبلی راجع به آن‌ها صحبت کردیم، بعد از این ریزش به عنوان سطوح حمایتی عمل خواهند کرد. به‌عنوان مثال اگر از A تا F به میزان ۱۰۰ تومان افزایش قیمت داشته باشیم، به همان نسبت بعد از اصلاح حمایت‌ها (خط‌های سبزرنگ) را پشت سر هم خواهیم داشت. با هم‌پوشانی تمامی این سطوح حمایتی با حمایت‌های دیگر(در ابزارهای مختلف دیگر شامل الگوها و حمایت و مقاومت خط روندها و …)، می‌توانیم سطوح حمایتی فیبوناچی که اعتبار بیش‌تری دارند را کشف نماییم و منتظر باشیم که قیمت نسبت به آن سطوح واکنش نشان دهد.

نکته: دقیقاً برعکس این موضوع نیز در انتهای یک روند نزولی وجود دارد و مقاومت‌های پیش رو را می‌توان به این ترتیب تشخیص داد و اعتبار آن‌ها را سنجید. از این سطوح حمایتی و مقاومتی می‌توان به عنوان ابزاری برای مشخص کردن هدف قیمتی استفاده کرد.

ابزارهای فیبوناچی و کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال

ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بازارهای مالی، روشی برای تحلیل بازگشت یا ادامه‌ی روند می‌باشند. به بیان دیگر فیبوناچی‌ها نقاط حمایتی و مقاومتی هستند که با کمک طیف گسترده‌ای از ابزارها و روش‌های گوناگون رسم می‌شوند. در استفاده از این ابزارهای مختلف، نسبت‌های فیبوناچی که راجع به آن‌ها صحبت شد از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند. برخی از ابزارهای فیبوناچی به شرح زیر می‌باشند:

۱. فیبوناچی اصلاحی (RET)Fibonacci Retracement : می‌توان گفت که یکی از مهمترین ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال است. با کمک فیبوناچی اصلاحی می‌توانیم درصدهای احتمالی برای پایان یک حرکت اصلاحی را تخمین زده و نقاط ورود مناسبی را به دست آوریم.

۲. فیبوناچی خارجی (EXT)Fibonacci Extension : برای پیش‌بینی سطوح قیمتی بیش از ۱۰۰ درصد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۳. فیبوناچی انبساطی (EXP)Fibonacci Expansion : فیبوناچی‌ گسترشی یا انبساطی ابزاری است که ‌معامله‌گران از ‌آن‌ برای مشخص کردن اهداف قیمتی و یا تخمین میزان حرکت قیمت پس از یک بازگشت و یا ‌‌‌پولبک قیمتی استفاده می‌کنند.

۴. فیبوناچی پروژكشن (PRO)Fibonacci Projection : فیبوناچی پروجکشن یا به اختصار فیبوناچی Pro ابزاری است که نقاط بازگشت بیش از ۱۰۰ درصد هر موج را نشان می دهد.

۵. فیبوناچی کمان‌‌ها Fibonacci arcs : این ابزار، تراز‌های اصلاحی را به صورت کمان نمایش می‌دهد.

۶. فیبوناچی باد‌بزن Fan : این ابزار فیبوناچی تراز‌های اصلاحی را به شکل خطوط روند نمایش می‌دهد.

۷. فیبوناچی کانال Channel : کاربرد این ابزار در تحلیل نمودار‌های قیمتی که داخل یک کانال هستند، می‌باشد هنگام شکست کانال، می‌‌توان به سادگی نقاط حمایت و مقاومت پیش ‌روی چارت قیمت را بر اساس خطوط ابزار Channel مشخص‌کرد.

برای آشنایی بیش‌تر با ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها روی نمودارهای قیمتی به سبک معامله‌گران حرفه‌ای، می‌توانید ویدیوی آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده کنید.

