حد ضرر متحرک چیست؟

۶ راه برای کنترل احساسات در زمان ریسک فری کردن ارزهای دیجیتالی
یکی از تکنیک های بسیار محبوب در مدیریت ریسک بازار های مالی، تکنیک ریسک فری یا Risk Free است، که در دوره های رکود بازار کاربرد بسیار موثری دارد.
البته این تکنیک تنها مربوط به دوره رکود و روندهای نزولی بورس نیست بلکه در این دوره ها است که مفید بودن آن بیشتر دیده می شود. در این مقاله قصد داریم به مفهوم ریسک فری کردن یک معامله بپردازیم. مدیریت ریسک یک عبارت بسیار معروف است که در خصوص تهدیدهای مربوط به ارز دیجیتال مطرح شده است ولی به ندرت درباره آن توضیح داده شده و یا مورد بحث قرار گرفته است. همان طور که نام آن نشان می دهد، سیستمی برای به حداقل رساندن ریسک به هنگام مبادله است. ما به صورت بخش بخش وارد حیاتی ترین جنبه های مدیریت ریسک در ارز دیجیتال می شویم، چرا که آن ها بسیار متنوع هستند.توقف ضرر ها در ارز دیجیتال هنوز هم بحث نسبتا رایجی در رمز ارزها به حساب می آید چون معامله گرها معتقد هستند که محیط معامله باعث می شود آنها بلا استفاده شوند.
ریسک فری کردن چیست؟
در بسیاری مواقع پیش میآید که سهمی را میخریم و قیمت سهم بالا می رود اما به حد سود دهی نمی رسد و دوباره شروع به کاهش میکند تا به حد ضرر ما برسد و ما در اینجا مجبور میشویم عملا معامله ای را که در سود بودیم را با ضرر ببندیم.این موضوع میتواند برای ما بسیار تلخ باشد و بار روانی بسیار زیادی را به معامله گر وارد کند، برای اینکه از این اتفاق جلوگیری کنیم میتوان از تکنیک ریسک فری کردن معامله استفاده کرد. ریسک فری کردن معامله کاری است که ما انجام می دهیم تا در صورتی که حد ضرر ما فعال شد بدون ضرر معامله را ببندیم. استفاده از تکنیک ریسک فری میتواند ریسک معاملات را کم کند و یکی از ترفند های مهم در مدیریت معامله و مدیریت ریسک هست، شاید مفید بودن این ترفند در روزهای منفی بورس به خوبی خودش را نشان دهد.
کسانی که قصد ترید بیت کوین را داشته باشند، حتی اگر در این حوزه با تجربه و متخصص شده باشند نیز همیشه به تحلیلهایی برای ترید بیت کوین نیاز خواهند داشت. آگاهی نسبت به این نکات میتواند آینده تریدرها را تغییر دهد. 5 مورد از اصول و نکات قبل از ترید بیت کوین رابخوانید تا بدون دانستن این نکات اقدام به ترید بیهوده و ضررساز نکنید.
مدل های مختلف تکنیک ریسک فری
یکی از روش های ریسک فری کردن معامله سیو بخشی از سود شما است به طوری که وقتی قیمت به حد ضرر میرسد، با بستن معامله در واقع ما نه سود کرده ایم نه ضرر کرده ایم. روش کار به این صورت است که وقتی به اندازه حد ضرر معامله، ما به سود میرسیم (به اضافه یک و نیم درصد کارمزد در بورس ایران)، نصف سهم را بفروشیم و بخشی حد ضرر متحرک چیست؟ از سودی که بدست آورده ایم را ذخیره کنیم. در این حالت نیمی سهم را صبر می کنیم تا به حد سود برسیم. در این صورت اگر قیمت به حد ضرر ما برسد ما بدون سود و زیان از معامله خارج می شویم.
حد ضرر متحرک (تریلینگ استاپ) چیست؟
فرض کنید سهمی را خریداری کرده اید و حد ضرر خود را در آن مشخص کرده اید. گاهی میتوان بر اساس شرایط نمودار و با توجه به گام های حرکتی قیمت، ضرر نیز به همان اندازه و در مسیر پیشروی سود، جا به جا شود. این امر تا زمانی که قیمت به حد سود یا حد ضرر برسد ادامه دارد و عملیات تعقیب سود توسط تغییرات پله ای و مکرر حد زیان، انجام می شود. برای مثال فرض کنید سهمی را صد تومان
خریده ایم و حد ضرر را نود و هشت تومان انتخاب کرده ایم و حد سود را صد و هشت تومان در نظر گرفته ایم. حال سهم به اندازه ی حد ضرر ما به سود رسیده است و به قیمت صد و دو رسیده است. در این حالت ما می توانیم حد ضرر را صد تومان در نظر بگیریم و به این صورت معامله ما ریسک فری شده است. حال فرض کنید قیمت بازهم بالاتر میرود تا به صد و چهار تومان برسد. حال می توان حد ضرر را صد و دو در نظر بگیریم و این روند را زمانی که قیمت به حد ضرر یا به حد سود برسد ادامه می دهیم .فرآیند مذکور، حد ضرر متحرک یا تریلینگ استاپ نامیده می شود که یکی از تکینک های ریسک فری کردن معامله به شمار می رود.
