الگو سر و شانه چیست ؟

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال می‌توانند همانند صور فلکی ستاره‌شناسی، راهنمای ما باشند. الگوهای زیادی وجود دارد اما مشکل اینجا است که تشخیص و استفاده از آن نباید پیچیده باشد. الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال یکی از رایج‌ترین الگوها است که تشخیص آن آسان است. در این مقاله قرار است شما را با این الگوی پرکاربرد آشنا کنیم.

معرفی الگوی سر و شانه

الگوی نموداری سر و شانه (Head and Shoulder Pattern) الگویی محبوب است که در تحلیل تکنیکال به سادگی تشخیص داده می‌شود. این الگو یک خط مبنا (Baseline) و سه قله (Peaks) را نمایش می‌دهد که در آن قلۀ میانی بلندتر از دو قله دیگر است. الگوی نموداری سر و شانه، یک روند بازگشتی صعوی-نزولی است که قبل از پایان، اندکی صعودی می‌شود.

این الگو در تمام تایم فریم‌ها نمایش داده می‌شود، به همین دلیل می‌تواند مورد استفاده تمامی تریدرها و معامله‌گران قرار بگیرد. سطوح ورود (Entry Levels)، حد ضرر (Stop Levels) و حد سود (Profit Target) باعث می‌شود ظاهر نمودار آسان و قابل فهم شود شود؛ زیرا این الگوی نموداری مشاهده سطوح را آسان می‌کند.

الگوی سر و شانه استاندارد (صعودی) در تحلیل تکنیکال

ابتدا نگاهی بیندازیم به مراحل شکل‌گیری الگوی سر و شانه استاندارد (صعودی) و پس از آن الگوی سر و شانه معکوس (نزولی) را بررسی می‌کنیم.

تشکیل الگوهای (قابل مشاهده در بازارهای صعودی):

• شانه چپ (Left Shoulder): افزایش قیمت ادامه می‌یابد تا به یک قله ختم شود، سپس کاهش می‌یابد.
• سر (Head): قیمت مجدداً افزایش می‌یابد و قله بلندتری ایجاد می‌کند.
• شانه راست (Right Shoulder): بار دیگر، قیمت نزول می‌کند و در پی آن با صعود خود، قله سمت راست را پایین‌تر از سر تشکیل می‌دهد.

صورت‌بندی الگو به ندرت کامل است. یعنی در ناحیه بین سر و الگو سر و شانه چیست ؟ شانه مقداری نوسان وجود دارد.

الگوی سر و شانه معکوس (نزولی) در تحلیل تکنیکال

تشکیل الگو (قابل مشاهده در بازارهای نزولی):

• شانه چپ: قیمت کاهش می‌یابد و پس از ایجاد یک دره (Bottom) افزایش می‌یابد.
• سر: قیمت مجدداً کاهش می‌یابد و دره عمیق‌تری ایجاد می‌کند.
• شانه راست: قیمت یک بار دیگر افزایش می‌یابد، سپس با افزایش مجدد، دره راست را ایجاد می‌کند.

بار دیگر تأکید می‌کنیم که صورت‌بندی الگو به ندرت کامل است و در فاصله میان سر با شانه، مقداری نوسان ایجاد می‌شود.

تشخیص خط‌‌ گردن

خط ‌گردن (Neckline) نوعی سطح مقاومت و حمایت است که تریدرها از آن برای تشخیص نواحی استراتژیک و ایجاد سفارشات استفاده می‌کنند. اولین قدم برای تشخیص خط گردن، پیدا کردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه صعودی، دره مجاور شانه چپ را به دره بعد از سر متصل می‌کنیم. با این عمل، خط گردن به دست می‌آید.

در بخش بعدی اهمیت خط گردن را شرح می‌دهیم. در الگوی سر و شانه نزولی نیز با متصل کردن قله مجاور شانه چپ به قله بعد از سر، به خط گردن می‌رسیم(خط قرمز روی نمودار بالا).

چگونه با الگوی سر و شانه ترید کنیم؟

تریدرها منتظر می‌مانند تا الگو کامل شود؛ زیرا ممکن است یک الگو هرگز شکل نگیرد یا بخش باقی‌ماندۀ آن کامل نشود. باید الگوهای ناتمام را زیر نظر بگیرید اما تا زمانی که الگو خط گردن را نشکسته، ترید نکنید.

در الگوی سر و شانه استاندارد، باید منتظر باشید تا قیمت بعد از رسیدن به قله شانه راست، از خط گردن پایین‌تر برود. در الگوی سر و شانه معکوس هم باید منتظر بمانید که قیمت پس از دره شانه راست، از خط گردن بالاتر برود.

زمانی معامله کنید که الگو کامل شده باشد. از پیش، برای معامله برنامه‌ریزی کنید؛ سطح ورود، حد ضرر و حد سود را یادداشت کنید و به هر متغیری که روی استاپ لاس و اهداف قیمتی تأثیرگذار است، توجه کنید.

رایج‌ترین نقطه ورود زمانی است که شکست (Breakout) رخ می‌دهد؛ خط گردن می‌شکند و ترید انجام می‌شود. نقطه ورود بعدی به صبر و حوصله بیشتری نیاز دارد و این احتمال نیز وجود دارد که حرکت کاملاً از دست برود. در این روش، پس از وقوع شکست، منتظر بازگشت روند (Pullback) به الگو سر و شانه چیست ؟ خط گردن باشید.

چنین انتخابی محافظه‌کارانه‌تر است؛ زیرا در صورتی که بازگشت روند متوقف شود و قیمت در مسیر اصلی شکست به راه خود ادامه دهد، متوجه آن خواهیم شد و اگر هم قیمت در مسیر شکست به راه خود ادامه دهد، ممکن است معامله از دست برود.

تشخیص حد ضرر (Stop Loss)

در الگوی سنتی سر و شانه سقف، حد ضرر (Stop Loss) دقیقاً بالای شانه راست قرار می‌گیرند. سطح سر الگو نیز می‌تواند گزینه دیگری برای اعمال حد ضرر باشد اما باید توجه کنید که ریسک آن بالا است و در نتیجه نسبت ریوارد به ریسک الگو کاهش می‌یابد.

در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر تنها در زیر شانه راست قرار می‌گیرد و سر الگو هم همچنان می‌تواند به عنوان حد ضرر انتخاب شود. اما باید توجه کنید که این انتخاب، تریدر را در معرض ریسک بیشتری قرار می‌دهد. در نمودار بالا، حد ضرر در سطح 104 دلار (یعنی دقیقاً زیر شانه راست) قرار می‌گیرد.

تشخیص حد سود (Profit Target)

حد سود (Profit Target) در این الگو، اختلاف قیمت میان سر و نقاط تحتانی دو شانه است. این اختلاف قیمت از سطح شکست خط گردن کسر می‌شود و هدف قیمتی رو به پایین به دست می‌آید. در الگوی سر و شانه معکوس، این اختلاف قیمت به سطح قیمت شکست خط گردن اضافه می‌شود و یک هدف قیمت رو به بالا به دست می‌آید.

