الگو سر و شانه چیست ؟

الگوی سر و شانه معکوس چیست؟ معرفی کامل الگوی IHS در معاملات رمز ارزها
تریدرهای حوزه رمزارز و سهام، الگوی الگوی سر و شانه معکوس یا همان IHS را به عنوان سیگنال پیش از شروع تغییر روند و آغاز بازار گاوی (روند صعودی بازار) به حساب میآورند. الگوی سر و شانه یا H&S یک الگوی معکوسکننده روند در تحلیل تکنیکال است؛ بدین معنی که اگر در یک روند صعودی دیده شد، روند نزولی خواهد شد و الگوی سر و شانه معکوس یا IHS نیز در پایان یک روند نزولی ساخته میشود و پایان این روند را نشان میدهد. در این مقاله، به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، تشخیص روند صعودی، نحوه محاسبه اهداف قیمتی با استفاده از این الگو و محدودیتهای آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
الگوی سر و شانه معکوس چیست؟
زمانی که قیمتها در حال ریزش هستند، احساسات بازار به سمت منفی سوق پیدا میکند و ترس افراد در بالاترین حد خود قرار دارد. جالب است بدانید که درست در همین مواقع الگوی معکوس هد اند شولدرز (IHS) خود را نشان میدهد. الگوی IHS از نظر ساختار شبیه به الگوی معمول H&S است، اما شکلی کاملا برعکس دارد. این الگو پس از شکلگیری کامل، نشاندهنده پایان روند نزولی بوده و آغاز بازار صعودی را نوید میدهد.
الگوی هد اند شولدرز معکوس به نوعی یک فرم وارونه است که پس از پایان یافتن روند نزولی شکل میگیرد. این الگو دارای یک بخش Head (سر)، یک Shoulder (شانه) سمت چپ و یک شانه راست است و همگی این بخشها به صورت وارونه تشکیل میشوند و زیر خط گردن (Neckline) به وجود میآیند. وقوع شکست در بخش بالایی خط گردن موجب تکمیل و تثبیت الگو شده و نشاندهنده بازگشتن روند نزولی به روند صعودی است.
همانطور که در شکل بالا نیز نمایش داده شده است، ارزش دارایی مورد نظر ما در یک روند نزولی قرار دارد؛ اما پس از کاهش قیمتی قابل توجه، به نظر میرسد که خریداران این دارایی بر این باور هستند که قیمت به سطح جالب توجهی رسیده و خرید در کف قیمت را آغاز میکنند. هنگامی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، دارایی مورد بحث ما وارد زمینه شکلدهی به اولین بخش شولدر چپ شده و قیمت وارد روند افزایشی خود میشود.
تریدرها در طول روند نزولی به صورت گروهی داراییهای خود را به فروش میرسانند. خرسها (تریدرهایی بر روی روند نزولی بازار سرمایهگذاری میکنند یا اصطلاحا شورت میکنند) نیز پس از بازگشتن بازار از روند نزولی خود به شدت فروش خود را به انجام میرسانند و این امر موجب سقوط قیمت به میزانی پایینتر از اولین کف قیمتی شده و کف قیمتی جدیدی شکل میگیرد. گاوها (افرادی بر روی صعودی بودن روند بازار سرمایهگذاری میکنند) از طرف دیگر در این کف قیمتی خرید کرده و بخش سر الگو را شکل میدهند. هنگامی که قیمت به قله قبلی خود یعنی در نقطه توقف پیشین قیمت میرسد، دوباره خرسها وارد عمل میشوند.
این امر موجب سقوط دوباره قیمتها شده و بخش سوم الگو شروع به شکلگیری میکند و در اولین کف قیمتی جدید دوباره شاهد ورود خریداران و خرید تهاجمی آنها هستیم. این ماجرا در حقیقت شانه راست را تشکیل میدهد. سپس قیمت دوباره رو به افزایش پیش میرود و این گاوها هستند که مسئولیت هدایت کردن آن به بالای خط گردن و تکمیل الگو را به عهده دارند.
از اینجا به بعد، خط گردن در نقش کف جدید قیمتی عمل خواهد کرد؛ زیرا این در حقیقت خط مقاومتی است که تریدرها در آن نقطه خرید کرده و چنین مقاومتی را حمایت میکنند. این در حقیقت سیگنالی برای شروع روند صعودی جدید خواهد بود.
شناسایی روند صعودی جدید با استفاده از الگوی IHS
در تصویر بالا میبینیم که بیت کوین از زمان تشکیل سقف قیمتی بومی ۱۳۹۷۰ دلار در ۲۶ ژوئن سال ۲۰۱۹ (۵ تیر ماه سال ۱۳۹۸) در روند نزولی بود. در این هنگام خریداران وارد عرصه شده و از نزول قیمت در سطح حمایتی ۷۰۰۰ دلار تا ۶۵۰۰ دلار جلوگیری کرده و شانه سمت چپ الگوی سر و شانه معکوس را تشکیل دادند. این موضوع موجب آغاز شدن فرایند بهبود بازار و رسیدن قیمت به ۱۰۴۵۰ دلار شد. در این سطح، گاوهایی که در کوتاه مدت ترید میکنند سود خود را کسب کرده و خرسها نیز فرایند پوزیشن گرفتن شورت (استفاده از قراردادهای آتی و بستن قرارداد خود بر روی ریزش قیمت ارز مورد نظر) خود را با هدف برگشتن به روند نزولی آغاز کردند.
در نهایت، فروش شدید این دارایی توسط افراد موجب شکسته شدن خط حمایتی شده و جفت ارز بیت کوین/تتر (BTC/USDT) در ۱۳ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۳ اسفند ماه سال ۱۳۹۸) به قیمت ۳۷۸۲ دلار رسید. گاوها از طرف دیگر این رویداد را غنیمت شمرده و آن را به عنوان فرصت خرید به حساب آوردند و همین امر موجب بازگشتن بازار و بهبود قدرتمندانه و رسیدن قیمت بیت کوین به ۱۰۴۵۰ شد. این بخش موجب شکل گرفتن بخش سر در الگوی مورد بحث ما شد.