معایب فری ریسک کردن معامله به روش تریلینگ استاپ چیست؟
تکنیک ریسک فری کردن معامله یا همان تبدیل معامله به یک معامله بدون ریسک به روش تریلینگ استاپ برای معامله گران ریسک گریز یا موقعیت های معاملاتی که حد سود های بالا دارند، میتواند بسیار کاربردی و عملی باشد.اما باید توجه داشته باشید که استفاده از این روش یک مشکل بزرگ دارد. گاهی حرکات اصلاحی موقتی بازار میتواند باعث برخورد قیمت به حد ضرر ما شود و در اینجا باید از معامله خارج شویم. سپس با اتمام فاز اصلاحی، بازار دوباره به روند اصلی خود باز گشته است و با رسیدن به نقاط بالایی چارت و حد سود تعیین شده، موجب تاسف معامله گران می شود. در واقع حد ضرر ابتدایی ما بر اساس تحلیل و چارت بوده است ولی حد ضرر بعدی ما وابسته به نقطه ورود ما است. از آنجا که بازار با نقطه ورود ما کاری ندارد این روش، روش مناسبی برای ریسک فری کردن معامله نیست و روش فروش نصفی از سهم در زمانی که به اندازه حد ضرر در سود هستیم کارآمدتر و منطقی تر است چراکه در این صورت حد ضرر ما همچنان حد ضرر ابتدایی باقی خواهد ماند.
مطالب پیشنهادی دکتر سیگنال: 3 نکته کلیدی معامله اسکالپینگ + ارزهای دیجیتال مناسب معامله به روش اسکالپینگ
مدیریت ریسک فری در ارز دیجیتال
ریسک فری در واقع مقداری است که می توانید در معامله از دست بدهید. بیایید با ارائه ی مثالی این تمایز را نشان دهیم فرض کنید سرمایه ی مبادله های ما صد هزار باشد. دو درصد از ریسک آن برابر با دو هزار دلار می شود. وارد مبادله ای می شویم که توقف ضرر آن معادل هشت درصد کمتر از ارزش ورودی خواهد بود. بنابراین، هشت درصد از چه مقداری برابر با دو هزار دلار می شود؟ پاسخ بیست و پنج هزار دلار است. بنابراین، در واقع شما از بیست و پنج درصد سرمایه ی خود استفاده کرده اید ولی دو درصد آن را در معرض ریسک قرار داده اید.) همان طور که می توانید ببینید، یک یا دو درصدی که ذکر شد، مقدار سرمایه گذاری شده را نشان نمی دهد، بلکه مقداری را نشان می دهد که در معرض ریسک قرار می گیرد. در مقدار های پایین که معمولا توقف ضرر ها را نخواهید داشت، ارز سرمایه گذاری شده از یک یا دو درصد تجاوز نخواهد کرد؛ چون راهی برای به حداقل رساندن ریسک وجود ندارد. با این حال در مقدارهای بالاتر، چنین مسئله ای وجود ندارد.
۶ راه برای کنترل احساسات در زمان ریسک فری کردن ارزهای دیجیتالی
یکی از مؤلفه های مهم یک برنامه مدیریت ریسک فری موفق این است که بدانید چه نوع معامله گری هستید و مهارت های شما دقیقا چیست و در چه حدی است. برای نمونه به این معامله گران و شخصیت آن ها توجه کنید:
“من معمولاً سود و زیانم یکسان می شود”. این پاسخ نشانه آن است که مدیریت ریسک شما مؤثر واقع شده است اما ریسک گریزی شما باعث می شود که نتوانید از هیچ فرصتی استفاده کنید و حتی از پس پرداخت کارمزد های معاملات در معامله نیز بر نمی آیید.
“من سود نسبتا کمی به دست می آورم”. این اتفاق نشانه مؤثر واقع شدن برنامه مدیریت ریسک شماست و البته نشان دهنده این هم است که شما اجازه نمی دهید معاملات شما روند خود را طی کنند. این شرایط معمولاً به دلیل تصمیماتی که شما به طور کاملا احساسی و با عجله گرفته اید اتفاق می افتد. به عنوان مثال معامله ای را زودتر از موعد می بندید، چرا که به دلیل استفاده از روش های سرمایه گذاری کلاسیک، قابل پیش بینی است.
“من اغلب سود زیادی به دست میآورم”. این جمله نشانه این است که استراتژی مدیریت ریسک شما کار می کند و قدرت ریسک گریزی شما با انتخاب ریسک خوب با توجه به حجم معاملات، به اوج خود رسیده است. این معامله گران اغلب موقعیت های خود را روی قیمت های از پیش تعیین شده می بندند و اجازه می دهند که بقیه کارها روند خود را طی کنند.
“من معمولاً ضرر می کنم”. چنین پاسخی به این معناست که شما فهم نسبتا ناقصی از چرخه های بازار دارید و باید بررسی بیشتری روی گروه دارایی انجام دهید. این همچنین نشانه این است که شما تمایل بیشتری به انتخاب ارز ها، پروژه ها و کوین های غیر نقد شونده یا با نقدینگی پایین دارید. شما با مشاهده این شخصیت های فرضی می توانید تا حدودی ذهنیت و طرز فکر معاملاتی خود را پیش بینی کنید. هدف ما از این کار این است که مشخص کنیم چه عادت هایی برای شما باعث ضرر می شود و چه عادت هایی شما را به سود بیشتر، می رساند.
کندل استیک درلغت به معنای شمعدان میباشد و جالب است که بدانید، فروشندگان برنج در ژاپن اولین افرادی بودند که از کندل ها برای شناسایی قیمت بازار وشتاب قیمتی در بازارهای مالی استفاده کردند. بنابراین در تعریف کندل میتوان گفت، یک نوع نمودار قیمتی است که با کمک آن میتوان قیمتهای بالا، پایین، بازشدن و بسته شدن قیمت یک ارز دیجیتال در یک دوره زمانی مشخص را مشخص نمود. 18 مورد معروف ترین الگوهای کندل ژاپنی در کندل شناسی را میتوانید در مقاله مربوطه و تخصصی دکتر سیگنال مطالعه نمایید.
