بازار اولیه و ثانویه

بازار اولیه و ثانویه در سهام چیست؟
در مفهموم بازار اولیه و ثانویه ، بازار اولیه (primary market) بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای بار نخست به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺷﺮﻛﺖ , ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﻭﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻗﺮﺍﺭﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﺩ.
بازار ثانویه:
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود خواهد داشت به نام بازار ثانویه (secondary market) ؛ بنابراین بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان دادو ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن، تشکیل شده است. در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا میکنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و بازار اولیه و ثانویه یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه نمایند. ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .
ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺜﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺩﻱ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺳﻬﻢ ﻳﺎ ﻭﺭﻗﻪ ﺍﻱ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺭﺍﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﺮﺿﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺮﻭﺩ.ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭﻗﺘﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ , ﺳﻬﻢ ﻳﺎ ﻭﺭﻗﻪ ﻗﺮﺿﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺘﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱ ﻛﻨﺪ, (ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﻬﺎﻡ ﺑﺎﺷﺪ) ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ. دفعات انجام معامله در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه است که موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر اساس اینکه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله میشود، به چهار بازار تقسیم میگردد:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در بورس انجام میشود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای غیر بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معاملهگر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکههای الکترونیکی و بین سرمایهگذاران نهادی و عادی صورت میگیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینههای مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام میدهند.
ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ , ﺳﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭ ﻣﻲ ﻓﺮﻭﺷﺪ.
بازار اولیه و ثانویه
برای تامین مالی شرکت های بازرگانی و رفع نیاز مالی فعالیت های آنها و همچنین پرداخت هزینه های روند توسعه و رشد کسب و کارشان، به سرمایه گذاری نیاز می باشد.
همچنین دولت ها نیز جهت ارائه بهتر خدمات و کالا ها برای مشتریان، نیاز به دریافت وام دارند که بازار های مالی، امکان تامین سرمایه و وام را برای این گونه سازمان ها به وجود می آورد.
این بازار ها راه مناسبی برای سرمایه گذاران و وام گیرندگان هستند که باعث می گردند سرمایه ها به سمت کسانی که توان استفاده کارآمد از پول و سرمایه را دارند جریان یابد.
بازار اولیه چیست:
بازار اولیه (primary market) به بازاری گفته می شود که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می گردد و عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود.
از آنجایی که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان سهام عرضه می شود، فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ سازمان مورد نظر، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭ می شود ﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.
نکته: ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪی ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺎﺯﺍﺭ اولیه نیستند.
نقش بازار اولیه:
- سازمان دهی انتشارات جدید اوراق بهادار
- تضمین اوراق بهادار
- توزیع اوراق بهادار جدید
مزایای بازار اولیه:
- انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادر کننده اوراق صورت می گیرد.
- رشد سرمایه شرکت را تسهیل می کند.
- سرمایه گذاران را یاری می کند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند.
- می توان برای اهداف تجاری سرمایه کسب نمود.
- دولت از طریق فروش اوراق در بازار، می تواند سرمایه مورد نیاز سازمان را جمع آوری نماید.
- نقدینگی بیش از حد در چرخه اقتصاد کنترل می گردد.
- به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک می کند.
معایب بازار اولیه بورس:
- هزینه بر بودن پروژه های تحقیقاتی اولیه
- بررسی های عمیق و زمان بر برای تحقیقات اولیه
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اختیار معامله را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
بازار ثانویه چیست:
پس از اتمام عرضه اولیه سهم مورد نظر در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود دارد که به بازار ثانویه (secondary market)، معروف می باشد.
بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها، تشکیل شده است.
در این بازار، سرمایه گذاران این امکان را پیدا می کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چند باره سهام مورد نظر، تعداد آن را کاهش و یا افزایش دهند و یا این که اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند.
نکته: ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ویژگی های بازار ثانویه:
- هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله ها
- برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می آورد.