برخی اوقات ممکن است سرمایه‌داران برای تشخیص شکست و رسیدن به حد سود دلخواه خود، چند ماه منتظر بمانند. زیر نظر گرفتن معاملات‌تان به شما کمک می‌کند که نتیجه کار را پیش‌بینی کنید.

چرا الگوی سر و شانه کار می‌کند؟

هیچ الگویی کامل نیست و همواره درست عمل نمی‌کند. اما دلایلی وجود دارد که عمل کردن صحیح این الگو را توضیح می‌دهد:

• هنگامی که قیمت از اوج یعنی سر الگو سقوط می‌کند، تریدرها اقدام به فروش می‌کنند و در این حالت کمتر خرید انجام می‌شود.
• هنگامی که به خط گردن می‌رسیم، افرادی زیادی که در اوج قبلی یا در رالی قیمت شانه راست، خرید انجام داده بودند، حالا می‌فهمند که مرتکب اشتباه شده‌اند و به مقدار زیادی متضرر می‌گردند. این گروه بزرگ، حالا از پوزیشن خود خارج و باعث می‌شوند که قیمت به سمت حد سود خود حرکت کند.

جای منطقی دستور توقف یا همان حد ضرر بالای شانه راست است؛ زیرا روند قیمت به سمت پایین تغییر جهت داده است. شانه راست کمی پایین‌تر از سر الگو قرار دارد و در نتیجه شانه راست مادامی که روندی صعودی آغاز نشود، شکسته نمی‌شود.

مشکلات و دشواری‌های استفاده از الگوی سر و شانه

همان‌طور که گفته شد، این الگو تمام و کمال نیست. در اینجا به مشکلاتی اشاره می‌کنیم که ممکن است در هنگام استفاده از این الگو در معاملات به وجود آید:

• لازم است الگو را پیدا کنید و شکل‌گیری آن را تحت نظر بگیرید، اما مادامی که کامل نشده، نباید آن را به کار ببرید. در نتیجه ممکن است لازم باشد که مدت زیادی در انتظار به سر ببرید.
• این الگو همیشه کار نمی‌کند. سطوح توقف می‌تواند گاهی در این میان مخرب باشد.
• حد سود همیشه دست‌یافتنی نیست، در نتیجه ممکن است تریدرها بخواهند متغیرهایی را که بر خروج آنان مؤثر است با روش‌های دیگر تنظیم کنند.
• همیشه نمی‌توان این الگو را در معاملات به کار برد. برای مثال اگر سقوط قیمت کلانی در یکی از شانه‌ها به خاطر یک رویداد غیرمنتظره رخ دهد، احتمالاً حد سود محاسبه‌شده دست‌یافتنی نخواهد بود.
• الگوها ممکن است ذهنی باشند؛ یعنی تریدری ممکن است شانه تشخیص دهد، در حالی که برای تریدر دیگر ممکن است این گونه نباشد.

سخن پایانی

الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Patterns) شکلی از نمودار است که به صورت یک خط مبنا به همراهی سه قله پدیدار می‌شود. قله وسط، ارتفاع بیشتری دارد و دو قله مجاور تقریباً هم‌ارتفاع هستند. این الگو در تحلیل تکنیکال به عنوان شکل خاص نموداری توصیف می‌شود که قادر است یک روند بازگشتیِ صعودی به نزولی را پیش‌بینی کند. دو نسخه از این الگو موجود است: یکی نسخه استاندارد یا الگوی سر و شانه صعودی و دیگر نسخه معکوس یا همان الگوی سر و شانه نزولی.

این الگو یکی از معتبرترین الگوهای روندی بازگشتی محسوب می‌شود اما محدودیت‌هایی هم دارد. در تمام تایم‌فریم‌ها قابل استفاده است. از آنجایی که می‌تواند حد ضرر، حد سود و نقاط ورود ایجاد کند، بنابراین برای استراتژ‌ی‌های معاملاتی مناسب است. مناسب‌ترین نقطه ورود، شکست خط گردن است و حد ضرر مناسب نیز بنا به نوع الگو زیر یا بالای شانه راست قرار می‌گیرد. حد سود نیز اختلاف قیمتی است که با تفریق سر از خط گردن و افزودن یا تفریق خط گردن به دست می‌آید. در هنگام تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال در نظر داشته باشید که این الگو کامل نیست و معایبی دارد؛ از جمله اینکه همیشه درست کار نمی‌کند.

الگوی سر و شانه معکوس چیست؟ معرفی کامل الگوی IHS در معاملات رمز ارزها

تریدرهای حوزه رمزارز و سهام، الگوی الگوی سر و شانه معکوس یا همان IHS را به عنوان سیگنال پیش از شروع الگو سر و شانه چیست ؟ تغییر روند و آغاز بازار گاوی (روند صعودی بازار) به حساب می‌آورند. الگوی سر و شانه یا H&S یک الگوی معکوس‌کننده روند در تحلیل تکنیکال است؛ بدین معنی که اگر در یک روند صعودی دیده شد، روند نزولی خواهد شد و الگوی سر و شانه معکوس یا IHS نیز در پایان یک روند نزولی ساخته می‌شود و پایان این روند را نشان می‌دهد. در این مقاله، به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، تشخیص روند صعودی، نحوه محاسبه اهداف قیمتی با استفاده از این الگو و محدودیت‌های آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

الگوی سر و شانه معکوس چیست؟

زمانی که قیمت‌ها در حال ریزش هستند، احساسات بازار به سمت منفی سوق پیدا می‌کند و ترس افراد در بالاترین حد خود قرار دارد. جالب است بدانید که درست در همین مواقع الگوی معکوس هد اند شولدرز (IHS) خود را نشان می‌دهد. الگوی IHS از نظر ساختار شبیه به الگوی معمول H&S است، اما شکلی کاملا برعکس دارد. این الگو پس از شکل‌گیری کامل، نشان‌دهنده پایان روند نزولی بوده و آغاز بازار صعودی را نوید می‌دهد.

الگوی هد اند شولدرز معکوس به نوعی یک فرم وارونه است که پس از پایان یافتن روند نزولی شکل می‌گیرد. این الگو دارای یک بخش Head (سر)، یک Shoulder (شانه) سمت چپ و یک شانه راست است و همگی این بخش‌ها به صورت وارونه تشکیل می‌شوند و زیر خط گردن (Neckline) به وجود می‌آیند. وقوع شکست در بخش بالایی خط گردن موجب تکمیل و تثبیت الگو شده و نشان‌دهنده بازگشتن روند نزولی به روند صعودی است.

همانطور که در شکل بالا نیز نمایش داده شده است، ارزش دارایی مورد نظر ما در یک روند نزولی قرار دارد؛ اما پس از کاهش قیمتی قابل توجه، به نظر می‌رسد که خریداران این دارایی بر این باور هستند که قیمت به سطح جالب توجهی رسیده و خرید در کف قیمت را آغاز می‌کنند. هنگامی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، دارایی مورد بحث ما وارد زمینه شکل‌دهی به اولین بخش شولدر چپ شده و قیمت وارد روند افزایشی خود می‌شود.