دکتر سیگنال بازار ارزهای دیجیتال و بیت کوین را تحلیل می کند و شما را از افزایش قیمت های پیش رو مطلع می سازد و درتلاش هست، تا با ارائه برترین سیگنال های تحلیل شده بیت کوین و آلت کوین ها که دارای دقت بالایی هستند به افزایش عملکرد و کم کردن ریسک معاملات شما کمک کند تا سود شما را در معاملات به حداکثر برساند. به تیم تحلیلگر ما ملحق شوید و لذت تریدینگ را با دکتر سیگنال تجربه کنید.
حد ضرر در بورس چیست؟
قبلا گفته شد که شرط ماندگاری در بازار سرمایه مشخص کردن «حد ضرر» (نقطه خروج) در معاملات است. یعنی معاملهگر قبل از خرید سهم الف، قیمتی را مشخص میکند که در صورتی که قیمت سهم الف از این حد پایینتر آمد، حد ضرر (Stop Loss) فعال شده و باید از آن سهم با قبول ضرر خارج شود، به امید اینکه ضرر بیشتری را متحمل نشود.
تحلیلگر بازار سرمایه به دنیای اقتصاد میگوید: موضوعی که میتواند محل اشکال باشد این است که اگر سهم الف از زمانی که معاملهگر اقدام به خرید آن میکند، برای مثال ۲۰۰ درصد رشد کرده باشد، حد ضرر کجاست؟ آیا همان حد ضرری که قبل از معامله مشخص کرده بود، قابل قبول است؟ جواب این سوال در مفهوم «بالا بردن حد ضرر» یا «حد ضرر متحرک» (Trailing Stop Loss) قرار دارد.
اگر معاملهگر به همان حد ضرر اولیه اکتفا کند، تمام سود بالقوه خود را از دست خواهد داد. برای مثال سهم الف را هزار تومان خریدهایم. حد ضرر اولیه ۹۰۰ تومان تعیین شده است. قیمت سهام رشد میکند و به ۳ هزار تومان میرسد. در اینجا معاملهگر ۲۰۰ درصد سود کرده است. روند بازار بر میگردد. قیمت سهم روز به روز افت میکند و حد ضرری تا ۹۰۰ تومان وجود ندارد که معاملهگر از سهام الف خارج بشود. اما این سوال پیش میآید که راهکار در این وضعیت چیست؟
درخشنده ادامه میدهد: هر بار که قیمت یک پله بالا میرود، حد ضرر نیز یک پله بالا میرود. چگونه میتوان حد ضررهای جدید تعریف کرد؟ ممکن است سهم در حرکت صعودی خود کفها و حمایتهای جدید ساخته باشد. در این صورت هر کدام از این قیمتها، حد ضرر جدید خواهند بود. در صورتی که قادر به شناسایی خطوط حمایت نبودیم، راهحل، تعیین حد ضرر درصدی است. مثلا در هر بار ریزش قیمت، اگر قیمت بیش از ۱۰ درصد افت کرد، حد ضرر فعال میشود و از سهم خارج میشویم. توجه داشته باشید که برای سهمی که محدوده نوسانات روزانه آن مثلا ۵ درصد است، حد ضرر را ۵ درصد قرار ندهید.
بهعنوان یک قانون کلی، زمانی که احتمال زیادی برای تغییر روند صعودی وجود دارد، بالا بردن حد ضرر به شما کمک میکند تا جلوی کاهش سودهای بالقوه خود را بگیرید و پایبند بودن به حدود ضرر تعیین شده به شما کمک میکند تا منضبط، اصولی و با آرامش معامله کنید.
شیوه تعیین حد ضرر در بورس – حد ضرر یا همان استاپ لاس در سرمایه گذاری
بسیاری از سرمایه گذاران بورسی و حتی سرمایه گذاران بازارهای مالی دیگر، در هنگام شروع سرمایه گذاری در بورس و سایر بازارها، حد ضرر و حد سود را برای معامله تعیین نمی کنند! این به زبان ساده یعنی نمی دانند که ار خرید و یا فروش آن دارایی چه انتظاراتی دارند و در واقع می خواهند به چه چیزی برسند! به همین خاطر باید قبل از خرید دارایی و به خصوص سهام در بازار بورس، حد ضرر و حد سود را برای خودمان مشخص کنیم و نسبت به آن تصمیم بگیریم. حال این که حد ضرر در بورس چیست و شیوه تعیین حد ضرر در بورس چگونه است و برای تعیین حد ضرر در بورس چه مواردی را باید در نظر داشت، در ادامه این مطلب راهنمای بورسی قصد داریم به آن پاسخ دهیم. به حد ضرر، استاپ لاس هم گفته می شود و اگر این مفهوم ساده را یاد بگیرید، دیگر برای تمامی سرمایه گذاری های خود می توانید از آن استفاده کنید. اگر دوست دارید شیوه تعیین حد ضرر در بورس رو یاد بگیرید، در ادامه با ما همراه باشید.
شیوه تعیین حد ضرر در بورس
در مقاله های حد ضرر متحرک چیست؟ حد ضرر متحرک چیست؟ پیشین سعی در جا انداختن مفهوم حد سود و حد ضرر داشتیم و در این مطلب قصد داریم تا به صورت تخصصی به این موضوع مهم بپردازیم که شیوه تعیین حد ضرر در معاملات بورس به چه صورتی است. در ابتدا باید گفت که روش های بسیاری برای محاسبه حد ضرر در معامله وجود دارد. بعضی از این روش ها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و بعضی به وسیله اندیکاتورهای پرکاربرد بورس و ابزار تحلیل تکنیکال مشخص خواهند شد.
سرمایه گذاران و فعالان بازارهای مالی به ویژه افراد تازه وارد به بازار بورس، حتما تجربه متحمل شدن ضرر در معاملات مختلفی را دارند، به همین خاطر همیشه امکان دارد ما سهمی را بخریم و پس از آن سهم گارد نزولی به خود بگیرد و متحمل ضرر شویم.