اما شانه سمت راست بسیار کمعمق بود و دلیل این امر کاهش فشار فروش و عدم صبر کردن گاوها برای خرید دوباره در اصلاحات عمیقتر بود. در نهایت، گاوها موفق شدند تا در ۲۷ جولای سال ۲۰۲۰ (۶ مرداد ماه سال ۱۳۹۹) قیمت را به سطحی بالاتر از خط گردن هدایت کرده و الگوی سر و شانه را کامل کنند. زمانی این الگو تکمیل میشود که شکست (Breakout) در منطقه خط گردن اتفاق بیافتد؛ پس از این شکست، معمولا قیمت دوباره به محدوده Neckline باز میگردد و آن را تست میکند (که به آن پولبک (Pullback) میگویند) تا یک سطح حمایتی برای خود بسازد و پس از آن، روند صعودی را ادامه میدهد.
خرسها بسیار تلاش کردند تا گاوها را در تله انداخته و قیمت را تا خط گردن کاهش دادند. با وجود اینکه قیمت حتی پایینتر از این نیز رفت اما تریدرها اجازه ریزش جفت ارز BTC/USDT به سطح کمتر از ۱۰٫۰۰۰ دلار را ندادند. این در حقیقت بیانگر وقوع تغییراتی در احساسات افراد و روانشناسی بازار است. خریداران نیز با افزایش فشار و بالا بردن قیمت و رد شدن آن از ۱۲٫۵۰۰ دلار موجب افزایش حرکت صعودی بازار شدند.
محاسبه اهداف قیمتی الگوی هد اند شولدرز معکوس
برای محاسبه هدف کف قیمتی الگوی سر و شانه معکوس، عمق را از خط گردن تا پایینترین نقطه محاسبه کنید، تا سر تشکیل میشود. در مثال بالا، خط گردن در حدود ۱۰۴۵۰ دلار قرار دارد و با کم کردن کف قیمتی ۳۷۸۲.۱۳ دلار از آن، به عمق ۶۶۶۷.۸۷ دلاری دست پیدا میکنیم.
سپس با افزودن این مقدار به سطح شکست در مثال بالا به حدود عددی ۱۰۵۵۰ دلار میرسیم. در حقیقت این هدف را در سطح ۱۷۲۱۷.۸۷ دلار تعیین میکند. هنگامی که روند از نزولی به صعودی تغییر پیدا میکند، ممکن است ریزش قیمتی کمی را تجربه کنیم و یا حتی به سطحی بالاتر از هدف مورد نظر دست بیابیم. بنابراین، تریدرها باید هدف محاسبه شده را تنها به عنوان یک راهنما در نظر داشته باشند و پوزیشن خود را با رسیدن به هدف مورد نظر به خطر نیاندازند و دارایی خود را با عجله به فروش نرسانند.
روش دیگری برای محاسبه اهداف قیمتی IHS، این است که در قسمتهایی از دو شانه چپ و راست که قیمت معکوس شده، یک خط روند رسم کنید تا خط گردن شما به دست بیاید. سپس با استفاده از ابزار Cursor Cross در تریدینگ ویو، میزان پیپ سر تا نکلاین را اندازه بگیرید. نصف این میزان به عنوان هدف H/2 و کل این مقدار با عنوان هدف H در نظر گرفته میشود. به عبارتی دیگر، هدف سر الگو سر و شانه چیست ؟ و شانه معکوس ، به اندازه سر تا گردن است؛ اما برخی اوقات این مقدار رشد نمیکند؛ بنابراین بسیاری از تریدرها اندازه H/2 را به عنوان تارگت خود قرار میدهند.
احتمال شکست در الگوی سر و شانه معکوس
هیچ یک از الگوها در شکست روندهای مختلف به موفقیت کامل دست پیدا نمیکنند و لازم است تا تریدرها تا پایان شکلگیری الگو و تکمیل آن برای آغاز معاملات خود صبر کنند. برخی اوقات، ساختار الگو سر و شانه چیست ؟ الگو شکل میگیرد، اما شکست روند اتفاق نمیافتد. درست در همین هنگام است که تریدرهایی که معاملات خود را پیش از تکمیل روند آغاز میکنند به دام میافتند.
به عنوان مثال میتوان به روند قیمت LINK اشاره کرد که در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۹ (۸ تیر ماه سال ۱۳۹۸) با قیمت ۴.۵۸ دلار وارد روند نزولی شد و اصلاح خود را آغاز کرد. خریداران نیز تلاش کردند تا کاهش قیمت را در ناحیه ۲.۲۰ دلار تا ۲.۰۰ دلار متوقف کنند. این امر موجب تشکیل یک الگوی هد اند شولدرز معکوس شد که در تصویر بالا میتوانید مشاهده کنید.
با وجود اینکه حد قیمتی در ۱۹ آگوست ۲۰۱۹ (۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۹۸) به محدوده خط گردن رسید، اما خریداران نتوانستند آن را به بالاتر از این حد برسانند. به همین دلیل الگوی تشکیل شده تکمیل نشد.
جفت ارز LINK/USDT در این نقطه از حد قیمتی نکلاین برگشت و به سطحی پایینتر از سر و در نقطه ۱.۹۶ دلار قرار گرفت و الگو را نامعتبر کرد؛ این ماجرا موجب به دام افتادن تریدرهایی شد که احتمالا در انتظار معکوس شدن روند نزولی، خرید خود را به ثبت رسانده بودند.
نکات کلیدی در الگوی سر و شانه معکوس
الگوی سر و شانه میتواند ابزار مفیدی برای تریدرهایی باشد که به دنبال همراه شدن با روند صعودی در حال آغاز هستند. لازم به ذکر است که در این رابطه نکات مهمی وجود دارند که به یاد داشتن آنها خالی از لطف نیست.
- در ابتدا باید تا تکمیل الگو صبر کنید و پس از شکسته شدن خط گردن و بسته شدن کندل استیک در بالای آن اقدام به خرید کنید. حجم معاملات زیاد در زمان شکسته شدن نکلاین، روند صعودی را بیشتر از زمانی که حجم معاملات کمتر است، تحکیم میکند.
- هنگامی که یک روند معکوس میشود، به صورت کلی برای مدت زمان نسبتا زیادی به پیشروی خود ادامه خواهد داد. بنابراین، تریدرها نباید برای خالی کردن پوزیشنهای خود پس از رسیدن قیمت به حد پیشبینی شده عجله داشته باشند. در سایر مواقع نیز ممکن است الگوی هد اند شولدرز تشکیل شود؛ اما به سرعت مسیر خود را تغییر داده و با سقوط قیمتی مواجه میشویم. تریدرها باید پیش از هر اقدامی با دقت بالایی سایر اندیکاتورها و عملکردهای قیمتی را نیز مورد بررسی قرار دهند.