- دربازار ثانویه، هر گونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می شود.
- عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می کند.
- جایگزینی برای پس انداز است.
نکته: بازار های ثانویه با قوانین و مقررات خاص و محکمی از جانب دولت رو به رو هستند چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت ها و سرمایه گذاران به حساب می روند. این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می کنند.
قیمت گذاری در بازار ثانویه:
در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و بر اساس قیمت اسمی آن تعیین می گردد اما در بازار ثانویه قیمت این اوراق بر اساس میزان عرضه و تقاضای آنها مشخص می شود.
اهمیت بازار ثانویه:
- این بازار، شاخص خوبی به منظور تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور می باشد که افزایش یا کاهش بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
- این بازار، نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین می کند زیرا آنها می توانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را داد و ستد نمایند.
- این بازار به سرمایه گذاران فرصت می دهد تا بتوانند از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده نمایند.
- این بازار کمک می کند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.
تفاوت بازار اولیه با بازار ثانویه:
- شرکت ها پس از پذیره نویسی سهام خود در بازار اولیه می توانند سهام خود را به بفروشند اما پس از آن سهامشان دربازار ثانویه (بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
- در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می گیرد اما دربازار ثانویه، این درآمد ها متعلق به سرمایه گذاری می باشد که اوراق را به فروش می رساند.
- سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را نمی خرند زیرا شرکت صادر کننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش می گذارد و خرید آن نیازمند سرمایه بزرگی می باشد اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
- در بازار اولیه، فروش اوراق از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام می گردد اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزاری ها، معاملات خود را انجام می دهند.
- در بازار اولیه، سهامداران، سهام را به طور مستقیم از شرکت عرضه کننده خریداری می کنند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری می کنند.
- در بازار اولیه، شرکت ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می فروشند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می کنند.
- در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما دربازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.
انواع بازار ثانویه:
بازار ثانویه بر اساس این که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می شود، به چهار بازار تقسیم می گردد:
- بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در بورس انجام می شود.
- بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های غیر بورسی که در فرابورس انجام می شود.
- بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در فرابورس انجام می شود.
- بازار چهارم: بازاری می باشد که بدون کارگزار و معامله گر کار می کند و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه های الکترونیکی و بین سرمایه گذاران نهادی و عادی صورت می گیرد.
نکته: نهاد های مربوطه به منظور پرهیز از پرداخت هزینه های مربوط به کارگزاری، عموما معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می دهند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله قرارداد های آتی را به شما پیشنهاد می کنیم.
تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس چیست؟
در این مطلب به بررسی تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس میپردازیم.
همراهان عزیز بورس فردا همانطور که میدانید بازار سرمایه به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود. حالا سوال اصلی اینجاست که تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس چیست؟ در گام های نخست ورود به بازار بورس حتما باید به عنوان فردی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارد این دو بازار را شناخته و تفاوت بین این بازار اولیه و ثانویه را بدانید. ما در این مقاله قصد داریم به معرفی این دو بازار و تفاوت آن ها در بورس بپرازیم، همراه ما باشید.
همراهان عزیز بورس فردا همانطور که میدانید بازار سرمایه به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود. حالا سوال اصلی اینجاست که تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس چیست؟ در گام های نخست ورود به بازار بورس حتما باید به عنوان فردی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارد این دو بازار را شناخته و تفاوت بین این بازار اولیه و ثانویه را بدانید. ما در این مقاله قصد داریم به معرفی این دو بازار و تفاوت آن ها در بورس بپرازیم، همراه ما باشید.