علت محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات چیست؟

به چه دلیل تحلیل فیبوناچی در معاملات بورسی محبوبیت دارد؟

گفتیم که سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این سطوح به عنوان ابزاری برای مشخص کردن اهداف قیمتی نیز می‌توان استفاده کرد. موارد زیر از جمله دلایل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات می‌باشند:

• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، به‌عنوان سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می‌آیند.
• سطوح فیبوناچی، نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌آورند که اگر از آن‌ها درست استفاده شود، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌کنند.
• از آن‌جایی که سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ به به معرفی مفهوم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بررسی کاربرد ابزارهای آن در بازار بورس و دیگر بازارهای مالی پرداختیم. با استفاده از این ابزار کاربردی و مهم در کنار دیگر ابزارهای تکنیکی قادر خواهید بود تا حرکت قیمت‌ها را زیر نظر بگیرید و راحت‌تر آینده‌ی بازار را پیش‌بینی کنید. سلسله آموزش‌های تحلیل تکنیکال در سامانه به مرور تکمیل خواهند شد. عزیزانی که این دوره‌های آموزشی را دنبال می‌کنند، با یادگیری مفاهیم بیشتر به زودی می‌توانند برای ورود و خروج به موقع در سهام خود بهتر از همیشه تصمیم‌گیری نمایند. چراغ ، به عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان و ارائه‌ی نکات مهم آموزشی در زمینه‌ی بورس به شما برای سرمایه‌گذاری صحیح و سودآور در این بازار کمک نماید.

کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

همان طور که در مقاله « ابزارهای کاربردی در تحلیل تکنیکال کدامند؟ (بخش اول) » توضیح دادیم، فیبوناچی شکل محبوبی از تحلیل تکنیکال است که توسط معامله‌گران به منظور پیش‌بینی قیمت‌های بالقوه آینده در بازارهای مالی استفاده می‌شود. در صورت استفاده صحیح، فیبوناچی می‌تواند به معامله گران کمک کند تا سطوح حمایت و مقاومت آتی را بر اساس رفتار قیمت در گذشته شناسایی کنند.

مهم است که به یاد داشته باشید که خطوط فیبوناچی یک ابزار تأیید هستند. به همین دلیل، این اندیکاتور به بهترین وجه در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند خطوط روند، حجم، MACD و میانگین متحرک استفاده می‌شود. به طور کلی، هر چه تعداد اندیکاتورهای تایید کننده بیشتر باشد، سیگنال معاملاتی قوی‌تر خواهد بود.

معرفی اعداد فیبوناچی

لئوناردو فیبوناچی ریاضیدانی بود که در سال 1170 پس از میلاد متولد شد. از کار او دنباله اعداد فیبوناچی و همچنین نسبت طلایی فیبوناچی معروف بدست آمده است. دنباله فیبوناچی مجموعه‌ای از اعداد است که عدد بعدی برابر مجموع دو عدد قبلی است. دنباله 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144 و . دنباله اعداد فیبوناچی است.

این دنباله بر اساس نرخ تولیدمثل تئوری دو خرگوش و رشد جمعیت بعدی در صورت ادامه تولیدمثل نسل‌های بعدی است. در نگاه اول، ممکن است تا حدودی گیج‌کننده به نظر برسد که بین یک ریاضیدان قرن دوازدهم، سرعت تولیدمثل خرگوش ها و پیش‌بینی جهت آینده بازارهای مالی با استفاده از تحلیل تکنیکال، ارتباط وجود دارد. بنابراین، چرا این سری از اعداد برای معامله گران مهم است؟

نسبت طلایی فیبوناچی

ایده اصلی روی نسبت بین اعداد در دنباله است. این مهم‌ترین بخش کار فیبوناچی در نظر گرفته می‌شود. هر چه از جملات اولیه دنباله دور می‌شویم، هر عددی در مجموعه، تقسیم بر عدد قبلی به ما 1.618 را می‌دهد. این عدد به نسبت طلایی فیبوناچی معروف است. نمونه‌های زیادی در طبیعت وجود دارد که به این نسبت (یا معکوس عدد، 0.618) پایبند هستند. به نظر می‌رسد که این نسبت نقش مهمی در اجزای سازنده همه چیز، در اطراف ما داشته است

به عنوان مثال، اگر تعداد زنبورهای ماده را بر زنبورهای نر موجود در کندو تقسیم کنید، 1.618 به عنوان پاسخ به دست می‌آید. برای آفتابگردان، هر دانه جدید 0.618 دور از دانه آخر است. اعداد فیبوناچی در مورد انسان‌ها نیز صدق می‌کند. نمونه‌های زیادی از این نسبت طلایی در رابطه با بدن ما وجود دارد: یک مثال نسبت طول ساعد شما به دست است، که 1.618 است.