تریدرها در طول روند نزولی به صورت گروهی دارایی‌های خود را به فروش می‌رسانند. خرس‌ها (تریدرهایی بر روی روند نزولی بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند یا اصطلاحا شورت می‌کنند) نیز پس از بازگشتن بازار از روند نزولی خود به شدت فروش خود را به انجام می‌رسانند و این امر موجب سقوط قیمت به میزانی پایین‌تر از اولین کف قیمتی شده و کف قیمتی جدیدی شکل می‌گیرد. گاو‌ها (افرادی بر روی صعودی بودن روند بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند) از طرف دیگر در این کف قیمتی خرید کرده و بخش سر الگو را شکل می‌دهند. هنگامی که قیمت به قله قبلی خود یعنی در نقطه توقف پیشین قیمت می‌رسد، دوباره خرس‌ها وارد عمل می‌شوند.

این امر موجب سقوط دوباره قیمت‌ها شده و بخش سوم الگو شروع به شکل‌گیری می‌کند و در اولین کف قیمتی جدید دوباره شاهد ورود خریداران و خرید تهاجمی آنها هستیم. این ماجرا در حقیقت شانه راست را تشکیل می‌دهد. سپس قیمت دوباره رو به افزایش پیش می‌رود و این گاوها هستند که مسئولیت هدایت کردن آن به بالای خط گردن و تکمیل الگو را به عهده دارند.

از اینجا به بعد، خط گردن در نقش کف جدید قیمتی عمل خواهد کرد؛ زیرا این در حقیقت خط مقاومتی است که تریدر‌ها در آن نقطه خرید کرده و چنین مقاومتی را حمایت می‌کنند. این در حقیقت سیگنالی برای شروع روند صعودی جدید خواهد بود.

شناسایی روند صعودی جدید با استفاده از الگوی IHS

در تصویر بالا می‌بینیم که بیت کوین از زمان تشکیل سقف قیمتی بومی ۱۳۹۷۰ دلار در ۲۶ ژوئن سال ۲۰۱۹ (۵ تیر ماه سال ۱۳۹۸) در روند نزولی بود. در این هنگام خریداران وارد عرصه شده و از نزول قیمت در سطح حمایتی ۷۰۰۰ دلار تا ۶۵۰۰ دلار جلوگیری کرده و شانه سمت چپ الگوی سر و شانه معکوس را تشکیل دادند. این موضوع موجب آغاز شدن فرایند بهبود بازار و رسیدن قیمت به ۱۰۴۵۰ دلار شد. در این سطح، گاوهایی که در کوتاه مدت ترید می‌کنند سود خود را کسب کرده و خرس‌ها نیز فرایند پوزیشن گرفتن شورت (استفاده از قراردادهای آتی و بستن قرارداد خود بر روی ریزش قیمت ارز مورد نظر) خود را با هدف برگشتن به روند نزولی آغاز کردند.

در نهایت، فروش شدید این دارایی توسط افراد موجب شکسته شدن خط حمایتی شده و جفت ارز بیت کوین/تتر (BTC/USDT) در ۱۳ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۳ اسفند ماه سال ۱۳۹۸) به قیمت ۳۷۸۲ دلار رسید. گاوها از طرف دیگر این رویداد را غنیمت شمرده و آن را به عنوان فرصت خرید به حساب آوردند و همین امر موجب بازگشتن بازار و بهبود قدرتمندانه و رسیدن قیمت بیت کوین به ۱۰۴۵۰ شد. این بخش موجب شکل گرفتن بخش سر در الگوی مورد بحث ما شد.

اما شانه سمت راست بسیار کم‌عمق بود و دلیل این امر کاهش فشار فروش و عدم صبر کردن گاوها برای خرید دوباره در اصلاحات عمیق‌تر بود. در نهایت، گاوها موفق شدند تا در ۲۷ جولای سال ۲۰۲۰ (۶ مرداد ماه سال ۱۳۹۹) قیمت را به سطحی بالاتر از خط گردن هدایت کرده و الگوی سر و شانه را کامل کنند. زمانی این الگو تکمیل می‌شود که شکست (Breakout) در منطقه خط گردن اتفاق بیافتد؛ پس از این شکست، معمولا قیمت دوباره به محدوده Neckline باز می‌گردد و آن را تست می‌کند (که به آن پولبک (Pullback) می‌گویند) تا یک سطح حمایتی برای خود بسازد و پس از آن، روند صعودی را ادامه می‌دهد.

خرس‌ها بسیار تلاش کردند تا گاوها را در تله انداخته و قیمت را تا خط گردن کاهش دادند. با وجود اینکه قیمت حتی پایین‌تر از این نیز رفت اما تریدرها اجازه ریزش جفت ارز BTC/USDT به سطح کمتر از ۱۰٫۰۰۰ دلار را ندادند. این در حقیقت بیانگر وقوع تغییراتی در احساسات افراد و روانشناسی بازار است. خریداران نیز با افزایش فشار و بالا بردن قیمت و رد شدن آن از ۱۲٫۵۰۰ دلار موجب افزایش حرکت صعودی بازار شدند.

محاسبه اهداف قیمتی الگوی هد اند شولدرز معکوس

برای محاسبه هدف کف قیمتی الگوی سر و شانه معکوس، عمق را از خط گردن تا پایین‌ترین نقطه محاسبه کنید، تا سر تشکیل می‌شود. در مثال بالا، خط گردن در حدود ۱۰۴۵۰ دلار قرار دارد و با کم کردن کف قیمتی ۳۷۸۲.۱۳ دلار از آن، به عمق ۶۶۶۷.۸۷ دلاری دست پیدا می‌کنیم.

سپس با افزودن این مقدار به سطح شکست در مثال بالا به حدود عددی ۱۰۵۵۰ دلار می‌رسیم. در حقیقت این هدف را در سطح ۱۷۲۱۷.۸۷ دلار تعیین می‌کند. هنگامی که روند از نزولی به صعودی تغییر پیدا می‌کند، ممکن است ریزش قیمتی کمی را تجربه کنیم و یا حتی به سطحی بالاتر از هدف مورد نظر دست بیابیم. بنابراین، تریدرها باید هدف محاسبه شده را تنها به عنوان یک راهنما در نظر داشته باشند و پوزیشن خود را با رسیدن به هدف مورد نظر به خطر نیاندازند و دارایی خود را با عجله به فروش نرسانند.

روش دیگری برای محاسبه اهداف قیمتی IHS، این است که در قسمت‌هایی از دو شانه چپ و راست که قیمت معکوس شده، یک خط روند رسم کنید تا خط گردن شما به دست بیاید. سپس با استفاده از ابزار Cursor Cross در تریدینگ ویو، میزان پیپ سر تا نک‌لاین را اندازه بگیرید. نصف این میزان به عنوان هدف H/2 و کل این مقدار با عنوان هدف H در نظر گرفته می‌شود. به عبارتی دیگر، هدف سر و شانه معکوس ، به اندازه سر تا گردن است؛ اما برخی اوقات این مقدار رشد نمی‌کند؛ بنابراین بسیاری از تریدرها اندازه H/2 را به عنوان تارگت خود قرار می‌دهند.