بازار اولیه در بورس چیست و چه کاربردهایی دارد؟
بازار اولیه یا «primary market» محلی است که شرکتها برای اولین بار سهام ، اوراق قرضه و یا دارایی جدیدشان را برای عموم و سرمایه گذاران به قیمت اسمی به فروش میگذارند. در بازار اولیه، شرکت ها که اوراق بهادار خود را به عرضه گذاشته اند و می فروشند سرمایه مورد نیاز خود را به طور مستقیم از طریق همین فروش سهام به مردم تامین و فراهم می کنند که این امر در قالب پذیره نویسی صورت می گیرد.
پذیرهنویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت می گیرد. در بازار اولیه فروشنده اوراق، همیشه خود شرکتی است که سهامش در حال عرضه است و سرمایه گذاران معمولا در بازار اولیه بورس، برای خرید اوراق بهادار مبلغ کمتری به نسبت بازار ثانویه پرداخت میکنند. هر معامله پس از این شامل بازار ثانویه می شود. نماد بازار اولیه در ایران، بانک و نماد بازار ثانویه، بورس است. به طور مثال عرضه عمومی اولیه (IPO)، نمونهای از یک بازار اولیه است که اوراق بهادار شرکت برای اولین بار به عموم و بدون سابقه قیمت گذاری قبلی عرضه میشود. تعریف ساده عرضه اولیه به این صورت است که، به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته میشود. گاها شرکت ها برای انتشار اوراق بهادار خود به سراغ «موسسات تامین سرمایه» میروند. موسسات تامین سرمایه در طراحی و فروش اوراق بهادار در بازارهای اولیه و ثانویه متخصص هستند ودر واقع، به عنوان واسطهای میان منتشرکنندگان و سرمایه گذاران قرار میگیرند و کمک می کنند
بازار اولیه چه وظایفی را بر عهده دارد؟
- سازماندهی انتشارات جدید اوراق بهادار (یکی از مهمترین عناصر سازماندهی انتشارات جدید اوراق بهادار، این است که دانش کافی در خصوص ساختار مالی دارند که شامل الزامات و در دسترس بودن حقوق صاحبان سهام، نسبت بدهی به سهام اوراق کوتاهمدت و نسبت نقدینگی است که همهی این موارد باید در خصوص انتشارات جدید اوراق بهادار به دقت مورد بررسی قرار بگیرند).
- تضمین اوراق بهادار (خرید مقدار مشخصی از سهام منتشر شده جدید با یک قیمت ثابت تضمین شود).
- توزیع اوراق بهادار جدید ( توزیع اوراق بهادار جدید، در واقع کار تخصصی است که توسط کارگزاران و معاملهکنندگان اوراق بهادار انجام می شود و آنها ارتباطی مستقیم و منظم را با سرمایه گذاران برقرار خواهند کرد).
بازار اولیه بورس چه مزایا و معایبی دارد؟
مزایای بازار اولیه شامل موارد زیر است:
- انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادرکننده صورت میگیرد
- رشد سرمایه شرکت را آسوده میکند
- به سرمایه گذاران کمک میکند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند
- میتوان برای اهداف تجاری سرمایه به دست آورد
- دولت از طریق فروش اوراق خود در این بازار، قادر خواهد بود تا سرمایه موردنیازش را جمعآوری کند
- نقدینگی بیشازحد در چرخهی اقتصاد کنترل میشود
- به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک میکند
معایب بازار اولیه بورس شامل موارد زیر است:
- پروژههای تحقیقاتی اولیه میتوانند بسیار هزینهبر باشند
- تحقیقات اولیه یک فرایند وقتگیر و نیازمند بررسیهای عمیق هستند
ساختار بازار ثانویه به چه شکلی است؟
همانطور که در مطالب فوق ذکر شد داراییهایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است (پذیرهنویسی)، برای معاملههای بعدی و مجدد، احتیاج به بازار ثانویه یا (secondary market) دارد. به فرض مثال اگر شما سهمی را در مرحله پذیره نویسی خرید کرده باشید و اکنون تصمیم به فروش آن سهام به سرمایه گذاران دیگر را داشته باشید باید به بازار ثانویه مرجعه کنید پس تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.