مثال نسبت طلایی فیبوناچی

در بازارهای مالی، نسبت طلایی فیبوناچی دارای پایه ریاضی مشابه پدیده‌های طبیعی است که در بالا ذکر شد. وقتی معامله‌گران از نسبت طلایی در تحلیل تکنیکال خود استفاده می‌کنند، این نسبت معمولاً با سه درصد نسبت دیگر به کار برده می‌شود: 38.2% (اغلب به 38%)، 50% و 61.8% (معمولاً به 62% گرد می‌شود). با این اوصاف، معامله‌گران می‌توانند در مواقع لزوم از مضرب‌های بیشتری مانند: 23.6، 161.8 درصد و غیره استفاده کنند.

نسبت 38.2% با تقسیم یک عدد در سری بر دو عدد قبل‌تر از خودش بدست می‌آید. برای مثال 21 تقسیم بر 55 برابر با 0.382 است. نسبت 23.6% برابر تقسیم یک عدد در سری بر سه عدد قبل از خودش است. برای مثال، 8 تقسیم بر 34 برابر با 0.235 است.

سطوح اصلاح فیبوناچی

استدلال پیروان فیبوناچی این است: اگر موارد بسیاری از طبیعت و جهان از این نسبت‌های فیبوناچی تشکیل شده باشد، مطمئناً همین امر در مورد بازارها نیز صدق می‌کند. مثلاً فرض کنید قیمت یک سهم افزایش یافته است و مانند همه بازارها و سهم‌ها، قیمت در یک خط مستقیم حرکت نمی‌کند و شروع به ریزش می‌کند. معامله‌گران به نسبت‌های فیبوناچی نگاه می‌کنند تا بفهمند کجا ممکن است سقوط متوقف شود و بازار صعود قبلی خود را از سر بگیرد.

سطوح اصلاحی فیبوناچی اغلب نقاط برگشتی را با دقت شگفت انگیزی مشخص می‌کنند. سطوح اصلاحی ابزار قدرتمندی است که می‌تواند در تمام بازه‌های زمانی از جمله معاملات روزانه و سرمایه‌گذاری بلندمدت اعمال شود. اعداد فیبوناچی همچنین نقش مهمی در شناسایی و شمارش امواج الیوت، به عنوان یک ابزار تحلیل تکنیکال که برای شناسایی چرخه‌های بازار استفاده می‌شود، بازی می‌کنند. این ابزار را می‌توان در بسیاری از انوع دارایی‌های مختلف، مانند ارز، سهام، کالاها و شاخص ها استفاده کرد.

دنباله فیبوناچی چیست؟

نسبت طلایی 1.618 (عدد جادویی) به سه درصد تبدیل می شود: 23.6٪، 38.2٪ و 61.8٪. این سه درصد محبوب‌ترین نسبت‌های فیبوناچی هستند، اگرچه برخی از معامله گران به سطوح 50٪ و 76.4٪ نیز نگاه می کنند. 50٪ یک عدد فیبوناچی نیست، اما ثابت شده است که این نسبت به طور کلی در هنگام شناسایی اصلاح یک حرکت قیمت اولیه یا ثانویه پرکاربرد است. در حال حاضر، ما بر روی 50٪ و دو درصد فیبوناچی محبوب تر 38.2٪ و 61.8٪ تمرکز می کنیم.

حمایت و مقاومت فیبوناچی

سطوح فیبوناچی عمدتا برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت استفاده می‌شود. هنگامی که یک اوراق بهادار روند صعودی یا نزولی دارد، معمولا قبل از ادامه روند، اندکی عقب می‌نشیند. اغلب، به سطح فیبوناچی اصلاحی کلیدی مانند 38.2٪ یا 61.8٪ باز می‌گردد. این سطوح سیگنال‌هایی را برای معامله‌گران به منظور ورود به موقعیت‌های جدید در جهت روند اصلی ارائه می‌دهد.

مثال‌هایی از فیبوناچی

به عنوان نمونه در شکل زیر نمودار قیمت یک سهم را مشاهده می‌کنید که در یک موج صعودی دچار اصلاح شده است و تا خط حمایت 38.2 اصلاح داشته است و مجددا از این سطح حرکت رو به بالا انجام داده است. همانطور که مشاهده می‌کنید، نسبت 38.2 نقش حمایتی قوی داشته است و قیمت تا چهار بار لمس این سطح مجددا صعود داشته است.

در شکل زیر نیز یک حرکت صعودی انجام شده است و بعد از آن بازار وارد فاز اصلاحی شده است. همانطور که مشاهده می‌کنید تاثیر دنباله فیبوناچی بر حرکت قیمت قیمت در سه نقطه نشان داده شده به خوبی به سطوح فیبوناچی واکنش نشان داده است. لذا می‌توان نتیجه گرفت سطوح مربوط به نسبت‌های فیبوناچی خطوط حمایت و مقاومت معتبری دارند.