احتمال شکست در الگوی سر و شانه معکوس

هیچ یک از الگوها در شکست روندهای مختلف به موفقیت کامل دست پیدا نمی‌کنند و لازم است تا تریدرها تا پایان شکل‌گیری الگو و تکمیل آن برای آغاز معاملات خود صبر کنند. برخی اوقات، ساختار الگو شکل می‌گیرد، اما شکست روند اتفاق نمی‌افتد. درست در همین هنگام است که تریدرهایی که معاملات خود را پیش از تکمیل روند آغاز می‌کنند به دام می‌افتند.

به عنوان مثال می‌توان به روند قیمت LINK اشاره کرد که در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۹ (۸ تیر ماه سال ۱۳۹۸) با قیمت ۴.۵۸ دلار وارد روند نزولی شد و اصلاح خود را آغاز کرد. خریداران نیز تلاش کردند تا کاهش قیمت را در ناحیه ۲.۲۰ دلار تا ۲.۰۰ دلار متوقف کنند. این امر موجب تشکیل یک الگوی هد اند شولدرز معکوس شد که در تصویر بالا می‌توانید مشاهده کنید.

با وجود اینکه حد قیمتی در ۱۹ آگوست ۲۰۱۹ (۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۹۸) به محدوده خط گردن رسید، اما خریداران نتوانستند آن را به بالاتر از این حد برسانند. به همین دلیل الگوی تشکیل شده تکمیل نشد.

جفت ارز LINK/USDT در این نقطه از حد قیمتی نک‌لاین برگشت و به سطحی پایین‌تر از سر و در نقطه ۱.۹۶ دلار قرار گرفت و الگو را نامعتبر کرد؛ این ماجرا موجب به دام افتادن تریدرهایی شد که احتمالا در انتظار معکوس شدن روند نزولی، خرید خود را به ثبت رسانده بودند.

نکات کلیدی در الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه می‌تواند ابزار مفیدی برای تریدرهایی باشد که به دنبال همراه شدن با روند صعودی در حال آغاز هستند. لازم به ذکر است که در این رابطه نکات مهمی وجود دارند که به یاد داشتن آنها خالی از لطف نیست.

• در ابتدا باید تا تکمیل الگو صبر کنید و پس از شکسته شدن خط گردن و بسته شدن کندل استیک در بالای آن اقدام به خرید کنید. حجم معاملات زیاد در زمان شکسته شدن نک‌لاین، روند صعودی را بیشتر از زمانی که حجم معاملات کمتر است، تحکیم می‌کند.

• هنگامی که یک روند معکوس می‌شود، به صورت کلی برای مدت زمان نسبتا زیادی به پیشروی خود ادامه خواهد داد. بنابراین، تریدرها نباید برای خالی کردن پوزیشن‌های خود پس از رسیدن قیمت به حد پیش‌بینی شده عجله داشته باشند. در سایر مواقع نیز ممکن است الگوی هد اند شولدرز تشکیل شود؛ اما به سرعت مسیر خود را تغییر داده و با سقوط قیمتی مواجه می‌شویم. تریدرها باید پیش از هر اقدامی با دقت بالایی سایر اندیکاتورها و الگو سر و شانه چیست ؟ عملکردهای قیمتی را نیز مورد بررسی قرار دهند.

• شما می‌توانید سفارش خرید خود را به صورت Buy Stop‌ قرار دهید، تا به محض شکسته شدن خط گردن، پوزیشن شما باز شود. این باعث می‌شود که شما بتوانید از مومنتوم قوی قیمت بهره ببرید. اما یکی از معایب این روش این است که ممکن است شما با شکست فیک یا Fakeout مواجه شوید؛ یعنی پس از شکست خط روند و باز شدن پوزیشن خرید شما، قیمت در جهت معکوس حرکت کند.

معایب الگوی سر و شانه معکوس

سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوهای ترید در بازار رمز ارزهاست. اما درست مانند تمامی الگوهای تحلیل تکنیکال، معایبی نیز دارد:

• شما باید یک الگوی IHS را پیدا کنید و آن را تا زمان تکمیل شدن، تماشا کنید. شما نباید قبل از تکمیل این الگو اقدام به باز کردن پوزیشن کنید؛ زیرا ممکن است یک الگوی دیگر با نتایج دیگر باشد و یا یک سر و شانه معکوس شکست خورده باشد. بنابراین، احتمالا باید زمان زیادی را تا تکمیل این الگو منتظر باشید.
• هد اند شولدرز معکوس همیشه درست کار نمی‌کند و ممکن است به محض شکست خط گردن یا حتی بالاتر از آن، قیمت مجددا برگردد و روند نزولی را ادامه دهد. برای همین، حتما باید از حد ضرر (Stop Loss) استفاده کنید.

• حد سود یا اهداف قیمتی مد نظر شما، همیشه قابل دستیابی نیستند. بنابراین همیشه باید متغیرهای بازار را در نظر بگیرید و اگر احساس خطر کردید، از پوزیشن خارج شوید.
• این الگو همیشه قابل معامله نیست؛ برای مثال، اگر در طی یک اتفاق ناگهانی، قیمت ریزش کند و شانه سمت راست پایین‌تر از سر ایجاد شود، این الگو دیگر سر و شانه معکوس نیست. به همین دلیل، شما نباید قبل از تکمیل شدن IHS اقدام به ترید کنید.
• اگر یک تریدر تازه‌وارد باشید، تشخیص این الگو برای شما مقداری دشوار خواهد بود.
• نسبت ریسک به ریوارد در الگوی سر و شانه معکوس همیشه باب میل نیست و ممکن است میزان ریسکی که متحمل می‌شوید، بیشتر از میزان ریوارد شما باشد.

جمع بندی

الگوی سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوها در تحلیل تکنیکال است. این الگو معکوس شدن قیمت، از روند نزولی به صعودی را نشان می‌دهد. ترید با الگوی IHS نیاز به مقداری تجربه دارد و تشخیص آن برای افراد تازه‌وارد چندان راحت نیست. برای باز کردن پوزیشن با استفاده از هد اند شولدرز معکوس، شما باید منتظر بمانید تا الگو تکمیل شود و خط گردن شکسته شود. در این مقاله، به به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، نحوه تشخیص روند صعودی، محاسبه اهداف قیمتی و محدودیت‌های آن پرداختیم.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه یکی از الگوهای عمومی قیمت است. که سال‌های متمادی در بخش تحلیل تکنیکال دوره های آموزشی مختلف. همچون آموزش بورس، آموزش ارز دیجیتال، آموزش فارکس، آموزش بورس بین الملل و آموزش آتی به معامله گران تدریس می شود.

و به دلیل جذابیت، واقعیت تحلیل از موقعیت با ثباتی در بین ابزارهای تحلیل تکنیکال برخوردار است.

الگوی سر و شانه (Head and shoulders) یکی از الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال است که به شناسایی روندهای جدید در چارت تحلیل تکنیکال کمک بسزایی ‌می‌کند. در این مقاله که توسط تیم آموزش بورس کالج آموزشی تی بورس تهیه گردیده است، به شما آموزش خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.