حال سوالی که تقریبا تمام سرمایه گذاران آن را در ذهن خود دارند، شیوه تعیین حد ضرر در بورس است. یعنی تا چه زمانی و چه قیمتی سهم مورد نظر را نگه داری کنیم و یا برای فروش آن اقدام کنیم. چنانچه ما سهمی را خریدیم و قیمت آن کم شد، تا چه زمانی سهامداری کنیم (سهم را نگهداریم) و چه حد ضرری برای آن در نظر داشته باشیم؟ اگر این سوال برای شما نیز وجود دارد، این مقاله از سایت کد بورسی می تونه شما رو راهنمایی کنه.
در ابتدا در نظر داشته باشید که پرکاربردترین روش محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس؛ تعیین حد ضرر ثابت ، حد ضرر مکانیکال و حدضرر تکنیکال و ترسیمی است که در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت، ولی در ابتدا یک نگاهی به مفهوم حد ضرر در سرمایه گذاری می اندازیم.
مفهوم حد حد ضرر متحرک چیست؟ ضرر در بورس چیست؟
چنانچه قصد داشته باشیم برای حد ضرر یا حد توقف زیان تعریف ساده ای خدمت شما عرض کنیم باید بگوییم : وقتی قیمت سهام به حد ضرر تعیین شده رسید، سهام مورد نظر را باید به فروش رساند تا از ضرر بیشتر جلوگیری گردد.
در بازار بورس و به صورت کلی در سرمایه گذاری ، باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامه ای و صبر کردن تا زمانی حد ضرر متحرک چیست؟ که ارزش سهام به قیمت مورد نظر ما برسد، ریسک بسیار زیادی را به همراه خواهد داشت، به خاطر این که همین کار می تواند به از دست رفتن قسمت بزرگی از سرمایه ما منجر شود!
یک سرمایه گذار حرفه ای و موفق در بورس با بررسی کامل سهمی را می خرد و با احتیاط به تعیین حد ضرر و سود می پردازد و تحت شرایطی که سهام مد نظر به سود تعیین شده، رسید یا سهم به مقاومت خود برخورد کرد و از آن عبور کرد، آن سهم را نگه می دارد، اما چنانچه سهام بجای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید، بلافاصله باید از سهم خارج شد.
افرادی که در بازار بورس با مطالعه و شناخت در زمینه مد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایه گذاری را در دستور کار خود قرار می دهند مطمئنا برای خود، اهداف قیمتی تعیین کرده اند و در واقع این اهداف می توانند شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان مورد انتظار باشد.
در نهایت می توان گفت که برای سرمایه گذاری در بورس بایستی ابتدا انتظارات خود را خرید و فروش یک سهم تعریف کنیم و به سوالاتی مانند زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم و ظرفیت آن را داریم، جواب دهیم.
این در واقع یعنی این که تعیین حد ضرر ابزاری است که به سرمایه گذاران کمک خواهد کرد به موقع، محقق نشدن سود مد نظر را تشخیص داده و از ضرر بیشتر و یا ار بین رفتن سرمایه خود جلوگیری نمایند.
نکات طلایی در تعیین حد ضرر در بورس
- کاهش سود هم نوعی ضرر به حساب می آید، پس وقتی که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد، ولی باید یک رکن ار ارکان جابجایی حد ضرر حداقل وجود داشته باشد.
- حد ضرر یا حد توقف زیان به این معنی است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین شدهای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنیم.
- حد ضرر نباید بیش تر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد و این یعنی بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید ضرر کنید.
- حد را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید تعیین کنید.
- چنانچه روند بازار و شاخص صعودی باشد بعد از رسیدن به حد سود بدون این که سهم را به فروش برسانیم، فقط حد را تعریف می کنیم، اما چنانچه روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به صورت کامل از سهم خارج شویم یا این که قسمتی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی، حد ضرر شناور تعیین کنیم.
- در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه گذار اهمیت بسیاری دارد، به عنوان مثال تعیین حد برای معامله های کوتاه مدت با تعیین حد برای معامله های بلند مدت فرق می کند.
- یکی از مرسوم ترین اشتباه ها تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. به این صورت که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله گر به تغییر یا حذف آن اقدام خواهد کرد و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان خواهد ماند. با این وجود که امکان دارد در مواردی این حرکت باعث جبران یا کمتر شدن حد ضرر متحرک چیست؟ زیان گردد، ولی در بلندمدت نتیجه ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه گذاری ندارد.
- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل می کند، قرار دهید.
- در خریدهای میان مدت و بلندمدتی، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر قرار دهید.
- در معاملات کوتاه مدتی، حد ضرر را روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی تعیین کنید.
۱) تعیین حد ضرر ثابت
در روش نخست که تعیین حد ضرر ثابت است، معامله گر مقدار مشخصی را به عنوان حد ضرر در نظر می گیرد و وقتی که قیمت به آن نقطه رسید، برای فروش اقدام می نماید. در این روش به دو صورت حد ضرر را می توان محاسبه کرد.
الف ) تعیین مقدار ثابت عددی : در روش مقدار ثابت عددی، معامله گر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر مشخص می کند. برای مثال حد ضرر ۲۰ تومانی را برای خرید خود تعیین می کند و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ تومان نسبت به قیمت خرید کم شد، برای فروش آن اقدام می کند.
ب ) تعیین مقدار ثابت درصدی : در این روش معامله گر درصد ثابتی از قیمت خرید را برای محاسبه حد ضرر استفاده می کند و وقتی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده کم تر شد، برای فروش اقدام خواهد کرد. برای مثال چنانچه سهمی را ۵۰۰ تومان بخریم و حد ضرر را ۱۰ درصد تعیین کرده باشیم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید آن را به فروش برسانیم.