بهترین استراتژی های معاملاتی فیبوناچی

خطوط اصلاح فیبوناچی اغلب به عنوان بخشی از استراتژی‌های معاملاتی روند استفاده می‌شود. اگر اصلاحی در یک روند انجام می‌شود، می‌توانید از سطوح فیبوناچی برای قرار دادن معامله در جهت روند اصلی استفاده کنید. ایده این است که احتمال بیشتری وجود دارد که قیمت اوراق بهادار از سطح فیبوناچی در جهت روند اولیه بازگردد.

اگر معامله‌گر بخواهد اوراق بهادار خاصی بخرد اما روند صعودی اخیر را از دست داده باشد، سطوح فیبوناچی می‌تواند مفید باشد. در این شرایط می‌توانید منتظر عقب‌نشینی و اصلاح بازار باشید. با ترسیم نسبت های فیبوناچی مانند 61.8٪، 38.2٪ و 23.6٪ در نمودار، معامله گران سطوح اصلاحی احتمالی را شناسایی کرده و موقعیت‌های معاملاتی بالقوه را شناسایی می‌کنند.

سطوح فیبوناچی را می توان در بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی مختلف استفاده کرد، مانند موارد زیر:

ترکیب خطوط اصلاح فیبوناچی با اندیکاتور MACD: این استراتژی به دنبال برخورد دو خط از اندیکاتور MACD است، در زمانی که قیمت اوراق بهادار به سطح مهم فیبوناچی می‌رسد. وقتی این اتفاق می‌افتد، می‌توان یک موقعیت معاملاتی را در جهت روند در نظر گرفت.

ترکیب سطوح فیبوناچی با اندیکاتور Stochastic: این اندیکاتور دو خطی می‌تواند به شناسایی سطوح خرید و فروش کمک فراوانی کند. هنگامی که قیمت به یک سطح مهم فیبوناچی می‌رسد، استراتژی به دنبال سیگنالهای کلیدی از اندیکاتور Stochastic است. این دو سیگنال با هم نشانگر فرصتی برای شروع یک معامله جدید است.

سطوح اصلاح فیبوناچی را می‌توان در چندین تایم فریم (بازه‌های زمانی) استفاده کرد، اما در تایم فریم‌های طولانی‌تر به عنوان دقیق‌ترین سطوح در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، اصلاح 38% در نمودار هفتگی، سطح حمایتی مهم‌تری نسبت به اصلاح 38% در نمودار پنج دقیقه‌ای است.

مانند تمام ابزارهای تحلیل تکنیکال، سطوح اصلاح فیبوناچی زمانی بیشتر مؤثر هستند که در یک استراتژی گسترده‌تر استفاده شوند. استفاده ترکیبی از چندین اندیکاتور فرصتی برای شناسایی دقیق‌تر روندهای بازار، افزایش پتانسیل سود را فراهم می‌کند. به عنوان یک قاعده کلی، هر چه فاکتورهای تاییدکننده بیشتر باشد، سیگنال معاملاتی قوی‌تر است.

برای استفاده از اندیکاتور فیبوناچی در بخش تحلیل تکنیکال سامانه معاملات آنلاین کارگزاری بانک مسکن ابتدا کافی است دکمه ابزار تکنیکال در منوی سمت راست را کلیک کنید. سپس نام نماد مورد نظر را در بخش نماد وارد کنید. از منوی سمت چپ، از بخش ابزارها، می‌توانید انواع ابزارهای فیبوناچی را مشاهده کرده و بر روی نمودار خود اجرا کنید.

در شکل زیر از ابزار فیبوناچی اصلاحی برای تعیین نقاط اصلاح نمودار قیمتی فولاد استفاده شده است:

همان طور که مشاهده می‌کنید نمودار قیمت سهم بر روی نسبت‌های فیبوناچی واکنش نشان داده است.

کلام آخر

در این مقاله راجع‌به فیبوناچی و نسبت‌های مهم آن در تعیین نقاط بازگشت مباحثی مطرح شد. به طور کلی فیبوناچی یک ابزار قوی برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت می‌باشد. برای تدوین استراتژی با ابزار فیبوناچی بهتر است در ترکیب با سایر اندیکاتورها و در چند تایم فریم استفاده شود تا نتایج دقیق‌تری داشته باشد و معامله بر اساس آن دارای شانس موفقیت بیشتری باشد.