تحلیل و بررسی الگوی سر و شانه سقف در چارت

این الگو از دسته الگوهای بازگشتی روند محسوب ‌می‌شود و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل ‌می‌سازد.

معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر ‌می‌شود . سر و شانه سقف در انتهای یک روند صعودی شکل ‌می‌گیرد.

بررسی ویژگی‌های الگوی در کف و سقف قیمت.

• در انتهای روند صعودی شکل ‌می‌گیرد.
• پس از شکل‌گیری قله ای بالای قله قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت قله قبل ندارد بنابراین قله کوچکتر از قله قبل ایجاد ‌می‌شود، در نهایت ما سه قله خواهیم داشت که قله وسط نسبت به قله چپ و راست از ارتفاع بیشتری برخوردار هست.

• قله چپ را به اصطلاح شانه چپ ‌می‌نامیم و حجم معاملات به مراتب بالاتری را در بازار بورس شاهد هستیم.
• قله راست را هم اصطلاحا شانه راست نام گذاری ‌می‌کنیم، حجم معاملات بورس نسبت به دو قله دیگر کاهش ‌می‌یابد .
• قله ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات متعادلی را در این قله شاهد هستیم.
• اگر دو کف تحلیل سر و شانه سقف را به هم متصل کنیم، خطی حاصل ‌می‌شود که اصطلاحا به آن خط گردن گفته ‌می‌شود .
• الگو با شکسته شدن خط گردن کامل ‌می‌شود.
• تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن ریزش خواهد داشت .
• هدف ریزش قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه سقف ‌می‌باشد.
• معمولاً بعد از شکست خط گردن سر و شانه سقف شاهد حجم‌های فروش بالا در سهام خواهیم بود.

اصولاً بعد از شکل‌گیری شانه راست از سهم خارج ‌می‌شویم و تا سیگنال مجدد خرید با سهم نخواهیم بود.

آنچه باید در مورد این الگوی قدذتمند تحلیل تکنیکال بدانید.

الگوی سر و شانه کف (Head and shoulders) از دسته‌ی الگوهای بازگشتی روند محسوب ‌می‌شود. و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر الگو سر و شانه چیست ؟ کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل ‌می‌سازد.

معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر ‌می‌شود. الگوی قیمتی سر و شانه کف در انتهای یک روند نزولی شکل ‌می‌گیرد.

آیا از ویژگی ‌های این الگوی تکنیکال با خبر هستید؟

• در انتهای روند نزولی شکل ‌می‌گیرد.
• پس از شکل‌گیری دره‌ای پایین‌تر از دره قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت کف قبل را ندارد. بنابراین دره‌ای بالاتر از دره قبل ایجاد ‌می‌شود. در نهایت ما سه پیوت خواهیم داشت که پیوت یا دره وسط نسبت به دو پیوت چپ و راست از عمق بیشتری برخوردار هست.
• دره چپ را به اصطلاح شانه چپ ‌می‌نامیم و حجم معاملات اوراق بهادار به مراتب پایین‌تر را شاهد هستیم.
• دره راست را هم اصطلاحاً شانه راست نام گذاری ‌می‌کنیم. حجم معاملات بورس نسبت به دو دره دیگر افزایش ‌می‌یابد.
• دره ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات، متعادلی را در این دره شاهد هستیم.
• اگر دو سقف الگوی سر و شانه کف را به هم متصل کنیم. خطی حاصل ‌می‌شود که اصطلاحاً به آن خط گردن گفته ‌می‌شود.
• الگو با شکسته شدن خط گردن کامل ‌می‌شود.
• تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن صعود خواهد داشت.
• هدف صعود قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه کف ‌می‌باشد.
• معمولا بعد از شکست خط گردن تحلیل سر و شانه کف شاهد حجم‌ خرید بالا در اوراق بهادار خواهیم بود.

اصولاً بعد از شکل‌گیری شانه راست تعدادی افراد ریسک پذیر وارد سهم ‌می‌شوند. افراد محتاط از شکست خط گردن مطمئن ‌می‌شوند و بعد وارد سهم خواهند شد.

نتیجه‌گیری الگو سر و شانه چیست ؟ نهایی در مورد الگوی سر و شانه:

تفاوتی که میان سر و شانه سقف و سر و شانه کف وجود دارد روند ما قبل تشکیل چارت پترن هست. که سر و شانه کف در انتهای روند نزولی شکل ‌می‌گیرد و سر و شانه سقف در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد.

یک معامله گر بازارهای مالی در الگوی سر و شانه سقف انتظار ریزش را دارد. و در الگوی سر وشانه کف انتظار رشد قیمت را باید داشته باشد.

کل مطلب قابل ارائه در الگوی سر و شانه در همین مبحث خلاصه ‌می‌شود. با ارسال دیدگاه‌ها و سوالات خود ما را در بهتر شدن مسیر مقالات و فایل‌های آموزشی آتی همراهی نمایید.

اما معامله گران بازارهای مالی باید توجه داشته باشند که تحلیل تکنیکال فقط بخشی کوچکی از مسیر موفقیت آنها در معامله گری است.

به همین دلیل حتما باید بر روس مهارت های دیگر خود همچون تحلیل بنیادی، رفتارشناسی بازار، مدیریت سرمایه، کنترل ریسک و مهارت خود کنترلی جهت کنترل هیجانات خود در هنگام معاملات بپردازند.

الگوی سر و شانه روشی برای تشخیص تغییر روند

برای موفقیت در بازار بورس باید اطلاعات کاملی در مورد این بازار و روند نزولی و صعودی آن کسب کنید. بازار بورس نیز همانند سایر کسب و کارها نیاز به حرفه و تخصص ویژه‌ای دارد. بنابراین باید از انواع تحلیل‌های تکنیکال کاربردی در این بازار بهره‌مند شوید و آنها را بشناسید. یکی از همین تحلیل‌های تکنیکال کاربردی در بازار بورس الگوی سر و شانه است.

فرقی ندارد در بازار بورس مبتدی یا متخصص باشید، به احتمال زیاد نام این الگو به گوشتان خورده است. در این بخش قصد داریم این الگو را بیشتر تفسیر کنیم. همچنین سایت کافی کاربردهای الگو سر و شانه را برای شما توضیح می‌دهد. با کمک این الگو می‌توانید از روند نزولی و صعودی بازار بورس باخبر شوید.

آیا الگو سر و شانه چیست ؟ می‌دانید الگوی سر و شانه چیست؟

اگر یکی از کاربران بازار بورس باشید، با بعضی از الگوهای تحلیل تکنیکال آشنا خواهید بود. الگوی سر و شانه نیز یکی از همین الگوهای تحلیلی است که بیشتر بر روی برگشت قیمت بازار تمرکز دارد. همان‌طور که از نام این الگو مشخص است، شما با حالتیشبیه سر و شانه‌ها (3 قله) روبه‌رو می‌شوید.