- جالب است بدانید که از رایج ترین محدوده هایی که برای تعیین حد ضرر تعیین می شود، محدوده ۵ تا ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که محدوده کاملا یکسانی برای همه سرمایه گذاران وجود ندارد، ولی معمولا بازه در نظر گرفته شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید می باشد.
- قانون ۸ درصدی ؛ بعضی از افراد بر این باورند اغلب سهامی که به خوبی و طبق تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده باشد و در زمان و قیمت مناسب خریداری شده باشد، به ندرت با کاهش درحد ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه خواهد شد، پس هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید برای فروش آن اقدام کنید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه در نظر گرفته شده است.
- در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. اگر سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند، این می تواند یک هشدار به حساب آید، پس اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی وقتی که ۸ درصد از قیمت خرید شما پایین تر نیامده باشد، به خاطر این که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به همراه دارد.
۲) تعیین حد ضرر مکانیکال
در شیوه های تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر، اندیکاتورها را مورد استفاده قرار می دهیم. در اینجا نگاهی مختصر به شیوه های مورد استفاده در این شیوه خواهیم داشت.
- میانگین متحرک (Moving Average) : در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نمایان می سازد، استفاده می گردد.
- روش پارابولیک سار (Parabolic SAR) : در این روش ترسیم نمودار را برای محاسبه و تعیین حد ضرر مورد استفاده قرار می دهند.
۳) حد ضرر تکنیکال و ترسیمی
به منظور تعیین حد ضرر به این روش از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال در دسترس است، استفاده می گردد. برای مطالعه کامل تر این روش قادرید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه نمایید. کتاب تحلیل تکنیکال جان مورفی در این زمینه میتواند بهترین منبع باشد.
مبنای حد ضرر
از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، اغلب برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار می دهند. البته بعضی اوقات سرمایه گذارانی که با هدف نوسان گیری وارد معامله می شوند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله می گذارند.
شیوه اعمال حد ضرر
جهت تعیین حد ضرر در یک معامله دو فاکتور حائز اهمیت را باید در نظر داشت؛ یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام محسوب می شود. اگر حجم معامله به مقدار تعیین شده برسد و قیمت از یک حد تعیین شده ای کم تر شود، حد ضرر فعال خواهد شد، پس به عنوان مثل فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به شکل هم زمان برقرار شود.
جابجایی حد ضرر به چه معناست؟
تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایین تر، به معنی تعیین حد ضرر شناور یا متغیر است. برای مثال وقتی که یک سهم را روی قیمت ۳۰۰ تومان خریداری می کنیم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۸۰ تومان قرار می دهیم و اگر قیمت سهم افزایش پیدا کرد و به نقطه ۳۸۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری و به عنوان مثال روی قیمت ۳۵۰ تومان قرار می دهیم.
به این فرآیند تغییر حد ضرر باتوجه به روند قیمت سهام می گویند. ولی به صورت کلی سعی کنید اگر به دنبال اهداف کوتاه مدت در سهم هستید، به حد ضرر و حد سود تعیین کرده پایبند باشید و هیچ زمان طمع نکنید تا حد سود را نادیده بگیرید و از سهم خارج نشوید و حد ضرر را هم بالاتر بیاورید ولی روند سهم به یک باره نزولی شود! پس حواستان به این نکته باشد.
عوامل موثر در حد ضرر معاملات بازار بورس
- تغییرات انتظارات از سهم
- وضعیت کلی بازار بورس
- تاریخچه نوسانات آن سهم
- خصوصیات فردی و روحی سرمایه گذار سهام
- خطوط مقاومت و حمایت قیمتی سهم
- مقدار ریسک و میزان سرمایه
- تغییر اهداف زمانی سرمایه گذاری (کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت)
نتیجه گیری نهایی و کلام آخر
در این مطلب آموزشی رایگان سعی داشتیم تا نکاتی را درباره مفهوم و اهمیت تعیین حد ضرر و شیوه های محاسبه آن و همین طور نکاتی که در تعیین حد ضرر باید مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد، عنوان کنیم.
همان طور که پیش تر هم بیان شد، تعیین حد ضرر در بازار بورس با توجه به روند بازار، نوع سهام، رفتار سرمایه گذار و ریسک پذیری او فرق دارد و هیچ قانون و اصول کلی در این خصوص وجود ندارد، ولی نکاتی وجود دارد که به سرمایه گذار برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفه ای کمک می کند که به برخی از این موارد اشاره داشتیم.
تعیین حد ضرر از سوی سرمایه گذار بعضی وقت ها حتی از خود معاملات هم مهم تر است و عدم تعیین حد ضرر به معنی نداشتن برنامه و عدم مدیریت سرمایه به حساب می آید.
وقتی که برای معامله ای حد ضرر تعیین کردید و فعال شد، در صورتی که قیمت سهام افزایش یافت، از قرار دادن حد ضرر پشیمان نشوید، ولی اگر تعداد زیادی از حد ضررهای شما فعال می شود و قیمت سهام رو به افزایش می رود، به این معنی است که باید در سیستم معاملاتی و استراتژی خود بازبینی داشته باشید و حد ضرر خودتان را در نقطه قیمتی بهتری قرار دهید.
نکته مهم این است که باید همیشه به حدضرر تعیین شده پایبند باشید.
در یک معامله حد ضرر نباید بیشتر از ۲ درصد کل سرمایه شما باشد.
دلایل جابجایی حد ضرر در بورس را هم برای شما گفتیم ولی حد ضرر را با نزدیک شدن قیمت سهم به آن به هیچ عنوان جابجا نکنید.