- شما میتوانید سفارش خرید خود را به صورت Buy Stop قرار دهید، تا به محض شکسته شدن خط گردن، پوزیشن شما باز شود. این باعث میشود که شما بتوانید از مومنتوم قوی قیمت بهره ببرید. اما یکی از معایب این روش این است که ممکن است شما با شکست فیک یا Fakeout مواجه شوید؛ یعنی پس از شکست خط روند و باز شدن پوزیشن خرید شما، قیمت در جهت معکوس حرکت کند.
معایب الگوی سر و شانه معکوس
سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوهای ترید در بازار رمز ارزهاست. اما درست مانند تمامی الگوهای تحلیل تکنیکال، معایبی نیز دارد:
- شما باید یک الگوی IHS را پیدا کنید و آن را تا زمان تکمیل شدن، تماشا کنید. شما نباید قبل از تکمیل این الگو اقدام به باز کردن پوزیشن کنید؛ زیرا ممکن است یک الگوی دیگر با نتایج دیگر باشد و یا یک سر و شانه معکوس شکست خورده باشد. بنابراین، احتمالا باید زمان زیادی را تا تکمیل این الگو منتظر باشید.
- هد اند شولدرز معکوس همیشه درست کار نمیکند و ممکن است به محض شکست خط گردن یا حتی بالاتر از آن، قیمت مجددا برگردد و روند نزولی را ادامه دهد. برای همین، حتما باید از حد ضرر (Stop Loss) استفاده کنید.
- حد سود یا اهداف قیمتی مد نظر شما، همیشه قابل دستیابی نیستند. بنابراین همیشه باید متغیرهای بازار را در نظر بگیرید و اگر احساس خطر کردید، از پوزیشن خارج شوید.
- این الگو همیشه قابل معامله نیست؛ برای مثال، اگر در طی یک اتفاق ناگهانی، قیمت ریزش کند و شانه سمت راست پایینتر از سر ایجاد شود، این الگو دیگر سر و شانه معکوس نیست. به همین دلیل، شما نباید قبل از تکمیل شدن IHS اقدام به ترید کنید.
- اگر یک تریدر تازهوارد باشید، تشخیص این الگو برای شما مقداری دشوار خواهد بود.
- نسبت ریسک به ریوارد در الگوی سر و شانه معکوس همیشه باب میل نیست و ممکن است میزان ریسکی که متحمل میشوید، بیشتر از میزان ریوارد شما باشد.
جمع بندی
الگوی سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوها در تحلیل تکنیکال است. این الگو معکوس شدن قیمت، از روند نزولی به صعودی را نشان میدهد. ترید با الگوی IHS نیاز به مقداری تجربه دارد و تشخیص آن برای افراد تازهوارد چندان راحت نیست. برای باز کردن پوزیشن با استفاده از هد اند شولدرز معکوس، شما باید منتظر بمانید تا الگو تکمیل شود و خط گردن شکسته شود. در این مقاله، به به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، نحوه تشخیص روند صعودی، محاسبه اهداف قیمتی و محدودیتهای آن پرداختیم.
الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال میتوانند همانند صور فلکی ستارهشناسی، راهنمای ما باشند. الگوهای زیادی وجود دارد اما مشکل اینجا است که تشخیص و استفاده از آن نباید پیچیده باشد. الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال یکی از رایجترین الگوها است که تشخیص آن آسان است. در این مقاله قرار است شما را با این الگوی پرکاربرد آشنا کنیم.
معرفی الگوی سر و شانه
الگوی نموداری سر و شانه (Head and Shoulder Pattern) الگویی محبوب است که در تحلیل تکنیکال به سادگی تشخیص داده میشود. این الگو یک خط مبنا (Baseline) و سه قله (Peaks) را نمایش میدهد که در آن قلۀ میانی بلندتر از دو قله دیگر است. الگوی نموداری سر و شانه، یک روند بازگشتی صعوی-نزولی است که قبل از پایان، اندکی صعودی میشود.
این الگو در تمام تایم فریمها نمایش داده میشود، به همین دلیل میتواند مورد استفاده تمامی تریدرها و معاملهگران قرار بگیرد. سطوح ورود (Entry Levels)، حد ضرر (Stop Levels) و حد سود (Profit Target) باعث میشود ظاهر نمودار آسان و قابل فهم شود شود؛ زیرا این الگوی نموداری مشاهده سطوح را آسان میکند.
الگوی سر و شانه استاندارد (صعودی) در تحلیل تکنیکال
ابتدا نگاهی بیندازیم به مراحل شکلگیری الگوی سر و شانه استاندارد (صعودی) و پس از آن الگوی سر و شانه معکوس (نزولی) را بررسی میکنیم.
تشکیل الگوهای (قابل مشاهده در بازارهای صعودی):
- شانه چپ (Left Shoulder): افزایش قیمت ادامه مییابد تا به یک قله ختم شود، سپس کاهش مییابد.
- سر (Head): قیمت مجدداً افزایش مییابد و قله بلندتری ایجاد میکند.
- شانه راست (Right Shoulder): بار دیگر، قیمت نزول میکند و در پی آن با صعود خود، قله سمت راست را پایینتر از سر تشکیل میدهد.
صورتبندی الگو به ندرت کامل است. یعنی در ناحیه بین سر و شانه مقداری نوسان وجود دارد.
الگوی سر و شانه معکوس (نزولی) در تحلیل تکنیکال
تشکیل الگو (قابل مشاهده در بازارهای نزولی):
- شانه چپ: قیمت کاهش مییابد و پس از ایجاد یک دره (Bottom) افزایش مییابد.
- سر: قیمت مجدداً کاهش مییابد و دره عمیقتری ایجاد میکند.
- شانه راست: قیمت یک بار دیگر افزایش مییابد، سپس با افزایش مجدد، دره راست را ایجاد میکند.
بار دیگر تأکید میکنیم که صورتبندی الگو به ندرت کامل است و در فاصله میان سر با شانه، مقداری نوسان ایجاد میشود.
تشخیص خط گردن
خط گردن (Neckline) نوعی سطح مقاومت و حمایت است که تریدرها از آن برای تشخیص نواحی استراتژیک و ایجاد سفارشات استفاده میکنند. اولین قدم برای تشخیص خط گردن، پیدا کردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه صعودی، دره مجاور شانه چپ را به دره بعد از سر متصل میکنیم. با این عمل، خط گردن به دست میآید.