در واقع بازار ثانویه، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری میکنند. خوب است که بدانید حجم معاملاتی در بازار ثانویه از بازار اولیه بیشتر است و این خود می تواند یکی از همین تفاوت بین آن ها باشد. سرمایه گذاران در بازار ثانویه میتوانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری کند. بازارهای جهانی مثل بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE و نزدک (NASDAQ) مثالی از بازارهای ثانویه هستند. از دلایلی که باید بازار ثانویه وجود داشته باشد این است که قابلیت نقد شوندگی و معامله مستمر اوراق را بوجود میآورد.
دلایل اهمیت بازار ثانویه
به دلیل بالا بودن نقدینگی در بازار ثانویه، ریسک آن کمتر است. بدین معنی که شما به عنوان یک سرمایه گذار میتوانید سهام خود را با بیشترین سرعت ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و به این دلیل که به قیمت فعلی بازار به فروش می رسانید، ریسک بسیار کمتر خواهد بود. چنین بازاری صرف ریسک را از طریق نقدینگیاش کاهش میدهد؛ یعنی ارزش داراییهای مالی معامله شده افزایش مییابند. در نتیجه، بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO بهترین استراتژی خروج است.
بازار ثانویه یک بازار قانونی است: به علت سازماندهی و قانونی بودن بازار ثانویه که در آن به سادگی خریداران و فروشندگان اقدام به خرید یا فروش سهام می کنند پس از این رو احتیاجی به نگرانی از بابت هرگونه کلاه برداری نیست.
نبود محدودیت در خرید و فروش: افراد در بازار ثانویه هیچگونه نگرانی از بابت به فروش نرسیدن سهام خود ندارند، پس با خیال آسوده در بازار اولیه سهام را خریداری کرده و نگران به فروش نرفتن آن نیستند.
لازمه وجود بازارهای خصوصی: بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی نیز وجود نخواهد داشت بدین معنی که برای شرکت های نوپا و استارتاپی همیشه عرضه عمومی به منظور تامین منابع مالی امکان پذیر نیست و بازار ثانویه شرایط را برای آن ها ساده تر کرده است، زیرا با وجود بازار اولیه و ثانویه بازار ثانویه میتوانند سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله گران بفروشند. این در حالی است که همه چیز کاملا خصوصی باقی میماند.
کمک به رشد اقتصادی: بازار ثانویه کمک شایسته ایی به اقتصاد سهامداران و در نتیجه به اقتصاد کلی می کند. از این رو که در بازار اولیه آزادی محدود است. اما در بازار ثانویه اینگونه نیست و میتوانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید.
بازار اولیه و ثانویه
به طور کلی، بازار سرمایه به دو بخش بازار اولیه و ثانویه تقسیم میشود.
در این بخش به تعریف دقیق و بازار اولیه و ثانویه بررسی تفاوت این دو خواهیم پرداخت.
بازار اولیه
بازار اولیه (primary market) به بازاری گفته می شود که شرکت ها برای نخستین بار شروع به فعالیت می کنند و دارایی یا سهامشان در آن مورد معامله قرار میگیرد؛ در حقیقت بازاری که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار عرضه شده و به فروش می رسد، بازار اولیه نام دارد. در بازار اولیه، شرکتها در قالب پذیره نویسی(یا عرضه اولیه)، سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می کنند، این بدین معناست که تنها فروشنده اوراق در بازار اولیه همان شرکت عرضه کننده سهام است. به طور کلی شرکت ها برای شروع فعالیت اقتصادی خود با بانک ها در ارتباط هستند و پذیرهنویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است صورت میگیرد. نماد بازار اولیه در ایران بانک است.