دو قله‌ای که پایین‌تر است شانه و قله بالاتر نیز سر نام دارد. شیب این قله‌ها در بعضی موارد افزایشی و در برخی زمان‌ها کاهشی است. اما به طور معمول اگر شیب این الگو کاهشی باشد، سیگنال حاضر در این الگو قابل اطمینان‌تر است.

به طور کلی با اندازه‌گیری ارتفاع سر و شانه‌ها می‌توان هدف قیمتی مشخصی را برای خود تعیین و برای رسیدن به آن برنامه‌ریزی کرد. در نظر داشته باشید قیمتی که شانه‌ها را نشان می‌دهد هرگز از قیمت نشان‌دهنده سر، بالاتر نمی‌رود. در بعضی موارد قیمت حتی از هدف مشخص‌شده نیز بالاتر می‌رود، در این صورت نباید وسوسه شوید یا طمع کنید.

بررسی انواع الگوی سر و شانه

پیش از این به برگشتی بودن الگوی سر و شانه اشاره کردیم. در واقع این الگو براساس قیمت‌های حاضر در بازار، نموداری طراحی می‌کند که تغییرات موجود در بازار را نشان می‌دهد. براساس گزارشات به دست آمده این الگو یکی از معتمدترین الگوهای برگشتی قیمتی حاضر در بازار بورس خواهد بود.

برای مثال زمانی که تغییرات بازار روند صعودی یا نزولی دارد، شما شاهد الگوهای سر و شانه خواهید بود. نکته مهم این است که روند نزولی و صعودی بازار با یک الگو سر و شانه نشان داده نمی‌شود. به عبارت دیگر برای تشخیص روند قیمت بازار بورس از 3 الگو سر و شانه استفاده می‌شود که در زیر آنها را توضیح می‌دهیم.

الگوی سر و شانه ادامه‌دهنده

این الگو زمانی که قیمت در بازار بورس بین دو حالت صعودی و نزولی قرار بگیرد به وجود می‌آید. در واقع الگوی سروشانه ادامه‌دهنده روند میانی بین روند صعودی و نزولی بازار بورس خواهد بود.

الگوی سر و شانه کف

الگوی سر وشانه کف نام دیگری نیز دارد، به آن الگوی سر و شانه معکوس نیز گفته می‌شود. همان‌طور که می‌بینید از کلمه کف در نام این الگو استفاده شده است، بنابراین این الگو در یک حرکت نزولی ایجاد می‌شود. در واقع الگو سروشانه کف از یک حرکت نزولی در بازار شروع می‌شود و تا بالا رفتن قیمت در این بازار ادامه پیدا می‌کند.

این الگو از 3 کف ایجاد شده است: 2 کف مجاور و 1 کف میانی. به خاطر داشته باشید کف میانی نسبت به 2 کف مجاور عمق بیشتری دارد. این کف میانی در واقع نقش سر در الگوی سروشانه سقف را ایفا می‌کند.

نحوه معامله با الگوی سر و شانه کف

شروع معامله از طریق این الگو روش خاصی دارد. در واقع توصیه می‌کنیم هنگام شکست قیمت به معامله دست بزنید. در واقع هر چه شکست قیمت بیشتر باشد معامله شما موفق‌تر خواهد بود. خبر خوب اینکه اگر در زمان شکست قیمت از انجام معامله جا ماندید، می‌توانید طی پولبک و تحت شرایط بهتری معامله کنید.

نحوه تشخیص حد ضرر و حد سود در الگوی سر و شانه کف

در این بخش شما را با تشخیص حد ضرر و حد سود براساس الگوی سروشانه کف آشنا خواهیم کرد. به نقاط زیر کف مجاور، حد زیان گفته می‌شود. البته برای اطمینان بیشتر از حد زیان خود می‌توانید کف میانی را آخرین حد ضرر در نظر بگیرید. زمانی می‌توانید حد زیان را نقطه کف میانی به حساب آورید که فاصله کف مجاور و کف میانی خیلی زیاد نباشد.

برای تشخیص حد سود نیز باید فاصله کف میانی تا شکست قیمت را در نظر بگیرید. البته حد سود در الگو سر و شانه کف از خط شکست به سمت بالا در نظر گرفته می‌شود.

الگوی سر و شانه سقف

الگوی سر و شانه سقف همان‌طور که از نامش مشخص است، طی تغییرات صعودی بازار اتفاق می‌افتد. این الگو در حرکت صعودی بازار شروع می‌شود و تا کاهش قیمت‌ها و حرکت نزولی بازار ادامه دارد. در بین 3 قله الگو سروشانه سقف، الگوی سر بالاترین ارتفاع را نشان می‌دهد.

در نظر داشته باشید الگوی شانه نیز در این الگو سروشانه سقف پایین‌تر از حد معمول است. این الگو سبب پایین آمدن قیمت و افت شدید بازار خواهد بود. در ضمن کسب سود قابل‌توجه طی این الگو تنها در بازارهای 2 طرفه ممکن است.

چطور از طریق الگوی سر و شانه سقف معامله کنیم؟

اگر قصد دارید با استفاده از این الگو سروشانه سقف دست به معامله بزنید باید منتظر شکست قیمت باشید. زمانی که شکستی در قیمت این الگو مشاهده شد، بهترین زمان برای آغاز معامله خواهد بود. همچنین اگر شکست خیلی سریع از بین رفت و قیمت دوباره به محل قبل خود برگشت، بهتر است منتظر پولبک بمانید.

می‌توان گفت در بعضی مواقع سرعت شکست قیمت و برگشت آن به نقطه اولیه خیلی سریع اتفاق می‌افتد و شما از آغاز معامله عقب می‌مانید و شرایط مناسب را از دست می‌دهید. بنابراین پولبک بهترین زمان برای ورود به معامله براساس الگوی سروشانه سقف خواهد بود.

چطور با کمک الگوی سر و شانه سقف حد ضرر و حد سود را تشخیص دهیم؟

سوالی دیگر که بعد از آشنایی با این الگو ممکن است به ذهن شما خطور کند، مربوط به تشخیص حد ضرر و حد سود است. برای اندازه‌گیری حد ضرر باید فاصله میان شانه تا سر را در نظر بگیرید. البته بهتر است کمی بالاتر از سر را حد ضرر بدانید تا از اندازه‌گیری خود مطمئن شوید.

برای تعیین حد سود نیز باید از قسمت سر تا فاصله شکست قیمت را محاسبه کنید. بعد از اینکه به خط شکست قیمت رسیدید حرکت خود را به سمت پایین ادامه دهید. در این حالت می‌توان حد سود را برآورد کرد.

تفاوت اصلی بین الگوی سر و شانه کف و سقف

حالا که با این الگو آشنا شدید، شاید کمی برایتان گیج‌کننده باشد یا الگوی سروشانه سقف و کف را با یکدیگر اشتباه بگیرید. بنابراین بهتر است از تفاوت‌های این الگوها نیز با خبر شوید. از این‌رو در این بخش اصلی‌ترین تفاوت‌ این 2 الگو را بیان می‌کنیم.

در الگوی سروشانه کف که درحرکات نزولی بازار ایجاد می‌شود، تمایل بیشتری برای برگشت به بالا وجود دارد. در صورتی که در الگوی سروشانه سقف این تمایل به سمت پایین خواهد بود.