در بخش بعدی اهمیت خط گردن را شرح میدهیم. در الگوی سر و شانه نزولی نیز با متصل کردن قله مجاور شانه چپ به قله بعد از سر، به خط گردن میرسیم(خط قرمز روی نمودار بالا).
چگونه با الگوی سر و شانه ترید کنیم؟
تریدرها منتظر میمانند تا الگو کامل شود؛ زیرا ممکن است یک الگو هرگز شکل نگیرد یا بخش باقیماندۀ آن کامل نشود. باید الگوهای ناتمام را زیر نظر بگیرید اما تا زمانی که الگو خط گردن را نشکسته، ترید نکنید.
در الگوی سر و شانه استاندارد، باید منتظر باشید تا قیمت بعد از رسیدن به قله شانه راست، از خط گردن پایینتر برود. در الگوی سر و شانه معکوس هم باید منتظر بمانید که قیمت پس از دره شانه راست، از خط گردن بالاتر برود.
زمانی معامله کنید که الگو کامل شده باشد. از پیش، برای معامله برنامهریزی کنید؛ سطح ورود، حد ضرر و حد سود را یادداشت کنید و به هر متغیری که روی استاپ لاس و اهداف قیمتی تأثیرگذار است، توجه کنید.
رایجترین نقطه ورود زمانی است که شکست (Breakout) رخ میدهد؛ خط گردن میشکند و ترید انجام میشود. نقطه ورود بعدی به صبر و حوصله بیشتری نیاز دارد و این احتمال نیز وجود دارد که حرکت کاملاً از دست برود. در این روش، پس از وقوع شکست، منتظر بازگشت روند (Pullback) به خط گردن باشید.
چنین انتخابی محافظهکارانهتر است؛ زیرا در صورتی که بازگشت روند متوقف شود و قیمت در مسیر اصلی شکست به راه خود ادامه دهد، متوجه آن خواهیم شد و اگر هم قیمت در مسیر شکست به راه خود ادامه دهد، ممکن است معامله از دست برود.
تشخیص حد ضرر (Stop Loss)
در الگوی سنتی سر و شانه سقف، حد ضرر (Stop Loss) دقیقاً بالای شانه راست قرار میگیرند. سطح سر الگو نیز میتواند گزینه دیگری برای اعمال حد ضرر باشد اما باید توجه کنید که ریسک آن بالا است و در نتیجه نسبت ریوارد به ریسک الگو کاهش مییابد.
در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر تنها در زیر شانه راست قرار میگیرد و سر الگو هم همچنان میتواند به عنوان حد ضرر انتخاب شود. اما باید توجه کنید که این انتخاب، تریدر را در معرض ریسک بیشتری قرار میدهد. در نمودار بالا، حد ضرر در سطح 104 دلار (یعنی دقیقاً زیر شانه راست) قرار میگیرد.
تشخیص حد سود (Profit Target)
حد سود (Profit Target) در این الگو، اختلاف قیمت میان سر و نقاط تحتانی دو شانه است. این اختلاف قیمت از سطح شکست خط گردن کسر میشود و هدف قیمتی رو به پایین به دست میآید. در الگوی سر و شانه معکوس، این اختلاف قیمت به سطح قیمت شکست خط گردن اضافه میشود و یک هدف قیمت رو به بالا به دست میآید.
برخی اوقات ممکن است سرمایهداران برای تشخیص شکست و رسیدن به حد سود دلخواه خود، چند ماه منتظر بمانند. زیر نظر گرفتن معاملاتتان به شما کمک میکند که نتیجه کار را پیشبینی کنید.
چرا الگوی سر و شانه کار میکند؟
هیچ الگویی کامل نیست و همواره درست عمل نمیکند. اما دلایلی وجود دارد که عمل کردن صحیح این الگو را توضیح میدهد:
- هنگامی که قیمت از اوج یعنی سر الگو سقوط میکند، تریدرها اقدام به فروش میکنند و در این حالت کمتر خرید انجام میشود.
- هنگامی که به خط گردن میرسیم، افرادی زیادی که در اوج قبلی یا در رالی قیمت شانه راست، خرید انجام داده بودند، حالا میفهمند که مرتکب اشتباه شدهاند و به مقدار زیادی متضرر میگردند. این گروه بزرگ، حالا از پوزیشن خود خارج و باعث میشوند که قیمت به سمت حد سود خود حرکت کند.
جای منطقی دستور توقف یا همان حد ضرر بالای شانه راست است؛ زیرا روند قیمت به سمت پایین تغییر جهت داده است. شانه راست کمی پایینتر از سر الگو قرار دارد و در نتیجه شانه راست مادامی که روندی صعودی آغاز نشود، شکسته نمیشود.
مشکلات و دشواریهای استفاده از الگوی سر و شانه
همانطور که گفته شد، این الگو تمام و کمال نیست. در اینجا به مشکلاتی اشاره میکنیم که ممکن است در هنگام استفاده از این الگو در معاملات به وجود آید:
- لازم است الگو را پیدا کنید و شکلگیری آن را تحت نظر بگیرید، اما مادامی که کامل نشده، نباید آن را به کار ببرید. در نتیجه ممکن است لازم باشد که مدت زیادی در انتظار به سر ببرید.
- این الگو همیشه کار نمیکند. سطوح توقف میتواند گاهی در این میان مخرب باشد.
- حد سود همیشه دستیافتنی نیست، در نتیجه ممکن است تریدرها بخواهند متغیرهایی را که بر خروج آنان مؤثر است با روشهای دیگر تنظیم کنند.
- همیشه نمیتوان این الگو را در معاملات به کار برد. برای مثال اگر سقوط قیمت کلانی در یکی از شانهها به خاطر یک رویداد غیرمنتظره رخ دهد، احتمالاً حد سود محاسبهشده دستیافتنی نخواهد بود.
- الگوها ممکن است ذهنی باشند؛ یعنی تریدری ممکن است شانه تشخیص دهد، در حالی که برای تریدر دیگر ممکن است این گونه نباشد.