بازار ثانویه
بازار ثانویه (secondary market) بازاریست که دارایی یا سهام شرکت ها پس از طی مراحل بازار بازار اولیه و ثانویه اولیه که ابتدا در مرحله پذیره نویسی مورد معامله قرارگرفته است، به منظور نقدشوندگی مورد معامله مجدد و مستمر قرار می گیرد، در واقع در بازار ثانویه سهامدارن و سرمایه گذاران، سهام خود را با یکدیگر به معامله می گذارند و شرکت به طور مستقیم نقشی در آن ندارد (سهم را از سهامدار باز پس نمی گیرد)؛ به طور مثال اگر شخصی در مرحله پذیرهنویسی یا عرضه اولیه سهامی خریداری کرده و قصد فروش آن را دارد، باید در بازار ثانویه اقدام به معامله اوراق بهادار خود کند. در حقیقت تمام معاملات سهام در بازار بورس، در بازار ثانویه هستند و نماد آن در ایران بورس است. همانطور که اشاره شد بازار بورس، بازار ثانویه محسوب می شود، یعنی آن که در بورس شرکتی تاسیس نمی شود و فقط سهام شرکت های پذیرفته شده مورد معامله قرار می گیرد.
تفاوت بازار اولیه و ثانویه:
• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام متعلق به شرکت ناشر اوراق است. اما در بازار ثانویه، این درآمدها به سرمایه گذار یا سهامداری که قصد فروش اوراق را دارد تعلق می گیرد.
• در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک یا سایر موسسات مجاز انجام می شود. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران معاملات خود را از طریق کارگزار، انجام می دهند.
• در بازار اولیه، شرکت مستقیما فروشنده سهام یا دارایی خود به سرمایه گذاران است. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران، اوراق بهادار را با سایر سرمایه گذاران و سهامداران به معامله می گذارند.
• در بازار اولیه، شرکتها سهام خود را برای بار نخست عرضه کرده و به فروش می رسانند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا برای بار اول عرضه شده را در بورس معامله می کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش میرسد. اما در بازار ثانویه قیمت سهام نسبت به شرایط موجود معمولا به طور روزانه نوسان می کند.
اگر در این خصوص سوالی دارید، می توانید با مشاوران بورس کست در تماس باشید.
نظرات کاربران
ببخشید با تعریفی که از بازار ثانویه ارائه دادید، مفهوم اینست که یک سهامدار که در بازار اولیه سهمی را خریداری کرده به هیچ عنوان نمیتواند آن سهم را مجددا در چرخه بازار اولیه وارد کند،درست است؟ و فقط میتواند آنرا با سهامداران دیگر معامله کند نه خود شرکتی که عرضه اولیه داشته است؟ ممنون میشم پاسخ بدین
بازار اولیه بورس چیست و چه کاربردهایی دارد؟
شرکتهای بازرگانی برای تامین مالی فعالیتهای خود و پرداخت هزینههای رشد و توسعه به حجم بالایی از سرمایه گذاری نیاز دارند. واضح است که تامین این میزان سرمایه در زمانی محدود امکان پذیر نیست و باید از منبع دیگری برای تامین مالی استفاده کرد. دولتها نیز به منظور ارائه بهتر خدمات و کالاها به مردم، باید به میزان زیادی وام بگیرند. بازارهای مالی، این امکان را برای شرکتها و دولتها فراهم میکنند تا بتوانند از طریق فروش اوراق بهادار، نیازهای خود را برطرف کنند. از طرفی، سرمایه گذاران هم از طریق خرید این اوراق بهادار، بازده و رفاهشان را افزایش میدهند. بازار اولیه – اگر به شکلی درست عمل کند – میتواند برای اقتصاد سرمایه داری کاملا مفید باشد. چون این بازارها کانال مناسبی را برای سرمایه گذاران و وامگیرندگان فراهم میکنند و باعث میشوند تا سرمایهها به سمت کسانی که توان استفاده کارآمد از پول و سرمایه را دارند جریان پیدا کنند.