همیشه سعی کنید حد ضرر را زیر یک حمایت مهم قیمتی قرار دهید.
برای هر معامله نسبت حد سود به حد ضرر باید بیش از ۲ باشد، یعنی این که اگر حد ضرر سهمی ۳ درصد است باید حد سود آن بیش از حد ضرر متحرک چیست؟ ۶ درصد یا برابر ۶ درصد در نظر گرفته شده باشد.
زمانی که در معامله ای حد ضرر در نظر گرفتید و فعال شد، هرگز از روش معاملاتی خود نا امید نشوید. نکته حائز اهمیتی که در این خصوص باید در نظر داشته باشید این است که اگر تعداد حد ضررهایی که قرار می دهید و فعال می شود زیاد است، باید یک بازبینی کلی در روش معاملاتی و استراتژی قیمتی خود صورت دهید.
امیدواریم که نهایت استفاده رو برده باشید. هر گونه سوال و یا ابهام در خصوص شیوه تعیین حد ضرر در بورس داشتید، از بخش ارسال نظرات از من و همکارانم بپرسید.
حد ضرر در بورس و سرمایه گذاری چیست و چه کاربردی دارد؟
در دنیای امروز هیچ سهامداری از بورس ضرر نمیکند؛ مگر خودش بخواهد! در واقع تمام سرمایه گذاری ها با گذشت زمان سودآور خواهند بود، چرا که ضرر تنها زمانی محقق میشود که سهامداری اقدام به فروش سهام خود در وضعیت ضرر بزند و گرنه قرار گرفتن قیمت سهام در موقعیتی پایینتر از قیمت خرید سهامدار، به منزله ضرر نیست. در واقع فروش سهام توسط سهام داران سود و ضرر را برای سرمایه آنها محقق میکند. در این مقاله قصد داریم به اینکه حد ضرر در سرمایه گذاری ، بورس و بازار سرمایه چیست و چه کاربردی دارد بپردازیم.
در واقع به دنبال آن هستیم که در صورتیکه به هر دلیلی در انتخاب سهام و یا زمان خرید اشتباه کردیم، چگونه زیان خودمان را به حداقل برسانیم. چگونه حد ضرر برای معاملات خود مشخص کنیم؟ این مباحث بر اساس سالها تجربه و مطالعه در بورس بدست آمده است و شامل اصول سادهای است که اجرای آنها میتواند در بلند مدت تضمین سودآوری شما در بورس باشد.
با ما همراه باشید…
فروش سهام برای جلوگیری از زیانهای بیشتر:
تقریباً تمام سرمایه گذاران سهام بازار سرمایه باید انتظار تجربه زیان را داشته باشند؛ اما سرمایه گذاران موفق کسانی هستند که زیانهای خود را حداقل میکنند. موفقیت در بورس همان قدر که به انتخاب دقیق سهام برنده بستگی دارد، به محدود نمودن زیانها نیز مرتبط میباشد. یک استراتژی معاملاتی (سرمایه گذاری) مشخص و صریح میتواند شما را از زیانهای سنگین حفظ کند.
یکی از برتریهای معامله گران موفق نسبت به معامله گران ناموفق در نحوه برخورد آنها با شرایط نامطلوب بازار است. هنگامی که قیمت برخلاف جهت پیشبینی ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری کردهایم.
حد ضرر در بورس و بازار سرمایه چیست؟
نقطهای است که در صورت رسیدن قیمت سهم به آن نقطه، معامله بدون هیچگونه شک و تردید و چون و چرا خارج میشود. گاهی ممکن است بعد از رسیدن قیمت سهم به Stop Loss و خارج شدن از معامله، بلافاصله روند قیمتی سهم تغییر کند. معامله گر آماتور از اینکه برای معامله خود حد زیان تعیین کرده ابراز پشیمانی میکند و احتمالا در آینده چنین کاری نخواهد کرد، اما معامله گر منطقی و با تجربه به بررسی علت و ضعف استراتژی معاملاتی خود در تعیین نقطه ورود و خروج مناسب میپردازد. او سعی بر این میکند که به مرور خطای خود را در تعیین حد ضرر کاهش دهد. بنابراین معامله گر منطقی به مرور یک استراتژی تدوین میکند که در شرایط مختلف بازار سود دهی را برای خود تضمین میکند.
اهمیت گذاشتن حد ضرر در معاملات:
بازاری که شما روی آن کنترل و قدرتی ندارید، تنها ابزار زرهی شما برای زنده ماندن حد ضرر است.
در جنگ اولین وظیفه یک سرباز زنده ماندن است؛ سرباز مرده به چه دردی میخورد. تریدرهای زیادی را میشناسم که در این بازار موفق عمل کردهاند، ولی کسانی را نیز سراغ دارم که از شدت ضرر حتی زندگی خانوادگی آنها نیز متلاشی شده است.
شما قصد دارید زود ثروتمند شوید ولی راه نزدیک نیست. با ضرر آشتی کنید، من بارها به خود و دیگران گفتهام به فرض شما ۲۰ درصد سرمایه خود را از دست دادهاید؛ چرا قید مابقی سرمایه را نیز میزنید و به خیال واهی بازار برمیگردید و ۸۰ درصد مابقی را هم از دست میدهید. از این به بعد به خود قول دهید که قبل از ورود به معامله این سوال مهم را از خود بپرسید: حد ضرر من کجاست؟
تعیین درست حد ضرر خود یک علم است که بعدها به آن اشاره خواهم کرد ولی این را کوتاه مد نظر داشته باشید که چند ریال یا چند درصد بالاتر یا پایینتر از قیمت فعلی حدضرر نیست و آماتورترین روش تعیین حد ضرر است.