سخن پایانی
الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Patterns) شکلی از نمودار است که به صورت یک خط مبنا به همراهی سه قله پدیدار میشود. قله وسط، ارتفاع بیشتری دارد و دو قله مجاور تقریباً همارتفاع هستند. این الگو در تحلیل تکنیکال به عنوان شکل خاص نموداری توصیف میشود که قادر است یک روند بازگشتیِ صعودی به نزولی را پیشبینی کند. دو نسخه از این الگو موجود است: یکی نسخه استاندارد یا الگوی سر و شانه صعودی و دیگر نسخه معکوس یا همان الگوی سر و شانه نزولی.
این الگو یکی از معتبرترین الگوهای روندی بازگشتی محسوب میشود اما محدودیتهایی هم دارد. در تمام تایمفریمها قابل استفاده است. از آنجایی که میتواند حد ضرر، حد سود و نقاط ورود ایجاد کند، بنابراین برای استراتژیهای معاملاتی مناسب است. مناسبترین نقطه ورود، شکست خط گردن است و حد ضرر مناسب نیز بنا به نوع الگو زیر یا بالای شانه راست قرار میگیرد. حد سود نیز اختلاف قیمتی است که با تفریق سر از خط گردن و افزودن یا تفریق خط گردن به دست میآید. در هنگام تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال در نظر داشته باشید که این الگو کامل نیست و معایبی دارد؛ از جمله اینکه همیشه درست کار نمیکند.
الگوی سر و شانه
الگوهای قیمتی یکی از مهم ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال می باشند که به تحلیلگران بازارهای مالی در شناخت روند بازار کمک میکنند. معامله گران و تحلیلگران به طور مداوم روندها و الگوها را هنگام تماشای بازار مطالعه می کنند، به این امید که محتمل ترین حرکت قیمت بعدی را تشخیص دهند. شناسایی و تشخیص صحیح الگوها و درک اهمیت آنها برای موفقیت در تجارت ضروری است. یکی از این الگوها، الگوی سر و شانه است.
این الگو، به دلیل سابقه طولانی مدت قابل اعتماد آن در بین تحلیلگران بازار مهم است. الگوی سر و شانه یک شکل از نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر می شود، جایی که دو قله بیرونی از نظر ارتفاع، نزدیک به هم و قله وسط بالاترین حد را دارد. در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه، شکلگیری نمودار خاصی را توصیف میکند که معکوس روند صعودی به نزولی را پیشبینی میکند.
اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند است. این الگو یکی از چندین الگوی برتر است که با درجات مختلف دقت نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود.
اصول اولیه الگوی سر و شانه
از نظر تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه یک نمودار پیشبینیکننده است که معمولاً نشاندهنده روند چرخشی است که در آن بازار از صعودی به نزولی یا بالعکس تغییر میکند. این الگو مدت هاست که به عنوان یک الگوی قابل اعتماد که معکوس روند را پیش بینی می کند، مورد استقبال قرار گرفته است. قبل از ادامه، مهم است که به خاطر داشته باشید که الگوی سر و شانه تقریباً هرگز کامل نیست، به این معنی که احتمالاً نوسانات قیمتی اندکی در بین شانهها و سر وجود خواهد داشت و شکلگیری الگو به ندرت در ظاهر آن کاملاً شکل میگیرد. از سوی دیگر باید قبل از یادگیری الگوی سر و شانه با مفهوم ناحیه مقاومت و حمایت آشنا باشید.
تعریف الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه یک اندیکاتور فنی با الگوی نموداری متشکل از سه قله است که در آن دو قله بیرونی ارتفاع مشابه داشته و قله وسط بالاترین ارتفاع را داراست. الگوی سر و شانه، که یکی از قابل اعتمادترین الگوهای معکوس روند در نظر گرفته می شود، شکل گیری نموداری است که معکوس شدن روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.
الگوی سر و شانه زمانی شکل می گیرد که قیمت سهام به اوج خود می رسد و متعاقباً به پایه حرکت صعودی قبلی کاهش می یابد. سپس، قیمت بالاتر از قله قبلی افزایش مییابد تا "نوک قله" را تشکیل دهد و سپس دوباره به پایه اصلی (original base- خط مبنا) کاهش مییابد. در نهایت، قیمت سهام دوباره افزایش مییابد اما تا سطح اولین قله اولیه، (قبل از اینکه یک بار دیگر به سمت پایه یا خط گردن الگوهای نمودار کاهش یابد). در این الگو قله وسط درواقع سقف قیمتی نیز به شمار رفته و بالاتر از دو قله کناری بوده و مانند یک سر درنظر گرفته می شود که دو قله راست و چپ، دو شانه را تشکیل داده اند.
الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟
الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است:
- پس از روندهای صعودی طولانی مدت، قیمت به اوج می رسد و متعاقبا کاهش می یابد تا یک دره ایجاد کند.
- قیمت مجدداً افزایش مییابد تا بهطور قابلتوجهی بالاتر از اوج اولیه به بالاترین سطح تبدیل شود و دوباره کاهش یابد.
- قیمت برای سومین بار افزایش می یابد اما فقط تا سطح اولین قله، قبل از اینکه یک بار دیگر کاهش یابد.
قله اول و سوم شانه هستند و قله دوم (وسط) سر را تشکیل می دهد. خطی که اولین و دومین دره یا فرورفتگی را به هم وصل می کند، خط گردن نامیده می شود.
الگوی سر و شانه معکوس و وارونه نیز یک شاخص قابل اعتماد است که می تواند نشان دهد که روند نزولی در شرف بازگشت به روند صعودی است. در این حالت، قیمت سهام به سه سطح متوالی در پایین ترین حد میرسد که با افزایش قیمت موقت جدا میشوند. از این میان، فرورفتگی دوم پایینترین (سر) و اولی و سومی که کمی کمعمقتر هستند شانهها را تشکیل می دهند. نکته مهم این است که افت اولیه به طور قابل توجهی به زیر سطح شانه اول نمی رسد، قبل از اینکه معمولاً یک تغییر خفیف به سمت بالا یا یکنواخت شدن حرکت قیمت رخ دهد. افزایش قیمت نهایی پس از سقوط سوم نشان میدهد که روند نزولی معکوس شده است و احتمالاً قیمتها به افزایش صعودی ادامه خواهند داد.
سر و شانه معکوس
نقطه مقابل نمودار سر و شانه سقف، سر و شانه کف یا معکوس نام دارد که وارونه است و قسمت بالای سر و شانه برای پیشبینی معکوس روندهای نزولی استفاده میشود. این الگو زمانی شناسایی میشود که عملکرد قیمت یک اوراق بهادار یا ارز دیجیتال دارای ویژگیهای زیر باشد:
قیمت به پایینترین حد سقوط میکند و سپس افزایش مییابد.