فهرست این مقاله
منظور از بازار اولیه بورس چیست؟
بازار اولیه یا «primary market» محلی است که شرکتها برای اولین بار سهام و اوراق قرضه جدیدشان را برای عموم و سرمایه گذاران به قیمت اسمی به فروش میگذارند. هر معاملهای پس از آن شامل بازار ثانویه میشود و در آن صورت میگیرد. نماد بازار اولیه در ایران، بانک و نماد بازار ثانویه، بورس است. در بازار اولیه، شرکتها پذیره نویسی و تأسیس میشوند و در بازار ثانویه سهام شرکتهای پذیرفته شده، معامله میشوند. سپس شرکتها به طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تامین میکنند که این کار از طریق پذیره نویسی انجام میشود.
پذیره نویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت میپذیرد. در این بازار، فروشنده اوراق، همان شرکت عرضه کننده سهام است. عرضه عمومی اولیه یا همان IPO، نمونهای از یک بازار اولیه است که اوراق بهادار شرکت برای اولین بار به عموم و بدون سابقه قیمت گذاری قبلی عرضه میشود. به زبان سادهتر، به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته میشود. در طول این زمان، درصد مشخصی از کل سهام یک شرکت برای نخستین بار از طریق بورس اوراق بهادار و توسط سرمایه گذاران بر اساس قیمت کارشناسی خریداری میشود. به عنوان مثال، تحلیل گران با بررسی جزئیات مالی شرکت X قیمت هر اوراق بهادار آن را ۱۸۰,۰۰۰ تومان تعیین میکنند. درنتیجه سرمایه گذاران میتوانند سهام این شرکت را در زمان IPO با این قیمت و مستقیماً از شرکت صادرکننده خریداری کنند.
این اولین فرصتی است که سرمایه گذاران میتوانند از طریق خرید سهام یک شرکت در سرمایه آن سهیم شوند. اما در روز عرضه اولیه سهام، هیچ نقدینگی یا منابعی به شرکت تزریق نمیشود. سرمایه سهام یک شرکت، از وجوه حاصل از فروش سهام آن در بازار اولیه تشکیل میشود. اصولا برای عرضههای اولیه در روز اول یک مقدار مشخص تعیین میکنند که نمیتوان در آن روز بیشتر از این مقدار، سهام شرکت را خریداری کرد. ولی از فردای آن روز همهچیز به حالت عادی برمیگردد و آن سهام مانند بقیه سهامهایی که در بورس وجود دارند معامله خواهد شد. عرضه اولیه سهام از دید سرمایهگذاران به دلیل اینکه عموماً بازدهای جذاب – حداقل ۲۰ درصدی – را در کمترین زمان محقق میسازد از جذابیتهای زیادی برخوردار است.
در عرضه عمومی اولیه شرکت فیسبوک، هر سهم چقدر قیمت گذاری شد؟
عرضه عمومی اولیه (IPO) شرکت فیس بوک در سال ۲۰۱۲، بزرگترین IPO یک شرکت آنلاین و یکی از بزرگترین IPO های بخش فناوری بود. بسیاری از سرمایه گذاران معتقد بودند که با توجه به محبوبیت این شرکت، ارزش سهام آن در بازار ثانویه، خیلی زود افزایش خواهد یافت. به دلیل تقاضای بالای سهام این شرکت در بازار اولیه، تضمینکنندگان، هر سهم را ۳۸ دلار قیمت گذاری کردند – یعنی اوج قیمتی آن بازار- و سطح عرضه سهام را با ۲۵ درصد افزایش به ۴۲۱ میلیون سهام رساندند. در نهایت ارزش سهام فیسبوک به ۱۰۴ میلیارد دلار رسید که از این منظر بزرگترین شرکت عمومی جدید محسوب میشد.