جمع‌بندی

تمام سرمایه‌گذاران و معامله‌گران موفق بازار بورس از همین الگوها و تحلیل‌های تکنیکال استفاده می‌کنند. در این راهنما سعی کردیم به طور خلاصه در مورد الگوی سر و شانه برای شما توضیح دهیم. همچنین در مورد انواع این الگوها و تاثیر آنها بر روی روند قیمت صحبت کردیم.

این الگو یکی از معتبرترین و معتمدترین الگوهای کاربردی در تحلیل تکنیکال بازار بورس است. بدین‌ترتیب با کمک این الگو می‌توانید در بهترین زمان ممکن وارد بازار بورس شوید و معامله خود را آغاز کنید. این الگوها بهترین زمان برای ورود یا خروج را مشخص می‌کنند.

آیا مقاله ما در مورد الگوی سروشانه برای شما مفید بود؟ ممنون می‌شویم نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.

کاربرد الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چگونه است؟

امروزه با ملموس‌تر شدن اهمیت سرمایه‌گذاری برای عموم مردم، افراد بیشتری به سمت این بازار روانه شده‌اند. متاسفانه اکثر افراد تازه وارد بدون توجه به رفتار بازار و بر اساس سلیقه شخصی خود یا اخبار نادرست وارد بازار می‌شوند و در نهایت با کوله‌باری از ضرر و زیان و سرخوردگی از آن خارج خواهند شد. بنابراین لازم است که معامله‌گران و تحلیل‌گران بازار فارکس، بورس و رمزارزها به طور مداوم در خصوص رفتار بازار و الگوهای آن مطالعه داشته باشند و بتوانند با استفاده از اطلاعات به دست آمده حرکات بعدی بازار را پیش‌بینی کنند. تشخیص صحیح و فهم الگوها برای بقای یک معامله‌گر در بازار سهام و رمزارز حیاتی است. الگوی سر و شانه مدت زیادی است که توسط تحلیل‌گران بازار بورس استفاده می‌شود و از این جهت از اعتبار بالایی برخودار است.

در مطلب زیر به معرفی این الگو و اهمیت آن خواهیم پرداخت، همچنین در این مطلب خواهیم آموخت که چگونه با استفاده از الگوی سر و شانه به سود مدنظرمان از بازار دست یابیم.

فهرست عناوین مقاله :

مبانی الگوی سر و شانه

در نظر تحلیل‌گران الگوی سر و شانه نشان‌دهنده یک واژگونی در چارت معاملات است یا به اصطلاح یک الگوی برگشتی است و معمولا از علائم تغییر روند صعوی نمودار به یک روند نزولی است. بنابراین باید توجه داشته باشید که از این الگو می‌توان تغییرات آینده روند بازار و به ویژه تغییر روند آن را پیش‌بینی نمود. لازم به ذکر است که الگوی سر و شانه بدون ایراد نیست. برای مثال نوسانات بین سر و شانه‌های نمودار می‌تواند شکل‌های متنوعی داشته باشد، که گاهی تشخیص الگو را برای افراد دشوار می‌کند. الگوی سر و شانه از سه جزء اصلی تشکیل شده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

الگوی سر و شانه از دو ناحیه شانه و یک ناحیه سر در میان آن‌ها تشکیل شده است و عبور قیمت از این نواحی می‌تواند پیش‌بینی کننده یک واژگونی در روند بازار باشد. شانه اول پس از یک روند صعودی مهم شکل می‌گیرد و سپس با شکل‌گیری یک روند نزولی کوتاه، شکلی مانند شانه به خود می‌گیرد. ناحیه سر پس از افزایش دوباره قیمت تشکیل می‌شود، اوج قیمت این‌بار بالاتر از حد قبل رفته و از شانه اولی بالاتر می‌رود. پس از تشکیل پیک قیمت، نمودار ریزش کرده و شانه دوم را در قیمتی پایین‌تر تشکیل می‌دهد. شانه‌ها معمولا از لحاظ شکل به یکدیگر شباهت دارند. نکته‌ای که در تشخیص الگوی سر و شانه وجود دارد آن است که معمولا افت قیمت پس از تشکیل سر نمودار از کف شانه اول پایین‌تر نخواهد آمد. به این خط فرضی افقی که کف قیمت الگو از آن پایین‌تر نمی‌آید، خط گردنی (NeckLine) می‌گویند. توجه داشته باشید که در صورت شکسته شدن خط گردنی الگوی سر و شانه از بین می‌رود و دیگر نمی‌توان به آن اتکا نمود.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی‌های سر و گردن ممکن است به صورت معکوس نیز به وجود آیند، در صورت ایجاد این الگو می‌توانیم تغییر روند بازار از نزولی به صعودی را پیش‌بینی کنیم. این الگو را معمولا با نام الگوی سر و شانه معکوس می‌شناسیم. به زبان ساده‌تر تمام روند‌هایی که برای الگوی قبلی توضیح دادیم در اینجا برعکس می‌شود و به همین جهت این الگو یک تغییر صعودی در روند بازار را نشان‌خواهد داد.

در هنگام وقوع الگوی معکوس سر و شانه، در واقع قیمت سهام دچار سه بار افت می‌شود که این افت قیمت‌ها توسط دو پولبک مثبت از یکدیگر جدا شده‌اند. قسمت سر نمودار در اینجا برعکس شده و پایین‌ترین قیمت را ثبت می‌کند. همچنین پس از تشکیل شانه معکوس دوم، شاهد شکسته شده خط گردنی و صعود قیمت خواهیم بود. تشخیص الگوی معکوس نیازمند تبحر بالا و تجریه زیادی است، بنابراین در صورتی که در دفعات اول متوجه تشخیص آن نشدید نگران نشوید.

تفسیر الگوی سر و شانه

تحلیل‌گران همواره بازار سهام را به یک مسابقه طناب‌کشی تشبیه می‌کنند. در این مسابقه دو گروه، دو سر طناب خرید و فروش را گرفته‌اند. کسانی که با خرید سهام قیمت آن را بالا می‌برند در تیم گاوها و کسانی که سهم‌های خود را می‌فروشند و قیمت را پایین می‌آورند به تیم خرس‌ها تعلق دارند. این اصطلاحات ساده برای فهم بیشتر بازار سهم توسط تحلیل‌گران ساخته شده است. تشکیل الگوی سر و شانه نشان می‌دهد که قدرت یکی از این گروه‌ها در حال کاهش و دیگری در حال زورمند‌تر شدن است و به این ترتیب روند بازار تغییر می‌کند.الگو سر و شانه چیست ؟

الگوی سر و شانه از آن جهت در میان معامله‌گران بازار سهام محبوبیت دارد که در صورت رؤیت می‌تواند به آن‌ها در تعیین قیمت آینده بازار کمک کند. از طرفی آن‌ها می‌توانند در مراحل تشکیل الگو، قیمت را از پیش تخمین بزنند و پس از کامل شدن الگو منتظر عبور قیمت از خط گردنی باشند. همچنین شناسایی این الگو کمک می‌کند که معامله‌گران بتوانند برای خود حد ضرر معقولی را تعریف نمایند. بهترین ناحیه برای تعریف نقاط استاپ لاس در الگوی سر و شانه معمولی، در بالای نقاط اوج شانه‌ها و سر تعریف می‌شوند. در الگوی معکوس سر و شانه نیز این نقاط حد ضرر یا استاپ لاس، معمولا در نواحی زیر پایین‌ترین قیمت‌ها تعریف می‌شوند.