قیمت به زیر سطح قبلی سقوط می کند و سپس دوباره افزایش می یابد.
در نهایت، قیمت دوباره کاهش می یابد اما نه به اندازه دره دوم. هنگامی که فرورفتگی نهایی ساخته شد، قیمت به سمت بالا حرکت می کند، به سمت مقاومتی که در نزدیکی قسمت بالای دره های قبلی وجود دارد.
تفسیر بخش های مختلف الگوی سر و شانه
شکل گیری الگو (که در بازار صعودی دیده می شود):
شانه چپ: افزایش قیمت به دنبال اوج قیمت و به دنبال آن کاهش.
سر: افزایش دوباره قیمت و تشکیل یک قله بالاتر.
شانه راست: یک بار دیگر سقوط رخ می دهد و به دنبال آن بالا می رود تا قله سمت راست را تشکیل دهد که پایین تر از سر است.
اشکال به ندرت کامل هستند، به این معنی که ممکن است اختلالی بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.
سر و شانه معکوس
شکل گیری الگو (که در بازار نزولی دیده می شود):
شانه چپ: کاهش قیمت و به دنبال آن پایین آمدن قیمت و به دنبال آن افزایش.
سر: قیمت دوباره کاهش می یابد و پایین تر را تشکیل می دهد.
شانه راست:الگو سر و شانه چیست ؟ قیمت یک بار دیگر افزایش می یابد، سپس کاهش می یابد تا پایین سمت راست را تشکیل دهد.
باز هم، اشکال به ندرت کامل هستند. ممکن است اختلال بازار بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.
قرار دادن خط گردن
خط گردن سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله گران برای تعیین مناطق استراتژیک برای ثبت سفارش استفاده می کنند. برای قرار دادن خط گردن، اولین قدم این است که شانه چپ، سر و شانه راست را روی نمودار قرار دهید. در الگوی استاندارد سر و شانه (بازار صعودی) قسمت پایینی بعد از شانه چپ را به پایین ایجاد شده بعد از سر وصل می کنیم. این "خط گردن" ما را ایجاد می کند، (خط آبی تیره یا سفید در نمودارهای بالا و پایین). در یک الگوی سر و شانه معکوس، بلندی بعد از شانه چپ را به بلندی تشکیل شده بعد از سر وصل می کنیم و به این ترتیب خط گردن خود را برای این الگو ایجاد می کنیم.
اقدامات بازار در پشت الگوی سر و شانه
مانند همه الگوهای نمودار، بالا و پایین الگوی سر و شانه، داستان بسیار خاصی را در مورد نبرد بین گاوها و خرس ها بیان می کند.
اوج اولیه و کاهش متعاقب آن، نشان دهنده حرکت رو به کاهش روند صعودی قبلی است. گاوها با تمایل به حفظ حرکت صعودی تا زمانی که ممکن است، تلاش میکنند تا قیمت را پشت سر بگذارند و از اوج اولیه عبور کنند تا به بالاترین حد جدید برسند. در این مرحله، هنوز این امکان وجود دارد که گاوها بتوانند سلطه خود را بر بازار بازگردانند و روند صعودی خود را ادامه دهند.
با این حال، هنگامی که قیمت برای بار دوم کاهش می یابد و به نقطه ای زیر اوج اولیه می رسد، واضح است که خرس ها در حال افزایش هستند. گاوها یک بار دیگر تلاش میکنند تا قیمت را به سمت بالا ببرند، اما فقط در رسیدن به اوج کمتری که در اوج اولیه به دست آمده بود موفق میشوند. این عدم موفقیت در سبقت گرفتن از بالاترین حد، نشان دهنده شکست گاوها و خرس ها است که باعث کاهش قیمت و تکمیل واژگونی می شود.
شناسایی الگوی سر و شانه
این الگو از یک "شانه چپ"، "سر" و سپس "شانه راست" تشکیل شده است که یک خط پایه را با سه قله نشان می دهد که قله میانی بالاترین است. شانه چپ با کاهش قیمت و به دنبال آن پایین و به دنبال آن افزایش متعاقب مشخص شده است. سر با کاهش قیمت دوباره تشکیل شده است و پایین تر را تشکیل می دهد. سپس وقتی قیمت یک بار دیگر افزایش یافت، شانه سمت راست ایجاد میشود، سپس پایین میآید و پایین سمت راست را تشکیل میدهد.
تصمیم گیری در معاملات با استفاده از الگوی سر و شانه
رایج ترین نقطه ورود، شکستگی خط گردن است، (با توقف در بالا (بالای بازار) یا پایین (پایین بازار) شانه راست). هدف کسب سود از تفاوت بین بالا و پایین با الگوی اضافه شده (بازار نزولی) یا کم شده (بازار صعودی) از قیمت شکست است. این سیستم کامل نیست اما روشی را برای معامله در بازارها بر اساس حرکات منطقی قیمت ارائه می دهد.
الگوی سر و شانه در میان معامله گران مورد پسند است، زیرا توانایی منحصر به فردی دارد که به آنها کمک می کند تا تخمین های خود در مورد قیمت را پس از تکمیل الگو و در نهایت عبور از خط گردن تعیین کنند. همچنین به معامله گران امکان می دهد تا سفارش های توقف ضرر (stop loss) را انجام دهند. در مورد الگوی سر و شانه سقف، استاپ ها معمولاً بالاتر از قیمت بالای سر قرار می گیرند. با الگوی سر و شانه معکوس، استاپ ها معمولاً زیر قیمت پایینی که توسط الگوی سر شکل می گیرد قرار می گیرند.
قبل از انجام هر معامله، مهم است که اجازه دهید یک الگوی سر و شانه کامل شود. اگر به نظرتان میرسد که الگو در حال شکلگیری یا در اواسط شکلگیری است، نباید تصور کنید که به طور کامل توسعه مییابد و معاملات را بر اساس آنچه که فکر میکنید اتفاق میافتد، انجام میدهد. بازار می تواند بی ثبات باشد و در یک آن تغییر کند، بنابراین به یاد داشته باشید که روندها را در حین پیشرفت تماشا کنید و صبور باشید. سعی کنید در پیش بینی بیش از حد گرفتار نشوید.
معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید تا زمانی که خط گردن شکسته شد آماده حرکت به جلو باشید. مراقب متغیرهایی باشید که ممکن است نیاز به تغییر ورودیها، توقفها و اهداف سود شما را داشته باشند.
یک نقطه ورودی جایگزین وجود دارد که معاملهگران اغلب آن را انتخاب میکنند، با این حال، به دقت، صبر و اقدام سریع در زمان مناسب نیاز دارد. معاملهگرانی که از این رویکرد جایگزین استفاده میکنند، الگو را تماشا میکنند و پس از شکسته شدن خط گردن، منتظر میمانند تا قیمتها به سمت بالا یا کمی بالاتر از سطح گردن حرکت کنند. این یک ترید و تجارت محافظه کارانه تر است که اغلب به معامله گر این فرصت را می دهد که با قیمت مطلوب تری وارد شود. با این حال، این احتمال وجود دارد که شما منتظر اصلاحی باشید که هرگز ایجاد نشود و بنابراین فرصت معاملاتی را به طور کلی از دست بدهید.
مسابقه طناب کشی
قیمت سهام به اصطلاح نتیجه یک بازی مداوم طناب کشی است. اینکه قیمت سهام بالا می رود یا کاهش می یابد نتیجه مستقیم تعداد افراد در هر تیم است. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا می رود گاو نر می گویند و به کسانی که معتقدند قیمت سهام پایین می آید خرس می گویند. اگر تعداد بیشتری از سهامداران یک سهم خرس باشند، قیمت آن کاهش می یابد زیرا آنها سهام خود را می فروشند تا پول خود را از دست ندهند. اگر افراد بیشتری خوشبین باشند، با خرید سهام توسط سرمایهگذاران جدید برای استفاده از این فرصت، قیمت افزایش مییابد.
جمع بندی
الگوی سر و شانه از نظر تاریخی نشان داده شده است که در فضایی که به طور مشخص غیرقابل پیش بینی است، نسبتاً قابل اعتماد است. همچنین یکی از قابل تشخیص ترین الگوهای نمودار است. هیچ الگوی نموداری در 100٪ مواقع پیش بینی کننده دقیقی نیست، اما زمانی که الگوی سر و شانه به درستی سیگنال یک تغییر روند اصلی را می دهد، نشان دهنده یک فرصت سود بزرگ است.
نکته مهم این است که معامله گران باید منتظر تکمیل الگو باشند. این موضوع به این دلیل است که یک الگو ممکن است اصلاً ایجاد نشود یا یک الگوی نیمه توسعه یافته ممکن است در آینده کامل نشود. الگوهای جزئی یا تقریباً تکمیل شده را باید تماشا کرد اما تا زمانی که الگوی خط گردن را نشکند، نباید معامله کرد.
در الگوی سر و شانه، منتظر حرکت قیمتی هستیم تا پس از پیک شانه راست، پایین تر از خط گردن حرکت کند. برای سر و شانه معکوس، پس از تشکیل شانه راست، منتظر حرکت قیمت در بالای خط گردن هستیم.
معامله را می توان با تکمیل الگو آغاز کرد. از قبل معامله را برنامه ریزی کنید، ورودی ها، توقف ها و اهداف سود را یادداشت کنید و همچنین به هر متغیری که توقف یا هدف سود شما را تغییر می دهد توجه کنید.
الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
الگوی سر و شانه یکی از الگوهای عمومی قیمت است. که سالهای متمادی در بخش تحلیل تکنیکال دوره های آموزشی مختلف. همچون آموزش بورس، آموزش ارز دیجیتال، آموزش فارکس، آموزش بورس بین الملل و آموزش آتی به معامله گران تدریس می شود.
و الگو سر و شانه چیست ؟ به دلیل جذابیت، واقعیت تحلیل از موقعیت با ثباتی در بین ابزارهای تحلیل تکنیکال برخوردار است.
الگوی سر و شانه (Head and shoulders) یکی از الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال است که به شناسایی روندهای جدید در چارت تحلیل تکنیکال کمک بسزایی میکند. در این مقاله که توسط تیم آموزش بورس کالج آموزشی تی بورس تهیه گردیده است، به شما آموزش خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.
تحلیل و بررسی الگوی سر و شانه سقف در چارت
این الگو از دسته الگوهای بازگشتی روند محسوب میشود و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل میسازد.
معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر میشود . سر و شانه سقف در انتهای یک روند صعودی شکل میگیرد.
بررسی ویژگیهای الگوی در کف و سقف قیمت.
- در انتهای روند صعودی شکل میگیرد.
- پس از شکلگیری قله ای بالای قله قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت قله قبل ندارد بنابراین قله کوچکتر از قله قبل ایجاد میشود، در نهایت ما سه قله خواهیم داشت که قله وسط نسبت به قله چپ و راست از ارتفاع بیشتری برخوردار هست.
- قله چپ را به اصطلاح شانه چپ مینامیم و حجم معاملات به مراتب بالاتری را در بازار بورس شاهد هستیم.
- قله راست را هم اصطلاحا شانه راست نام گذاری میکنیم، حجم معاملات بورس نسبت به دو قله دیگر کاهش مییابد .
- قله ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات متعادلی را در این قله شاهد هستیم.
- اگر دو کف تحلیل سر و شانه سقف را به هم متصل کنیم، خطی حاصل میشود که اصطلاحا به آن خط گردن گفته میشود .
- الگو با شکسته شدن خط گردن کامل میشود.
- تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن ریزش خواهد داشت .
- هدف ریزش قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه سقف میباشد.
- معمولاً بعد از شکست خط گردن سر و شانه سقف شاهد حجمهای فروش بالا در سهام خواهیم بود.
اصولاً بعد از شکلگیری شانه راست از سهم خارج میشویم و تا سیگنال مجدد خرید با سهم نخواهیم بود.
آنچه باید در مورد این الگوی قدذتمند تحلیل تکنیکال بدانید.
الگوی سر و شانه کف (Head and shoulders) از دستهی الگوهای بازگشتی روند محسوب میشود. و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل میسازد.
معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر میشود. الگوی قیمتی سر و شانه کف در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد.
آیا از ویژگی های این الگوی تکنیکال با خبر هستید؟
- در انتهای روند نزولی شکل میگیرد.