بازار اولیه بورس چه کاربردی دارد؟
همه شرکتها برای انجام فعالیتهای خود به سرمایه نیاز دارند که این سرمایه میتواند به صورت سهام یا وام باشد. به منظور افزایش سرمایه به شکل سهام، یک شرکت میتواند اوراق خود را به عموم مردم بفروشد. وقتی سهامها مستقیماً به عموم مردم فروخته میشوند، این کار از طریق بازار اولیه بورس انجام میشود. سرمایه گذاران معمولا در بازار اولیه بورس، برای خرید اوراق بهادار مبلغ کمتری به نسبت بازار ثانویه پرداخت میکنند. بازار اولیه، هم برای بازار سرمایه و هم بازار اولیه و ثانویه برای کل اقتصاد بسیار حیاتی است. در واقع این بازار، محلی است که در آن سرمایه شکل میگیرد.
انتشار کلیه اوراق بهادار در بازار اولیه بورس، تحت مقررات سختگیرانهای قرار دارد. شرکتها در ابتدا باید بیانیههای خود را به کمیسیون بورس اوراق بهادار ارائه دهند و سپس صبر کنند تا پیش از انتشار در عرضه عمومی، تائیدیه خود را دریافت کنند. انتشار اوراق بهادار در چنین بازاری به شرکتها این امکان را میدهد تا پیش از وارد شدن به بازار ثانویه، سرمایه بیشتری جذب کنند. حق و حقوق سرمایه گذاران فعلی نیز بر اساس میزان سهامی که اکنون در اختیار دارند به آنها ارائه میشود و دیگر سرمایه گذاران نیز میتوانند در سهام جدید سرمایه گذاری کنند.
از آنجایی که اکثر منتشرکنندگان اوراق بهادار همیشه درگیر فعالیتهای مربوط به افزایش سرمایه نیستند، ممکن است از تجربه کافی جهت انجام این کار برخوردار نباشند. از طرفی هم عرضهکنندگان سرمایه پراکنده هستند و دستیابی به آنها نیازمند وجود سازمان خاصی است. در نتیجه شرکتها برای انتشار اوراق بهادار خود به سراغ «موسسات تامین سرمایه» میروند. موسسات تامین سرمایه در طراحی و فروش اوراق بهادار در بازارهای اولیه و ثانویه متخصص هستند و به عنوان واسطهای میان منتشرکنندگان و سرمایه گذاران قرار میگیرند. منتشرکنندگان، اوراق بهادار خود را به موسسات تامین سرمایه میفروشند. این موسسات برای شرکتهایی که به دنبال افزایش سرمایه آن هم به مقدار زیاد هستند امکاناتی را مانند مشاوره، تضمین فروش اوراق بهادار و بازاریابی فراهم میکنند.
عرضه خصوصی اوراق بهادار به چه صورت است؟
در سالهای اخیر، بیشتر شرکتها به عرضه خصوصی اوراق بهادار «Private Placements» روی آوردهاند و اوراق بهادار منتشر شده جدید خود را مستقیماً به موسسات مالی مانند صندوقهای بازنشستگی و شرکتهای بیمه عمر میفروشند. عرضه خصوصی اوراق بهادار، جایگزینی برای عرضه عمومی و سنتی اوراق بهادار به شمار میرود. عرضه خصوصی به شرکتها این امکان را میدهد تا بدون اینکه سهام خود را در دسترس عموم قرار دهند، به طور مستقیم به سرمایه گذاران برجسته بیشتری مانند بانکها، دسترسی پیدا کنند. از مزایای چنین کاری این است که شرکت دیگر مجبور نیست برای فروش اوراق بهادار منتشر شده خود در بورس اوراق بهادار ثبتنام کند و این خود باعث جلوگیری از اتلاف زمان و پول میشود. از معایب عرضه خصوصی، هزینه بهره بالای آن است. به این دلیل که موسسات مالی باعث محدودیت در فعالیتهای وام گیرندگان میشوند. به علاوه چون در این روش اوراق بهادار در بورس ثبتنام نمیشوند در نتیجه قابل خرید و فروش نیستند. بنابراین خریدار انتظار دارد مزایای بیشتری را در شکل بازده بالا از وام دهنده دریافت کند.
بازار اولیه چه نقشهایی را بر عهده دارد؟
سازماندهی انتشارات جدید اوراق بهادار
سازماندهی انتشارات جدید اوراق بهادار، نیازمند بررسی قابلیت و چشمانداز پروژههای جدید است. یکی از عناصر مهم این سازماندهی، دانش کافی در خصوص ساختار مالی است که شامل الزامات و در دسترس بودن حقوق صاحبان سهام، نسبت بدهی به سهام اوراق کوتاهمدت و نسبت نقدینگی است که همهی این موارد باید در خصوص انتشارات جدید اوراق بهادار به دقت مورد بررسی قرار بگیرند. سازماندهی انتشارات جدید اوراق بهادار، به تحقیق و تجزیه تحلیل پیشنهادهای جدید برای انتشار اشاره دارد. در این راستا شرکتهای تخصصی وجود دارند که این وظایف را انجام میدهند و به عنوان «حامیان انتشار» عمل میکنند. این شرکتها در واقع پس از بررسیهای لازم با استفاده از نام خود، پشتوانه انتشار اوراق بهادار را تضمین میکنند. این تحقیقات مقدماتی نیازمند مطالعه دقیق جنبههای فنی، اقتصادی، مالی و قانونی شرکتهای صادرکنندهی اوراق است و پس از تائید این موارد، آن شرکت برای انتشار سهام در بورس صلاحیت کسب میکند.
تضمین اوراق بهادار
گام دیگر در خصوص انتشار جدید اوراق بهادار، تضمین است. به این معنی که خرید مقدار مشخصی از سهام منتشر شده جدید با یک قیمت ثابت تضمین میشود. تضمینکنندگان نقش بسزایی برای موفقیت در انتشار اوراق بهادار، ایفا میکنند. آنها فروش اوراق بهادار منتشر شده را در صورتی که مورد قبول عموم واقع نشوند، تضمین میکنند. به همین دلیل، ریسک شرایط عدم اطمینان را از بین میبرند. خدمات تضمین، هم برای شرکت و هم برای عموم بسیار حائز اهمیت است. شرکتها دریافت پولشان را بازار اولیه و ثانویه تضمین میکنند و سرمایه گذاران نیز از استرس دور میشوند.
توزیع اوراق بهادار جدید
فروش اوراق بهادار به سرمایه گذاران نهایی با عنوان «توزیع» شناخته میشود. این یک کار تخصصی است که توسط کارگزاران و معاملهکنندگان اوراق بهادار اجرا میشود و آنها ارتباطی مستقیم و منظم را با سرمایه گذاران برقرار خواهند کرد. در واقع سهام برای اولین بار در معرض عموم قرار میگیرد.
بازار اولیه بورس چه مزایا و معایبی دارد؟
مزایای بازار اولیه بورس
انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادرکننده صورت میگیرد
رشد سرمایه شرکت را تسهیل میکند
به سرمایه گذاران کمک میکند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند
میتوان برای اهداف تجاری سرمایه به دست آورد
دولت از طریق فروش اوراق خود در این بازار، قادر خواهد بود تا سرمایه موردنیازش را جمعآوری کند
نقدینگی بیشازحد در چرخهی اقتصاد کنترل میشود
به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک میکند
معایب بازار اولیه بورس
پروژههای تحقیقاتی اولیه میتوانند بسیار هزینهبر باشند
تحقیقات اولیه یک فرایند وقتگیر و نیازمند بررسیهای عمیق هستند
نظر شما چیست؟
تجربه شخصی شما از سرمایه گذاری در بازار اولیه چیست؟ به نظر شما بازار اولیه، چه مزایا یا معایب دیگری دارد؟ لطفا آنها را برایمان بنویسید.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
---|---|---|---|
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
بیت ۲۴ | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
آبان تتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد | بازار اولیه و ثانویه
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.