گسترش دادن حد ضرر:
یکی از بزرگترین اشتباهات در فروش سهم ، تغییر حد زیان بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت سهم به حد زیان، معامله گر اقدام به گسترش یا حذف حد زیان حد ضرر متحرک چیست؟ میکند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان میماند. در این حالت سهم همچنان در حال کاهش است ولی معامله گر با امید دادن به خود، از فروش خودداری میکند. این عمل پدیده “ازدواج با سهم” نامیده میشود. این عمل یکی از خطرناک ترین اعمالی است که تریدر میتواند انجام دهد.
چرا در معاملات حد ضرر نمیگذاریم؟
یکی از مشکلات و چالشهای هر معامله گر دست و پنجه نرم کردن با چهار سوال اصلی است:
۱. جهت روند به کدام سو است؟
۲. با چه حجمی وارد شوم؟
۳. حد سودم کجاست؟
۴. حد ضررم کجاست؟
بحث بسیار مهم و ضروری در این چهار سوال بالا، مقوله حد ضرر است؛ چرا که اگر شما با حجم کمی وارد شوید باز اگر حدضرر نداشته باشید سرمایه شما در معرض نابودی است؛ در اصل شما با نگذاشتن حدضرر، این اجازه را به مارکت میدهید که سرمایه شما را در صورت صلاح دیدش به صفر برساند.
شما در اصل با نگذاشتن حد ضرر دارید عملا فریاد میزنید که من یک تریدر ترسو هستم، من از ضرر میترسم و من تحمل دیدن ضرر در حساب خود را ندارم؛ پس این قدر صبر میکنم تا بازار برگردد ولی زهی خیال باطل، بازار پرشتابتر به حرکت خود در جهت مخالف خواسته شما پیش میرود، گویی انگار کسی آن سوی چارت شما نشسته و قیمتها را در جهت گریه کردن شما جابهجا میکند.
عوامل موثر در تعیین حد ضرر معاملات:
۱. مقدار سرمایه
۲. مقدار ریسک
۳. تاریخچه نوسانات قیمت
۴. دید سرمایه گذاری (کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت)
بایدها و نبایدها در تعیین حد ضرر در بازار سرمایه و بورس:
۱. اگر حد ضرر را در فاصله کمی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت، خروج زود هنگامی از بازار داشته باشید. (سهم خیلی زود فروخته شود)
۲. اگر حد ضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، ممکن است باعث زیان بیشتر شما شود. (سهم خیلی دیر فروخته شود)
۳. همیشه به حد ضرر تعیین شده وفادار مانده و به آن عمل کنید.
اگر پس از عمل کردن به حدضرر و خروج از یک سهم خاص، رشد سهم شروع شد؛ نیازی نیست خودتان را سرزنش کنید و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید.
۴. وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت پیدا کرد، حدضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل میکند قرار دهید.
۵. حد ضرر را در خریدهای میان مدت و بلند مدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمت خرید)
نحوه تعیین حد ضرر در بورس و بازار سرمایه:
۱. تعیین حد ضرر ثابت
در روش تعیین حدضرر ثابت، معامله گر مقدار مشخصی را به عنوان حدضرر در نظر میگیرد و زمانی که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش میکند.
در این روش میتوان حد ضرر را به دو صورت محاسبه کرد:
بر اساس یک مقدار ثابت عددی:
در روش مقدار ثابت عددی، معاملهگر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین میکند.
به عنوان مثال حد ضرر ۵۰ تومانی را برای خرید خود در نظر میگیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۵۰ تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش میکند.
بر اساس یک مقدار ثابت درصدی:
در این روش معامله گر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار می دهد و زمانی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایینتر رفت، از معامله خارج میشود.
به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حدضرر را ۱۰ درصد در نظر گرفته باشیم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید از معامله خارج شویم.
۲. تعیین حد ضرر تکنیکال
در روشهای تعیین حد ضرر به شیوه تکنیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده میشود.
در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده میشود.
در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می دهد، استفاده می شود.
۳. تعیین حد ضرر اتوماتیک:
در این روش همزمان با افزایش قیمت، حد ضرر ما هم با همان نسبتی که تعیین کردیم افزایش مییابد که این روش مزایا و معایبی هم دارد.
از کدام روش استفاده کنیم؟
به طور کلی میتوان گفت که هیچ قاعده و قانون یکسان و ثابتی برای تعیین حدضرر وجود ندارد.
تعیین حد ضرر مسئلهای است که کاملا به سبک سرمایه گذاری شما و میزان ریسک پذیری شما بستگی دارد. تعیین حدضرر از سوی معامله گران در برخی موارد حتی از خود معاملات هم اهمیت بیشتری پیدا میکند و عدم تعیین حدضرر به معنی نداشتن برنامه و عدم مدیریت سرمایه است.
همین مسئله میتواند منجر به زیانهای هنگفت و از دست رفتن سرمایه شما شود.
زمانیکه برای معاملهای حد ضرر تعیین کردید و با فعال شدن آن از معامله خارج شدید، در صورتیکه قیمت سهام رو به افزایش رفت، از قرار دادن حدضرر پشیمان نشوید؛ اما اگر تعداد زیادی از حد ضررهای شما فعال میشود و قیمت سهام رو به افزایش میرود، به این معنی است که باید در سیستم معاملاتی و استراتژی خود بازبینی نمایید.
نکته بسیار مهم این است که همیشه به حدضرر تعیین شده پایبند باشیم و در صورت لزوم و در موارد خاص در آن بازبینی داشته باشیم. تعیین نقطه توقف یا حدضرر نیاز به کمی تجربه و داشتن اطلاعات کافی از تحلیل تکنیکال دارد. با استفاده از نکات کلیدی مطرح شده در این مقاله میتوانید در تعیین حد ضرر هوشمندانهتر عمل کنید.
تعیین حد ضرر در بورس به چه معناست و اصطلاحات در تحلیل تکنیکال چیست
یکی از اصطلاحات مهم در معامله گری تعیین حد ضرر و زیان است. بدون داشتن هدف مشخص در سرمایه گذاری نمی توان از سرمایه خود محافظت نمود. افراد حرفه ای پس از ورود به هر معامله در بازار بورس ابتدا حد ضرر و زیان و حد سود خود را تعیین می کنند.
به گزارش ایسنا، بنابر اعلام چارت ایران، حد ضرر و زیان و سود به معنی انتخاب حد مشخصی است که چنانچه قیمت سهام به آن حد برسد، معامله گر اقدام به فروش سهام می نماید. فروش در حد سود به معنی رسیدن به هدف سود مورد نظر و فروش در حد ضرر به معنی جلوگیری از زیان بیشتر است. در هر صورت تعیین حد سود و ضرر به معامله گر امکان داشتن استراتژی معاملاتی مشخص می دهد.
تعیین حد ضرر و زیان در معاملات بورس
حد ضرر و زیان بورس چیست
حد ضرر و زیان در بورس به معنی تعیین یک مرز مشخص برای سهام خریداری شده است. معمولا حد ضرر و زیان را حداکثر ۱۰ درصد قیمت سهام خریداری شده در نظر می گیرند. حد ضرر نرمال حدود ۵ تا ۷ درصد است. به عنوان مثال چنانچه شما سهامی را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری می کنید، حد سود و ضرر ۱۰ درصد به شما می گوید که وقتی قیمت سهام به ۱۱۰۰ تومان و یا ۹۰۰ تومان رسید آن را بفروشید. در این جا ۱۱۰۰ تومان حد سود و ۹۰۰ تومان حد ضرر و زیان است.
تعیین حد ضرر برای معامله گری موفق در بورس
بی توجهی به حد ضرر و زیان در معامله گری در بورس می تواند از دست دادن سرمایه را به همراه داشته باشد. برخی افراد پس از رسیدن به حد ضرر و زیان آن را تغییر داده و یا نادیده می گیرند. این چشم پوشی می تواند به قیمت از دست دادن سرمایه معامله گر تمام شود. حد ضرر و زیان خود را طوری تعیین کنید که حداکثر ۱۰ درصد سرمایه شما را شامل شود. در مواقعی که روند افزایشی است، پس از رسیدن به قیمت جدید، می توان حد ضرر و زیان متغیر با توجه به قیمت جدید در نظر گرفت. این کار منجر به حفظ سرمایه و سود شما خواهد شد.
تحلیل تکنیکال
روش های تکنیکال با استفاده از نمودارهای قیمت، اندیکاتورها و شاخص ها، روندهای صعودی، نزولی و خنثی، الگوهای رفتاری مختلف، انواع سطوح حمایتی و مقاومتی و میانگین متحرک به تجزیه و تحلیل می پردازند. مدل های مختلف نمودار و معانی که هر کدام دارند در نهایت منجر به پیش بینی آینده بازار خواهد شد. تحلیل تکنیکال به در اهداف کوتاه مدت و میان مدت سرمایه گذاری کاربرد زیادی دارند. نوسان گیری از روش های تکنیکال برای انتخاب نماد مناسب و تعیین زمان ورود و خروج به بازار استفاده می نماید.
اصطلاحات مهم تحلیل تکنیکال
سطح مقاومتی و سطح حمایتی نمودار قیمت
یکی از مفاهیم مهم در نمودار قیمت و تحلیل تکنیکال مقدماتی و پیشرفته رایگان ، سطوح حمایتی و مقاومتی است. دانستن معانی سطوح به تحلیل صحیح نمودار و رفتار بازار منجر می شود. سطح مقاومتی به سطح قیمتی گفته می شود که بازار در روند صعودی خود با آن درگیر خواهد بود. گذشتن از این سطح دشوار بوده و به اصطلاح مقاومت از خود نشان می دهد.
سطح مقاومتی در روندهای صعودی نمودار دیده می شود. از دیگر مفاهیم تحلیل تکنیکال سطح حمایتی است. سطح حمایتی به سطح قیمتی گفته می شود که در صورت روند نزولی و تمایل بازار به کاهش قیمت ها، در این سطح با حمایت مواجه می شود. عبور از سطح حمایتی و رسیدن به قیمت پایینتر با مقاومت بازار مواجه است. در روندهای نزولی نمودار سطح حمایتی منجر به حمایت از قیمت سهم در سطح حمایتی می شود.
اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال
یکی از اصطلاحات مهم در تحلیل تکنیکال اندیکاتورها هستند. اندیکاتورها با استفاده از فرمول و ابزارهای محاسبه اطلاعات مفیدی در اختیار ما قرار می دهند. اندیکاتورهای روی نمودار و خارج نمودار جهت حرکت نمودار را نمایش می دهند. روند صعودی و نزولی نمودار توسط اندیکاتور نشان داده شده و قدرت پیش بینی بازار به معامله گران داده می شود. نکته مهم دیگر این است که انواع میانگین متحرک، حجم معاملات و روند بازار به کمک اندیکاتور و شاخص ها به تحلیل بازار کمک می کنند.
پرایس اکشن را می توان بعنوان یکی از مفاهیم پرطرفدار تریدری نام برد با دانستن نحوه بکارگیری آن می توان عملکرد در بازار را بهبود بخشید. علاوه بر این، به کمک آن، عملکرد و نگاه به چارت پیشرفت زیادی خواهد داشت. به همین دلیل، در این مقاله به آموزش پرایس اکشن و نکات مهم آن می پردازیم.