- پس از شکلگیری درهای پایینتر از دره قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت کف قبل را ندارد. بنابراین درهای بالاتر از دره قبل ایجاد میشود. در نهایت ما سه پیوت خواهیم داشت که پیوت یا دره وسط نسبت به دو پیوت چپ و راست از عمق بیشتری برخوردار هست.
- دره چپ را به اصطلاح شانه چپ مینامیم و حجم معاملات اوراق بهادار به مراتب پایینتر را شاهد هستیم.
- دره راست را هم اصطلاحاً شانه راست نام گذاری میکنیم. حجم معاملات بورس نسبت به دو دره دیگر افزایش مییابد.
- دره ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات، متعادلی را در این دره شاهد هستیم.
- اگر دو سقف الگوی سر و شانه کف را به هم متصل کنیم. خطی حاصل میشود که اصطلاحاً به آن خط گردن گفته میشود.
- الگو با شکسته شدن خط گردن کامل میشود.
- تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن صعود خواهد داشت.
- هدف صعود قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه کف میباشد.
- معمولا بعد از شکست خط گردن تحلیل سر و شانه کف شاهد حجم خرید بالا در اوراق بهادار خواهیم بود.
اصولاً بعد از شکلگیری شانه راست تعدادی افراد ریسک پذیر وارد سهم میشوند. افراد محتاط از شکست خط گردن مطمئن میشوند و بعد وارد سهم خواهند شد.
نتیجهگیری نهایی در مورد الگوی سر و شانه:
تفاوتی که میان سر و شانه الگو سر و شانه چیست ؟ سقف و سر و شانه کف وجود دارد روند ما قبل تشکیل چارت پترن هست. که سر و شانه کف در انتهای روند نزولی شکل میگیرد و سر و شانه سقف در انتهای روند صعودی شکل میگیرد.
یک معامله گر بازارهای مالی در الگوی سر و شانه سقف انتظار ریزش را دارد. و در الگوی سر وشانه کف انتظار رشد قیمت را باید داشته باشد.
کل مطلب قابل ارائه در الگوی سر و شانه در همین مبحث خلاصه میشود. با ارسال دیدگاهها و سوالات خود ما را در بهتر شدن مسیر مقالات و فایلهای آموزشی آتی همراهی نمایید.
اما معامله گران بازارهای مالی باید توجه داشته باشند که تحلیل تکنیکال فقط بخشی کوچکی از مسیر موفقیت آنها در معامله گری است.
به همین دلیل حتما باید بر روس مهارت های دیگر خود همچون تحلیل بنیادی، رفتارشناسی بازار، مدیریت سرمایه، کنترل ریسک و مهارت خود کنترلی جهت کنترل هیجانات خود در هنگام معاملات بپردازند.
نحوه معامله درست در الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه که به الگوی HEAD AND SHOULDER معروف می باشد یکی از الگوهای برگشتی پرکاربرد در بورس تهران می باشد. این الگو در انتهای روند رخ میدهد و روند صعودی را به روند نزولی و روند نزولی را به روند صعودی تبدیل می کند.
شکل زیر یک الگوی سر و شانه را نشان میدهد.
در الگوی سر و شانه سه بخش وجود دارد که شامل شانه چپ، سر و شانه راست می باشد. همانطور که در شکل نشان داده شده است در الگوی سر و شانه، شانه ها در یک راستای یکسان قرار دارند و اگر بخواهیم به لحاظ اعتبار هم بررسی کنیم باید فاصله شانه چپ تا سر با شانه راست تا سر در یک رنج زمانی باشد. ( برای این کار بهتر است تعداد کندل های شکل گرفته در این دو محدوده را با هم بررسی کنید) چون هر چقدر تقارن بین دو طرف بیشتر باشد اعتبار الگوی سر و شانه بیشتر خواهد بود.
نکات مهم در الگوی سر و شانه
یک نکته بسیار مهم که در بسیاری از مطالب آموزشی واگرایی ها به آن توجه نمی شود واگرایی ایجاد شده در نمودار می باشد به گونه ای که برای بین شانه چپ و سر باید یک واگرایی منفی ایجاد شود که نشان از ضعف خریدار در نمودار می باشد.
از طرفی بهتر است شانه های چپ و راست شکل گرفته در نمودار در یک رنج قیمتی باشند.
در این الگو برای رسم خط گردن کافی است کف های قیمتی شکل گرفته بین سه اوج قیمتی را به هم وصل کنیم تا خط گردن به دست آید. نکته ای که باید در خط گردن مورد توجه قرار داد این است که خط گردن می تواند بدون زاویه و یا دارای زاویه 5 تا 10 درجه باشد.
برای تکمیل الگوی سر و شانه در روند صعودی بهتر است که شانه راست به زیر خط گردن نفوذ کند و تثبیت شود. این نشان میدهد که الگوی سر و شانه تکمیل شده است.
هدف قیمتی شکل گرفته در الگوی سر و شانه حداقل به اندازه “خط گردن تا سر” در الگو می باشد که در شکل بالا با فلش قرمز رنگ نشان داده شده است.
در بازارهای دو طرفه باید در هنگام گرفتن موقعیت، باید علاوه بر تعیین حد سود، حد ضرر خود را نیز در معامله تعیین کنیم. در الگوهای سر و شانه بعد از گرفتن موقعیت فروش می توان حد ضرر را در بالای شانه راست قرار داد.
الگوی سر و شانه معکوس
تمامی توضیحاتی که در خصوص سر و شانه گفتیم در بحث سر و شانه معکوس هم کاربرد دارد.
نکات مهم در الگوی سر و شانه معکوس
این الگو در امتداد روند نزولی در نمودار تشکیل می شود و میتواند موجب تغییر روند نزولی شود.
در این الگو بعد از شکست خط گردن وارد معامله می شویم.
هدف قیمتی در نظر گرفته نیز حداقل به انداز فاصله سر تا خط گردن می باشد.
واگرایی که در بالا توضیح دادیم در سر و شانه معکوس هم وجود دارد.
یک نکته را باید در شکست خط گردن مد نظر قرار داد و آن هم مربوط به شکست آن می باشد. زمانی میتوانیم بگوییم که خط گردن شکسته شده است که شکست پرقدرت باشد. گاهی اوقات ممکن است هنگام شکست خط گردن سهم صف خرید باشد و امکان خرید سهم هم توسط سرمایه گذار موجود نباشد. در این حالت بهتر است صبر کنید تا نمودار پولبک کند و پس از آن وارد معامله خرید شوید.