به منظور تخمین تغییرات قیمت پس از شکسته شدن خط گردنی نیز می‌توانیم از الگوی سر و شانه کمک بگیریم. برای انجام این‌ کار فاصله بالاترین قیمت در ناحیه سر نمودار را از خط گردنی به دست می‌آوریم، سپس به همان مقدار از خط گردنی در جهت مخالف حرکت می‌کنیم و به همین سادگی می‌توان تغییرات قیمت بعد از شکسته شدن خط گردنی و پس از تشکیل شانه دوم را محاسبه کرد. برای مثال در صورتی که فاصله بالاترین نقطه الگو در ناحیه سر تا خط گردنی ۲۰ دلار باشد، تحلیل‌گران پس از شکسته شدن خط گردنی احتمال ریزش قیمت تا ۲۰ دلار دیگر را می‌دهند. توجه داشته باشید که این‌ها اغلب فقط با تخمین به دست می‌آید و به وقوع پیوستن آن قطعی نیست، اگرچه بسیاری از معامله‌گران با استفاده از این اعداد به یک تکنیک شخصی در معاملات رسیده‌اند و از آن سود کسب می‌کنند.

حتما توجه دارید که مواردی که در بالا ذکر شد برای یک الگوی سر و شانه‌ی سنتی بود. در صورتی که با یک الگوی سر و شانه معکوس مواجه باشیم، برای پیش‌بینی رشد قیمت باید فاصله پایین‌ترین قیمت الگو تا خط گردنی را محاسبه کرده و به همان میزان به صورت عمودی روبه بالا ادامه دهیم تا قیمت تخمینی به دست آید.

استفاده از الگوی سر و شانه برای انجام معاملات

پیش از ثبت هر سفارشی نیاز است که منتظر بمانیم تا الگوی سر و شانه به طور کامل تشکیل شود. در صورتی که بخشی از الگو تشکیل شده باشد، شما نباید با توجه به پیش‌فرض‌های ذهنی‌تان و با استناد به الگو وارد معامله شوید. بهتر است همواره منتظر تشکیل کامل الگو باشید؛ چراکه بازار همواره عرصه‌ی بی‌ثباتی بوده و به یک لحظه می‌تواند به شکل کلی تغییر کند. بنابراین در حین تشکیل الگو بازار را رصد کرده و منتظر شکل‌گیری کامل آن باشید، همچنین لازم است از بیش از حد پیش‌بینی کردن اوضاع بازار و انجام معامله بر اساس آن پرهیز کنید.

برای ورود خود به معامله از قبل برنامه‌ریزی کنید تا در صورت شکسته شدن خط گردنی بتوانید با سرعت به معامله وارد شوید. سایر متغیرهای بازار و اخبار مربوطه را نیز بررسی کنید تا در صورت وقوع تغییری در آن‌ها بتوانید حد سود و ضرر خود را با آن تنظیم کنید. معامله‌گران حرفه‌ای معمولا به صورت پلکانی وارد معاملات می‌شوند، تسلط به انجام ترید در صورت مشاهده الگوی سر و شانه نیازمند سخت‌کوشی، صبر و یادگیری مداوم است و به تدریج حاصل خواهد شد.

نکته‌ی مهمی که اکثر تازه واردان بازار به آن توجه نمی‌کنند تعیین حد سود و ضرر است. لازم است پیش از ثبت هرگونه سفارشی اهداف معاملاتی خود را تعیین کنیم، در غیر این صورت دیر یا زود شاهد از دست رفتن سرمایه خود خواهیم بود. همانطور که گفته شد بالای قله‌های قیمت در الگوی سر و شانه بهترین نقاط برای تعیین ضرر هستند. بهترین نقاط برای تعیین حد ضرر، حدفاصل قله‌ی شانه دوم تا قله‌ی ناحیه سر است، البته برای اطمینان خاطر بیشتر می‌توانیم حد ضرر و نقطه‌ی خروج را کمی بالاتر از ناحیه سر الگو نیز قرار دهیم.

یک روش معامله کم ریسک‌تر نیز آن‌ است که تریدرها پس از شکسته شدن خط گردنی منتظر به وجود آمدن یک پولبک به عنوان تاییدیه تغییر روند می‌مانند و پس از مشاهده آن وارد معامله می‌شوند. اگرچه این امکان نیز وجود دارد که این تاییدیه ورود پس از شکستن خط گردنی هرگز تشکیل نشده و فرصت معاملاتی از دست برود.

در خصوص الگوی سر و شانه‌ معکوس معمولا از اصطلاح دره‌ نیز استفاده می‌شود. بنابراین همانطور که‌ می‌دانید در این الگو سه دره خواهیم داشت. نمودار پس از شکستن خط گردن در این الگو مجددا اوج می‌گیرد و خریداران بازار را در دست خواهند گرفت. تعیین حد ضرر و حد سود در این الگو نیز مشابه موارد قبل است با این تفاوت که در اینجا حد ضرر را در پایین دره سمت راست قرار خواهیم داد. برای یافتن حد سود نیز کافی بود که اندازه فاصله عمیق‌ترین نقطه دره تا خط گردن را در بالای این خط نیز امتداد دهیم. نقطه‌ای که به آن خواهیم رسید را می‌توانیم به عنوان حد سود خود قرار دهیم.

جمع‌بندی

جهت تلسط یافتن بر الگوها و شناسایی روند بازار بهتر است پس از پایان یک روز معاملاتی با تحلیل‌گران و معامله‌گران خبره ارتباط برقرار کرده و از آن‌ها مشورت بگیرید. الگوی سر و شانه در طول تاریخ پر تلاطم بازارهای سرمایه، قابل اعتماد بودن خود را به اثبات رسانیده است. همچنین این الگو یکی از قابل تشخیص‌ترین الگوها در نمودار است. توجه داشته باشید که هیچ الگو و روشی برای پیش‌بینی صد در صد بازار وجود ندارد اما در اغلب اوقات وقتی یکی الگوی سر و شانه تشکیل می‌شود تقریبا می‌توان از روند بازار اطمینان حاصل کرده و سود معاملاتی مناسبی از طریق پیش‌بینی این الگو به دست آورد.

توجه داشته باشید که برخی از رفرنس‌ها بازار به جای استفاده از عبارات الگوی سر و شانه معمولی و معکوس، از واژه‌های سقف و کف استفاده می‌کنند که هیچ تفاوتی با موارد ذکر شده در مطلب فوق ندارد. در آخر نیز به منظور جمع‌بندی و یادآوری، نکاتی را که باید در انجام معامله با استفاده از الگوی سر و شانه رعایت کنیم را ذکر می‌کنیم: